ΣΥΝΟΔΟΣ ΚΟΡΥΦΗΣ Πώς και πού οι Νότιοι νίκησαν τη Μέρκελ

Στη δημιουργία ενός ενιαίου εποπτικού μηχανισμού που θα επιτρέπει την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών απευθείας από τους μηχανισμούς στήριξης, υπό ορισμένους όρους, συμφώνησαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, έπειτα από τις μαραθώνιες συνομιλίες κατά την πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, στις Βρυξέλλες, κάνοντας το πρώτο βήμα προς μια ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση.

Οι ηγέτες της ευρωζώνης συμφώνησαν να αλλάξουν τους όρους της επικείμενης διάσωσης των ισπανικών τραπεζών και να επιτρέψουν στην Ιταλία να αντλήσει από τα ταμεία στήριξης της Ευρωζώνης για να μειώσει τα κόστη δανεισμού της, δήλωσε ο πρόεδρος της ΕΕ Χέρμαν Βαν Ρομπάι.

Ανταποκρινόμενη στα αιτήματα των ηγετών της Ισπανίας και της Ιταλίας, η Σύνοδος Κορυφής συμφώνησε ότι τα ταμεία στήριξης της ζώνης του ευρώ θα μπορούν να χρησιμοποιούνται για τη
σταθεροποίηση των αγορών ομολόγων χωρίς να εξαναγκάζονται οι χώρες που συμμορφώνονται προς

τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ να υιοθετούν πρόσθετα μέτρα λιτότητας ή να προχωρούν σε οικονομικές μεταρρυθμίσεις.

Έπειτα από ώρες συζήτησης, συμφώνησαν επίσης ότι το μελλοντικό μόνιμο ταμείο στήριξης της Ευρωζώνης, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, θα μπορεί να δανείζει απευθείας τράπεζες για την ανακεφαλαιοποίησή τους χωρίς να αυξάνεται το δημοσιονομικό έλλειμμα μιας χώρας.

«Η διαδικασία ήταν σκληρή, το αποτέλεσμα ήταν καλό», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Μόντι, προσθέτοντας ότι η Ιταλία δεν σκοπεύει «αυτή τη στιγμή» να ζητήσει έκτακτη βοήθεια.

Οι χώρες που ζητούν στήριξη για τα ομόλογά τους από το ταμείο διάσωσης θα πρέπει να υπογράφουν ένα μνημόνιο συνεννόησης στο οποίο θα αναφέρονται οι υφιστάμενες πολιτικές δεσμεύσεις τους και θα συμφωνείται ένα χρονοδιάγραμμα. Όμως δεν θα αντιμετωπίζουν την επεμβατική επιτήρηση μιας «τρόικας» διεθνών δανειστών, όπως συνέβη στην περίπτωση της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, δήλωσε ο Μόντι.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, για να ληφθούν οι συγκεκριμένες αποφάσεις, Ισπανία και Ιταλία έδωσαν σκληρή μάχη απέναντι στο Βερολίνο, αρνούμενες αρχικά να εγκρίνουν το αναπτυξιακό πακέτο, θέτοντας ως προϋπόθεση για να δώσουν το «πράσινο φως» τη λήψη έκτακτων μέτρων για τη μείωση του κόστους δανεισμού τους. Και ο στόχος επετεύχθη...

Ο Ιταλός πρωθυπουργός παραδέχθηκε πως οι συνομιλίες με τους Ευρωπαίους εταίρους του ήταν δύσκολες. «Υπήρξαν λίγες εντάσεις, αλλά αυτό ήταν χρήσιμο», δήλωσε.

«Αν και αναγνωρίζαμε τον εαυτό μας στο σύμφωνο ανάπτυξης, η Ιταλία εξέφρασε μια επιφύλαξη και εμπόδισε την άμεση υιοθέτηση του συμφώνου ανάπτυξης, όπως έκανε στη συνέχεια και η Ισπανία. Τελικά αυτό το μπρα-ντε-φερ κατέληξε σε ικανοποιητικά μέτρα για τη σταθεροποίηση της ευρωζώνης», συνέχισε.

«Με αίτημα της Ιταλίας εισήχθη, έπειτα από μακρά συζήτηση, μία παράγραφος στη δήλωση για τους μηχανισμούς σταθεροποίησης των αγορών για τα κράτη που σέβονται τις συστάσεις που γίνονται προς τις χώρες τους καθώς και το σύμφωνο σταθερότητας», αλλά δυσκολεύονται παρόλα αυτά να αντλήσουν κεφάλαια από τις αγορές λόγω των απαγορευτικών επιτοκίων, δήλωσε ο Μόντι.

«Αυτή είναι η περίπτωση της Ιταλίας αυτή τη στιγμή», υπογράμμισε, διαβεβαιώνοντας πάντως ότι η Ρώμη δεν σκοπεύει να προσφύγει προς το παρόν στους μηχανισμούς αυτούς. Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ιταλία «αγωνίστηκε γι' αυτά τα μέτρα, αλλά δεν προτίθεται προς το παρόν να επωφεληθεί από αυτά».

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν Βαν Ρομπάι, δήλωσε πως ο στόχος ήταν να δημιουργηθεί ένας εποπτικός μηχανισμός για τις τράπεζες της ευρωζώνης με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ώστε να σπάσει ο φαύλος κύκλος της εξάρτησης ανάμεσα σε τράπεζες και κυβερνήσεις.

«Ανοίγουμε τη δυνατότητα σε χώρες που συμπεριφέρονται καλά να χρησιμοποιούν εργαλεία χρηματοπιστωτικής σταθερότητας για να καθησυχάσουν τις αγορές και για να αποκτήσουμε και πάλι κάποια σταθερότητα γύρω από μερικά από τα κρατικά ομόλογα των κρατών μελών μας», δήλωσε ο Βαν Ρομπάι σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε στις 05:30 (ώρα Ελλάδας).

«Ο στόχος είναι φυσικά να κάνουμε το ευρώ ένα σχέδιο που δεν μπορεί να ανατραπεί», πρόσθεσε.

Μένει, ωστόσο, να διαπιστωθεί αν και οι επενδυτές θεωρούν επαρκή τη συμφωνία που επιτεύχθηκε κατά την 20ή Σύνοδο Κορυφής από τις αρχές του 2010 που ξέσπασε η κρίση.

Ενισχύεται η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση

Ο Χέρμαν Βαν Ρομπάι είχε δώσει στη δημοσιότητα, την Τρίτη, έκθεση στην οποία πρότεινε μια «αληθινή οικονομική και νομισματική ένωση» σε ορίζοντα 10 ετών, η οποία θα βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες: τραπεζική ένωση, δημοσιονομική ένωση, οικονομική ένωση και πολιτική ένωση.

«Είναι εξαιρετικά σημαντικό να συμφωνήσουμε όχι στην ίδια τη σχέση, αλλά σε ένα σαφές όραμα γι' αυτό που πρέπει να γίνει» και να «εργαστούμε πάνω στους τέσσερις πυλώνες, με στόχο να κάνουμε το ευρώ ένα σχέδιο μη αντιστρέψιμο», πρόσθεσε ο Βαν Ρομπάι στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο τέλος της συνόδου των ηγετών της ευρωζώνης στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής της ΕΕ.

Ένα από τα κύρια μέτρα που προτείνονται είναι η θέσπιση κεντρικού μηχανισμού εποπτείας των εθνικών προϋπολογισμών στην Ευρωζώνη.

Ο Βαν Ρομπάι, ο οποίος επεξεργάστηκε την αναφορά που παρουσιάσθηκε σε συνεργασία με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, αυτόν του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι, ανακοίνωσε πως η επεξεργασία ενός ακριβέστερου οδικού χάρτη θα γίνει μέσα στους προσεχείς μήνες.

«Στη διάρκεια αυτής της διαδικασίας θα εργαστούμε σε στενή συνεργασία με τα κράτη και θα συμβουλευθούμε επίσης τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα» και, ιδιαίτερα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εξήγησε ο κ. Ρομπάι.

Ο ίδιος διευκρίνισε πως μια πρώτη έκθεση για το θέμα θα παρουσιαστεί τον Οκτώβριο.