Κύμα φυγής από τα Ταμεία μετά τις αλλαγές

Μαζική φυγή στη σύνταξη καταγράφεται στα ασφαλιστικά ταμεία και εκτιμάται πως πάνω από 120.000 άτομα θα ανοίξουν φέτος την πόρτα εξόδου.Μαζική φυγή στη σύνταξη καταγράφεται στα ασφαλιστικά ταμεία και εκτιμάται πως πάνω από 120.000 άτομα θα ανοίξουν φέτος την πόρτα εξόδου. Το μπαράζ αλλαγών στο ασφαλιστικό έχει προκαλέσει πανικό στους υποψήφιους συνταξιούχους και η αύξηση των συνταξιοδοτήσεων στο ΙΚΑ και στα Ταμεία του ευρύτερου δημόσιου τομέα αναμένεται να φτάσει το 20%.

Η αύξηση των αιτήσεων συνταξιοδότησης έχει άμεσες επιπτώσεις στα οικονομικά των φορέων, καθώς μειώνονται τα έσοδα από εισφορές και αυξάνονται τα έξοδα για την καταβολή συντάξεων

Ενδεικτικά του κύματος φυγής είναι τα εξής στοιχεία:

• Στο ΙΚΑ φέτος αναμένεται να βγουν στη σύνταξη 50.000 άτομα, ενώ πέρυσι είχαν αποχωρήσει 39.000 μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα. Πρόκειται δηλαδή για αύξηση που φτάνει το 22%.
  
• Στα Ταμεία του ευρύτερου δημόσιου τομέα η αύξηση των αιτήσεων συνταξιοδότησης εκτιμάται πως θα είναι περίπου 15% με 20%. Για παράδειγμα, στις τράπεζες λόγω και των εξελίξεων στον κλάδο εκτιμάται πως θα υπάρξει αυξημένη «έξοδος» στη σύνταξη το επόμενο διάστημα.
  
• Στο Δημόσιο σε σχέση με δύο χρόνια πριν η «φυγή» έχει αυξηθεί κατά 25% και αναμένονται τουλάχιστον 30.000 συνταξιοδοτήσεις. Πρόκειται για τη δεύτερη χρονιά μαζικών αποχωρήσεων από το Δημόσιο, καθώς και πέρυσι τα ποσοστά συνταξιοδοτήσεων ήταν αυξημένα.

Πάντως, ακόμα και σε σχέση με την περσινή χρονιά -που υπήρξε «ρεκόρ» εξόδου- φέτος υπάρχει αύξηση. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία από το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων, όπου πέρυσι μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου είχαν υποβάλει αίτηση για εφάπαξ 17.900 άτομα. Τη φετινή χρονιά οι αιτήσεις έφτασαν ήδη τις 19.000 και συνεχίζεται η «έξοδος».

Ουσιαστικά πρόκειται για το... έτος της μεγάλης φυγής, καθώς από την επόμενη χρονιά αυξάνονται τα όρια ηλικίας στα ασφαλιστικά ταμεία και δυσκολεύει η έξοδος στη σύνταξη. Εκτιμάται πως 100.000 άτομα που δεν θα προλάβουν να θεμελιώσουν δικαίωμα θα «παγιδευτούν» τη διετία 2013-2014 στην αγορά εργασίας εξαιτίας των αλλαγών στην ηλικίας συνταξιοδότησης.

Ωστόσο, η αύξηση των αιτήσεων συνταξιοδότησης έχει άμεσες επιπτώσεις στα οικονομικά των ασφαλιστικών φορέων, καθώς μειώνονται τα έσοδα από εισφορές και αυξάνονται τα έξοδα για την καταβολή συντάξεων. Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως τα περισσότερα ταμεία βρίσκονται ήδη σε οικονομικό αδιέξοδο και αναζητούν... εναλλακτικές μεθόδους για να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.

Για παράδειγμα, το ΙΚΑ στρέφεται στον εσωτερικό δανεισμό για να καταβάλει συντάξεις και άλλες παροχές. Και αυτό τον μήνα ο μεγαλύτερος ασφαλιστικός φορέας της χώρας πήρε 230 εκατομμύρια ευρώ από το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) και τον Τομέα Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ (τα δάνεια έχουν διάρκεια από τις 19 Νοεμβρίου έως τις 3 Δεκεμβρίου).

Στο «κόκκινο»

Η συνέχιση του κύματος φυγής θα δώσει τη χαριστική βολή και στα ασφαλιστικά ταμεία του δημόσιου τομέα. Αρκεί να αναφερθεί πως περίπου 80.000 δημόσιοι υπάλληλοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα και μπορούν ανά πάσα στιγμή να ανοίξουν την πόρτα της εξόδου.

Μια τέτοια εξέλιξη θα τινάξει κυριολεκτικά στον αέρα τους ασφαλιστικούς φορείς των δημοσίων υπαλλήλων.

Οι επιπτώσεις ενός νέου κύματος φυγής θα μεταφερθούν και στα άλλα δύο ταμεία του Δημοσίου -το ΤΕΑΔΥ και το Μετοχικό-, που θα γίνουν ελλειμματικά.

Παράλληλα η μαζική έξοδος επηρεάζει και την ταχύτητα με την οποία εκδίδονται οι συντάξεις, όπου ήδη παρατηρούνται σημαντικές καθυστερήσεις. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι πως αυτήν τη στιγμή στα ασφαλιστικά ταμεία είναι σε εκκρεμότητα σχεδόν 200.000 αιτήσεις για συντάξεις (κύριες-επικουρικές) και εφάπαξ.

Εως και δύο χρόνια η απόφαση για το βοήθημα

Τους 24 μήνες φτάνει η αναμονή για την έκδοση του εφάπαξ από το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων. Σε περίπτωση που δεν βρεθεί άμεσα λύση, όσοι υποβάλουν τώρα τα χαρτιά τους κινδυνεύουν να πάρουν το βοήθημα μετά από επτά χρόνια!

Αυτή τη στιγμή εκδίδεται το εφάπαξ σε όσους υπέβαλαν αίτηση τον Σεπτέμβριο του 2010. Με βάση τον σχεδιασμό του Ταμείου, όσοι κατέθεσαν τα χαρτιά τους τον Δεκέμβριο του 2010 θα πάρουν το εφάπαξ μέσα στο τελευταίο εξάμηνο του 2013 (δηλαδή μετά από σχεδόν τρία χρόνια).

Για όσους δημοσίους υπαλλήλους υπέβαλαν αίτηση μετά την 1η Ιανουαρίου 2011 δεν υπάρχει καμία ημερομηνία για τον χρόνο έκδοσης του εφάπαξ. Ενδεικτικό του αδιεξόδου στο οποίο έχει περιέλθει το Ταμείο Πρόνοιας είναι πως περίπου 700 άτομα έχουν πεθάνει, περιμένοντας την έκδοση του βοηθήματος.

Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως τα έσοδα του ταμείου αρκούν για την καταβολή του βοηθήματος σε 8.500 με 9.000 άτομα τον χρόνο. Ωστόσο αυτή τη στιγμή εκκρεμούν πάνω από 56.000 αιτήσεις για το εφάπαξ. Ανάσα στο Ταμείο Πρόνοιας θα μπορούσε να δώσει η ένταξη στο πρόγραμμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών, ώστε να «ξεμπλοκάρει» η καταβολή περίπου 35.000 εφάπαξ (και οι αιτήσεις που εκκρεμούν να περιοριστούν στις 20.000). Στην αντίθετη περίπτωση ο χρόνος αναμονής για το βοήθημα θα τριπλασιαστεί.

Κ. ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ