Εξοδος 3 ταχυτήτων για δημoσίους υπαλλήλους

Αύξηση του ορίου ηλικίας από δύο έως και τρία έτη «φέρνει» η νέα χρονιά για όσους δημοσίους υπαλλήλους δεν προλάβουν να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα.

Μεγάλοι χαμένοι οι γονείς ανήλικων τέκνων, καθώς μπαίνει τέλος στο ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης και το όριο ηλικίας από την 1η Ιανουαρίου 2013 εκτοξεύεται στο 67ο έτος.

Οι αλλαγές αυτές αγγίζουν όσους δημοσίους υπαλλήλους ασφαλίστηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 1983 και δεν θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι το τέλος της φετινής χρονιάς.

Για όσους προλάβουν να «κλειδώσουν» το συνταξιοδοτικό δικαίωμα δεν αλλάζει το ασφαλιστικό

καθεστώς και δεν επηρεάζονται από τα νέα μέτρα.

Οι κατηγορίες
Σημειώνεται πως στο Δημόσιο υπάρχουν τρεις «ταχύτητες»:

Oσοι πρόλαβαν να θεμελιώσουν δικαίωμα μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010 είναι τυχεροί, καθώς ... γλίτωσαν τόσο από τον ασφαλιστικό νόμο όσο και από το νέο πακέτο μέτρων.

Oσοι θεμελιώνουν δικαίωμα τη διετία 2011-2012 υπάγονται σε ένα μεταβατικό καθεστώς. Αξίζει να σημειωθεί πως τη συγκεκριμένη διετία υπάρχουν ευνοϊκές ρυθμίσεις για τους άντρες με ανήλικα παιδιά.

Oσοι θεμελιώνουν δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2013 θα δουν τα όρια ηλικίας να αυξάνονται κατά μία διετία και να πηγαίνουν στα 67 για πλήρη σύνταξη και στα 62 για μειωμένη. Τρία «έξτρα» χρόνια θα δουλέψουν όσοι θέλουν να αποχωρήσουν με περισσότερα από 35 έτη ασφάλισης (η έξοδος θα γίνεται με 40 έτη στα 62).

Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως στοn δημόσιο τομέα η θεμελίωση δικαιώματος γίνεται με τη συμπλήρωση 25 ετών ασφάλισης, ακόμα και αν δεν έχει συμπληρωθεί το όριο ηλικίας.

Oσοι μπορέσουν να συμπληρώσουν τον εν λόγω χρόνο θα καταφέρουν να κατοχυρώσουν δικαίωμα και να αποφύγουν τις ανατροπές τη νέα χρονιά.

Το «Eθνος- Συντάξεις παρουσιάζει σήμερα έναν οδηγό για τα νέα δεδομένα στο ασφαλιστικό καθεστώς των δημοσίων υπαλλήλων.

Ασφαλισμένοι από 1983 έως και 1992
Συντάξιμα έτη	Ετος συμπλήρωσης	Οριο ηλικίας συνταξιοδότησης
35	Μέχρι 31.12.2010	58
36	2011	58
37	2012	59
40	2013	62

Αύξηση δύο ετών για την 25ετία

Κατά μία διετία αυξάνεται το όριο συνταξιοδότησης την επόμενη χρονιά για όσους δημοσίους υπαλλήλους συμπληρώνουν 25 έτη. Για πλήρη σύνταξη θα απαιτείται η συμπλήρωση του 67ου έτους, ενώ μειωμένη θα καταβάλλεται στα 62.

Πάντως οι ρυθμίσεις αυτές δεν αγγίζουν όσους ασφαλισμένους έχουν ήδη θεμελιώσει ή θα θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2012. Για τους συγκεκριμένους ασφαλισμένους -εφόσον δεν έχουν ανήλικα παιδιά- προβλέπονται τα εξής:

Aντρες
Oσοι έκλεισαν 25ετία μέχρι το τέλος του 2010 μπορούν να βγουν στη σύνταξη στα 65 (μειωμένη στα 60). Τυχεροί είναι όσοι θεμελιώνουν δικαίωμα τη διετία 2011- 2012, καθώς προβλέπονται μειωμένα όρια συνταξιοδότησης. Για παράδειγμα φέτος καταβάλλεται πλήρης σύνταξη στα 63 και μειωμένη στα 58.

Γυναίκες
Oσες θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2010 διατηρούν το δικαίωμα να αποχωρήσουν στα 60 με πλήρη σύνταξη και στα 55 με μειωμένη. Τη διετία 2011-2012 προβλέπονται μεταβατικές ρυθμίσεις και αυξάνεται σταδιακά το όριο ηλικίας.

Ενδεικτικά αναφέρεται πως όσες γυναίκες συμπληρώνουν φέτος 25ετία μπορούν να αποχωρήσουν στα 63 με πλήρη σύνταξη και στα 58 με μειωμένη.

Παλαιοί ασφαλισμένοι μετά την 1/1/1983
Κατηγορίες	Θεμελίωση μέχρι 31.12.2010			Θεμελίωση από 1.1.2011
	Ετη θεμελίωσης	Ποσοστό ανικανότητας	Ο.Η.	Ετη θεμελίωσης	Ετος θεμελίωσης	Ποσοστό ανικανότητας	Ο.Η.
Γυναίκες με ανίκανο σύζυγο	25	67% (με γνωμάτευση της Α.Σ.Υ.Ε.)	50	25	οποτεδήποτε	67% (ανίκανο για κάθε βιοποριστικό επάγγελμα με γνωμάτευση της Α.Σ.Υ.Ε.)	50
Ανδρες με ανίκανη σύζυγο	25	-	65	25	οποτεδήποτε	67% (ανίκανο για κάθε βιοποριστικό επάγγελμα με γνωμάτευση της Α.Σ.Υ.Ε.)	50

Παλαιοί ασφαλισμένοι μετά την 1/1/1983
Κατηγορίες	Θεμελίωση μέχρι 31.12.2010			Θεμελίωση από 1.1.2011
	Ετη θεμελίωσης	Ποσοστό ανικανότητας	Ο.Η.	Ετη θεμελίωσης	Ετος θεμελίωσης	Ποσοστό ανικανότητας	Ο.Η.
Γυναίκες με ανάπηρα παιδιά	25	50% (με γνωμάτευση της Α.Σ.Υ.Ε.)	50	25	οποτεδήποτε	67% (ανίκανο για κάθε βιοποριστικό επάγγελμα με γνωμάτευση της Α.Σ.Υ.Ε.)	50
Ανδρες με ανάπηρα παιδιά	25	-	65	25	οποτεδήποτε	67% (ανίκανο για κάθε βιοποριστικό επάγγελμα με γνωμάτευση της Α.Σ.Υ.Ε.)	50

Παλαιοί ασφαλισμένοι μετά την 1/1/1983
Θεμελίωση μέχρι 31.12.2010		Θεμελίωση από 1.1.2011
Ετη θεμελίωσης	Ο.Η.	Ετος θεμελίωσης (συμπλήρωση 25ετίας)		Ετη θεμελίωσης	Ο.Η.
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΑΝΗΛΙΚΟ ΠΑΙΔΙ
25	50	2011		25	52
		2012		25	55
		2013		25	67
ΑΝΔΡΕΣ ΜΕ ΑΝΗΛΙΚΟ ΠΑΙΔΙ
25	65	2011		25	52
		2012		25	55
		2013		25	67

Στα 67 το όριο ηλικίας και για γονείς ανηλίκων

Οι τίτλοι του τέλους πέφτουν την επόμενη χρονιά για το ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης των γονέων με ανήλικα παιδιά.

Για όσους ασφαλισμένους θεμελιώνουν δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2013 δεν προβλέπεται καμία ευνοϊκή ρύθμιση και η έξοδος γίνεται σε ηλικία 67 ετών.

Για όσους γονείς ανηλίκων θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2012 οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις. Ειδικότερα προβλέπονται τα εξής:

Aντρες με ανήλικα παιδιά. Η πόρτα εξόδου ανοίγει φέτος με 25ετία σε ηλικία 55 ετών.

Ακόμα ευνοϊκότερες είναι οι διατάξεις για όσους θεμελίωσαν πέρυσι δικαίωμα, με το όριο ηλικίας να «κλειδώνει» στα 52.

Ωστόσο από τις μεταβατικές αυτές ρυθμίσεις εξαιρούνται όσοι ασφαλισμένοι θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010. Για τους συγκεκριμένους ασφαλισμένους το όριο ηλικίας διατηρείται στο 65ο έτος.

Γυναίκες με ανήλικα παιδιά. Τυχερές είναι όσες ασφαλισμένες θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2010. Οι συγκεκριμένες ασφαλισμένες μπορούν να πάρουν σύνταξη σε ηλικία 50 ετών.

Τη διετία 2011-2012 προβλέπονται μεταβατικές ρυθμίσεις, με το όριο ηλικίας να είναι σε άμεση συνάρτηση με το έτος συμπλήρωσης της 25τίας. Ειδικότερα πέρυσι το όριο είχε διαμορφωθεί στο 52ο έτος και φέτος έφτασε το 55ο έτος.

Συνταξιοδότηση γονέων αναπήρων τέκνων και ασφαλισμένων με ανίκανο σύζυγο
Το όριο συνταξιοδότησης -όπως ήδη αναφέρθηκε- δεν επηρεάζεται από τις αλλαγές. Συγκεκριμένα η έξοδος γίνεται σε ηλικία 50 ετών, εφόσον έχουν συμπληρωθεί 25 έτη ασφάλισης. Το ποσοστό ανικανότητας πρέπει να είναι 67%.

Τέλος πρέπει να σημειωθεί πως στην περίπτωση δημοσίων υπαλλήλων με ανάπηρα τέκνα, το δικαίωμα συνταξιοδότησης μπορεί να ασκηθεί και από τους δύο γονείς.

5 SOS για αποφυγή των παγίδων

Πέντε σημεία πρέπει να προσέξουν οι δημόσιοι υπάλληλοι που επιθυμούν να βγουν στη σύνταξη. Οπως τονίζει ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, που είναι ειδικός σε θέματα εργατικού και ασφαλιστικού δικαίου:

1. Η συμπλήρωση της 25ετίας είναι ο κρίσιμος χρόνος για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Σε αυτή συμπεριλαμβάνεται κάθε χρόνος που έχει διανυθεί σε φορέα κύριας ασφάλισης (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ κ.λπ.) αλλά και ο χρόνος στο Δημόσιο από την ημερομηνία δημοσίευσης του σχετικού ΦΕΚ ή από την ορκωμοσία, αν έχουν παρέλθει 30 ημέρες έως την ανάληψη υπηρεσίας.

2. Για τη συμπλήρωση 25ετίας λαμβάνονται υπόψη και οι πλασματικοί χρόνοι που προβλέπει ο νόμος 3865/2010 ανάλογα με το πότε επιθυμεί κάποιος να θεμελιώσει.

Ετσι, εάν κάποιος επιθυμεί να θεμελιώσει δικαίωμα φέτος, μπορεί να εξαγοράσει ως 5 πλασματικά έτη. Τα πλασματικά έτη των τέκνων αθροίζονται πλέον του ανώτατου ορίου πλασματικών ετών κι έτσι το τελικό σύνολο μπορεί να φτάσει τα 10 έτη για τη θεμελίωση μέσα στη φετινή χρονιά.

3. Το πλασματικό εξάμηνο δεν χρησιμοποιείται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, αλλά μόνο για τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης. Ετσι, σε περίπτωση που ασφαλισμένος έχει 24 έτη και 6 μήνες ασφάλισης, δεν θεωρείται ότι έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα αλλά απαιτούνται 25 έτη πραγματικής ασφάλισης.

4. Πλήρης σύνταξη θεωρείται η σύνταξη που εκδίδεται χωρίς ποινή μείωσης και είναι αναλογική των ετών ασφάλισης του υπαλλήλου τη στιγμή της αίτησης. Προσοχή χρειάζεται στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης, καθώς είναι πιθανό ένας υπάλληλος που δικαιούται πλήρη σύνταξη με τις διατάξεις του Δημοσίου να λαμβάνει μειωμένη σύνταξη από τον συμμετέχοντα φορέα καθώς δεν θα έχει συμπληρώσει το απαραίτητο όριο ηλικίας που εκείνος προβλέπει για πλήρη σύνταξη. Για παράδειγμα, δημόσιος υπάλληλος που συνταξιοδοτείται ως τρίτεκνος με πλήρη σύνταξη στα 52 και έχει 30 έτη ασφάλισης εκ των οποίων τα 10 στο ΙΚΑ θα λάβει το τμηματικό ποσό του ΙΚΑ μειωμένο κατά 30%.

5. Οι δημόσιοι υπάλληλοι που έχουν θεμελιώσει δικαίωμα μπορούν να αιτηθούν συνταξιοδότησης με αναστολή. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να υποβάλουν σχετικό αίτημα άμεσα και να αναμένουν τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας που έχουν θεμελιώσει ώστε να ξεκινήσει η καταβολή της σύνταξης. Στην περίπτωση εξόδου με αναστολή δεν επηρεάζεται κάποιος από τυχόν αλλαγές, μια και θεωρείται οιονεί συνταξιούχος.

Τέλος η 35ετία
Σταδιακή αύξηση στα 40 χρόνια

Κατά μία τριετία αυξάνονται την επόμενη χρονιά τόσο τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης όσο και το όριο ηλικίας. Η «έξοδος» στη σύνταξη θα γίνεται με 40 έτη ασφάλισης σε ηλικία 62 ετών, μέτρο που αγγίζει όσους θα θεμελιώσουν δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2013.

Για τους υπόλοιπους ασφαλισμένους υπάρχουν δύο «ταχύτητες»:

Οσοι συμπληρώνουν 35 έτη ασφάλισης μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010 είναι τυχεροί, καθώς δεν έχουν καμία αλλαγή στα όρια ηλικίας. Ειδικότερα μπορούν να αποχωρήσουν με 35 χρόνια σε ηλικία 58 ετών, εφόσον ασφαλίστηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 1983.

Οσοι συμπληρώνουν 35 έτη ασφάλισης την περίοδο 2011-2012 ακολουθούν μεταβατικές ρυθμίσεις. Πέρυσι σύνταξη καταβαλλόταν με 36 έτη ασφάλισης στα 58, ενώ φέτος απαιτούνται 37 χρόνια και η συμπλήρωση του 59ου έτους.

Τέλος πρέπει να σημειωθεί πως καμία αλλαγή δεν προβλέπεται για τους παλαιούς ασφαλισμένους, που μπήκαν στην αγορά εργασίας μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1982. Διατηρούν το δικαίωμα συνταξιοδότησης με 35ετία ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ