Τετάρτη 2 Νοεμβρίου 2011

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΡΤΗΘΕΝΤΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Δρ Ιωάννης Γ. Νεραντζής ΣΕΝΑΡΙΑ 110 – 135




110o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύμφωνα με σύγχρονα επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα, τα Μοντέλα Διδασκαλίας
και Μάθησης, τα οποία χρησιμοποιούν μικρές ομάδες σε διάφορες μορφές
ομαδοκεντρικών και συνεργατικών προσεγγίσεων, επιδρούν θετικά στις επιδόσεις των
μαθητών, στην ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης και της αυτοπεποίθησής τους και
βελτιώνουν τις μεταξύ τους σχέσεις, μεγιστοποιώντας με αυτόν τον τρόπο τα
αποτελέσματα της διδασκαλίας και της μάθησης. Στις προσεγγίσεις αυτές προβλέπεται
η συμμετοχή των μαθητών σε όλες τις διαδικασίες, από την επιλογή του θέματος μέχρι
τη διαμόρφωση των δραστηριοτήτων και την αξιολόγηση, και υποστηρίζεται ότι τέτοιες
επιλογές όχι μόνο συμβάλλουν στην καλλιέργεια συλλογικού πνεύματος, αλλά ότι, υπό
προϋποθέσεις, μπορούν να ενισχύουν και τους λιγότερο ευνοημένους μαθητές.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Στην περιφέρειά σας παρατηρείτε ότι
μερικοί εκπαιδευτικοί είναι επιφυλακτικοί προς τις συνεργατικές διδακτικές
προσεγγίσεις. Υποστηρίζουν ότι στα σχολεία τους παρατηρείται ανομοιομορφία του
μαθητικού πληθυσμού και η χρήση τέτοιων προσεγγίσεων δημιουργεί προβλήματα,
διαταράσσει την τάξη και εντείνει φαινόμενα ανταγωνισμού ή/και ρατσιστικών
συμπεριφορών. Ακόμη και οι εκπαιδευτικοί που «αποδέχονται» τη μαθησιακή αξία
τέτοιων συνεργατικών δράσεων και συνειδητοποιούν ευρύτερα την παιδευτική
σημασία τους, τις θεωρούν ιδιαίτερα απαιτητικές και χρονοβόρες, οπότε, με
αιτιολόγηση την κάλυψη της ύλης και τις κατευθύνσεις του Αναλυτικού
Προγράμματος, δεν επιχειρούν συχνά τέτοιου είδους αλλαγές.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζονται οι θεωρητικές παραδοχές με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΕΙΝΑΙ ΣΧΕΣΗ ΑΡΝΗΣΗΣ: ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΑΡΝΟΥΝΤΑΙ ΤΙΣ
ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ.
2. Με ποια επιχειρήματα θα προβληματίζατε και με ποιες προτάσεις θα
προετοιμάζατε τους εκπαιδευτικούς για εναλλακτικές πρακτικές
παιδαγωγικότερες και αποτελεσματικότερες ;
= ΘΑ ΤΟΥΣ ΕΘΕΤΑ ΥΠΟΨΗ ΤΗΝ ΩΣ ΑΝΩ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΧΗ. ΘΑ
ΠΡΟΕΒΑΙΝΑ ΣΕ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΩΣΤΕ ΝΑ
ΑΡΧΙΣΟΥΝ ΝΑ ΜΠΑΙΝΟΥΝ ΣΤΟ ΝΕΟ ΠΝΕΥΜΑ.
111o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύμφωνα με σύγχρονα επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα, τα μοντέλα διδασκαλίας και
μάθησης τα οποία χρησιμοποιούν μικρές ομάδες σε διάφορες μορφές ομαδοκεντρικών και
συνεργατικών προσεγγίσεων, επιδρούν θετικά στις επιδόσεις των μαθητών, στην ανάπτυξη
της αυτοεκτίμησης και της αυτοπεποίθησής τους και βελτιώνουν τις μεταξύ τους σχέσεις,
μεγιστοποιώντας με αυτόν τον τρόπο τα αποτελέσματα της διδασκαλίας και της μάθησης.
Κατά τη διαδικασία εργασίας σε ομάδες οι μαθητές καλούνται να συζητήσουν, να
εξηγήσουν, να συγκρίνουν, να τεκμηριώσουν τις απόψεις τους, να αξιοποιήσουν τις
ικανότητες και δεξιότητες που έχουν αποκτήσει.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Εκπαιδευτικός της περιφέρειάς σας κατά
διαστήματα χωρίζει το μάθημα της επόμενης εβδομάδας σε τρία-τέσσερα μέρη και
αναθέτει σε ισάριθμους μαθητές να μάθουν στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου το
«κομμάτι» του μαθήματος που τους αναλογεί, για να το διδάξουν ως ομάδα στο επόμενο
μάθημα, παρουσιάζοντας διαδοχικά ο καθένας το «κομμάτι» του. Στη συζήτησή σας ο
εκπαιδευτικός αναφέρει ότι κάνει χρήση συνεργατικής διδασκαλίας και φέρνει ως
παράδειγμα την «ομάδα διδασκαλίας», όπως αποκαλεί το παραπάνω σχήμα.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζονται οι θεωρητικές παραδοχές με το
σενάριο που περιγράφεται;
= ΔΕΝ ΚΑΝΕΙ ΧΡΗΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ, ΑΛΛΑ ΑΠΛΩΣ
ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΟΥΣ ΡΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΙ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΣΕ
ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ.
2. Ποια θα ήταν η συμβουλή σας και ποιες οι προτάσεις σας στον συγκεκριμένο
εκπαιδευτικό για την αναζήτηση πρακτικών που θα είναι παιδαγωγικότερες
και αποτελεσματικότερες;
= ΝΑ ΜΗΝ ΑΛΛΑΖΕΙ ΑΠΛΩΣ ΤΟΥΣ ΡΟΛΟΥΣ ΑΛΛΑ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΖΕΙ ΣΩΣΤΑ ΤΟ
ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΩΝ. ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΕ ΟΜΑΔΕΣ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΣΥΖΗΤΗΣΟΥΝ, ΝΑ
ΕΞΗΓΗΣΟΥΝ, ΝΑ ΣΥΓΚΡΙΝΟΥΝ, ΝΑ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΟΥΝ ΤΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΟΥΣ, ΝΑ
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΟΥΝ ΤΙΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ
ΑΠΟΚΤΗΣΕΙ.
112o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Έρευνες στο χώρο της εκπαίδευσης έχουν δείξει ότι η διαχείριση της τάξης αποτελεί ένα
σημαντικό λόγο ανησυχίας και άγχους των εκπαιδευτικών, ιδιαίτερα των νεοδιοριζόμενων.
Οι συνομιλίες των μαθητών κατά την ώρα του μαθήματος, οι διαπληκτισμοί και η χρήση
ανάρμοστων εκφράσεων και χειρονομιών μέσα στην τάξη, αλλά και η αρνητική και
παθητική συμπεριφορά των μαθητών, μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές δυσκολίες
στην ομαλή διεξαγωγή του μαθήματος. Για την αντιμετώπιση της κατάστασης, οι
εκπαιδευτικοί πρέπει να κατέχουν στρατηγικές οργάνωσης της τάξης, καθώς και πρόληψης
και αντιμετώπισης των προβλημάτων συμπεριφοράς.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Σε ένα τμήμα Γυμνασίου της περιφέρειάς σας 3
μαθητές αδυνατούν να ενσωματωθούν στην τάξη και αμφισβητούν, με κάθε αφορμή, με το
λόγο ή τις πράξεις τους την αξία του σχολείου, παρασύροντας συχνά και άλλους μαθητές
του τμήματος. Η χρήση ποινών (αποβολή, χαμηλή βαθμολογία, απόρριψη), τις οποίες
επιστρατεύει ο εκπαιδευτικός για την αντιμετώπιση του προβλήματος, αποδεικνύονται
αναποτελεσματικές.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζονται οι θεωρητικές παραδοχές με το
σενάριο που περιγράφεται;
= ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΛΟΓΩ ΑΓΝΟΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ.
ΟΧΙ ΜΟΝΟΝ ΔΕΝ ΑΝΑΖΗΤΑ ΤΟ ΑΙΤΙΟ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ ΝΑ ΤΟ
ΘΕΡΑΠΕΥΣΕΙ ΑΝΟΗΤΩΣ, ΣΥΝΕΠΩΣ ΑΝΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ.
2. Ποια θα ήταν η συμβουλή σας / η παρέμβασή σας και ποιες οι προτάσεις σας
στον εκπαιδευτικό που αντιμετωπίζει το συγκεκριμένο πρόβλημα, για να
αναπτύξει πρακτικές παιδαγωγικότερες και αποτελεσματικότερες;
= ΘΑ ΤΟΝ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΑ ΝΑ ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙ Ως ΠΡΟΣ ΤΟ ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΑΞΗΣ. ΘΑ ΤΟΥ ΕΦΙΣΤΟΥΣΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΟΤΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
ΔΕΝ ΤΟ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΑΛΛΑ Ο ΙΔΙΟΣ ΛΟΓΩ ΑΓΝΟΙΑΣ. ΘΑ ΤΟΥ
ΕΠΕΣΗΜΑΝΑ ΕΠΙΣΗΣ ΤΟΝ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΟ ΤΡΟΠΟ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΤΟΥ
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ. ΝΑ ΦΡΟΝΤΙΖΕΙ ΤΟ ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΕΙΝ ΠΑΡΑ ΤΟ ΘΕΡΑΠΕΥΕΙΝ.
ΤΕΛΟΣ, ΘΑ ΠΡΟΕΒΑΙΝΑ ΣΕ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ
ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΩΝ
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ.
113o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Το «Νέο Σχολείο», προβάλλοντας την παιδοκεντρική αρχή που κυριαρχεί στις προτάσεις
των σύγχρονων παιδαγωγών πολλές δεκαετίες τώρα, θέτει τον μαθητή στον κέντρο της
εκπαιδευτικής διαδικασίας, πιστεύοντας ότι μπορεί στο κατάλληλο διδακτικό πλαίσιο να
λειτουργήσει ως «μικρός διανοούμενος», αξιοποιώντας τις εναλλακτικές δυνατότητες της
γλώσσας, της μουσικής, του πολιτισμού, της λογοτεχνίας, των διαθεματικών
προσεγγίσεων και των δεξιοτήτων κριτικής σκέψης. Έτσι, θα γίνει σταδιακά αυτόνομος
στη σκέψη και στη μάθηση και έτοιμος για τη δια βίου μάθηση.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Μερικοί εκπαιδευτικοί της περιφέρειάς σας
έχουν επιφυλάξεις για τις δυνατότητες των μαθητών να λειτουργήσουν όπως τους
οραματίζεται το “Νέο Σχολείο”. Άλλοι πάλι δυσκολεύονται να κατανοήσουν την
εφαρμογή των αρχών αυτών στο μάθημά τους, ιδιαίτερα την αξιοποίηση της κριτικής
σκέψης και των δεξιοτήτων δια βίου μάθησης. Αποφασίζουν να σας προσκαλέσουν για να
τους βοηθήσετε.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι μπορεί να έχει εφαρμογή η ανάπτυξη
δεξιοτήτων κριτικής σκέψης και δια βίου μάθησης στο μάθημά σας;
= ΜΕ ΤΟ ΝΑ ΘΕΣΩ ΩΣ ΔΙΔΚΑΚΤΙΚΟ ΣΤΟΧΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΑΚΡΙΒΩΣ
ΑΥΤΟ, ΔΗΛΑΔΗ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ
ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ. ΑΡΚΕΙ ΝΑ ΕΧΩ ΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΚΑΙ
ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΝΑ ΤΟ ΚΑΝΩ.
2. Ποια θα ήταν η συμβουλή σας και ποιες οι προτάσεις σας στους
επιφυλακτικούς εκπαιδευτικούς της περιφέρειάς σας, για να αναπτύξουν
πρακτικές παιδαγωγικότερες και αποτελεσματικότερες;
= ΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΠΑΙΔΟΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΡΧΗ ΠΟΥ ΘΕΤΕΙ ΤΟΝ
ΜΑΘΗΤΗ ΣΤΟΝ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ,
ΠΙΣΤΕΥΟΝΤΑΣ ΟΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΣΤΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΝΑ
ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕΙ ΩΣ «ΜΙΚΡΟΣ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΣ», ΑΞΙΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΙΣ
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ, ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ, ΤΟΥ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ, ΤΩΝ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΩΝ
ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ.
114o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύμφωνα με το πλαίσιο του «Νέου Σχολείου», στόχος της εκπαίδευσης είναι οι μαθητές
να αναπτύξουν ικανότητες κατανόησης του κόσμου που τους περιβάλλει και των
αναπαραστάσεων αυτού του κόσμου, ικανότητες διερεύνησης και ανάλυσης των
δεδομένων αναφορικά με αυτό τον κόσμο, ικανότητες ανάπτυξης θεωρητικής σκέψης,
ικανότητες αξιολόγησης, ικανότητες δημιουργίας, επικοινωνίας και συνεργασίας, καθώς
και ικανότητες αξιοποίησης και εφαρμογής όσων μαθαίνουν προς επίλυση νέων
προβλημάτων. Η κριτική σκέψη και οι ικανότητες που αυτή η θεωρία περιλαμβάνει
αποτελούν, επομένως, προτεραιότητα.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξηΓυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Οι εκπαιδευτικοί της περιφέρειάς σας
δυσκολεύονται να κατανοήσουν την εφαρμογή των αρχών αυτών στο καθημερινό μάθημα
τους, ιδιαίτερα την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και των ικανοτήτων που αναφέρονται
παραπάνω. Αποφασίζετε να ασχοληθείτε στην περιφέρειά σας με τα θέματα αυτά.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι μπορεί να έχει εφαρμογή η ανάπτυξη της
κριτικής σκέψης και των επιδιωκόμενων ικανοτήτων στο μάθημα σας;
= Ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΟΥΝ ΕΙΣ ΤΗΝ
ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΩΣ ΑΝΩ ΑΡΧΩΝ ΣΤΟ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ
ΜΑΘΗΜΑ.
3. Ποια θα ήταν η συμβουλή σας και ποιες οι προτάσεις σας στους
εκπαιδευτικούς της περιφέρειάς σας, για να αναπτύξουν πρακτικές
παιδαγωγικότερες και αποτελεσματικότερες;
= ΠΡΩΤΑ ΝΑ ΔΕΧΘΟΥΝ ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΝ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ. ΔΕΥΤΕΡΟΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ
ΔΙΑΤΕΘΙΜΕΝΟΙ ΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΘΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ
ΤΟΝ ΝΕΟ ΣΤΟΧΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΝΑ
ΑΝΑΠΤΥΞΟΥΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΠΟΥ ΤΟΥΣ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΕΙ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ,
ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ
ΜΕ ΑΥΤΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ, ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ,
ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ, ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ, ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ
ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΟΣΩΝ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΠΡΟΣ ΕΠΙΛΥΣΗ ΝΕΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ.
ΚΑΙ ΤΟΥΤΟ ΓΙΑΤΙ Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΚΑΙ ΟΙ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΑΥΤΗ Η
ΘΕΩΡΙΑ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ.
115o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύμφωνα με τις σύγχρονες προσεγγίσεις της διδακτικής οι διαθεματικές προσεγγίσεις
διδασκαλίας έχουν καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα, βοηθούν στη διατήρηση της
μάθησης, ενώ ταυτόχρονα δημιουργούν ισχυρότερα κίνητρα στους μαθητές. Οι
διαθεματικές προσεγγίσεις αφορούν ποικιλία εφαρμογών και χρησιμοποιούν διαφορετικά
μέσα και διδακτικές στρατηγικές με ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Εκπαιδευτικός της περιφέρειάς σας, στη
λογική της διαθεματικότητας, συχνά στο τέλος του μαθήματος χρησιμοποιεί
καλλιτεχνικές δημιουργίες που έχουν κάποια σχέση με το μάθημα της ημέρας. Συνήθως
παρέχει ο ίδιος ο εκπαιδευτικός πληροφορίες για τα χρησιμοποιούμενα έργα ή παραπέμπει
τους μαθητές στο διαδίκτυο για ανεύρεση σχετικών πληροφοριών.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας η σύνδεση της θεωρητικής παραδοχής με το
σενάριο που περιγράφεται;
= Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΑΥΤΟΣ ΚΑΤ’ ΟΥΣΙΑΝ ΑΓΝΟΕΙ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΛΩΣ ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΖΕΙ.
2. Ποια θα ήταν η συμβουλή σας και ποιες οι προτάσεις σας στον/στην
συγκεκριμένη εκπαιδευτικό που ζητά την άποψή σας για τον τρόπο
αξιοποίησης των καλλιτεχνικών έργων;
= ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΤΟΙΜΟ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟΝ
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΗΣ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΕΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ,
ΤΟΣΟ ΣΤΙΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΟΣΟ ΚΑΙ ΣΤΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΣΠΟΥΔΩΝ. ΘΑ ΤΑ ΕΘΕΤΑ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΥΠΟΨΗ ΤΟΥ. ΕΠΙΣΗΣ ΘΑ ΤΟΝ
ΚΑΘΟΔΗΓΟΥΣΑ ΣΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΤΗΣ
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ.
116o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύμφωνα με σύγχρονες απόψεις και έρευνες, υπάρχει η αναγκαιότητα της υιοθέτησης
της «αυθεντικής αξιολόγησης» ή «εναλλακτικής αξιολόγησης», η οποία εστιάζει όχι
μόνο στο περιεχόμενο, αλλά και στη διαδικασία της μάθησης. Η αξιολογική
αποτίμηση των μαθητών και στους δύο αυτούς τομείς γίνεται μέσα από διαδικασίες
επίλυσης προβλημάτων και ανάθεσης δραστηριοτήτων. Έτσι, η αξιολόγηση γίνεται
συνεχής και ευέλικτη, αποτελεί οργανικό και λειτουργικό μέρος της διδακτικής
πράξης, αντικατοπτρίζοντας με τον τρόπο αυτό την ατομική πρόοδο των μαθητών,
πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη διδασκαλία. Τέλος, στη λογική της παιδαγωγικής
λειτουργίας της αξιολόγησης, προτείνεται και η αυτo-αξιολόγηση των μαθητών, ιδίως
όταν συνοδεύεται με τη χρήση διαβαθμισμένων κριτηρίων αξιολόγησης (rubrics).
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Οι εκπαιδευτικοί της περιφέρειάς σας
καταθέτουν τον προβληματισμό τους σχετικά με την αξιολόγηση των μαθητών, που είναι
από μόνη της δύσκολη υπόθεση και γίνεται ακόμη δυσκολότερη με το πλήθος των
μαθητών και των διαφορετικών τμημάτων. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες είναι αδύνατο ο
καθηγητής να θυμάται όλους τους μαθητές του και να έχει σχηματίσει αντικειμενική
εικόνα για τις προσπάθειες και την πρόοδό του, με αποτέλεσμα η βαθμολογία τους να
στηρίζεται κυρίως στα διαγωνίσματα.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας η σύνδεση της θεωρητικής παραδοχής με το
σενάριο που περιγράφεται;
= ΥΠΑΡΧΕΙ ΧΑΣΜΑ ΜΕΤΑΞΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΧΗΣ ΚΑΙ
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΧΗΣ.
2. Ποια θα ήταν η συμβουλή σας και ποιες οι προτάσεις σας στους
εκπαιδευτικούς που αντιμετωπίζουν αυτές τις δυσκολίες;
= ΝΑ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΟΥΝ ΟΤΙ Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΟ ΕΝΑ ΤΡΙΤΟ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ:
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ => ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ =>
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. ΩΣ ΕΚ ΤΟΥΤΟΥ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΕΙΧΝΟΥΝ
ΤΟ ΙΔΙΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΟΥ
ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΥΙΟΘΕΤΗΣΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ
ΥΛΟΠΟΙΗΣΟΥΝ ΤΑ ΥΠΟ ΤΗΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΧΗΣ
ΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝΑ: ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΗΣ «ΑΥΘΕΝΤΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ» Η
«ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ», Η ΟΠΟΙΑ ΕΣΤΙΑΖΕΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΣΤΟ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ. Η
ΑΞΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΔΥΟ ΑΥΤΟΥΣ
ΤΟΜΕΙΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ
ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ. ΈΤΣΙ, Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΝΕΤΑΙ
ΣΥΝΕΧΗΣ ΚΑΙ ΕΥΕΛΙΚΤΗ, ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΟΡΓΑΝΙΚΟ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ
ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ, ΑΝΤΙΚΑΤΟΠΤΡΙΖΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ
ΤΡΟΠΟ ΑΥΤΟ ΤΗΝ ΑΤΟΜΙΚΗ ΠΡΟΟΔΟ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ, ΠΡΙΝ, ΚΑΤΑ ΤΗ
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ. ΤΕΛΟΣ, ΣΤΗ ΛΟΓΙΚΗ ΤΗΣ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ, ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ ΚΑΙ Η
ΑΥΤO-ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ, ΙΔΙΩΣ ΟΤΑΝ ΣΥΝΟΔΕΥΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗ
ΧΡΗΣΗ ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΜΕΝΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ (RUBRICS).
117o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν συντελεστεί ραγδαίες αλλαγές σε κοινωνικό
επίπεδο με συνέπεια τη δημιουργία πολυ-πολιτισμικών κοινωνιών. Η πολιτισμική
διαφορετικότητα θεωρείται από αρκετούς ως ένα χαρακτηριστικό των σύγχρονων
κοινωνιών, το οποίο έχει ωθήσει τη σύγχρονη εκπαίδευση σε προσεγγίσεις με βάση τις
αρχές της Διαπολιτισμικής Παιδαγωγικής.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Σε ένα Γυμνάσιο αστικού κέντρου, στο τμήμα
που παρακολουθείτε, παρατηρείτε ότι η πλειοψηφία των μαθητών δεν είναι ελληνικής
καταγωγής. Ο/Η εκπαιδευτικός επιβεβαιώνει την εικόνα αυτή και προσθέτει ότι σε πολύ
μεγάλο ποσοστό οι μαθητές αυτοί έχουν την ελληνική ως ξένη γλώσσα και δυσκολεύονται
να επικοινωνήσουν και, κυρίως, να κατανοήσουν τα σχολικά κείμενα. Στον τομέα αυτό
ζητά τη βοήθειά σας.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας η σύνδεση της θεωρητικής παραδοχής με το
σενάριο που περιγράφεται;
= ΣΧΕΣΗ ΑΙΤΙΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ: ΕΠΟΜΕΝΟΝ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ
ΑΥΤΟΙ ΝΑ ΔΥΣΚΟΛΕΥΟΝΤΑΙ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΟΥΝ ΑΦΟΥ ΕΧΟΥΝ ΤΗΝ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΣ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ.
2. Ποιές θα ήταν οι προτάσεις σας στον/στην συγκεκριμένο/η εκπαιδευτικό για
να αναπτύξει παιδαγωγικότερες και αποτελεσματικότερες πρακτικές;
= ΝΑ ΡΙΞΕΙ ΤΟ ΒΑΡΟΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΟΥ ΑΚΡΙΒΩΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ
ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΕΝΤΟΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ. ΔΗΛΑΔΗ ΣΤΗΝ ΕΚΜΑΘΗΣΗ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΗΝ ΔΥΣΚΟΛΕΥΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΟΥΣ. Ο ΑΛΛΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ
ΚΑΘΙΕΡΩΘΕΙ ΠΛΕΟΝ ΩΣ ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΗΤΡΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ(!!!).
118o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύμφωνα με ευρύτερης αποδοχής παιδαγωγικές αρχές, που τονίζει και το Νέο
Σχολείο, η εκπαίδευση των παιδιών είναι συμμετοχική υπόθεση. Επομένως, η
συστηματοποίηση της επικοινωνίας και της συνεργασίας μεταξύ του σχολείου, της
οικογένειας των μαθητών, αλλά και τις ευρύτερης κοινότητας συμβάλλει θετικά στη
δευτερογενή κοινωνικοποίησή τους και στην ομαλή εξέλιξη της μαθησιακή ς τους
πορείας.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γυμνάσιο στο κέντρο εργατικής συνοικίας με υψηλό ποσοστό
αλλοδαπών μαθητών.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Σε μερικά τμήματα διαπιστώνετε έλλειψη
ενδιαφέροντος από την πλευρά των μαθητών, δυσκολίες στην κατανόηση του
μαθήματος και έντονα προβλήματα στην τήρηση των κανόνων που ρυθμίζουν τη
σχολική ζωή. Η επικοινωνία σχολείου με τις οικογένειες είναι περιορισμένη, με
εξαίρεση μια μικρή ομάδα γονέων που δραστηριοποιήθηκαν προσφάτως, για να
διαμαρτυρηθούν στην διευθυντή και να απαιτήσουν την απομάκρυνση από το
σχολείο ορισμένων μαθητών, αλλοδαπών στην πλειονότητά τους, που
παρουσιάζουν έντονα προβλήματα συμπεριφοράς.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η παραπάνω αρχή με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΓΧΥΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΑΙΤΙΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΜΟΡΦΩΘΕΙΣΑΣ
ΑΡΝΗΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ.
1. Τι θα προτείνατε στους εκπαιδευτικούς να κάνουν και πώς, ώστε να
μετατρέψουν την παιδαγωγική αρχή σε αποτελεσματική εκπαιδευτική
παρέμβαση;
= ΝΑ ΦΡΟΝΤΙΣΟΥΝ ΩΣΤΕ ΣΤΟ ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ, Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ
ΠΑΙΔΙΩΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ. ΕΠΙΣΗΣ ΝΑ
ΚΑΤΑΝΟΗΣΟΥΝ ΟΤΙ Η ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ
ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ, ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΤΩΝ
ΜΑΘΗΤΩΝ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΘΑ ΣΥΜΒΑΛΛΕΙ
ΘΕΤΙΚΑ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ
ΟΜΑΛΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ Σ ΤΟΥΣ ΠΟΡΕΙΑΣ.
119ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Ο όρος «διαφοροποιημένη διδασκαλία» αναφέρεται σε μια συστηματική προσέγγιση
στο σχεδιασμό του συνόλου της διδασκαλίας για μαθητές με διαφορετικές
μαθησιακές ανάγκες και δυνατότητες. Για τον κατάλληλο σχεδιασμό της
διδασκαλίας, δίνεται έμφαση στις τρεις διαστάσεις της διδασκαλίας: το περιεχόμενο,
τις διαδικασίες επεξεργασίας του περιεχομένου και το τελικό προϊόν.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Α΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Ένας μαθητής με αρκετά μαθησιακά κενά
και χαμηλό ενδιαφέρον για το σχολείο δεν μπορεί να παρακολουθήσει το σχολικό
πρόγραμμα λόγω της αυξημένης απροσεξίας που παρουσιάζει. Αδυνατεί να
ολοκληρώσει τη μελέτη του στο σπίτι, δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί στο μάθημα,
ενώ δεν είναι σε θέση να αναγνωρίσει τις δυσκολίες του, ώστε να τις αντιμετωπίσει.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΑΔΥΝΑΤΟΥΝ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΟΥΝ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΝΕΟ
ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΟΥ ΑΠΑΙΤΕΙ ΜΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟ
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ
ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ.
2. Τι θα προτείνατε στον εκπαιδευτικό να κάνει και πώς, ώστε να μετατρέψει
την ερευνητική διαπίστωση σε αποτελεσματική διδασκαλία και μάθηση;
= ΝΑ ΠΡΟΒΑΙΝΟΥΝ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
ΤΟΥΣ. ΔΗΛΑΔΗ ΝΑ ΔΙΝΕΤΑΙ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΙΣ ΤΡΕΙΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ, ΤΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ.
120ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες έρευνες αναφέρουν ότι οι μαθητές δομούν προσωπικά τη μάθησή τους και
προσπαθούν να βρουν νόημα σε ό,τι διδάσκονται. Για να δομήσουν το νόημα κάθε
φορά, βοηθούνται από τις προηγούμενες εμπειρίες τους, τις πεποιθήσεις τους, τα
ενδιαφέροντά τους και προσεγγίζουν τη μάθηση με διαφορετικούς τρόπους.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Ένας μαθητής με δυσκολίες μάθησης, ενώ
μπορεί να «διαβάσει», δεν μπορεί να κατανοήσει τα κείμενα των σχολικών
εγχειριδίων και συγκεκριμένα δεν μπορεί να εξάγει συμπεράσματα από αυτό. Η
συμπερασματική του κατανόηση είναι μηδενική, καθώς ο μαθητής δεν μπορεί να
απαντήσει σε ερωτήσεις που απαιτούν το συνδυασμό της προηγούμενης γνώσης του
και των πληροφοριών του κειμένου.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΥΠΑΡΧΕΙ ΧΑΣΜΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ
ΜΑΘΗΤΗ (= ΑΠΟΚΤΗΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ) ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ
ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΠΡΟΒΙΒΑΣΤΗΚΕ. ΤΟ ΚΕΝΟ ΕΙΝΑΙ
ΔΥΣΑΝΑΠΛΗΡΩΤΟ
2. Τι θα προτείνατε στον εκπαιδευτικό να κάνει και πώς, ώστε να μετατρέψει
την ερευνητική διαπίστωση σε αποτελεσματική διδασκαλία και μάθηση;
= ΝΑ ΜΠΟΡΕΣΕΙ ΝΑ ΚΑΛΥΨΕΙ ΤΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΕΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟ ΚΕΝΟ
ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΡΟΣΦΟΡΟΤΕΡΟ ΤΡΟΠΟ ΠΟΥ ΚΡΙΝΕΙ ΑΥΤΟΣ. ΑΝ
ΚΑΙ ΤΟ ΘΕΩΡΩ ΑΠΙΘΑΝΟ ΝΑ ΚΑΛΥΦΘΕΙ ΤΟ ΚΕΝΟ ΟΛΩΝ ΤΩΝ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΧΡΟΝΩΝ.
121o Σενάριο
Α. Θεωρητικές παραδοχές
Σύγχρονες έρευνες αναφέρουν ότι η διαφοροποιημένη διδασκαλία στηρίζεται στους
παράγοντες που αφορούν το γνωστικό προφίλ του μαθητή (δημιουργικότητα,
συνθετική ή αναλυτική σκέψη, συνεργατικότητα ή ανταγωνιστικότητα, συγκεκριμένη
ή αφηρημένη σκέψη, στοχαστικότητα ή έντονη δράση). Για το λόγο αυτό το
διδακτικό υλικό θα πρέπει να διαφοροποιείται/προσαρμόζεται ανάλογα με το
γνωστικό προφίλ των μαθητών της τάξης.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί θεωρούν
ότι για να ασκήσουν διαφοροποιημένη διδασκαλία πρέπει να βρουν διαφορετικό
υλικό από εκείνο του Αναλυτικού Προγράμματος ή να σχεδιάσουν δικό τους. Καθώς
όμως λίγοι έχουν τις γνώσεις, το χρόνο και την εμπειρία για την παραγωγή
διαφοροποιημένου υλικού, οι υπόλοιποι διδάσκουν με τον παραδοσιακό τρόπο και
δεν κάνουν καμία διαφοροποίηση στο περιεχόμενο της διδασκαλίας τους.
Αποτέλεσμα αυτού είναι να μαθαίνουν μόνο οι «μέτριοι» και οι «άριστοι» μαθητές,
ενώ οι αδύναμοι και οι μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες αποκτούν όλο και
μεγαλύτερα μαθησιακά κενά.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΚΑΝΟΥΝ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΧΗΣ
ΚΑΙ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ: ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΑ ΝΑ ΒΡΟΥΝ
ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΑΠΟ ΕΚΕΙΝΟ ΤΟΥ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Η ΝΑ ΣΧΕΔΙΑΣΟΥΝ ΔΙΚΟ ΤΟΥΣ. ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΗΛΑΔΗ ΖΗΤΗΜΑ ΜΕΣΟΥ-
ΥΛΙΚΟΥ ΑΛΛΑ ΑΡΝΗΣΗ ΑΛΛΑΓΗΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥ ΤΡΟΠΟΥ
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ.
2. Τι θα προτείνατε στους εκπαιδευτικούς του σεναρίου να κάνουν και πώς,
ώστε να μετατρέψουν την ερευνητική διαπίστωση σε αποτελεσματική
διδασκαλία και μάθηση;
=ΝΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΥΝ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΟΥΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ
ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΤΗΝ ΑΣΚΟΥΝ ΜΕ ΤΑ
ΥΠΑΡΧΟΝΤΑ ΜΕΣΑ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΕΡΟΝΤΑΙ. ΘΑ ΒΟΗΘΗΘΟΥΝ ΚΑΙ
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ.
122o Σενάριο
Α. Θεωρητικές παραδοχές
Μέσω της διαφοροποιημένης διδασκαλίας όλοι οι μαθητές διδάσκονται το ίδιο
αντικείμενο. Δεν διαφοροποιούνται τα θέματα που εξετάζονται, αλλά το επίπεδο των
θεμάτων και ο τρόπος προσέγγισής τους. Με άλλα λόγια, ο εκπαιδευτικός διδάσκει
την ίδια έννοια/αντικείμενο, αλλά διαφοροποιεί το επίπεδο αφαίρεσης, τη δυσκολία
της κριτικής σκέψης που απαιτείται και το βαθμό καθοδήγησης. Με αυτό τον τρόπο,
όλοι οι μαθητές καλούνται να σκεφθούν κριτικά, αλλά σε διαφορετικό επίπεδο.
Διαφοροποιώντας τις ερωτήσεις ο εκπαιδευτικός μπορεί να καλέσει ορισμένους
μαθητές να βρουν αιτιακές σχέσεις, άλλους να κάνουν βασικές υποθέσεις και άλλους
να βρουν τα κεντρικά σημεία της ενότητας. Όλοι οι μαθητές εργάζονται στο ίδιο
αντικείμενο με διαφορετικούς όμως τρόπους.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Β΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Οι εκπαιδευτικοί συχνά κάνουν απλές
ερωτήσεις στους «αδύναμους» μαθητές του τύπου ποιος, πού, τι, πότε. Με αυτόν τον
τρόπο, όμως, δεν διαφοροποιείται η διδασκαλία, απλώς περιορίζονται και η μάθηση
και η σκέψη σε ένα χαμηλότερο επίπεδο.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΟΥΔΕΜΙΑ ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΕΤΑΞΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ
ΠΑΡΑΔΟΧΗΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΥΤΗΣ. ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΠΡΟΒΑΙΝΟΥΝ ΣΕ
ΑΠΛΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ, ΔΗΛΑΔΗ ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΧΡΗΣΗ
ΑΠΛΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΟΥ ΤΡΟΠΟΥ.
2. Τι θα προτείνατε στον εκπαιδευτικό να κάνει και πώς, ώστε να μετατρέψει την
ερευνητική διαπίστωση σε αποτελεσματική διδασκαλία και μάθηση;
= ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΕΙ ΟΤΙ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
ΟΛΟΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΙ ΤΟ ΙΔΙΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ.
ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ, ΔΕΝ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ
ΕΞΕΤΑΖΟΝΤΑΙ, ΑΛΛΑ ΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Ο ΤΡΟΠΟΣ
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΟΥΣ. ΘΑ ΠΡΟΤΕΙΝΑ ΛΟΙΠΟΝ ΣΤΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΝΑ
ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΕΝΝΟΙΑ/ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ, ΑΛΛΑ ΝΑ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΕΙ ΤΟ
ΕΠΙΠΕΔΟ ΑΦΑΙΡΕΣΗΣ, ΤΗ ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΠΟΥ
ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΒΑΘΜΟ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗΣ. ΝΑ ΚΑΛΕΙ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ
ΜΑΘΗΤΕΣ ΝΑ ΣΚΕΦΘΟΥΝ ΚΡΙΤΙΚΑ, ΑΛΛΑ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ.
ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ, ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ Ο
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΛΕΣΕΙ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΝΑ
ΒΡΟΥΝ ΑΙΤΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ, ΑΛΛΟΥΣ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΒΑΣΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ
ΚΑΙ ΑΛΛΟΥΣ ΝΑ ΒΡΟΥΝ ΤΑ ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ.
ΤΟΙΟΥΤΟΤΡΟΠΩΣ ΌΛΟΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΙΔΙΟ
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥΣ ΟΜΩΣ ΤΡΟΠΟΥΣ.
123o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες έρευνες αναφέρουν ότι η διαφοροποίηση στην αξιολόγηση των μαθητών
με μαθησιακές δυσκολίες είναι σημαντική, διότι έχει την προσωπική σφραγίδα του
κάθε μαθητή και μεταφέρει όλες τις πληροφορίες σχετικά με την πρόοδο του μαθητή.
Σε μια τάξη διαφοροποιημένης διδασκαλίας, οι τρόποι αξιολόγησης της προόδου και
της επίδοσης του μαθητή δεν περιορίζονται στην προφορική διήγηση, τις απαντήσεις
σε ερωτήσεις και την παραγωγή γραπτού λόγου, αλλά περιέχει (και) πολλές
δραστηριότητες εφαρμογής της νέας γνώσης σε διαφορετικά πλαίσια. Ενδείκνυται,
μάλιστα, οι εργασίες αυτές να φυλάσσονται στον Ατομικό Φάκελο του Μαθητή
(portfolio) και να αποτελούν και αντικείμενο αυτο-αξιολόγησης.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Ένας μαθητής με δυσλεξία πρέπει να
εξετάζεται προφορικά σύμφωνα με τη διάγνωσή του και το εξατομικευμένο
εκπαιδευτικό πρόγραμμα που έχει σχεδιαστεί από το ΚΕΔΔΥ της περιοχής του.
Παρόλα αυτά, το άγχος του στις προφορικές εξετάσεις είναι τόσο μεγάλο, που δεν
αποδίδει όπως θα μπορούσε αν επιλεγόταν ένας διαφορετικός τρόπος αξιολόγησης.
Οι εκπαιδευτικοί και ο διευθυντής του σχολείου του δεν βρίσκουν άλλη λύση και
επιμένουν στην προφορική εξέταση, οδηγώντας το μαθητή σε σίγουρη αποτυχία.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΙΠΟΥΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ
ΠΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΚΑΘ’ ΟΛΟΝ ΤΟ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ
ΕΤΟΣ. ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΟΤΙ ΚΑΘ’ ΟΛΗ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ
ΟΥΔΕΠΟΤΕ ΕΚΛΗΘΗ Ο ΜΑΘΗΤΗΣ ΝΑ ΑΝΤΑΠΕΞΕΛΘΕΙ ΣΕ ΠΟΛΛΕΣ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΓΝΩΣΗΣ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ
ΠΛΑΙΣΙΑ. ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΟΤΙ ΔΕΝ ΑΝΑΦΕΡΤΑΙ ΟΤΙ ΥΠΗΡΧΕ ΑΤΟΜΙΚΟΣ
ΦΑΚΕΛΛΟΣ ΜΑΘΗΤΗ.
2. Τι θα προτείνατε στον εκπαιδευτικό να κάνει και πώς, ώστε να μετατρέψει
την ερευνητική διαπίστωση σε αποτελεσματική διδασκαλία και μάθηση;
= ΝΑ ΜΗΝ ΕΜΜΕΝΟΥΝ ΣΤΗ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΛΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΑΛΛΑ ΝΑ ΟΡΙΖΟΥΝ ΣΤΟΝ ΜΑΘΗΤΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΓΝΩΣΗΣ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΠΛΑΙΣΙΑ.
ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ, ΜΑΛΙΣΤΑ, ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΥΤΕΣ ΝΑ ΦΥΛΑΣΣΟΝΤΑΙ ΣΤΟΝ
ΑΤΟΜΙΚΟ ΦΑΚΕΛΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ (PORTFOLIO) ΚΑΙ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ
ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΑΥΤΟ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ.
124ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες έρευνες αναφέρουν ότι η επανεκπαίδευση στην απόδοση αιτιολογικών
προσδιορισμών επιτυχίας ή αποτυχίας (δηλ. να αναφέρει ο μαθητής ότι επιτυγχάνει ή
αποτυγχάνει λόγω προσπάθειας ή ικανοτήτων του και όχι λόγω τύχης) λειτουργεί
ενισχυτικά στην προσπάθεια μαθητών με Μαθησιακές Δυσκολίες, καθώς συμβάλλει
στην καλύτερη και ανώδυνη διαχείριση μιας ενδεχόμενης αποτυχίας σε κάποιο
ακαδημαϊκό έργο. Κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας ενός γνωστικού αντικειμένου,
δεν αρκεί ο εκπαιδευτικός να λέει στο μαθητή πως πρέπει να προσπαθεί περισσότερο,
αλλά να του προσφέρει απτές υποδείξεις πώς μπορεί να το επιτύχει.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Μια μαθήτρια αποδίδει σχεδόν πάντα την
επιτυχία της στην τύχη και την αποτυχία της στο χαμηλό νοητικό της δυναμικό (κάτι
το οποίο δεν ισχύει). Εξαιτίας αυτών των αιτιολογικών προσδιορισμών της επιτυχίας
και της αποτυχίας που έχει, αποτυγχάνει συχνά στις σχολικές εργασίες της, ενώ ο
εκπαιδευτικός δεν ξέρει πώς να την υποστηρίξει.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Η ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΑΥΤΗ ΑΝΗΚΕΙ
ΠΡΩΤΙΣΤΩΣ ΣΤΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΤΗ ΜΑΘΗΤΡΙΑ
2. Τι θα προτείνατε στον εκπαιδευτικό να κάνει και πώς, ώστε να μετατρέψει την
ερευνητική διαπίστωση σε αποτελεσματική διδασκαλία και μάθηση;
= ΝΑ ΑΝΑΛΑΒΕΙ Ο ΙΔΙΟΣ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΣΤΗ ΜΑΘΗΤΡΙΑ ΑΠΤΕΣ
ΥΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΤΟ ΕΠΙΤΥΧΕΙ.
125ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες έρευνες αναφέρουν ότι, εκτός από την ακριβή και γρήγορη ανάγνωση και
την απόδοση νοήματος στις λέξεις, κατά την ανάγνωση απαιτούνται δεξιότητες
όπως:
α. Η ενεργοποίηση της προηγούμενης γνώσης.
β. Η δημιουργία νοητικών αναπαραστάσεων.
γ. Η εύρεση από την πλευρά του αναγνώστη του σκοπού της ανάγνωσης.
δ. Ο σχηματισμός υποθέσεων σχετικών με το περιεχόμενο του κειμένου.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Γυμνασίου
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Μια εκπαιδευτικός άκουσε σε
επιμορφωτική εισήγηση ότι, για να ενισχύσει την αναγνωστική κατανόηση των
μαθητών με δυσλεξία που έχει στην τάξη της, πρέπει να διδάξει άμεσα και
συστηματικά γνωστικές και μεταγνωστικές στρατηγικές. Δεν γνωρίζει όμως τι πρέπει
ακριβώς να κάνει και ζητάει τη βοήθειά σας ως Σχολικού Συμβούλου.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΜΕ ΣΧΕΣΗ ΑΓΝΟΙΑΣ: Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΑΓΝΟΕΙ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ.
2. Τι θα προτείνατε στην εκπαιδευτικό να κάνει και πώς, ώστε να μετατρέψει
την ερευνητική διαπίστωση σε αποτελεσματική διδασκαλία και μάθηση;
= ΝΑ ΦΡΟΝΤΙΣΕΙ ΩΣΤΕ ΜΕ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΝΑ ΕΠΙΤΥΓΧΑΝΕΤΑΙ:
Α. Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗΣ ΓΝΩΣΗΣ.
Β. Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΟΗΤΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ.
Γ. Η ΕΥΡΕΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ ΤΟΥ ΣΚΟΠΟΥ ΤΗΣ
ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ.
Δ. Ο ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ
ΚΕΙΜΕΝΟΥ.
126ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες έρευνες αναφέρουν ότι οι μαθητές με δίγλωσσο οικογενειακό περιβάλλον
συχνά αντιμετωπίζουν τις ίδιες δυσκολίες με τους μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες,
που σημαίνει ότι έχουν ανάγκη από αμεσότερη στήριξη. Στοιχεία του στηρικτικού
εκπαιδευτικού πλαισίου αποτελούν η βοήθεια του μαθητή να συσχετίζει το νέο με τις
προϋπάρχουσες γνώσεις και εμπειρίες και να εντοπίζει σχέσεις.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Β΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Μαθητές με γονείς μετανάστες, που
μιλούν στο σπίτι άλλη γλώσσα από την ελληνική, καλούνται στο σχολείο να μάθουν
όχι μόνο τη νέα ελληνική γλώσσα της καθημερινής επικοινωνίας, αλλά και τη
σχολική γλώσσα των επιμέρους μαθημάτων. Οι εκπαιδευτικού, που δεν θέλουν να
αφήσουν «πίσω» τους δίγλωσσους μαθητές, επιμένουν, συνήθως και κυρίως, στο
λεξιλόγιο που βλέπουν ότι υστερούν.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΔΙΝΕΙ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΔΥΝΑΜΙΑ
ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ.
2. Τι θα προτείνατε στην εκπαιδευτικό να κάνει και πώς, ώστε να μετατρέψει
την ερευνητική διαπίστωση σε αποτελεσματική διδασκαλία και μάθηση;
= ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΕΙ ΟΤΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΑΥΤΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ ΤΙΣ ΙΔΙΕΣ
ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ. ΟΙ
ΜΑΘΗΤΕΣ ΑΥΤΟΙ ΕΧΟΥΝ ΑΝΑΓΚΗ ΑΠΟ ΑΜΕΣΟΤΕΡΗ ΣΤΗΡΙΞΗ.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ
Η ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΝΑ ΣΥΣΧΕΤΙΖΕΙ ΤΟ ΝΕΟ ΜΕ ΤΙΣ
ΠΡΟΫΠΑΡΧΟΥΣΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΕΝΤΟΠΙΖΕΙ ΣΧΕΣΕΙΣ.
127ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες έρευνες αναφέρουν ότι παιδιά και έφηβοι με Μαθησιακές Δυσκολίες
έχοντας χαμηλή αυτο–εικόνα και αυτο–αντίληψη οδηγούνται στην επιθετική
συμπεριφορά και καταφεύγουν σε ανάλογες παρέες, για να κερδίσουν την προσοχή
και την αναγνώριση των άλλων. Επομένως, έστω και έμμεσα η σχολική αποτυχία και
η συνακόλουθη απόρριψη από συμμαθητές τους είναι η αιτία των προβλημάτων
συμπεριφοράς των παιδιών και εφήβων με Μαθησιακές Δυσκολίες.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Ένας μαθητής με Μαθησιακές Δυσκολίες
συμμετέχει σε μικρή «άτακτη» ομάδα της τάξης του και συχνά εκφοβίζει κάποιους
από τους συμμαθητές του που είναι άριστοι μαθητές, ώστε να γελάσουν οι υπόλοιποι
στην τάξη.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΟΧΙ ΜΟΝΟΝ ΔΕΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕ ΤΟ ΑΙΤΙΟ ΤΗΣ
ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΑΥΤΗΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΠΡΟΦΑΝΩΣ ΕΙΤΕ ΑΝΕΧΤΗΚΕ ΤΗ
ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΤΟΥ ΣΕ ΤΑΚΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ «ΑΤΑΚΤΟΥΣ» ΜΑΘΗΤΕΣ,
ΓΕΓΟΝΟΣ ΠΟΥ ΑΝΤΙΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΧΗ, ΕΙΤΕ ΚΡΑΤΑΕΙ
ΧΑΜΗΛΗ ΚΑΙ ΔΕΝ ΑΝΕΒΑΖΕΙ ΤΗΝ ΑΥΤΟ-ΕΙΚΟΝΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΥΤΟ-
ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ.
2. Τι θα προτείνατε στον εκπαιδευτικό να κάνει και πώς, ώστε να μετατρέψει
την ερευνητική διαπίστωση σε αποτελεσματική διδασκαλία και μάθηση;
= ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΟΛΟΥΣ ΩΣ ΤΑΚΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΝΑ
ΤΟΥΣ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΕΙ ΟΛΟΥΣ ΩΣ ΤΑΚΤΙΚΟΥΣ. ΕΤΣΙ ΘΑ ΑΠΟΦΥΓΕΙ ΤΗ
ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΤΟΥ ΣΕ ΤΑΚΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ «ΑΤΑΚΤΟΥΣ» ΜΑΘΗΤΕΣ.
ΕΠΙΣΗΣ ΑΝΕΒΑΖΕΙ ΤΗΝ ΑΥΤΟ-ΕΙΚΟΝΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΥΤΟ-ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΟΛΩΝ
ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΑΡΧΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟΝ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ.
ΕΧΕΙ ΚΑΙ Ο ΙΔΙΟΣ ΧΑΜΗΛΗ ΑΥΤΟ-ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΑΥΤΟ-ΠΕΠΟΙΘΗΣΗ.
128ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Οι θεωρητικές μελέτες και έρευνες στην εκπαιδευτική διαδικασία επισημαίνουν ότι
το ψυχολογικό κλίμα της τάξης διαμορφώνεται από πολλές παραμέτρους, μεταξύ
των οποίων κύριο ρόλο κατέχουν οι σχέσεις καθηγητή-μαθητών και οι σχέσεις των
μαθητών μεταξύ τους.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα_________: Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Από τις επισκέψεις σε σχολεία της
περιφέρειάς σας διαπιστώνετε ότι σε αρκετές τάξεις εντοπίζονται έντονα αρνητικά
στοιχεία στο ψυχολογικό κλίμα με αρνητικές επιδράσεις στις σχέσεις μαθητών και
εκπαιδευτικών καθώς και μεταξύ των μαθητών. Μερικοί εκπαιδευτικοί όμως
υποτιμούν το πρόβλημα και εστιάζουν κυρίως στη διδασκαλία «της ύλης» του
μαθήματος.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο θα προσπαθήσετε να αναδείξετε τη σπουδαιότητα του
προβλήματος;
= ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ Μαθησιακό περιβάλλον - Κλίμα τάξης: Ο
εκπαιδευτικός διατηρεί ευχάριστο και ζεστό περιβάλλον, αποφεύγοντας σαρκασμούς και
αρνητικές κριτικές και διατηρώντας ένα κλίμα ευγένειας και αλληλοσεβασμού. -
Προτείνονται από τον Σ.Σ. σχετικά βιβλία που έχουν παραδείγματα πρακτικής
εφαρμογής του τι σημαίνει δημιουργία θετικού δεκτικού κλίματος τάξης (Βιβλία
του Ντράϊκωρς και του Νήλ). -Ιδιαίτερη ενημέρωση, υπό τύπον σεμιναρίου,
του/της καθηγητή/τριας επί του θέματος από τον Σ.Σ. -Δειγματική διδακσκαλία
από τον Σ.Σ., όπου θα συνειδητοποιήση ο/η συνάδελφος τι σημαίνει «θετικό
κλίμα τάξης».
2. Τι θα προτείνατε στους εκπαιδευτικούς να κάνουν και πώς, ώστε να
βελτιώσουν την κατάσταση;
-ΠΡΟΤΕΙΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ Σ.Σ. ΣΧΕΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΘΕΤΙΚΟΥ ΔΕΚΤΙΚΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΤΑΞΗΣ (ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ
ΝΤΡΑΪΚΩΡΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΗΛ). -ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ, ΥΠΟ ΤΥΠΟΝ
ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ, ΤΟΥ/ΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗ/ΤΡΙΑΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ
Σ.Σ. -ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΣΚΑΛΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ Σ.Σ., ΟΠΟΥ ΘΑ
ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΗ Ο/Η ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΣ ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ «ΘΕΤΙΚΟ ΚΛΙΜΑ
ΤΑΞΗΣ». ΕΠΙΣΗΣ, ΝΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΚΛΙΜΑ ΤΑΞΗΣ.
ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ, ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΝΑ
ΚΑΤΑΛΑΒΕΙ ΟΤΙ Η ΑΤΟΜΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΩΝ
ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΥΝΤΕΛΕΙΤΑΙ ΜΕΣΑ ΣΕ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΜΕ
ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ.. ΌΤΑΝ ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΑΞΙΟΠΟΙΟΥΝ ΤΗ
ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΗΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ, ΟΙ ΤΑΞΕΙΣ ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΣΕ
ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΣΗΣ, ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ (ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ, ΣΥΖΗΤΗΣΗ, ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ
ΟΠΤΙΚΩΝ, ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ), ΣΥΜΒΑΛΟΥΝ ΚΑΙ ΣΤΗ
ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ.
129ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύμφωνα με σύγχρονες θεωρητικές παραδοχές, η γνώση κατασκευάζεται μέσα από
την αλληλεπίδραση του ανθρώπου με τους άλλους γύρω του. Τα μαθησιακά
περιβάλλοντα που διαμορφώνονται στις τάξεις πρέπει, επομένως, να λειτουργούν ως
κοινότητες μάθησης: να διευκολύνουν τις επιθυμητές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των
μαθητών και, περνώντας από την ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων (συνεργασία,
συζήτηση, ανταλλαγή απόψεων), να συμβάλουν στη γνωστική ανάπτυξη των
μαθητών.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα Ένας εκπαιδευτικός εργάζεται σε
Γυμνάσια αστικού κέντρου. Στη διάρκεια των μαθημάτων του συζητά με τους
μαθητές του τις απόψεις τους για τις διδακτικές πρακτικές και την όλη σχολική
πραγματικότητα. Οι μαθητές εκφράζουν το παράπονο ότι στα περισσότερα μαθήματα
δεν αντιμετωπίζονται ως υπεύθυνα, αξιόπιστα και σημαντικά υποκείμενα. Νιώθουν
ότι η φωνή τους δεν ακούγεται. Αντίθετα, κάθονται παθητικά επί έξι διδακτικές ώρες,
μόνο για να ακούν τους καθηγητές τους, να σημειώνουν στο τετράδιό τους ή στην
καλύτερη περίπτωση να απαντούν σε ερωτήσεις.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΣΧΕΣΗ ΑΝΤΙΝΟΜΙΚΗ: ΑΝΤΙ Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΝΑ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΙ ΤΗΝ
ΤΑΞΗ ΣΕ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΘΗΣΗΣ, ΑΦΗΝΕΙ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΝΑ
ΚΑΘΟΝΤΑΙ ΠΑΘΗΤΙΚΑ ΕΠΙ ΕΞΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ.
2. Τι θα προτείνατε στον εκπαιδευτικό να κάνει και πώς, ώστε να αξιοποιήσει
τις δυνατότητες που παρέχουν οι κοινότητες μάθησης για παιδαγωγικότερες
και αποτελεσματικότερες πρακτικές;
= 1.ΝΑ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΕΙ ΤΙΣ ΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ
ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΙ, ΠΕΡΝΩΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ (ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ, ΣΥΖΗΤΗΣΗ, ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ
ΑΠΟΨΕΩΝ), ΝΑ ΣΥΜΒΑΛΕΙ ΣΤΗ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ.
2.ΝΑ ΜΑΘΕΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ,
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ, ΚΑΙ ΝΑ
ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΕΙ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ. ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ
ΜΑΘΗΤΕΣ. ΑΝ ΤΟΥΣ ΚΡΑΤΑΕΙ ΣΕ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΘΑ ΜΑΘΑΙΝΕΙ
Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΑΙ ΟΧΙ Ο ΜΑΘΗΤΗΣ.
130ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Υποστηρίζεται ότι τα προβλήματα της σχολικής τάξης ελαχιστοποιούνται, όταν ο
διδάσκων αναπτύσσει θετικές διαπροσωπικές σχέσεις και, ταυτόχρονα, απαιτεί από
τους μαθητές του να συμπεριφέρονται ως υπεύθυνα άτομα.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα Ένας εκπαιδευτικός της περιφέρειάς σας
εργάζεται σε Γυμνάσια μιας επαρχιακής πόλης. Σε 2 από τα τμήματα στα οποία
διδάσκει, αντιμετωπίζει ιδιαίτερες δυσκολίες με τη συμπεριφορά των μαθητών μέσα
στην τάξη. Πολλοί μαθητές μιλούν, σχεδόν συνέχεια, μεταξύ τους στη διάρκεια του
μαθήματος, ξεσπούν σε γέλια, διασπούν την προσοχή όλης της τάξης και
παρεμποδίζουν το μάθημα. Ο καθηγητής κρίνει ότι έχει δοκιμάσει τα πάντα:
καλοπροαίρετες συμβουλές, αυστηρότητα, διάλογο, ποινές, σχετική ανοχή κλπ. Το
πρόβλημα, όμως, παραμένει.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= Ο ΔΙΔΑΣΚΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΔΕΝ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕ ΤΙΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ
ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ ΜΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ ΑΛΛΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ. ΓΙ’ ΑΥΤΟ
ΚΑΙ ΣΕ ΑΛΛΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΕΧΕΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ ΣΕ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ.
2. Τι θα συμβουλεύατε τον εκπαιδευτικό να κάνει και πώς, για να
αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τα προβλήματα της τάξης του;
= ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΕΙ ΟΤΙ ΣΕ ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
ΤΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ Η ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΚΑΙ
ΟΧΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ. ΘΑ ΤΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΑ ΝΑ ΜΕΛΕΤΗΣΕΙ ΒΙΒΛΙΑ ΜΕ
ΘΕΩΡΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ. (π.χ. Ντράϊκωρς).
131ο Σενάριο .
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Παιδαγωγικές έρευνες διαπιστώνουν ότι η κινητοποίηση του μαθητικού
ενδιαφέροντος κατά την έναρξη του μαθήματος αποτελεί ένα από τα στοιχεία της
αποτελεσματικής διδασκαλίας. Οι μαθητές, υποστηρίζουν επίσης οι θεωρητικοί,
κινητοποιούνται περισσότερο, όταν οι στόχοι που σχετίζονται με το σχολείο
βρίσκονται σε αρμονία με τις δικές τους επιθυμίες, ανάγκες και προσδοκίες. Και
κυρίως, όταν οι διαδικασίες στις οποίες εμπλέκονται, έχουν νόημα για τους ίδιους,
καθώς δεν αποκλείουν τους τρόπους με τους οποίους έχουν μάθει να επικοινωνούν με
τους άλλους ή να προσεγγίζουν τη γνώση, ούτε περιφρονούν την προσωπική και την
οικογενειακή τους ιστορία.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα Νεοδιόριστος εκπαιδευτικός αρχίζει την
«παράδοση» του νέου μαθήματος χωρίς καμία προετοιμασία. Αιτιολογεί την επιλογή
του με βάση «την πίεση του χρόνου» και της ύλης που δεν καλύπτεται εύκολα στον
προβλεπόμενο από το Αναλυτικό Πρόγραμμα διδακτικό χρόνο.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Ως Σχολικός Σύμβουλος πώς θα του εξηγήσετε το ρόλο και την
αναγκαιότητα της κινητοποίησης του ενδιαφέροντος των μαθητών;
= 1.ΜΕ ΔΙΚΗ ΜΟΥ «ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ» ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ. 2.ΜΕ
ΣΧΕΤΙΚΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ. ΜΕ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ.
2. Τι και πώς θα του προτείνατε να εφαρμόσει εναλλακτικά προς κινητοποίηση
του μαθητικού ενδιαφέροντος για το νέο μάθημα της ημέρας;
= ΝΑ ΤΗΡΕΙ ΚΑΙ ΤΑ ΤΡΙΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ: ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
(ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ) => ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ (ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ) => ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ. ΕΠΙΣΗΣ ΝΑ ΕΧΕΙ
ΥΠΟΨΗ ΤΟΥ ΤΙΣ ΤΡΕΙΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: ΤΟ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ, ΟΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΥ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ. ΩΣ ΠΕΔΙΟ ΤΟΥ
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΜΑΣ ΟΡΙΖΕΤΑΙ: Α) ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: ΠΟΙΟΙ ΟΙ ΣΚΟΠΟΙ
ΚΑΙ ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΗΜΕΡΑΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΘΕΣΩ; Β)Η
ΜΕΘΟΔΟΣ: ΠΩΣ ΘΑ ΔΙΔΑΞΩ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΠΙΛΕΓΩ; (ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ, ΚΑΙ
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ). ΕΠΙΣΗΣ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΝΑ ΤΗΝ ΑΦΟΡΜΗΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ.
132ο Σενάριο .
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Έρευνες για την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών επισημαίνουν ότι
συχνά η τελευταία επέρχεται, όταν οι εκπαιδευτικοί αναλύουν συστηματικά και
κριτικά τις τρέχουσες πρακτικές τους καθώς και τις εσωτερικές τους αντιφάσεις, σ’
ένα πλαίσιο οριζόντιων δια-δράσεων με τους συναδέλφους τους (κοινότητες
πρακτικής). Όσα αποκομίζουν σ’ ένα τέτοιο πλαίσιο αλληλεπιδράσεων,
συνεπιφέρουν και τη βελτίωση της διδασκαλίας.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Γυμνάσιου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα Ως Σύμβουλος σε μια από τις μεγάλες
περιφέρειες της χώρας έρχεστε σε επαφή με τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι σας
προσκαλούν για να συζητήσετε θέματα που τους απασχολούν. Εστιάζουν ιδιαίτερα
στο ότι δεν επιμορφώνονται ικανοποιητικά, ώστε να αντεπεξέλθουν στις νέες
απαιτήσεις, και για το λόγο αυτό πολλοί δε φαίνονται διατεθειμένοι να
εγκαταλείψουν το δοκιμασμένο τρόπο διδασκαλίας. Από την άλλη, κάποιοι
αναζητούν μια πιο ουσιαστική διέξοδο, καθώς οι «δοκιμασμένες» μέθοδοι έχουν
δείξει προ πολλού τα όρια τους.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ: ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΕΙΝΑΙ
ΑΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΤΟΙ ΚΑΙ ΑΝΕΚΠΑΙΔΕΥΤΟΙ ΕΙΣ ΤΟ ΝΑ ΑΝΑΛΥΟΥΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΑ ΤΙΣ ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΚΑΘΩΣ
ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ, Σ’ ΕΝΑ ΠΛΑΙΣΙΟ ΟΡΙΖΟΝΤΙΩΝ
ΔΙΑ-ΔΡΑΣΕΩΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥΣ ΤΟΥΣ (ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ). ΕΠΙΣΗΣ ΔΕΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΝΟΝΤΑΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΑ, ΩΣΤΕ
ΝΑ ΑΝΤΕΠΕΞΕΛΘΟΥΝ ΣΤΙΣ ΝΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ.
2. Έχοντας υπόψη την συγκεκριμένη συνθήκη, τι θα συμβουλεύατε τους
εκπαιδευτικούς σας να κάνουν και πώς, προκειμένου να οδηγηθούν σε μια πιο
αυτόνομη επαγγελματική ανάπτυξη και σε μια ουσιαστική ανανέωση των
διδακτικών πρακτικών τους;
= ΝΑ ΜΗΝ ΜΕΝΟΥΝ ΜΟΝΟΝ ΣΕ ΚΑΤΑ ΤΗ ΓΝΩΜΗ ΤΟΥΣ
ΔΟΚΙΜΑΣΜΕΝΟΝ ΤΡΟΠΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. ΕΠΙΣΗΣ, ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΥΝ
ΤΟΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΣΜΟ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟ ΝΑ ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΝΤΑΙ ΣΥΝΕΧΩΣ
ΕΠΙ ΤΟΥ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΤΟΥΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΠΟΥ ΣΤΗΝ
ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΤΟΧΗ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΜΕΘΔΟΔΩΝ
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΠΟΥ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΟΥΝ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ.
ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΒΕΒΑΙΑ ΚΑΙ Η ΣΕΜΙΝΑΡΙΑΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ
ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ.
133ο Σενάριο .
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Ερευνητικά ευρήματα για την ανταπόκριση των εκπαιδευτικών στις μεταρρυθμίσεις
«από πάνω προς τα κάτω» δείχνουν ότι οι εκπαιδευτικοί μπορούν να ανταποκριθούν
και να λειτουργήσουν ως παράγοντες μιας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, με την
προϋπόθεση ότι ενθαρρύνονται να αναπτύξουν προβληματισμούς, να δοκιμάσουν
νέες πρακτικές και υλικά, και να αναστοχαστούν πάνω σ’ αυτά, μέσα στο ίδιο το
περιβάλλον της εργασίας τους.
Β. Περιγραφή σεναρίου
1. Δεδομένα: Α΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα Αρκετοί εκπαιδευτικοί, παρά το ότι
παρακολούθησαν μια ταχύρρυθμη επιμόρφωση, είναι δύσπιστοι απέναντι στις
προτάσεις των νέων Προγραμμάτων Σπουδών. Ορισμένοι προβληματίζονται για την
αξία της ένταξης των διδακτικών αντικειμένων σε ευρύτερα πεδία (όπως π,χ.
«Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες», «Μαθηματικά, Φυσικές Επιστήμες και
Τεχνολογία» «Τέχνη και Πολιτισμός») με το σκεπτικό ότι υπάρχει ο κίνδυνος να
χαθούν οι χαρακτηριστικές δομές των επιμέρους επιστημονικών κλάδων. Άλλοι πάλι
συμφωνούν στο ότι θα επιθυμούσαν να κάνουν τέτοιες προσεγγίσεις διεπιστημονικής
διασύνδεσης, αλλά δεν μπορούν να προσανατολιστούν στο σωστό σκοπό και στον
τρόπο.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ: ΟΙ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΚΑΤ’ ΟΥΣΙΑΝ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΛΑΒΕΙ ΜΕΧΡΙ ΣΤΙΓΜΗΣ
ΣΧΕΤΙΚΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ.
2. Έχοντας υπόψη την συγκεκριμένη συνθήκη, τι θα συμβουλεύατε τους
εκπαιδευτικούς να κάνουν και πώς, για να μπορέσουν να λειτουργήσουν ως
παράγοντες διαμόρφωσης της μεταρρύθμισης και όχι ως απλοί τεχνικοί της
εφαρμογής της;
= ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΞΟΥΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥΣ, ΝΑ ΔΟΚΙΜΑΣΟΥΝ ΝΕΕΣ
ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ, ΚΑΙ ΝΑ ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΤΟΥΝ ΠΑΝΩ Σ’ ΑΥΤΑ,
ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΥΣ.
134ο Σενάριο .
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Οι σύγχρονες έρευνες επισημαίνουν ότι μια ομάδα μαθητών γίνεται κοινότητα
μάθησης μέσω της διάδρασης, ιδιαίτερα μέσω των κοινών εμπειριών, της βίωσης
κοινών πραγμάτων. Θεωρούν, μάλιστα, τις κοινότητες αυτές ως το αποτελεσματικό
πλαίσιο μάθησης, διότι μπορούν, κάτω από κάποιους όρους, να συμβάλουν στην
κοινωνική παραγωγή της γνώσης και στην ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων,
μέσα από τη συνεργασία, τη συζήτηση, την ανταλλαγή οπτικών και τη συνεχή
διαπραγμάτευση.
Β. Περιγραφή σεναρίου
1. Δεδομένα: Α΄ Τάξη Λυκείου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση Πρόβλημα: Αρκετοί εκπαιδευτικοί Λυκείου θεωρούν
πολύ απαιτητικό το Πρόγραμμα Σπουδών της Α΄ Λυκείου και εκφράζουν
προβληματισμό για τις δυνατότητες των μαθητών να κατανοούν και να εξηγούν ή να
ερμηνεύουν έννοιες, καταστάσεις, διαδικασίες, φαινόμενα και αρχές που
περιλαμβάνονται σε αυτό. Αναζητούν παιδαγωγικά κριτήρια και προϋποθέσεις, ώστε
οι μαθητές να αναπτύξουν και να εδραιώσουν τις συγκεκριμένες έννοιες και
δεξιότητες/ικανότητες.
Γ. Ενδεικτικές _________Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΑ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟΥ: ΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΔΙΩΚΕΤΑΙ: ΝΑ
ΜΕΤΑΒΛΗΘΕΙ ΜΙΑ ΤΑΞΗ ΣΕ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΘΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ
ΔΙΑΔΡΑΣΗΣ Η ΑΠΛΩΣ ΝΑ ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΘΕΙ ΤΟ ΑΠΑΙΤΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΣΠΟΥΔΩΝ. ΕΠΙΣΗΣ, ΜΑΛΛΟΝ ΑΥΤΟΙ ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΕΧΟΥΝ ΔΙΚΑΙΟ
ΟΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΞΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΔΙΑΔΡΑΣΗΣ.
2. Τι θα προτείνατε στον εκπαιδευτικό να κάνει και πώς, ώστε να αξιοποιήσει
τις δυνατότητες που παρέχουν οι κοινότητες μάθησης για παιδαγωγικότερες
και αποτελεσματικότερες πρακτικές;
= 1.ΝΑ ΕΠΙΜΕΝΕΙ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΤΡΕΙΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: ΣΤΟ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ, ΣΤΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
ΚΑΙ ΣΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ. 2.ΝΑ ΜΕΤΑΤΡΕΨΕΙ ΤΗΝ ΤΑΞΗ ΤΟΥ ΣΕ
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΘΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΔΙΑΔΡΑΣΗΣ, ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΜΕΣΩ ΤΩΝ
ΚΟΙΝΩΝ ΕΜΠΕΙΡΙΩΝ, ΤΗΣ ΒΙΩΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΤΩΝ
ΜΑΘΗΤΩΝ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου