Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Θεωρητικοί και ερευνητές της εκπαίδευσης επισημαίνουν ότι ένα από τα
σημαντικότερα πλεονεκτήματα της μετατροπής της τάξης σε κοινότητα διερεύνησης
είναι ότι τα μέλη της κοινότητας αρχίζουν να αναζητούν, να αναγνωρίζουν και να
διορθώνουν τις μεθόδους και τις διαδικασίες ο ένας του άλλου. Έτσι, στο βαθμό που
ο κάθε συμμετέχων είναι σε θέση να εσωτερικεύσει τη μεθοδολογία της κοινότητας
στο σύνολό της, μπορεί να γίνει αυτο-διορθωτικός ως προς τη δική του σκέψη.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Α΄ τάξη Λυκείου .
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Καθηγητής Λυκείου που διδάσκει στην Α΄
τάξη και εποπτεύει Ερευνητική Εργασία επιχειρεί να οργανώσει τους μαθητές για γα
εργασθούν με ομαδοσυνεργατικό τρόπο. Στην πρώτη συνάντηση με τους μαθητές
τους ζήτησε να σχηματίσουν με τους διπλανούς τους τις 4μελής ομάδες που θα
αναλάβουν να διερευνήσουν βασικά ερωτήματα του θέματος της εργασίας. Σύντομα
διαπιστώνει δυσλειτουργίες: οι μαθητές, μολονότι υποτίθεται ότι συνεργάζονταν ως
ομάδα, στην πραγματικότητα έκαναν τις εργασίες μόνοι τους. Άλλοτε πάλι
εξαντλούνταν σε άγονες αντιπαραθέσεις και δεν αξιοποιούσαν τη σκέψη/οπτική του
συμμαθητή τους. Ο εκπαιδευτικός αναζητά τρόπους να κάνει παραγωγική την
ομαδική εργασία.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΣΧΕΣΗ ΑΠΕΙΡΙΑΣ: ΤΟΣΟ Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΟΣΟ ΚΑΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ
ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΜΗ ΑΠΕΙΡΟΙ ΣΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ.
2. Πώς θα προτείνατε στον εκπαιδευτικό να κινηθεί, για να δημιουργήσει
πραγματικές κοινότητες διερεύνησης στις τάξεις τους;
= ΝΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΤΕΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΑ Ο ΙΔΙΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΡΟΛΟ ΤΟΥ ΑΥΤΟΝ.
ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ. ΤΙΣ ΘΕΤΟΥΜΕ ΥΠΟΨΗ ΤΟΥ.
78ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύμφωνα με το ισχύον Πρόγραμμα Σπουδών βασικός στόχος της αξιολόγησης του
μαθητή είναι η ανατροφοδότηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και ο εντοπισμός των
μαθησιακών ελλείψεων, με σκοπό τη βελτίωση της προσφερόμενης σχολικής
εκπαίδευσης και τελικά την πρόοδο του μαθητή. Η αξιολόγηση έχει διαμορφωτικό
χαρακτήρα και δεν αφορά αποκλειστικά στον έλεγχο του μαθητή, αλλά στον έλεγχο
του διδακτικού έργου.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Α΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Εκπαιδευτικός σε Γυμνάσιο θεωρεί τη
γραπτή δοκιμασία του τριμήνου το βασικό παράγοντα αξιολόγησης του μαθητή.
Χρησιμοποιεί κλασικές ερωτήσεις κλειστού τύπου με βάση το κείμενο του βιβλίου,
συνήθως τέσσερις, και ανάλογα με το βαθμό αξιολογεί το μαθητή στο τρίμηνο. Ο
ίδιος παραδέχεται ότι δεν συνυπολογίζει τη γενική εικόνα, συμμετοχή, προφορική
εξέταση του καθενός, γιατί δεν έχει τη δυνατότητα με τόσους μαθητές να διατηρεί
σημειώσεις, βαθμολόγιο, φάκελο μαθητή κ.λπ. Από την άλλη θεωρεί ότι οι μέτριοι
και κακοί βαθμοί προσδίδουν στον ίδιο κύρος και βοηθούν στον έλεγχο της τάξης.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΣΧΕΣΗ ΠΑΡΑΔΟΧΗΣ: Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΔΕΧΕΤΑΙ ΤΗ
ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΟΧΙ ΜΟΝΟΝ ΣΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΑΛΛΑ
ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗΣ ΔΙΑΔΙΑΚΣΙΑΣ.
2. Τι θα συμβουλεύατε τον εκπαιδευτικό να κάνει και πώς σχετικά με την
τακτική του;
= ΝΑ ΚΑΤΑΣΤΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΕΠΑΡΚΗΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΤΡΕΙΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ
ΜΑΘΗΣΙΑΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ: ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ => ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ =>
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ.
79ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύμφωνα με το ισχύον Πρόγραμμα Σπουδών βασικός στόχος της αξιολόγησης του
μαθητή είναι η ανατροφοδότηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και ο εντοπισμός των
μαθησιακών ελλείψεων, με σκοπό τη βελτίωση της προσφερόμενης σχολικής
εκπαίδευσης και τελικά την πρόοδο του μαθητή. Έχει διαμορφωτικό χαρακτήρα και
δεν αφορά αποκλειστικά στον έλεγχο του μαθητή, αλλά στον έλεγχο του διδακτικού
έργου.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Εκπαιδευτικός με εμπειρία τριών
δεκαετιών σε Γυμνάσιο θεωρεί ότι στο επαναληπτικό κριτήριο αξιολόγησης δεν είναι
απαραίτητες οι ερωτήσεις ανοιχτού τύπου. Ακολουθεί παραδοσιακές μορφές γραπτής
αξιολόγησης. Εκτός αυτού λαμβάνει ως βασικό παράγοντα αξιολόγησης του μαθητή
το βαθμό του γραπτού κριτηρίου και στο τρίμηνο ο βαθμός είναι ταυτόσημος. Δεν
συνυπολογίζει τη γενική εικόνα, συμμετοχή, προφορική εξέταση του καθενός, επειδή
θεωρεί ότι έτσι είναι «πιο αντικειμενικός ο τρόπος αξιολόγησης».
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= Η ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΕΧΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΟ: Ο
ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ ΓΙΑ
ΤΡΙΑΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ! ΣΤΗΡΙΧΘΗΚΕ ΜΟΝΟΝ ΣΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ
ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΣΜΟ ΤΟΥ. Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΕΞΕΛΙΞΗ ΥΠΗΡΞΕ ΜΗΔΕΝΙΚΗ.
2. Τι θα συμβουλεύατε τον εκπαιδευτικό να κάνει και πώς σχετικά με την
τακτική του;
=ΝΑ ΠΑΨΕΙ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ. (ΔΕΝ ΝΟΜΙΖΩ ΟΜΩΣ ΟΤΙ ΘΑ
ΤΟ ΚΑΝΕΙ).
80ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύμφωνα με σύγχρονα επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα, βασικό χαρακτηριστικό
ενός προγράμματος συνεργατικής μάθησης είναι η υιοθέτηση δημοκρατικών
διαδικασιών στο σχεδιασμό, την υλοποίηση και την αξιολόγησή του. Η συνεργατική
αυτή στόχευση σημαίνει συμμετοχή των μαθητών σε όλες τις διαδικασίες:
συνδιαμόρφωση του προγράμματος των δραστηριοτήτων, διαπραγμάτευση, ανάπτυξη
του αισθήματος του «ανήκειν» και συμμετοχή σε μια κοινή προσπάθεια στην
προοπτική μιας συλλογικής δράσης και δημιουργίας. Υποστηρίζεται μάλιστα ότι
τέτοιες επιλογές όχι μόνο συμβάλλουν στην καλλιέργεια ενός συλλογικού πνεύματος,
αλλά ότι, υπό προϋποθέσεις, μπορούν να ενδυναμώσουν και τους λιγότερο
ευνοημένους μαθητές.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου σε αστική συνοικία .
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Στα σχολεία της συγκεκριμένης
περιφέρειας οι εκπαιδευτικοί δεν οργανώνουν συνεργατικές δραστηριότητες με το
πρόσχημα ότι σε τέτοιες δραστηριότητες λόγω της ανομοιομορφίας του μαθητικού
πληθυσμού δημιουργούνται προβλήματα, διαταράσσεται η τάξη και εντείνονται
φαινόμενα ανταγωνισμού ή/και ρατσιστικών συμπεριφορών. Η εργασία επίσης σε
ομάδες εντός του προγράμματος περιορίζεται στην παράλληλη εργασία των μαθητών
στην προοπτική της επίτευξης απλώς ενός κοινού στόχου. Ακόμη και όσοι/ες
«αποδέχονται» τη μαθησιακή αξία τέτοιων συνεργατικών δράσεων και
συνειδητοποιούν ευρύτερα την παιδευτική τους σημασία, τις θεωρούν ιδιαίτερα
απαιτητικές και χρονοβόρες, οπότε με πρόσχημα την κάλυψη της ύλης και τις
κατευθύνσεις του αναλυτικού προγράμματος δεν επιχειρούν τέτοιου είδους αλλαγές.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζονται οι θεωρητικές παραδοχές με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΣΥΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΠΡΟΘΥΜΙΑΣ: ΟΙ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΔΗΛΩΝΟΥΝ ΑΠΡΟΘΥΜΟΙ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΟΥΝ
ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ.
2. Με ποια επιχειρήματα θα προσπαθούσατε να προβληματίσετε τους
εκπαιδευτικούς για τις συγκεκριμένες πρακτικές και ποιες εναλλακτικές
πρακτικές θα τους προτείνατε;
= ΘΑ ΤΟΥΣ ΕΠΕΣΗΜΑΝΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΤΗΣ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΜΕΝΗΣ
ΔΙΑΔΙΑΚΣΙΑΣ. ΘΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΤΕΙΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗΣ
ΜΑΘΗΣΗΣ ΕΙΝΑΙ Η ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΣΤΟ
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ, ΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ. Η
ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΥΤΗ ΣΤΟΧΕΥΣΗ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ
ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ: ΣΥΝΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ.
81ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Το σχολείο αναμένεται και μπορεί να συμβάλει στην προαγωγή κλίματος αποδοχής του
«άλλου», που είναι διαφορετικός, διότι διαμορφώνει άμεσα τις αναπαραστάσεις των
παιδιών για το διαφορετικό και, κατ’ επέκταση, τη δημιουργία στερεοτύπων. Οι τρόποι
με τους οποίους το σχολείο επιτελεί αυτόν τον εξειδικευμένο, αλλά επίκαιρο, ρόλο
είναι πολλοί, με κυριότερους τους εξής: (α) την απευθείας κοινωνικοποιητική
διαδικασία και την επαφή με άλλα παιδιά, τα οποία διαφέρουν κοινωνικοπολιτισμικά,
εθνοτικά, γλωσσικά, φυλετικά, (β) τις στάσεις και τις επιλογές των εκπαιδευτικών και
(γ) το φανερό ή κρυφό Αναλυτικό Πρόγραμμα με τις υπόρρητες υποδηλώσεις και
αποσιωπήσεις.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Α΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Σε μερικά σχολεία ή σε μεμονωμένες τάξεις
της περιφέρειάς σας υπάρχουν προβλήματα με την αποδοχή και την ένταξη των
αλλοδαπών. Η απόρριψή τους είναι συνήθως σιωπηρή και έμμεση, αλλά σε μερικές
περιπτώσεις γίνεται φανερή και βίαιη. Όταν μερικοί εκπαιδευτικοί έθεσαν άμεσα το
θέμα, διαπίστωσαν το έντονο ενδιαφέρον των παιδιών γύρω από αυτή τη συζήτηση. Το
ζήτημα αυτό τους απασχόλησε και τους προβλημάτισε.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΣΧΕΣΗ ΕΝΑΥΣΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΔΙΩΝ: ΌΤΑΝ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ
ΟΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΠΟΔΟΧΗΣ ΤΟΥ
«ΑΛΛΟΥ», ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΣ, ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΥΝ ΑΜΕΣΑ ΤΙΣ
ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΚΑΙ, ΚΑΤ’
ΕΠΕΚΤΑΣΗ, ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΩΝ.
2. Τι θα προτείνατε στους εκπαιδευτικούς να κάνουν και πώς, ώστε να
μπορέσουν να κατανοήσουν τα προβλήματα που δημιουργούνται και να
αντιμετωπίσουν τις προκαταλήψεις και τα στερεότυπα που εκφράζουν τα
παιδιά στο σχολείο;
= ΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ
ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟ, ΑΛΛΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟ, ΡΟΛΟ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΛΟΙ, ΜΕ
ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΥΣ ΤΟΥΣ ΕΞΗΣ: (Α) ΤΗΝ ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΤΙΚΗ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΑΛΛΑ ΠΑΙΔΙΑ, ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΔΙΑΦΕΡΟΥΝ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ, ΕΘΝΟΤΙΚΑ, ΓΛΩΣΣΙΚΑ, ΦΥΛΕΤΙΚΑ, (Β) ΤΙΣ
ΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΙ (Γ) ΤΟ ΦΑΝΕΡΟ Η
ΚΡΥΦΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕ ΤΙΣ ΥΠΟΡΡΗΤΕΣ ΥΠΟΔΗΛΩΣΕΙΣ ΚΑΙ
ΑΠΟΣΙΩΠΗΣΕΙΣ.
82ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Μία από τις παιδαγωγικές αρχές στις οποίες στηρίζεται η Διαπολιτισμική Προσέγγιση
της Εκπαίδευσης είναι η ερευνητική διαπίστωση σύμφωνα με την οποία οι μαθητές
αναπτύσσουν πραγματική επιθυμία για μάθηση, όταν αισθάνονται ότι αναγνωρίζεται
το βίωμά τους και η αξία τους και όταν σε αυτή την διαδικασία μπορούν να
καταθέσουν τις εμπειρίες τους. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο αισθάνονται ότι αναγνωρίζεται
η πολιτισμική τους ταυτότητα και νιώθουν ότι μπορούν να αναζητήσουν το χώρο να
δράσουν και να παρέμβουν στη διαδικασία διερευνώντας, διατυπώνοντας απορίες
αλλά και δοκιμάζοντας μαζί με τους άλλους και σε αλληλεπίδραση μαζί τους λύσεις
και διευρύνοντας τις εμπειρίες και τα ενδιαφέροντά τους.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Α τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Κάποιοι εκπαιδευτικοί θεωρούν ότι οι
αλλοδαποί μαθητές δυσκολεύουν την απρόσκοπτη εξέλιξη της εκπαιδευτικής
διαδικασίας. Εστιάζουν στις δυσκολίες επικοινωνίας, αλλά και στα προβλήματα που
προκύπτουν τόσο από τις διαφορετικές πολιτισμικές πρακτικές, με τις οποίες τα
παιδιά αυτά είναι εξοικειωμένα, όσο και από την αδυναμία τους να ανταποκριθούν
στις απαιτήσεις της δουλειάς στο σχολείο. Με τη στάση τους αυτή είναι δυνατόν να
οδηγήσουν τους αλλοδαπούς μαθητές στο εκπαιδευτικό περιθώριο και έμμεσα προς
την «παραβατική» συμπεριφορά.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζονται οι θεωρητικές παραδοχές με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΜΟΝΟΝ ΣΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΗΣ
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ
ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΑΥΤΟ ΕΓΕΙΡΕΙ.
2. Με ποια επιχειρήματα θα προβληματίζατε και με ποιες προτάσεις θα
προετοιμάζατε τους εκπαιδευτικούς για εναλλακτικές πρακτικές
παιδαγωγικότερες;
= ΝΑ ΜΗ ΜΕΝΟΥΝ ΜΟΝΟΝ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ, ΑΛΛΑ ΝΑ ΠΡΟΒΟΥΝ
ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ
ΥΠΟΨΗ ΤΟΥΣ ΤΟ ΩΣ ΑΝΩ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ.
83ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες απόψεις, που βασίζονται σε επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα,
θεωρούν ότι η γνώση κατακτιέται όταν οι μαθητές την επενδύουν με ένα νόημα για
αυτά τα ίδια, για τη ζωή τους και την προσωπική τους ιστορία. Έτσι, υποστηρίζεται
ότι κάθε εκπαιδευτική διαδικασία πρέπει να (ανα)τροφοδοτεί το ενδιαφέρον των
μαθητών, ώστε να διασφαλίζει την ενεργητική συμμετοχή τους, και να διαμορφώνει
ένα μαθησιακό περιβάλλον που να συνδέει το νέο με τις υπάρχουσες γνώσεις και
εμπειρίες των μαθητών.
Β. Περιγραφή σεναρίου
1. Δεδομένα: Α΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Στην περιφέρειά σας διαπιστώνετε ότι
μερικοί εκπαιδευτικοί διδάσκουν την ενότητα της ημέρας χωρίς να κάνουν καμία
συσχέτιση με προηγούμενες ενότητες, με άλλα μαθήματα και , κυρίως, χωρίς καμία
προσπάθεια να συσχετίζουν το διδασκόμενο μάθημα με τις εμπειρίες και τα
ενδιαφέροντα των μαθητών. Επιλέγουν τις δραστηριότητες και τα θέματα με τα οποία
ασχολούνται με κριτήριο τις προτάσεις του Αναλυτικού Προγράμματος και
προηγούμενες επιτυχημένες πρακτικές ανεξάρτητα από το συγκεκριμένο τμήμα στο
οποίο διδάσκουν.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζονται οι θεωρητικές παραδοχές με
τα προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΣΥΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΙΠΟΥΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΚΑΙ
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗΝ
ΕΛΛΙΠΗ ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ.
2. Με ποια επιχειρήματα θα προβληματίζατε και με ποιες προτάσεις θα
προετοιμάζατε τους εκπαιδευτικούς για εναλλακτικές πρακτικές
παιδαγωγικότερες;
= ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΕΚΜΑΙΕΥΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΩΣ ΑΝΩ Α΄ ΚΑΙ Β΄.
84ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Οι θεωρητικοί υποστηρικτές της ομαδοσυνεργατικής μάθησης επισημαίνουν ότι ένα
από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της εργασίας των μαθητών σε ομάδες στο
πλαίσιο προγραμματισμένων δράσεων, όπως είναι οι προτεινόμενες από τα νέα
Προγράμματα Σπουδών «Βιωματικές Δράσεις», είναι ότι οι μαθητές αρχίζουν να
αναπτύσσουν το αίσθημα του «ανήκειν» και να δημιουργούν μια κοινότητα μάθησης.
Σε αυτή την κοινότητα μάθησης δεν διαμορφώνονται μόνο κοινοί στόχοι, αλλά οι
μαθητές αρχίζουν επίσης να διερευνούν, να αναγνωρίζουν, να βελτιώνουν και να
εμπλουτίζουν τις μεθόδους, τις διαδικασίες και τους τρόπους σκέψης ο ένας του
άλλου.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Α΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Μερικοί εκπαιδευτικοί της περιφέρειας
σας έχουν σοβαρές επιφυλάξεις για τις ομαδικές ερευνητικές εργασίες(projects) και
προσανατολίζονται προς τις ατομικές. Προς τούτο επικαλούνται το γεγονός ότι συχνά
δεν εργάζονται όλοι οι μαθητές το ίδιο στο πλαίσιο της ομάδας, αλλά παρ΄ όλα αυτά
λαμβάνουν τον ίδιο βαθμό. Έτσι, δημιουργούνται αδικίες και καλλιεργούνται σε
μερικούς μαθητές στάσεις και πρακτικές εκμετάλλευσης της εργασίας των άλλων.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΟΙ ΕΠΙΦΥΛΑΞΕΙΣ ΤΟΥΣ ΔΗΛΩΝΟΥΝ ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΣΤΙΣ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΑΠΡΟΘΥΜΙΑ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ ΚΑΙ
ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥΣ.
2. Πώς θα προτείνατε στους εκπαιδευτικούς να κινηθούν, για να δημιουργήσουν
πραγματικές κοινότητες μάθησης, όπου θα εργάζονται συλλογικά, χωρίς τα
προαναφερόμενα προβλήματα;
= ΝΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΤΟΥΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ PROJECT.
85ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες απόψεις, που βασίζονται σε επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα,
θεωρούν ότι πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο εκπαιδευτικός στην τάξη
οφείλονται σε μεγάλο βαθμό αφενός στην αδυναμία του σχολείου να ανταποκριθεί
στις ανάγκες των συγκεκριμένων μαθητών και αφετέρου στην επιλογή, ιεράρχηση
και γλωσσική διατύπωση των γνώσεων και την εφαρμογή πολιτισμικών πρακτικών,
που αποκλείουν συγκεκριμένες ομάδες μαθητών από την εκπαιδευτική διαδικασία. Σε
αυτές τις περιπτώσεις οι αποκλειόμενες ομάδες είτε παραμένουν βουβές και
παθητικές είτε διεκδικούν με παραβατικούς τρόπους την «παρουσία» τους στο
σχολείο.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου;;;.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Σε αρκετά σχολεία της περιφέρειάς σας
κάποιοι μαθητές αδυνατούν να ενσωματωθούν στην τάξη και/ή νιώθουν
περιθωριοποιημένοι και παραμένουν σιωπηλοί ή είναι ανήσυχοι. Έτσι,
παρεμποδίζουν την εκπαιδευτική διαδικασία, με αποτέλεσμα να τους επιβάλλονται
ποινές, οι οποίες σε καμία περίπτωση δεν συμβάλουν στην αντιμετώπιση του
προβλήματος.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ME ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΟΤΙ ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ
ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΟΥΝ ΤΗ ΝΕΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΘΕΙΣΑ ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΝΕΑ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΝΕΟ ΚΛΙΜΑ ΣΤΟ
ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΟΥ ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΕΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΚΑΙ
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΗΝ ΑΠΟΚΛΕΙΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ.
2. Με ποια επιχειρήματα θα προβληματίζατε και με ποιες προτάσεις θα
προετοιμάζατε τους εκπαιδευτικούς για εναλλακτικές πρακτικές
παιδαγωγικότερες, που θα ενσωματώσουν όλους τους μαθητές στη
διαδικασία;
= ΑΝ ΔΕΝ ΑΛΛΑΞΟΥΝ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΩΣΤΕ ΜΕΡΙΔΑ
ΜΑΘΗΤΩΝ ΝΑ ΜΗΝ ΑΙΣΘΑΝΕΤΑΙ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΠΟΙΗΜΕΝΗ, ΤΟΤΕ ΘΑ
ΑΔΥΝΑΤΟΥΝ ΝΑ ΑΝΤΑΠΕΞΕΛΘΟΥΝ ΣΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ
ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΙΜΩΣ ΑΡΝΗΤΙΚΟ.
86ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Στην εκπαίδευση των ενηλίκων εφαρμόζονται διεθνώς εκπαιδευτικές μέθοδοι που
ενθαρρύνουν την ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ επιμορφουμένων, τη συνεργασία, τη
διερευνητική μάθηση, την ενεργό συμμετοχή και την ανάπτυξη κριτικού στοχασμού.
Οι πρακτικές εφαρμοζόμενες στην ενδο-σχολική επιμόρφωση αναπτύσσουν ένα
συνεργατικό και (ανα)στοχαστικό κλίμα, που διευκολύνει την αμοιβαία σχέση
θεωρίας και πράξης και μετατρέπουν τους εκπαιδευτικούς από «καταναλωτές» της
έρευνας σε ερευνητές της δικής τους εκπαιδευτικής πράξης.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Α΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα κατάσταση-πρόβλημα: Ως Σχολικός Σύμβουλος καλείστε να
αντιμετωπίσετε πολλά και σημαντικά προβλήματα στην περιοχή ευθύνης σας:
εποπτεία πολλών σχολείων, μεγάλο αριθμό εκπαιδευτικών, πολλές και διαφορετικές
επιμορφωτικές ανάγκες και μεγάλη δυσκολία στην επικοινωνία και συνεργασία
μεταξύ των σχολικών μονάδων και των εκπαιδευτικών. Οι επιμορφωτικές
συναντήσεις με εισηγήσεις αποβαίνουν άκαρπες και οι εκπαιδευτικοί συνεχίζουν να
διαμαρτύρονται.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΣΥΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΤΟΥ Σ.Σ. = Η
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΠΡΑΚΤΙΚΟ
ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΟΝ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ.
2. Πώς νομίζετε ότι θα πρέπει να σχεδιάσετε και να οργανώσετε την επιμόρφωση
στην περιοχή ευθύνης σας προκειμένου να ανταποκριθείτε όσο το δυνατόν
περισσότερο στις αυξανόμενες ανάγκες των εκπαιδευτικών;
= ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ διεθνΕΙΣ εκπαιδευτικές
ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΠΟΥ ΕΝΘΑΡΡΥΝΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΕΜΠΕΙΡΙΩΝ
ΜΕΤΑΞΥ ΕΠΙΜΟΡΦΟΥΜΕΝΩΝ, ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ, ΤΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ
ΜΑΘΗΣΗ, ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΡΙΤΙΚΟΥ
ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ. ΟΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΥΤΕΣ ΕΦΑΡΜΟΖΟΜΕΝΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΔΟ-
ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΥΝ ΕΝΑ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΑΙ
(ΑΝΑ)ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΟ ΚΛΙΜΑ, ΠΟΥ ΝΑ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΕΙ ΤΗΝ ΑΜΟΙΒΑΙΑ
ΣΧΕΣΗ ΘΕΩΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗΣ ΚΑΙ ΝΑ ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΥΝ ΤΟΥΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΑΠΟ «ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ» ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΕ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ
ΤΗΣ ΔΙΚΗΣ ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ.
87ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες απόψεις, που βασίζονται σε επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα,
θεωρούν ότι το ψυχολογικό κλίμα της σχολικής τάξης επηρεάζει σημαντικά (α) τη
σχολική μάθηση, (β) την κοινωνική μάθηση και συμπεριφορά, (γ) τον βαθμό
ικανοποίησης των μαθητών από το σχολείο και (δ) την ψυχική υγεία των μαθητών
όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης. Οι διαπιστώσεις αυτές είναι ιδιαίτερα
ενδιαφέρουσες, διότι το ψυχολογικό κλίμα είναι ένας από τους πιο σημαντικούς
παράγοντες μάθησης, που έχει τη δυνατότητα να διαμορφώσει με δική του
παρέμβαση ο εκπαιδευτικός.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου
2. Υπάρχουσα κατάσταση-πρόβλημα: Σε μερικά σχολεία της περιφέρειάς σας
κυριαρχεί μια υπερένταση τόσο στις σχέσεις εκπαιδευτικών και μαθητών όσο και στις
σχέσεις μεταξύ μαθητών, οι οποίοι έρχονται σε συνεχείς συγκρούσεις μεταξύ τους. Οι
εκπαιδευτικοί παρεμβαίνουν κατασταλτικά μόνο όταν υπάρχουν προβλήματα, αλλά
τους απασχολεί έντονα το ζήτημα.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΟΥΝ ΜΟΝΟΝ ΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ.
2. Τι θα προτείνατε στους εκπαιδευτικούς να κάνουν και πώς, ώστε να
μπορέσουν να διαμορφώσουν μέσα στη τάξη τους θετικό ψυχολογικό κλίμα;
= ΘΑ ΠΡΟΤΕΙΝΑ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟΨΗ ΤΟΥΣ ΟΤΙ ΠΡΩΤΙΣΤΟΝ ΚΑΘΗΚΟΝ
ΤΟΥΣ ΕΙΝΑΙ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΘΕΤΙΚΟΥ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ
ΤΑΞΗ, ΚΑΙ ΟΤΙ ΑΥΤΟ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΙΔΙΟΥΣ.
ΕΠΙΣΗΣ ΘΑ ΤΟΥΣ ΕΠΕΣΗΜΑΝΑ ΤΑ ΟΣΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ
ΩΣ ΑΝΩ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΧΗ.
88ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες απόψεις, που βασίζονται σε επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα,
θεωρούν ότι οι μαθητές αναπτύσσονται γνωστικά, συναισθηματικά και κοινωνικά,
όταν εστιάζουμε στη διαδικασία της μάθησης και όχι μόνο στο αποτέλεσμα,
διαμορφώνοντας ένα ευέλικτο πλαίσιο που να επιτρέπει στον καθένα να χρησιμοποιεί
τις δικές του μαθησιακές διαδρομές, τους δικούς του τρόπους και τις δικές του
στρατηγικές για να κατακτήσει τη γνώση. Αντιμετωπίζοντας έτσι τους μαθητές ως
ιδιαίτερες «βιογραφίες» και όχι ως αντίγραφα της ίδιας εικόνας δίνουμε χώρο σε
καθένα να βρει το δικό του ρυθμό και τη δική του ξεχωριστή πορεία αξιοποιώντας τα
βιώματα και τις εμπειρίες του.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Σε σχολεία της περιφέρειάς σας οι
εκπαιδευτικοί παραπονούνται ότι ο ανομοιογενής μαθητικός πληθυσμός δεν τους
επιτρέπει να ακολουθήσουν το Αναλυτικό Πρόγραμμα ή να οργανώσουν απαιτητικές
δραστηριότητες, που θα επιτρέψουν και στους ιδιαίτερα «ευφυείς» μαθητές να
αξιοποιήσουν την ευφυΐα τους και να εξελιχθούν.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζονται οι θεωρητικές παραδοχές με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΣΥΣΧΕΤΙΖΟΥΝ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΕ ΤΟΥΣ
ΜΑΘΗΤΕΣ ΩΣ ΣΥΣΤΗΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΧΗ ΑΥΤΟΥ
ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ.
2. Ποιες προτάσεις θα κάνατε στους συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς, ώστε να
αναζητήσουν πρακτικές που θα επιτρέπουν σε όλους τους μαθητές να
συμμετέχουν και να εξελιχθούν;
= ΝΑ ΕΣΤΙΑΖΟΥΝ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΣΤΟ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ, ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΕΥΕΛΙΚΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΟΥ ΝΑ
ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ ΣΤΟΝ ΚΑΘΕΝΑ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙ ΤΙΣ ΔΙΚΕΣ ΤΟΥ
ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ, ΤΟΥΣ ΔΙΚΟΥΣ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΙΚΕΣ
ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙ ΤΗ ΓΝΩΣΗ.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΕΤΣΙ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΩΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΕΣ
«ΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ» ΚΑΙ ΟΧΙ ΩΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΑ ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΔΙΝΟΥΜΕ
ΧΩΡΟ ΣΕ ΚΑΘΕΝΑ ΝΑ ΒΡΕΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥ ΡΥΘΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥ
ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΠΟΡΕΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΑ ΒΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ
ΤΟΥ.
89ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες απόψεις, που βασίζονται σε επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα,
θεωρούν ότι, όταν οι εκπαιδευτικοί συνεργάζονται μεταξύ τους, προσφέρουν ο ένας
στον άλλον συναισθηματική στήριξη και ενθάρρυνση και δίνουν από κοινού λύσεις
στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Η συνεργασία κάνει τους εκπαιδευτικούς να
νοιώθουν πιο ασφαλείς, προωθεί τη δημιουργικότητά τους, αλλά και διαμορφώνει
πρότυπα για την προώθηση της επικοινωνίας και της συνεργασίας ανάμεσα στους
μαθητές.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου
2. Υπάρχουσα Κατάσταση-Πρόβλημα: Σε μερικά σχολεία της περιφέρειάς σας
υπάρχει δυσκολία συνεργασίας μεταξύ συναδέλφων των διαφορετικών τμημάτων της
ίδιας τάξεις και ακόμη περισσότερο των διαφορικών ειδικοτήτων που διδάσκουν
στην ίδια τάξη. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει μια κοινή γραμμή ούτε ως προς το
εκπαιδευτικό πρόγραμμα, ούτε σε θέματα πειθαρχίας, γεγονός που έχει ως
αποτέλεσμα οι μαθητές να μην μπορούν να μπουν σε πρόγραμμα και να κάνουν
διακρίσεις ανάμεσα σε «καλούς» και «κακούς» εκπαιδευτικούς.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= Η ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ: ΑΛΛΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΜΕ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΣΜΟ ΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΙ, ΑΛΛΟΙ ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΖΟΥΝ
ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΑ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ «ΦΡΟΝΤΙΣΤΕΣ». ΑΥΤΗ Η
ΑΝΟΜΟΙΟΓΕΝΕΙΑ ΕΠΙΔΡΑ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΣΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥΣ.
2. Τι θα προτείνατε στους εκπαιδευτικούς να κάνουν και πώς, ώστε να
μπορέσουν να αναπτύξουν δημιουργική συνεργασία μεταξύ τους και να
υιοθετήσουν κοινές γραμμές, ώστε να μην στέλνουν αντιφατικά μηνύματα
στους μαθητές;
= 1.ΘΑ ΤΟΥΣ ΕΠΕΣΗΜΑΝΑ ΤΑ ΘΕΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΩΣ ΑΝΩ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΧΗΣ. 2.ΘΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΕΤΡΕΠΑ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ
ΜΕ ΕΠΙΣΤΗΜΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΣΜΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ ΤΗΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ.
90ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες απόψεις, που βασίζονται σε επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα,
θεωρούν ότι η σύσταση ανομοιογενών ομάδων παρέχει ευκαιρίες για διευκρινίσεις
και ευνοεί συχνά τις διαλεκτικές αντιπαραθέσεις και τις αλληλεπιδράσεις ανάμεσα
στους μαθητές. Με αυτές τις διαδικασίες μάθησης και κοινωνικοποίησης βοηθούν
«καλούς» και «αδύνατους» μαθητές.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Α΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα κατάσταση-πρόβλημα: Μερικοί εκπαιδευτικοί της περιφέρειάς σας,
από αυτούς που εφαρμόζουν την ομαδοσυνεργατική προσέγγιση στη μάθηση,
δημιουργούν ομοιογενείς ομάδες, για να προτείνουν δραστηριότητες που κρίνουν
ότι ανταποκρίνονται στο επίπεδό τους. Συχνά όμως διαπιστώνουν ότι οι ομάδες των
«αδύνατων» μαθητών δεν προχωρούν ικανοποιητικά, σε αντίθεση με τις ομάδες των
«καλών» μαθητών που προοδεύουν. Επιμένουν, όμως, στην επιλογή των ομοιογενών
ομάδων, διότι πιστεύουν ότι με αυτό τον τρόπο δεν «αδικούνται μένοντας πίσω» τα
πιο «προχωρημένα» παιδιά.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι σχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με το
πρόβλημα που παρουσιάζει το σενάριο;
= ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΠΟΥ ΣΥΛΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ
ΟΜΑΔΙΚΗΣ ΟΜΟΙΟΓΕΝΕΙΑΣ ή ΑΝΟΜΟΙΟΓΕΝΕΙΑΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ: ΤΙ
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΒΑΖΟΥΝ, ΤΙ ΣΤΟΧΟΥΣ ΕΧΟΥΝ, ΑΝ ΕΧΟΥΝ ΚΑΝΕΙ
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ, ΚΛΠ .
2. Με ποια επιχειρήματα θα προβληματίζατε και με ποιες προτάσεις θα
προετοιμάζατε τους εκπαιδευτικούς για εναλλακτικές πρακτικές
παιδαγωγικότερες;
= ΝΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΝΑ ΠΡΟΒΟΥΝ ΣΕ
ΕΝΔΕΔΕΙΓΜΕΝΕΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ.
91ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες απόψεις, που βασίζονται σε επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα,
θεωρούν ότι μέρος του διδακτικού ρόλου του εκπαιδευτικού είναι να ενθαρρύνει
τους μαθητές και να τους υποστηρίζει- σε πλαίσιο φθίνουσας καθοδήγησης και
επεξήγησης- να διερευνούν, να παρατηρούν, να κάνουν προβλέψεις, να αναζητούν τις
αιτίες των πραγμάτων, να αναζητούν απαντήσεις και να τις ελέγχουν. Επιπλέον,
είναι σημαντικό να επιδιώκουν να διατυπώνουν λειτουργικούς ορισμούς, στη φυσική
καθημερινή τους γλώσσα.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Α τάξη Γυμνασίου
2. Υπάρχουσα Κατάσταση –Πρόβλημα: Μερικοί εκπαιδευτικοί, υπό την πίεση του
χρόνου και της ύλης, παραθέτουν τα δεδομένα του νέου μαθήματος, τα αναλύουν, τα
εξηγούν, τα συσχετίζουν, διατυπώνουν τα συμπεράσματα και τα αποτιμούν
αξιολογικά. Σε μερικές περιπτώσεις εξηγούν και ερμηνεύουν οι ίδιοι σχήματα ή τα
λοιπά παραθέματα που υπάρχουν στο σχολικό εγχειρίδιο. Δηλαδή, κάνουν μια
ολοκληρωμένη παρουσίαση και επεξεργασία του μαθήματος εντός των χρονικών
ορίων της διδακτικής ώρας και, αν έχουν χρόνο, ζητούν από τους μαθητές να
υποβάλουν ερωτήσεις και να διατυπώσουν με τη βοήθειά τους την ανακεφαλαίωση
του μαθήματος.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο σχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με την κατάσταση που
περιγράφει το σενάριο;
= ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΑΥΤΟΙ ΚΑΝΟΥΝ ΜΑΘΗΜΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥΣ
ΑΓΝΟΩΝΤΑΣ ΚΑΤ’ ΟΥΣΙΑΝ ΟΤΙ ΑΠΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΑΘΗΤΕΣ. ΤΟΥΣ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ ΔΗΛΑΔΗ ΩΣ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥΣ ΔΕΚΤΕΣ ΚΑΙ ΑΠΛΟΥΣ
ΑΠΟΔΟΧΕΙΣ ΓΝΩΣΗΣ.
2. Με ποια επιχειρήματα θα προβληματίζατε με ποιες προτάσεις προετοιμάζατε
τον/την εκπαιδευτικό για εναλλακτικές πρακτικές, παιδαγωγικότερες και
αποτελεσματικότερες;
= ΘΑ ΤΟΥ ΕΠΕΣΗΜΑΝΑ ΤΟ ΩΣ ΑΝΩ ΔΕΔΟΜΕΝΟ, ΟΤΙ ΔΗΛΑΔΗ ΚΑΝΟΥΝ
ΜΑΘΗΜΑ ΜΟΝΟΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥΣ ΑΓΝΟΩΝΤΑΣ ΚΑΤ’ ΟΥΣΙΑΝ ΟΤΙ
ΑΠΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΑΘΗΤΕΣ. ΤΟΥΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ ΔΗΛΑΔΗ ΩΣ
ΠΑΘΗΤΙΚΟΥΣ ΔΕΚΤΕΣ ΚΑΙ ΑΠΛΟΥΣ ΑΠΟΔΟΧΕΙΣ ΓΝΩΣΗΣ. ΘΑ ΤΟΥΣ
ΕΠΕΣΗΜΑΝΑ ΕΠΙΣΗΣ ΟΤΙ ΜΕ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΑΥΤΟΝ ΔΕΝ ΜΑΘΑΙΝΕΙ Ο
ΜΑΘΗΤΗΣ ΑΛΛΑ ΜΑΘΑΙΝΕΙ ΜΟΝΟΝ Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ. ΤΕΛΟΣ, ΝΑ
ΕΦΑΡΜΟΖΟΥΝ ΤΗΝ ΩΣ ΑΝΩ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΧΗ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ
ΣΕΝΑΡΙΟΥ.
92ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες απόψεις, που βασίζονται σε επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα,
θεωρούν ότι πρωταρχικός στόχος του εκπαιδευτικού είναι να ενισχύσει την ενεργό
συμμετοχή των παιδιών σε δραστηριότητες μάθησης και ανάπτυξης, συμβάλλοντας
έτσι στη σταδιακή ανάπτυξη της αυτονομίας τους, η οποία αποτελεί βασική
προϋπόθεση για την μετέπειτα σχολική τους εξέλιξη. Είναι, λοιπόν, βασικό να
διαμορφώνει ανοιχτές δραστηριότητες, λαμβάνοντας πάντα υπόψη του το πλαίσιο
της τάξης.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Β΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα κατάσταση-πρόβλημα: Μερικοί εκπαιδευτικοί, θεωρούν ότι τα
παιδιά που δεν έχουν πολλά ερεθίσματα δεν έχουν οικοδομήσει αρκετές γνώσεις και
νοητικές δεξιότητες, και, κυρίως, ότι δεν έχουν αναπτύξει τον προφορικό λόγο.
Επομένως, με όλες αυτές τις ελλείψεις στους παραπάνω τομείς τα παιδιά αυτά δεν
έχουν δυνατότητες να επιχειρηματολογούν και να συνδιαλέγονται μεταξύ τους. Με
αυτή τη συλλογιστική, επικεντρώνονται στη διδασκαλία γνώσεων και δεξιοτήτων
μέσα σε ένα κλειστού τύπου διδακτικό πλαίσιο.
Γ. Ερωτήματα
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζονται αυτές οι θεωρητικές παραδοχές
με την κατάσταση που περιγράφει το σενάριο;
= ΕΙΝΑΙ ΕΥΘΥΣ ΕΞ ΑΡΧΗΣ ΑΠΟΡΡΙΠΤΙΚΟΙ ΕΙΣ ΤΟ ΝΑ ΑΝΑΘΕΤΟΥΝ ΣΤΟΥΣ
ΜΑΘΗΤΕΣ ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ.
2. Με ποια επιχειρήματα θα προβληματίζατε με ποιες προτάσεις προετοιμάζατε
τον/την εκπαιδευτικό για εναλλακτικές πρακτικές, παιδαγωγικότερες και
αποτελεσματικότερες;
= ΘΑ ΤΟΥΣ ΕΠΕΣΗΜΑΙΝΑ ΟΤΙ: ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ
ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΕ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ,
ΣΥΜΒΑΛΛΟΝΤΑΣ ΕΤΣΙ ΣΤΗ ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑΣ
ΤΟΥΣ, Η ΟΠΟΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΒΑΣΙΚΗ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΤΕΠΕΙΤΑ
ΣΧΟΛΙΚΗ ΤΟΥΣ ΕΞΕΛΙΞΗ. ΕΙΝΑΙ, ΛΟΙΠΟΝ, ΒΑΣΙΚΟ ΝΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΙ
ΑΝΟΙΧΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ, ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΠΑΝΤΑ ΥΠΟΨΗ ΤΟΥ ΤΟ
ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ.
93ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες απόψεις, που βασίζονται σε επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα,
θεωρούν ότι η σχέση σχολείου-οικογένειας είναι ένας πολύ βασικός παράγοντας που
επηρεάζει συνολικά τη σχέση των παιδιών με το σχολείο και την
αποτελεσματικότητα των σχολικών προγραμμάτων. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στη
διαμόρφωση αυτής της σχέσης είναι καθοριστικός.
Β. Περιγραφή Σεναρίου.
1. Δεδομένα: Όλες οι τάξεις
2. Υπάρχουσα Κατάσταση-Πρόβλημα: Οι εκπαιδευτικοί, τόσο στην αρχή όσο και
κατά τη διάρκεια της χρονιάς, καλούν τους γονείς για να τους ενημερώσουν για τους
στόχους τους αρχικά και στη συνέχεια για να συζητήσουν για την πρόοδο των
παιδιών τους. Οι γονείς που έρχονται είναι ελάχιστοι, κυρίως οι πιο μορφωμένοι και
αυτοί των οποίων τα παιδιά τους/ δεν αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα ούτε σε
γνωστικό επίπεδο ούτε σε επίπεδο συμπεριφοράς. Οι εκπαιδευτικοί καταλήγουν στο
συμπέρασμα ότι πρόκειται για αδιάφορους γονείς και «παραιτούνται» από την
προσπάθεια να τους φέρουν κοντά στο σχολείο.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Πώς __________πιστεύετε ότι συσχετίζονται οι παραπάνω παραδοχές με τη συγκεκριμένη
κατάσταση;
=ΕΜΜΕΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ. ΓΙΑ ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΑΥΤΟΝ ΚΑΤΑΛΗΓΟΥΝ ΣΕ
ΕΛΛΙΠΗ ή ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ.
2. Τι θα προτείνατε στους εκπαιδευτικούς να κάνουν και πώς, ώστε να
καταστήσουν τη σχέση τους με τους γονείς λειτουργικότερη;
=ΝΑ ΔΟΥΝ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ – ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΟΛΙΚΗ ΤΗΣ
ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΜΕΝΟΥΝ ΜΟΝΟΝ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ.
ΝΑ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΟΥΝ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΝΑ
ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΟΝΙΜΗ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ.
94ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Η παιδαγωγική αρχή της συνεκπαίδευσης όλων σχεδόν των μαθητών στο κοινό
σχολείο έχει οδηγήσει στη δημιουργία ανομοιογενών τάξεων. Η μαθητική
ανομοιογένεια επιβάλλει την εφαρμογή προσεγγίσεων διαφοροποιημένης
διδασκαλίας, οι οποίες προσαρμόζουν στις μαθησιακές ανάγκες και δυνατότητες των
μαθητών παραμέτρους της διδασκαλίας, όπως είναι οι μαθησιακές διαδικασίες κα ο
βαθμός καθοδήγησης των μαθητών. Αυτό σημαίνει ότι στο πλαίσιο της
διαφοροποιημένης διδασκαλίας όλοι οι μαθητές μιας πολυπολιτισμικής τάξης
βρίσκουν το χώρο και το χρόνο να αξιοποιήσουν τις δικές τους μαθησιακές διαδρομές
και να εκφραστούν.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Γυμνασίου
2. Υπάρχουσα Κατάσταση-Πρόβλημα: Εκπαιδευτικοί της περιφέρειάς σας
προβληματίζονται έντονα αν μπορούν να «κάνουν τόσες εξατομικευμένες
διδασκαλίες όσοι και οι μαθητές». Ως Σύμβουλος τους εξηγείτε ότι δεν πρόκειται για
πλήθος ανεξάρτητων και παράλληλων διδασκαλιών, αλλά για μία κεντρική
διδασκαλία που (α) περιλαμβάνει τα απολύτως αναγκαία στοιχεία τα οποία πρέπει να
μάθουν όλοι, (β) παρέχει διδακτική στήριξη σε όσους έχουν ανάγκη για την
κατάκτηση των κοινών και αναγκαίων αυτών στοιχείων και (β) παρέχει δυνατότητες
σε όσους μπορούν να κάνουν τα κοινά στοιχεία πολυπλοκότερα ή/και να προσθέσουν
νέα, επιπλέον, στοιχεία. Οι εκπαιδευτικοί ανακουφίζονται από τις εξηγήσεις σας και
ζητούν να τους δώσετε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα στην παραγωγή του γραπτού
λόγου, όπου οι μαθητές καλούνται να συνθέσουν ένα αφηγηματικό κείμενο, τις δομές
του οποίου έχουν ήδη αναλύσει σε σχετικά κείμενα της Γλώσσας.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο συσχετίζονται οι ερευνητικές παραδοχές με τα
διαλαμβανόμενα στο σενάριο;
= ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΑ ΣΕ ΠΟΙΟ ΒΑΘΜΟ ΕΙΝΑΙ ΣΥΜΒΑΤΗ Η ΘΕΩΡΙΑ ΜΕ ΤΗΝ
ΠΡΑΞΗ. ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΒΑΘΜΟ ΔΗΛΑΔΗ ΑΝΤΑΠΕΞΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΙ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ.
2. Με ποιο συγκεκριμένο τρόπο θα τους δείχνατε ποια μορφή θα έπαιρνε η
διαφοροποιημένη διδασκαλία για την παραγωγή αφηγηματικού κειμένου;
= ΘΑ ΠΡΟΤΕΙΝΑ ΣΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΝΑ ΑΦΗΓΗΘΟΥΝ ΜΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ
ΤΟΥΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ, ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΕΤΣΙ ΝΑ ΕΚΦΡΑΣΟΥΝ ΕΥΚΟΛΑ
ΤΙΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΤΟΥΣ, ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΟΥΣ, ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΤΟΥΣ. ΣΤΗ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ, ΣΕ ΟΛΗ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΩΡΑΣ, ΘΑ ΕΠΟΠΤΕΥΑ
ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΒΟΗΘΩΝΤΑΣ ΑΝΑΛΟΓΑ
ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΑΤΥΠΩΣΗΣ ΚΑΙ ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑΣ.
95ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Ειδικοί της Ψυχολογίας της Μάθησης, των Αναλυτικών Προγραμμάτων και
Διδακτικής κάνουν διάκριση μεταξύ «Αναπαραγωγικής Μάθησης» και
«Παραγωγικής Μάθησης» και επισημαίνουν ότι τα δύο αυτά είδη μάθησης
προκύπτουν μέσα από την ενεργοποίηση διαφορετικών γνωστικών δεξιοτήτων και
επιτελούν διαφορετικούς διδακτικούς στόχους. Συγκεκριμένα, η Αναπαραγωγική
Μάθηση προκύπτει από την ενεργοποίηση μνημονικών και γνωστικών δεξιοτήτων
και αποβλέπει στην κατανόηση, συγκράτηση και εύκολη ανάκληση και αλγοριθμική
εφαρμογή των δεδομένων και στην αυτοματοποίηση δεξιοτήτων, ενώ η Παραγωγική
Μάθηση προκύπτει από την ενεργοποίηση ανώτερων γνωστικών και μεταγνωστικών
δεξιοτήτων και λογικών συλλογισμών και αποβλέπει στη βαθιά κατανόηση και
επεξεργασία των δεδομένων, που επιτρέπουν στο άτομο να γενικεύει τη νέα γνώση
και να την αξιοποιεί για την εξήγηση και ερμηνεία άγνωστων φαινομένων, την
επίλυση νέων προβλημάτων και λήψη αποφάσεων σε πολύπλοκα ζητήματα.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Γυμνασίου
2. Υπάρχουσα Κατάσταση –Πρόβλημα: Ενώ και τα δύο είδη μάθησης έχουν θέση
στην εκπαίδευση, ως Σύμβουλος παρατηρείτε ότι αρκετοί εκπαιδευτικοί κατανέμουν
άνισα τις μαθησιακές δραστηριότητες και ευνοούν την Αναπαραγωγική Μάθηση σε
βάρος, βέβαια, της Παραγωγικής.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο σχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με την κατάσταση που
περιγράφει το σενάριο;
= Η ΠΡΟΤΙΜΗΣΗ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΑΣΚΗΣΗ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΛΑΒΕΙ
ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ. ΣΥΝΗΘΩΣ ΩΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟΝ
ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ.
2. Με ποια επιχειρήματα θα προσπαθούσατε να προβληματίσετε την
εκπαιδευτικό και με ποιες προτάσεις να τον βοηθήσετε να ενισχύσει στην
τάξη του την παραγωγική μάθηση;
= 1.ΘΑ ΤΟΥ ΕΠΕΣΗΜΑΝΑ ΤΗΝ ΑΝΩΤΕΡΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ
ΜΑΘΗΣΗΣ. 2.ΘΑ ΠΡΟΕΒΑΙΝΑ ΣΕ ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΜΕ ΤΟ
ΜΟΝΤΕΛΛΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ. (δες το βιβλίο των Bloom et al.,
Ταξινομία διδακτικών στόχων).
96ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες απόψεις, που βασίζονται σε επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα, θεωρούν
ότι ένας αποτελεσματικός τρόπος να διευκολύνει ο εκπαιδευτικός τον μαθητή στη
διαδικασία της μάθησης είναι να τον βοηθήσει να συσχετίσει τις προϋπάρχουσες
γνώσεις και εμπειρίες του με τη νέα γνώση.
Β. Περιγραφή σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Κάποιοι από τους εκπαιδευτικούς της
περιφέρειάς σας διαμαρτύρονται ότι αρκετοί μαθητές συναντούν δυσκολίες στην
κατανόηση του μαθήματος και παρουσιάζουν προβλήματα συμπεριφοράς. Σε
επίσκεψη στις τάξεις τους διαπιστώνετε ότι, παρά την καλή προετοιμασία τους, το
μάθημα έχει έντονα τα στοιχεία της παραδοσιακής διδασκαλίας, όπως είναι ο υψηλός
βαθμός αφαίρεσης των γνώσεων και η απουσία συσχέτισής τους με άλλες
καταστάσεις.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Πώς σχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τη περίπτωση του σεναρίου;
= Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΡΙΖΟΤΑΝ ΜΟΝΙΜΩΣ ΣΕ ΜΙΑ
ΜΟΝΟΝ ΜΕΘΟΔΟ.
2. Τι θα συμβουλεύατε τους εκπαιδευτικούς της τάξης να κάνουν και πώς, για
να μπορέσουν να δημιουργήσουν ένα νοηματοδοτούμενο μαθησιακό
περιβάλλον για τους μαθητές με αυτού του είδους δυσκολίες και
προβλήματα;
= ΝΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗΣ
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ, ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΜΕΝΟΙ ΑΝΑΛΟΓΩΣ.
97ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες απόψεις, που βασίζονται σε επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα,
θεωρούν ότι η Σχολική Μάθηση δεν επηρεάζεται μόνο από νοητικούς παράγοντες,
αλλά και από συναισθηματικούς. Γι΄ αυτό ένα παιδί με σχολική φοβία βρίσκεται σε
ομάδα υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση προβλημάτων μάθησης και προσαρμογής
και ομαλής ένταξη στην ομάδα των ομηλίκων.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Α΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Εκπαιδευτικός της περιφέρειάς σας έχει
διαπιστώσει ότι μία μαθήτρια της Α΄ τάξης Γυμνασίου κάνει πολλές απουσίες ήδη
από τους πρώτους μήνες, δυσκολεύεται στην κατανόηση του μαθήματος και
αποφεύγει συστηματικά να εμπλακεί με οποιονδήποτε τρόπο στο μάθημα, αλλά και
να επικοινωνήσει τόσο με τους εκπαιδευτικούς όσο και με τους συμμαθητές της. Η
περίπτωση έχει προκαλέσει την προσοχή του εκπαιδευτικών, διότι η νοητική εικόνα
που παρουσιάζει δεν συμφωνεί με την όλη συμπεριφορά της.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΔΕΝ ΣΥΣΧΕΤΙΣΑΝ ΤΗ ΝΟΗΤΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ
ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ.
2. Τι θα προτείνατε στον εκπαιδευτικό να κάνει και πώς, ώστε να βοηθήσει τη
μαθήτρια να ξεπεράσει τα ψυχολογικά προβλήματα ένταξης στη σχολική τάξη
και συμμετοχής στη ζωή της;
= ΠΡΩΤΙΣΤΩΣ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ,
ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ.
ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΑ ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΣ Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΝΑ «ΤΟ ΠΑΙΞΕΙ
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ».
98ο Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύγχρονες απόψεις, που βασίζονται σε επιστημονικά ερευνητικά πορίσματα, θεωρούν
ότι τα παιδιά που δεν κατάφεραν να ενταχθούν ομαλά σε ομάδα συνομηλίκων κατά
τη διάρκεια της σχολικής ηλικίας θα εισέλθουν στην εφηβική και ενήλικη ζωή με
συναισθηματικό και κοινωνικό έλλειμμα.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γυμνάσιο.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Ένας μαθητής, που δεν έχει καμία
αμοιβαία φιλία, εκδηλώνει επιθετική συμπεριφορά, δεν παραχωρεί χώρο και χρόνο
στους συμμαθητές του, θέλει πάντα να κερδίζει, διαφορετικά αντιδρά αντικοινωνικά.
Ο μαθητής αδιαφορεί για το μάθημα, δημιουργεί προβλήματα στη συνεργασία με
τους περισσότερους εκπαιδευτικούς και συνομηλίκους τόσο κατά τη διάρκεια του
μαθήματος όσο και κατά τη διάρκεια των ελεύθερων δραστηριοτήτων.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η παραπάνω διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΜΕ ΣΧΕΣΗ ΑΙΤΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ: Η ΠΡΟΗΓΗΘΕΙΣΑ ΑΡΝΗΤΙΚΗ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΕΠΙΔΡΑ ΤΩΡΑ ΣΤΗΝ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ
ΤΟΥ.
2. Τι θα προτείνατε στους εκπαιδευτικούς να κάνουν και πώς, ώστε να
μετατρέψουν αυτή τη διαπίστωση σε αποτελεσματική διαχείριση του
συγκεκριμένου προβλήματος;
= ΤΟΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙΣ ΩΣ ΜΕΛΟΣ ΟΜΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙΣ ΤΙ
ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΛΛΗΛΟΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΜΙΑΣ ΟΜΑΔΑΣ.
99o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύμφωνα με τη Στοχαστική Σχολή της επαγγελματικής ανάπτυξης του εκπαιδευτικού,
τα πρακτικά εκπαιδευτικά προβλήματα, ως πολυσύνθετα και πολυπαραγοντικά,
απαιτούν ιδιαίτερες λύσεις, που μπορούν να αναπτυχθούν μόνο στο εκπαιδευτικό
πλαίσιο μέσα στο οποίο προκύπτουν. Σημαντικό λοιπόν ρόλο στην αντιμετώπιση των
προβλημάτων αλλά και στη βελτίωση του εκπαιδευτικού πλαισίου διαδραματίζει ο
ίδιος ο εκπαιδευτικός: διερευνώντας αφενός το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πλαίσιο
και αξιοποιώντας αφετέρου ποικίλες θεωρίες, σχεδιάζει λύσεις και διερευνά την
αποτελεσματικότητά τους στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό περιβάλλον.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Λυκείου.
2.Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Σε αρκετά σχολεία μερικοί εκπαιδευτικοί
είναι επιφυλακτικοί να αναλάβουν πρωτοβουλίες καινοτομιών, αλλαγών και
βελτίωσης εκπαιδευτικών καταστάσεων με το σκεπτικό ότι δεν τους επιτρέπεται από
το θεσμικό πλαίσιο. Ταυτόχρονα, όταν προτείνονται αλλαγές από το Υπουργείο
αισθάνονται ότι τους αγνοούν και, συχνά, θεωρούν τις όποιες εισηγήσεις ανεδαφικές
και ανεφάρμοστες.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζονται οι θεωρητικές παραδοχές με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= Η ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΤΤΗ: 1.ΔΕΝ ΚΑΤΕΝΟΗΣΑΝ ΟΤΙ ΤΟ ΘΕΣΜΙΚΟ
ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΙΚΟ ΑΛΛΑ ΚΑΘΟΔΗΓΗΤΙΚΟ. 2.ΑΠΟ ΤΗΝ
ΑΛΛΗ ΕΧΟΥΝ ΔΙΚΑΙΟ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΟΤΙ ΑΙΣΘΑΝΟΝΤΑΙ ΑΓΝΟΗΜΕΝΟΙ.
2. Με ποια επιχειρήματα θα προσπαθούσατε να προβληματίσετε τους
εκπαιδευτικούς για τις συγκεκριμένες στάσεις, και με ποιο τρόπο θα
υποστηρίζατε τις εναλλακτικές επιλογές που θα τους προτείνατε;
=1.ΝΑ ΑΝΑΛΟΓΙΣΤΟΥΝ ΤΑ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΝ ΑΛΛΑΞΟΥΝ
ΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΑΒΟΥΝ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΩΝ, ΑΛΛΑΓΩΝ
ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ. 2.ΘΑ ΤΟΥΣ ΕΚΑΝΑ
ΝΑ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΟΥΝ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΑ ΦΕΡΕΦΩΝΑ ΚΑΙ
ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΤΕΣ ΑΛΛΑ ΑΥΤΟΙ ΚΑΘΟΡΙΖΟΥΝ ΤΙΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ
ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΟΥΝ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΩΣ ΗΓΕΤΕΣ ΤΗΣ
ΜΑΘΗΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΩΣ «ΣΕΡΒΙΤΟΡΟΙ».
100o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύμφωνα με θεωρητικούς της εκπαίδευσης και της διδασκαλίας, οι διερευνητικές
προσεγγίσεις κινητοποιούν τα μαθητικά ενδιαφέροντα και οι διαθεματικές
συσχετίσεις καθιστούν ολιστική/σφαιρική (και όχι κατακερματισμένη) την
προσέγγισης της γνώσης, καθότι εμπλέκουν και συνδέουν διαφορετικές γνωστικές
περιοχές (Γλώσσα, Μαθηματικά, Φυσική, Ιστορία, Θρησκευτικά…). Πρόκειται για
προσεγγίσεις που αξιοποιούν γνώσεις και βιώματα των μαθητών, διευκολύνουν τις
διερευνητικές δραστηριότητες και, με τον τρόπο αυτό, δίνουν νόημα στη δράση τους.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄τάξη Γυμνασίου.
2.Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Μερικοί εκπαιδευτικοί της περιφέρειάς
έχουν επιφυλάξεις για τα διερευνητικά και διαθεματικά στοιχεία των Προγραμμάτων
Σπουδών και για τις προτεινόμενες από τα νέα Προγράμματα Σπουδών «Βιωματικές
Δράσεις», που κινούνται στη λογική των ομαδικών διερευνήσεων. Γενικά, είναι
επιφυλακτικοί για την αποτελεσματικότητα εναλλακτικών προσεγγίσεων που
αποκλίνουν από τις παραδοσιακές.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζονται οι θεωρητικές παραδοχές με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= Η ΣΧΕΣΗ ΚΑΘΙΣΤΑΤΑΙ ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΕΠΙΦΥΛΑΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
ΤΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΣΕ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ.
2. Με ποια επιχειρήματα θα προβληματίζατε και με ποιες προτάσεις θα
προετοιμάζατε τους εκπαιδευτικούς για εναλλακτικές στάσεις και πρακτικές
παιδαγωγικότερες και αποτελεσματικότερες;
= ΕΝΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΟΔΗΓΙΕΣ.
101o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Ερευνητικά και θεωρητικά ευρήματα αναδεικνύουν ότι η ποιότητα στην εκπαίδευση
εξαρτάται, πέρα από την αρχική εκπαίδευση, από τη συνεχή και ουσιαστική
επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Το περιεχόμενο της επιμόρφωσης πρέπει να
διαφοροποιείται για να ανταποκρίνεται στις επιμορφωτικές ανάγκες των
εκπαιδευτικών, οι οποίες αλλάζουν με τα έτη υπηρεσίας. Σε κάθε περίπτωση, βέβαια,
αφορούν, μεταξύ άλλων, σε διαδικασίες ανάπτυξης πολυποίκιλων και σύνθετων
ικανοτήτων δημιουργίας και διαχείρισης εκπαιδευτικών καταστάσεων.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Τάξεις Λυκείου.
2.Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Προγραμματίζετε επιμορφωτική
συνάντηση διάρκειας μιας ημέρας και αναρωτιέστε τι θα πρέπει να περιλαμβάνει το
πρόγραμμα της συνάντησης και κυρίως με ποιο τρόπο οι ώρες αυτές θα
ικανοποιήσουν εκπαιδευτικούς με διαφορετικά χρόνια υπηρεσίας, και θα τους
δώσουν πραγματικά εφόδια για την εργασία τους στο σχολείο.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζονται οι θεωρητικές παραδοχές με
την υπόθεση που περιγράφει το σενάριο;
= ΣΧΕΣΗ ΘΕΩΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗΣ: ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
ΤΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΛΟΠΟΙΗΘΕΙ,
ΩΣΤΕ ΝΑ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΙΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΕΝΟΣ ΕΥΡΕΩΣ
ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ. ΑΥΤΗ Η ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ
ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΜΙΑΣ ΗΜΕΡΑΣ ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ ΟΤΙ ΘΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ
ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ ΤΟΥ ΕΤΗΣΙΟΥ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ Σ.Σ.,
ΩΣΤΕ ΝΑ ΚΑΘΙΣΤΑΤΑΙ ΕΦΙΚΤΗ Η ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
ΤΗΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ. ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΛΟΙΠΟΝ ΣΤΗ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ
2. Με ποια κριτήρια, με ποιο περιεχόμενο και με ποιες επιμορφωτικές δράσεις
θα οργανώνατε αυτή την επιμορφωτική συνάντηση;
=1.ΚΡΙΤΗΡΙΑ: ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ = ΑΝ ΕΙΜΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ
ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ π.χ. ΘΑ ΛΑΜΒΑΝΑ ΥΠΟΨΗ ΜΟΥ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΤΩΝ
ΠΟΙΚΙΛΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΠΟΥ ΚΑΛΕΙΤΑΙ ΝΑ ΔΙΔΑΞΕΙ. 2.ΚΡΙΤΗΡΙΑ
ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΣΥΝΥΦΑΣΜΕΝΑ ΤΟΣΟ ΜΕ ΤΗΝ ΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΥΠΟ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ, ΟΣΟ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗ ΓΝΩΣΗ
ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ.
2.ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: ΘΑ ΑΦΟΡΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗΣ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ: Σχεδιασμός (προετοιμασία) => Διεξαγωγή (στρατηγική) =>
Αξιολόγηση. ΆΛΛΑ ΘΕΜΑΤΑ: ΚΛΙΜΑ ΤΑΞΗΣ, ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ ΤΗΣ
ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ (ΓΟΝΕΙΣ, ΜΑΘΗΤΕΣ, ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ). ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ.
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΝΕΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΚΛΠ.
3.ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ: α.ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ Σ.Σ. ή ΤΟΥΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ. β.ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ
ΕΠΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΘΕΝΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ. γ.ΔΙΑΛΟΓΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΠΙ
ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΘΑ ΕΓΕΙΡΟΥΝ ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ, ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΜΕ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΟΛΥΠΟΙΚΙΛΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΤΩΝ
ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ
ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ. δ.ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΣΧΕΤΙΚΗ ΜΕ ΤΙΣ ΕΚΑΣΤΟΤΕ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ.
102o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Ερευνητικά ευρήματα τονίζουν ότι η ενημέρωση με ταχύρυθμα επιμορφωτικά
προγράμματα για τις εκάστοτε εκπαιδευτικές καινοτομίες δεν είναι αρκετή για να
επιφέρει την αναμενόμενη αλλαγή στη σχολική εργασία και, κατά συνέπεια στη
μάθηση των παιδιών. Οι διεργασίες αλλαγής και βελτίωσης της εκπαίδευσης
προϋποθέτουν την επιστημονική κατάρτιση του εκπαιδευτικού στο αντικείμενο της
ειδικότητας του, αλλά δεν απορρέουν αυτόματα από αυτή. Είναι αποτέλεσμα ειδικής
επαγγελματικής εκπαίδευσης και δια βίου μάθησης.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Όλες οι τάξεις Λυκείου.
2.Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Εκπαιδευτικοί συμμετέχουν στις
επιμορφωτικές συναντήσεις που διενεργούνται από φορείς (Π.Ι., ΟΕΠΕΚ) και τον
σύμβουλο, αλλά εκφράζουν έντονο προβληματισμό για την ικανότητα να
ανταπεξέλθουν στις προτεινόμενες αλλαγές. Εκφράζουν την αδυναμία τους στον
Σχολικό Σύμβουλο και τη διάθεσή τους να συνεχίσουν να διδάσκουν με τις
δοκιμασμένες, κατά τη γνώμη τους, και πιο παραδοσιακές μεθόδους.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζονται τα ερευνητικά ευρήματα με
τον προβληματισμό που περιγράφει το σενάριο;
=ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΑΠΡΟΘΥΜΙΑΣ: ΔΗΛΩΝΟΥΝ ΑΠΡΟΘΥΜΟΙ ΝΑ
ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ.
ΕΜΜΕΝΟΥΝ ΣΤΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΙ.
2. Τι θα προτείνατε ως Σύμβουλος να κάνουν και πώς, ώστε να
αντιμετωπίσουν οι εκπαιδευτικοί το πρόβλημά τους;
= ΝΑ ΘΕΛΗΣΟΥΝ ΝΑ ΝΟΙΩΣΟΥΝ ΤΗΝ ΗΔΟΝΗ ΤΗΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ
ΜΑΘΗΣΗΣ=ΝΑ ΠΡΟΒΟΥΝ ΣΕ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΗΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΤΟΥΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΑΦΕΝΟΣ ΤΗΝ
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΣΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ
ΤΟΥΣ, ΑΦΕΤΕΡΟΥ ΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑ
ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ.
103oΣενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Θεωρητικές και ερευνητικές απόψεις υποστηρίζουν ότι ο στοχαστικο-κριτικός
εκπαιδευτικός κατά την ώρα της διδασκαλίας, μεταξύ άλλων, (α) ακροάται
«εμπαθητικά» τους μαθητές του για να κατανοήσει τι ακριβώς λένε και πώς το
στηρίζουν, (β) αναδεικνύει τη μεταγνωστική διάσταση της μάθησης, (γ) ενθαρρύνει
την ενεργό δράση και τη διαφοροποίηση των μαθητών και (δ) μετατρέπει την τάξη
του σε «κοινότητα διερεύνησης».
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Ένας καθηγητής εργάζεται σε ένα
Πειραματικό Γυμνάσιο αστικού κέντρου. Στοχεύοντας στην ανάπτυξη της κριτικής
σκέψης, σύμφωνα με τα λεγόμενά του στον Σύμβουλο της ειδικότητας,
προβληματίζεται γιατί, όταν χρησιμοποιεί εικόνες με έργα τέχνης στο μάθημα, ακόμη
και σε ομάδες, οι μαθητές, από τη μια, δεν ενθουσιάζονται και, από την άλλη, δεν
διαφαίνεται να πετυχαίνουν την παραγωγή σκέψης, κρίσης κ.ά. Τις εικόνες με τα
έργα τέχνης (με όλα τα στοιχεία: ζωγράφος, τίτλος, χρονολογία, ρεύμα κ.ά) τις
προσφέρει ο ίδιος στις ομάδες και παραπέμπει σε αυτές κατά την παρουσίαση της
νέας ύλης. Π.χ. «όπως βλέπετε στον πίνακα….».
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με την
πρακτική του εκπαιδευτικού που περιγράφει το σενάριο;
=ΣΧΕΣΗ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ: ΟΣΑ ΚΑΝΕΙ ΑΥΤΟΣ ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ
ΝΑ ΤΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ. ΕΠΙΣΗΣ, ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΑ, ΜΕΤΕΤΡΕΨΕ
ΤΟ ΜΕΣΟΝ (= ΧΡΗΣΗ ΕΙΚΟΝΑΣ) ΣΕ ΣΚΟΠΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ.
2. Τι θα λέγατε στον εκπαιδευτικό για να κατανοήσει τη χρήση της εικόνας με
στόχο την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και ποιες τεχνικές χρήσης της
εικόνας θα του προτείνατε;
= ΘΑ ΤΟΥ ΕΛΕΓΑ ΟΤΙ Η ΕΙΚΟΝΑ ΕΙΝΑΙ ΜΕΣΟΝ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ
ΑΠΟΒΛΕΠΕΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΕΠΙΘΥΜΗΤΟΥ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ. => ΠΡΑΚΤΙΚΗ: (α) να ακροάται «εμπαθητικά» τους μαθητές
του για να κατανοήσει τι ακριβώς λένε και πώς το στηρίζουν, (β) να αναδεικνύει τη
μεταγνωστική διάσταση της μάθησης, (γ) να ενθαρρύνει την ενεργό δράση και τη
διαφοροποίηση των μαθητών και (δ) να μετατρέπει την τάξη του σε «κοινότητα
διερεύνησης».
104o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές.
Σύμφωνα με σύγχρονες απόψεις και έρευνες, ο κύριος σκοπός της αξιολόγησης των
μαθητών είναι να βοηθήσει τον εκπαιδευτικό να διαμορφώσει ολοκληρωμένη
αντίληψη των γνώσεων των μαθητών, ώστε να μπορεί να πάρει παιδαγωγικές
αποφάσεις, βασισμένες σε πραγματικά δεδομένα. Είναι σημαντικός ο ρόλος της στην
ανατροφοδότηση μαθητών και εκπαιδευτικού με πληροφορίες σχετικές με τις
συνθήκες που επικρατούν στη διδασκαλία και στη διαδικασία μάθησης και με τις
δυσκολίες και αδυναμίες των μαθητών. Η αξιολόγηση αναμένεται να έχει
περισσότερο ποιοτικό παρά ποσοτικό χαρακτήρα.
Β. Περιγραφή Σεναρίου.
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Παρακολουθείτε ένα μάθημα σε Γυμνάσιο
της περιφέρειάς σας κατά το οποίο ο εκπαιδευτικός στο τέλος της ώρας δίνει ένα 15-
λεπτο τεστ στους μαθητές, λέγοντάς σας ότι το χρησιμοποιεί προκειμένου να
αξιολογήσει την κατανόηση του συγκεκριμένου μαθήματος, καθώς και για την τελική
αξιολόγηση του τριμήνου.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Πώς συνδέετε τα όσα περιγράφονται στο παραπάνω σενάριο με την αρχική
θεωρητική τοποθέτηση;
= Η ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΧΗ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΕΛΛΕΙΠΤΙΚΑ
ΚΑΙ ΜΟΝΟΜΕΡΩΣ, ΣΥΝΕΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΑΤΕΛΗΣ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ.
2. Ποια θα ήταν η συμβουλή και ποιες οι προτάσεις σας προς τον συνάδελφο,
του οποίου τη διδασκαλία παρακολουθήσατε;
= ΝΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΛΛΙΠΗ ΚΑΙ ΜΟΝΟΜΕΡΗ
ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΑΡΕΙ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ, ΒΑΣΙΣΜΕΝΕΣ ΣΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ,
ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ
ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ
ΠΟΥ ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΑΘΗΣΗΣ
ΚΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ. Η
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΠΟΙΟΤΙΚΟ ΠΑΡΑ
ΠΟΣΟΤΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ.
105o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύμφωνα με τα σύγχρονα επιστημονικά και ερευνητικά δεδομένα, η
διαφοροποιημένη διδασκαλία καθιστά δυνατή την ανταπόκριση μας στις
διαφορετικές ανάγκες των μαθητών των ανομοιογενών τάξεων των σχολείων μιας
πολυπολιτισμικής κοινωνίας. Η διαφορετικότητα μπορεί να είναι κοινωνική,
πολιτισμική, νοητική, οικονομική, σωματική ή ακόμα και ηλικιακή. Οι μαθητές
βρίσκονται σε διάφορα επίπεδα όσον αφορά στην επίδοσή τους και, αναπόφευκτα,
παρουσιάζουν διαφορετικά προφίλ μάθησης. Στη διαφοροποιημένη διδασκαλία, τα
ενδιαφέροντα και οι μαθησιακές ανάγκες των μαθητών διαμορφώνουν το
περιεχόμενο και τις διδακτικές στρατηγικές, για να προσαρμόσουν την εκπαίδευση
στο παιδί και όχι το παιδί στην εκπαίδευση.
Β. Περιγραφή Σεναρίου.
1. Δεδομένα: Α΄ τάξη Λυκείου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Εκπαιδευτικός της περιφέρειάς σας ζητά
από τους μαθητές του να επεξεργαστούν συμπληρωματικό εκπαιδευτικό υλικό για το
μάθημα της ημέρας, χρησιμοποιώντας κυρίως εικόνες και διαφορετικής έκτασης και
δυσκολίας κείμενα. Ζητούμενο είναι οι μαθητές, που έχουν ήδη μελετήσει το κείμενο
του σχολικού εγχειριδίου, να σημειώσουν παρατηρήσεις με βάση το πρόσθετο υλικό.
Παρακολουθώντας την εξέλιξη της δραστηριότητας, ο εκπαιδευτικός παρατηρεί ότι
κάποιοι μαθητές δυσκολεύονται αρκετά τόσο στην αξιοποίηση των εικόνων όσο και
των κειμένων, ενώ ταυτοχρόνως άλλοι ολοκληρώνουν πολύ εύκολα τη
δραστηριότητα χωρίς ιδιαίτερη ανάγκη βοήθειας ή εξάσκησης.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΜΕ ΣΧΕΣΗ ΔΙΑΠΙΣΤΩΤΙΚΗ: Οι μαθητές βρίσκονται σε διάφορα επίπεδα όσον
αφορά στην επίδοσή τους και, αναπόφευκτα, παρουσιάζουν διαφορετικά προφίλ
μάθησης.
2. Έχοντας υπόψη την συγκεκριμένη θεωρητική παραδοχή, τι θα
συμβουλεύατε και τι θα προτείνατε στον/την εκπαιδευτικό να κάνει και πώς
προκειμένου να καταστήσει παιδαγωγικότερες και αποτελεσματικότερες τις
πρακτικές του;
= ΝΑ ΠΡΟΒΑΙΝΕΙ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ, ΩΣΤΕ ΝΑ
ΚΑΘΙΣΤΑΤΑΙ ΔΥΝΑΤΗ Η ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΣΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ
ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΩΝ ΑΝΟΜΟΙΟΓΕΝΩΝ ΤΑΞΕΩΝ ΤΩΝ
ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΜΙΑΣ ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ. ΝΑ ΛΑΒΕΙ ΥΠΟΨΗ
ΤΟΥ ΟΤΙ Η ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ,
ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ, ΝΟΗΤΙΚΗ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ, ΣΩΜΑΤΙΚΗ Η ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ
ΗΛΙΚΙΑΚΗ. ΟΠΟΤΕ ΚΑΛΕΙΤΑΙ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕΙ ΑΝΑΛΟΓΑ. ΝΑ
ΚΑΤΑΝΟΗΣΕΙ ΕΠΙΣΗΣ ΟΤΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΑ
ΕΠΙΠΕΔΑ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΟΥΣ ΚΑΙ, ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΑ,
ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΠΡΟΦΙΛ ΜΑΘΗΣΗΣ. ΜΕ ΤΗ
ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΦΡΟΝΤΙΖΕΙ ΩΣΤΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ
ΚΑΙ ΟΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΝΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΥΝ ΤΟ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ, ΩΣΤΕ ΝΑ
ΠΡΟΣΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΤΗΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ.
106o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές.
Σύμφωνα με τα σύγχρονα επιστημονικά και ερευνητικά δεδομένα, η
διαφοροποιημένη διδασκαλία καθιστά δυνατή την ανταπόκριση μας στις
διαφορετικές ανάγκες των ανομοιογενών τάξεων στα σχολεία μιας πολυπολιτισμικής
κοινωνίας. Η διαφορετικότητα μπορεί να είναι κοινωνική, πολιτισμική, νοητική,
οικονομική, σωματική ή ακόμα και ηλικιακή. Οι μαθητές βρίσκονται σε διάφορα
επίπεδα όσον αφορά στην επίδοσή τους και, αναπόφευκτα, παρουσιάζουν
διαφορετικά προφίλ μάθησης. Στη διαφοροποιημένη διδασκαλία, τα ενδιαφέροντα
και οι μαθησιακές ανάγκες των μαθητών διαμορφώνουν το περιεχόμενο και τις
διδακτικές στρατηγικές, για να προσαρμόσουν την εκπαίδευση στο παιδί και όχι το
παιδί στην εκπαίδευση.
Β. Περιγραφή Σεναρίου.
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Ο εκπαιδευτικός ενός τμήματος Γ΄
Γυμνασίου επιθυμεί να οργανώσει ένα σχέδιο εργασίας (project) (διάρκειας 2-3
μαθημάτων), το οποίο θα επικεντρωθεί σε συγκεκριμένη ενότητα. Κατηγοριοποιεί
τους μαθητές της τάξης του χωρίζοντάς τους σε τρεις μεγάλες ομάδες (με βάση την
εκτίμησή του για το στυλ μάθησής τους): όσους διαθέτουν περισσότερο ακαδημαϊκό
στυλ και προτιμούν τη χρήση γραπτού και προφορικού κειμένου, εκείνους που έχουν
πιο καλλιτεχνική φύση και προτιμούν τη χρήση των τεχνών, και τέλος εκείνους που
προτιμούν να εκφράζονται μέσα από τη χρήση της τεχνολογίας. Ζητά τη βοήθειά σας
για τη δημιουργία διαφοροποιημένων στρατηγικών καθώς και διαφοροποιημένων
τελικών προϊόντων (από τις ομάδες των μαθητών), τα οποία θα χρησιμοποιηθούν
στην αξιολόγησή τους.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με το
παιδαγωγικό σενάριο που περιγράφεται;
= ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ.
2. Έχοντας υπόψιν τη συγκεκριμένη θεωρητική παραδοχή, τι θα προτείνατε
στον εκπαιδευτικό να κάνει και πώς, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες του
όπως αυτές περιγράφονται στο σενάριο;
= ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΤΟΙΜΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΠΩΣ
ΕΠΕΞΕΡΓΑΖΟΜΑΣΤΕ ΕΝΑ PROJECT ΤΟ ΟΠΟΙΟ KAI ΘΑ ΘΕΣΩ ΥΠΟΨΗ ΤΟΥ.
ΑΡΚΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΟΡΕΞΗ ΝΑ ΤΟ ΜΕΛΕΤΗΣΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟ ΕΦΑΡΜΟΣΕΙ.
107o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Οι έρευνες στο χώρο των διερευνητικών και διαθεματικών προσεγγίσεων της
διδασκαλίας έχουν δείξει ότι, όταν η οργάνωση της διδασκαλίας περιλαμβάνει
δραστηριότητες διερεύνησης ερωτημάτων για θέματα που ενδιαφέρουν τους ίδιους
τους μαθητές, καθώς επίσης και όταν επιχειρείται διασύνδεση του περιεχομένου του
μαθήματος με καταστάσεις της πραγματικής ζωής, τότε οι μαθητές συμμετέχουν πιο
ενεργά και αποκτούν σημεία προσωπικής εμπλοκής. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι
ότι θέματα και δραστηριότητες αποκτούν νόημα για τους μαθητές και η γνώση
ενδιαφέρον.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Καθηγητής σε ένα τμήμα της Γ΄
Γυμνασίου διδάσκει με βάση το σχολικό βιβλίο, αναπαράγοντας το κείμενο της
ενότητας: (α) παραθέτει μονολογικά τα στοιχεία του μαθήματος της ημέρας, (β)
ερωτά για απορίες και (γ) ανακεφαλαιώνει τα βασικά στοιχεία του μαθήματος. Στη
συζήτηση μαζί σας ο εν λόγω καθηγητής παραπονείται ότι οι σημερινοί μαθητές δεν
δείχνουν το αναμενόμενο ενδιαφέρον για τα μαθήματα και το σχολείο.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η ερευνητική διαπίστωση με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΜΕ ΣΧΕΣΗ ΑΓΝΟΙΑΣ. ΥΠΑΡΧΕΙ ΔΗΛΑΔΗ ΧΑΣΜΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΩΣ ΑΝΩ
ΠΑΡΑΔΟΧΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ.
2. Τι θα προτείνατε στον εκπαιδευτικό να κάνει και πώς, ώστε να
κινητοποιήσει το μαθητικό ενδιαφέρον για το μάθημα του;
= ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΝΕΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΩΣΤΕ ΑΥΤΗ ΝΑ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ
ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΝ ΤΟΥΣ ΙΔΙΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ, ΚΑΘΩΣ ΕΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΝΑ
ΕΠΙΧΕΙΡΕΙ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕ
ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ, ΩΣΤΕ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΝΑ
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΠΙΟ ΕΝΕΡΓΑ ΚΑΙ ΝΑ ΑΠΟΚΤΟΥΝ ΣΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ
ΕΜΠΛΟΚΗΣ. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΟΛΩΝ ΑΥΤΩΝ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΘΑ ΑΠΟΚΤΟΥΝ ΝΟΗΜΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ Η
ΓΝΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ.
108o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Στις θεωρίες για τα κίνητρα και για τη μάθηση υποστηρίζεται ότι ο μαθητής δίνει
μεγαλύτερη σημασία στο αίσθημα προσωπικής ικανοποίησης και στην αυτο-
εκτίμηση παρά στην υλική επιβράβευση. Οι μαθητές κινητοποιούνται, όταν οι
δραστηριότητες στις οποίες συμμετέχουν, ενθαρρύνουν το αίσθημα της αυτονομίας
και όταν αισθάνονται ότι τους σέβονται και τους εμπιστεύονται. Αν οι εκπαιδευτικοί
απευθυνθούν στις αξίες και στην συναισθηματική ανταπόκριση των μαθητών, τότε
είναι πιθανότερο να ενισχύσουν τα μαθητικά κίνητρα και, έτσι, να επιτύχουν υψηλά
επίπεδα μάθησης.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Α΄ τάξη Λυκείου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Κάποιοι εκπαιδευτικοί παραπονιούνται
ότι οι μαθητές τους δεν δείχνουν ενδιαφέρον συμμετοχής στο μάθημά τους και
πολύ περισσότερο για τις δυσκολίες που συναντούν να τους εμπλέξουν σε
δραστηριότητες με διάρκεια, όπως είναι τα σχέδια εργασίας. Διαπιστώνουν ότι ακόμη
και η υπόσχεση απτής ανταμοιβής (π.χ. μεγαλύτερος βαθμός στο τρίμηνο) δεν έχει το
αναμενόμενο αποτέλεσμα.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζεται η θεωρητική παραδοχή με το
σενάριο που περιγράφεται;
= ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΡΟΠΟΥ
ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗΣ ΤΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ.
2. Έχοντας υπόψη την συγκεκριμένη θεωρητική παραδοχή, τι θα
συμβουλεύατε τους εκπαιδευτικούς να κάνουν και πώς, προκειμένου να
αντιμετωπίσουν την κατάσταση που περιγράφεται στο σενάριο;
= ΝΑ ΛΑΒΟΥΝ ΥΠΟΨΗ ΤΟΥΣ ΟΤΙ Ο ΜΑΘΗΤΗΣ ΔΙΝΕΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ
ΣΗΜΑΣΙΑ ΣΤΟ ΑΙΣΘΗΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟ-
ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΑΡΑ ΣΤΗΝ ΥΛΙΚΗ ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΣΗ. ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ
ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ, ΟΤΑΝ ΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ, ΕΝΘΑΡΡΥΝΟΥΝ ΤΟ ΑΙΣΘΗΜΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ
ΟΤΑΝ ΑΙΣΘΑΝΟΝΤΑΙ ΟΤΙ ΤΟΥΣ ΣΕΒΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΜΠΙΣΤΕΥΟΝΤΑΙ.
ΑΝ, ΛΟΙΠΟΝ, ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΑΠΕΥΘΥΝΘΟΥΝ ΣΤΙΣ ΑΞΙΕΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ, ΤΟΤΕ ΕΙΝΑΙ
ΠΙΘΑΝΟΤΕΡΟ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΣΟΥΝ ΤΑ ΜΑΘΗΤΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΚΑΙ, ΕΤΣΙ, ΝΑ
ΕΠΙΤΥΧΟΥΝ ΥΨΗΛΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΜΑΘΗΣΗΣ. ΑΥΤΟ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΝΑ
ΠΡΑΤΤΟΥΝ ΣΤΗ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ.
109o Σενάριο
Α. Θεωρητικές Παραδοχές
Σύμφωνα με θεωρητικούς και ερευνητές της εκπαίδευσης και της διδασκαλίας, η
διαδραστικότητα και η συμμετοχικότητα αποτελούν δεξιότητες απαραίτητες στην
προετοιμασία των μαθητών για το νέο πολιτισμικό περιβάλλον. Θεωρείται αναγκαία
η μετάβαση του μαθητή από την παθητική πρόσληψη και την καθοδηγούμενη
κατάκτηση της γνώσης, στη διερεύνηση και στην επέκτασή της. Ο ρόλος του
εκπαιδευτικού μετασχηματίζεται από τον πλήρη έλεγχο της τάξης και τη χρήση της
παρεμβατικής καθοδήγησης, σε ένα ρόλο όπου με τη χρήση της φθίνουσας
καθοδήγησης δίνει όλο και περισσότερη ελευθερία και έλεγχο στους μαθητές. Ως
μέσο για την επίτευξη αυτών των στόχων προτείνονται οι συνεργατικές προσεγγίσεις
διδασκαλίας.
Β. Περιγραφή Σεναρίου
1. Δεδομένα: Γ΄ τάξη Γυμνασίου.
2. Υπάρχουσα Κατάσταση – Πρόβλημα: Σε Γυμνάσια της περιφέρειάς σας μερικοί
εκπαιδευτικοί εφαρμόζουν πιλοτικά από το τρέχον σχολικό έτος τις προβλεπόμενες
από το νέο Πρόγραμμα Σπουδών «Βιωματικές Δράσεις», στο πλαίσιο των οποίων οι
μαθητές συνεργάζονται σε μικρές ομάδες για να διερευνήσουν ποικίλα θέματα. Από
τα πρώτα βήματα εφαρμογής, όμως, οι εκπαιδευτικοί διαπιστώνουν δυσκολίες των
μαθητών στη διερευνητική επεξεργασία των δεδομένων του θέματος.
Γ. Ενδεικτικές Ερωτήσεις
1. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι συσχετίζονται οι θεωρητικές παραδοχές με τα
προβλήματα που περιγράφει το σενάριο;
= ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΕΝ ΠΟΛΛΟΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΕΙΝΑΙ
ΑΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΤΟΙ ΚΑΙ ΑΠΕΙΡΟΙ ΣΤΙΣ «ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ», ΟΠΟΤΕ
ΑΔΥΝΑΤΟΥΝ ΝΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΟΥΝ ΣΕ ΜΙΚΡΕΣ ΟΜΑΔΕΣ
2. Με ποια επιχειρήματα θα προβληματίζατε και με ποιες προτάσεις θα
προετοιμάζατε τους εκπαιδευτικούς για εναλλακτικές πρακτικές
παιδαγωγικότερες και αποτελεσματικότερες;
= ΘΑ ΤΟΥΣ ΕΠΕΙΘΑ ΟΤΙ Η ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΤΗΤΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. ΤΩΡΑ ΠΛΕΟΝ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΑ Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΤΟΥ
ΜΑΘΗΤΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΘΟΔΗΓΟΥΜΕΝΗ
ΚΑΤΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ, ΣΤΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΛΗΡΗ
ΕΛΕΓΧΟ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΗΣ
ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗΣ, ΣΕ ΕΝΑ ΡΟΛΟ ΟΠΟΥ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΦΘΙΝΟΥΣΑΣ
ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗΣ ΔΙΝΕΙ ΟΛΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟ
ΣΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ. ΩΣ ΜΕΣΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝ
ΠΡΟΤΕΙΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου