Τι μπορεί να περιμένει η Ελλάδα από την υποχώρηση της Γερμανίας;

Τελικά, αρχηγού… απόντος μην περιμένουμε και πολλά. Κάπως έτσι θα μπορούσε να συνοψιστεί η ελληνική παρουσία στις Βρυξέλλες, χωρίς να θέλουμε σε καμιά περίπτωση να υποτιμήσουμε τον κ. Κ. Παπούλια και την αντιπροσωπεία που στάθηκαν καλά στη Σύνοδο Κορυφής.

Όμως, οι Ευρωπαίοι προφανώς είχαν να ασχοληθούν με πιο… σοβαρά πράγματα, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, οι οποίες αν κατέρρεαν θα συμπαρέσυραν την παγκόσμια οικονομία. Έτσι, η Ελλάδα και το πρόβλημά της έμειναν στα μετόπισθεν, πιθανότατα για να συζητηθούν σε έκτακτη Σύνοδο Κορυφής. Χωρίς όμως πρωθυπουργό που θα πήγαινε να κάνει τις πρώτες συζητήσεις για επαναδιαπραγμάτευση είναι αυτονόητο ότι δε θα μπορούσαμε να περιμένουμε πολλά για τη χώρα.

Ωστόσο, στην Αθήνα επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία σχετικά με την υποχώρηση της Γερμανίας

και με τις αποφάσεις που ελήφθησαν για Ιταλία και Ισπανία.

Θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις η χθεσινή σύνοδος να ήταν μια καλή σύνοδος και για την Ελλάδα, εφόσον όμως τηρήσει τις δεσμεύσεις της. Τα οφέλη θα μπορούσαν να συνοψιστούν στα εξής εάν οι συμφωνίες έχουν συνολική ισχύ, εφαρμοστούν δηλαδή και για τη χώρα μας.

Κατ’ αρχάς, οι ελληνικές τράπεζες έχουν πάρει 48 δισ. δάνειο για να κάνουν την ανακεφαλαιοποίηση. Αν ισχύσει η αποκοπή του τραπεζικού χρέους από το κρατικό αυτόματα το ελληνικό χρέος μειώνεται από 280 δισ. σε 230 δισ. ποσό διόλου ευκαταφρόνητο.

Αν ισχύσει η συμφωνία και για την Ελλάδα οι τράπεζες θα βρίσκονταν μπροστά σε ανοικτές διάπλατα τις πόρτες των αγορών. Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από τη διάσωση τραπεζών μιας χώρας θα προηγείται ομόφωνη απόφαση του Eurogroup και υπογραφή μνημονίου, το οποίο ωστόσο θα περιορίζεται μόνο για τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Προβλέπεται ότι οι κανόνες για την εφαρμογή των μέτρων αυτών, θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2012.

Το μεγάλο ερώτημα που τίθεται είναι με πιο αντάλλαγμα, με ποιους όρους ο Μηχανισμός θα δανείζει στις τράπεζες. Θα είναι μετοχές, μετατρέψιμα ομόλογα ή τι άλλο;

Σημαντική είναι η απόφαση που ελήφθη για την αγορά ομολόγων. Αποφασίστηκε η υπό προϋποθέσεις παρέμβαση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ) -δηλαδή το ευρωπαϊκό ταμείο διάσωσης που θα αρχίσει να λειτουργεί από τον επόμενο μήνα- ο οποίος θα μπορεί να αγοράζει στη δευτερογενή αγορά ομόλογα μιας χώρας που βρίσκονται υπό πίεση στις αγορές. Βασική προϋπόθεση που τίθεται είναι η εν λόγω χώρα να τηρεί κατά γράμμα τους κανόνες περί δημοσιονομικής πειθαρχίας και να τηρεί όλους τους στόχους που έχουν τεθεί στην εν λόγω χώρα στο πλαίσιο της νέας οικονομικής διακυβέρνησης. Αυτό ίσως θα μπορούσε να ισχύσει και για την Ελλάδα

Επίσης οι Ευρωπαίοι ηγέτες υιοθέτησαν το Σύμφωνο για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση που στόχο έχει την τόνωση της χρηματοδότησης της ευρωπαϊκής οικονομίας με 120 δισ. (ποσό που αναλογεί στο 1% του κοινοτικού ΑΕΠ) για τη στήριξη αναπτυξιακών μέτρων ταχείας δράσης. Μέρος των χρημάτων αυτών μπορούν να κατευθυνθούν και στην Ελλάδα.

Επίσης, συμφωνήθηκε ότι η πιλοτική φάση των ομολόγων χρηματοδότησης έργων θα πρέπει να δρομολογηθεί άμεσα, προσφέροντας πρόσθετες επενδύσεις ύψους 4,5 δισ. ευρώ για πιλοτικά σχέδια σε βασικά έργα υποδομής στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και των ευρυζωνικών δικτύων. Αν επεκταθεί αυτός ο θεσμός θα μπορούσαν να ξεμπλοκάρουν πολλά έργα υποδομών στην Ελλάδα.

Παράλληλα, επιπλέον 55 δισ. ευρώ θα χορηγηθούν σε μέτρα τόνωσης της ανάπτυξης την προσεχή περίοδο από πόρους των διαρθρωτικών ταμείων που δεν έχουν αξιοποιηθεί. Κι αυτό είναι μέτρο που μπορεί να ισχύει για τη χώρα μας.

Πάνω σ’ αυτές τις συμφωνίες θα πρέπει να χτίσει η ελληνική κυβέρνηση τη διαπραγματευτική της προσπάθεια. Να πείσει, όχι με λόγια αλλά με έργα, ότι θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της και να ζητήσει ανάλογη βοήθεια από τους Ευρωπαίους.

Αλλιώς, θα συνεχίσουμε να είμαστε οι παρίες της Ευρώπης, όταν όλοι οι άλλοι θα σώζονται. Το πρώτο βήμα έγινε πάντως, με το αίτημα για επιμήκυνση του Μνημονίου, όπως αυτό το έθεσε ο Κ. Παπούλιας στην ομιλία του.