«Ηθική» – Το νέο μάθημα από το Δημοτικό έως το Λύκειο από τη νέα σχολική χρονιά

 

Από τον Σεπτέμβριο 2025, ένα νέο μάθημα με τίτλο «Ηθική» έρχεται να εμπλουτίσει το ελληνικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, απευθυνόμενο στους μαθητές που έχουν απαλλαγεί από το μάθημα των Θρησκευτικών. Η αλλαγή αυτή, αποτέλεσμα συνεργασίας του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), καλύπτει την εκπαίδευση από τη Γ’ Δημοτικού έως και τη Γ’ Λυκείου.

Ποιοι μαθητές θα το παρακολουθούν

Το μάθημα «Ηθική» αφορά αποκλειστικά τους μαθητές που:

• Δεν ανήκουν στο δόγμα της Ορθόδοξης Χριστιανικής πίστης (ετερόδοξοι, αλλόθρησκοι).
• Είναι άθεοι, αγνωστικιστές ή δηλώνουν άθρησκοι.

Η απαλλαγή από τα Θρησκευτικά θα συνεχίσει να χορηγείται μετά από αίτηση του γονέα ή του ίδιου του μαθητή (εφόσον είναι ενήλικος), με τη γνωστή υπεύθυνη δήλωση:
«Λόγοι θρησκευτικής συνείδησης δεν επιτρέπουν τη συμμετοχή (μου ή του παιδιού μου) στο μάθημα των Θρησκευτικών».

Στόχοι και περιεχόμενο του νέου μαθήματος

Η εισαγωγή της «Ηθικής» στοχεύει στην ενίσχυση της ηθικής αγωγής και της δημοκρατικής συνείδησης των μαθητών. Το μάθημα θα περιλαμβάνει:

1. Ηθική αγωγή και δεξιότητες ζωής: Ενίσχυση επικοινωνίας, δημιουργικότητας και πρωτοβουλίας.
2. Ενεργή πολιτότητα: Καλλιέργεια ελεύθερων, υπεύθυνων και κριτικά σκεπτόμενων πολιτών.
3. Ανάπτυξη αξιών: Σεβασμός στη φύση, τον άνθρωπο και την πατρίδα.

Συνεργασία ΙΕΠ και ΕΚΠΑ – Ολοκληρωμένο εκπαιδευτικό πακέτο

Για την επιτυχή εφαρμογή του νέου μαθήματος, το ΙΕΠ συνεργάζεται με το ΕΚΠΑ με στόχο την εκπόνηση:

• Προγράμματος Σπουδών,
• Οδηγού για τους Εκπαιδευτικούς,
• Διδακτικού πακέτου.

Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στις 30.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ (συνολικά 37.200 ευρώ) και πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τις 31 Ιουλίου 2025.

Βιβλία και ύλη ανά τάξη

Η διδασκαλία του μαθήματος θα συνοδεύεται από ειδικά σχεδιασμένα βιβλία:

• Γ’ & Δ’ Δημοτικού: 128 σελίδες
• Ε’ & ΣΤ’ Δημοτικού: 96 σελίδες
• Α’, Β’, Γ’ Γυμνασίου & Α’, Β’ Λυκείου: 160 σελίδες
• Γ’ Λυκείου: 128 σελίδες

Θεματικές ενότητες του μαθήματος

Το περιεχόμενο θα αναπτύσσεται γύρω από πέντε βασικούς άξονες:

• Αξίες και Ηθικές Αρχές: Δικαιοσύνη, ακεραιότητα, αλληλεγγύη.
• Ηθικά Διλήμματα: Ανθρώπινα δικαιώματα, βιοηθική, περιβαλλοντική ηθική.
• Κοινωνική Αλληλεγγύη: Εθελοντισμός και στήριξη ευπαθών ομάδων.
• Διαπολιτισμικός Διάλογος: Διαχείριση της διαφορετικότητας και προώθηση της πολυπολιτισμικής συνύπαρξης.
• Ηθική και Τεχνολογία: Ζητήματα που αφορούν την τεχνητή νοημοσύνη και τη γενετική μηχανική.

Ενίσχυση επιλογών για τους μαθητές

Σήμερα, οι αιτήσεις απαλλαγής από τα Θρησκευτικά ανέρχονται περίπου στις 10.500 ετησίως. Η εισαγωγή του νέου μαθήματος δίνει στους μαθητές και τους γονείς τους μια ουδέτερη, παιδαγωγικά τεκμηριωμένη εναλλακτική.

Διεθνής εμπειρία

Παρόμοια μαθήματα λειτουργούν ήδη σε άλλες χώρες της Ευρώπης, όπως στη Γερμανία, όπου η «Ηθική» διδάσκεται ως ισότιμο μάθημα επιλογής, εστιάζοντας σε κοινωνικά, φιλοσοφικά και ηθικά ζητήματα.

Η «Ηθική» δεν αποτελεί μόνο μια τυπική νομοθετική ρύθμιση· στοχεύει να διαμορφώσει ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον που καλλιεργεί αξίες και δεξιότητες απαραίτητες για τον σύγχρονο κόσμο. Μέσω της εφαρμογής του νέου μαθήματος αναμένεται να ενισχυθεί η ανάπτυξη κριτικής σκέψης, η αίσθηση ευθύνης και η κοινωνική ευαισθησία των μαθητών.