Αδιέξοδο λιτότητας

H αναζωπύρωση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης ξεκίνησε με την υποβάθμιση της αμερικανικής οικονομίας από τη Standard and Poor’s.

Η κίνηση του οίκου αξιολόγησης μπορεί να θεωρήθηκε επιθετική από την αμερικανική κυβέρνηση, αλλά μάλλον ήταν καθυστερημένη. Η οικονομία των ΗΠΑ, αλλά και αρκετών ευρωπαϊκών χωρών που σήμερα διαθέτουν το αριστείο των τριών Α, θα έπρεπε να είχαν υποβαθμισθεί το 2008 όταν τα τραπεζικά τους συστήματα είχαν καταρρεύσει και διατηρούνταν στη ζωή με «σωληνάκια» από τους Κρατικούς Προϋπολογισμούς.

Βέβαια, τότε οι οίκοι αξιολόγησης δεν είχαν το σθένος να προχωρήσουν σε υποβαθμίσεις χωρών, όταν είχαν αποτύχει να προβλέψουν την κατάρρευση της Lehman Brothers βαθμολογώντας με άριστα την πιστοληπτική ικανότητα των τοξικών της παραγώγων. Τώρα όμως, και αφού μεσολάβησε η αδυναμία των ηγετών του ανεπτυγμένου κόσμου να επιβάλουν κανόνες στη λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος και των οίκων αξιολόγησης, η Standard & Poor’s και οι «αδελφές» εταιρίες αναλαμβάνουν καθήκοντα κυβερνήτη, σε ΗΠΑ και ευρωζώνη. Και μόνο οι φήμες για υποβάθμιση της Γαλλίας, που επίσης διατηρεί τριπλό Α, ήταν αρκετές για να προκαλέσουν πανικό στην ευρωζώνη, που αντιδρά με τον ίδιο σπασμωδικό τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε την κρίση του 2008.

Η Ιταλία και η Γαλλία ετοιμάζονται να αντιμετωπίζουν την κρίση χρέους επιβάλλοντας πακέτα λιτότητας, που αντί να επιφέρουν μείωση στο έλλειμμα θα προκαλέσουν κύμα ύφεσης στην ευρωζώνη. Σαρκοζί και Μπερλουσκόνι, υπό τις αυστηρές εντολές της κυρίας Μέρκελ, προτάσσουν το δημοσιονομικό πρόβλημα, όταν γνωρίζουν ότι η πηγή του κακού είναι η αναπτυξιακή κόπωση της Ευρώπης.

Η προσπάθεια της δημοσιονομικής πειθαρχίας μόνο μέσω περικοπών είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Το ίδιο ετοιμάζεται να πράξει στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ο Ομπάμα, αυξάνοντας τη φορολογία αντί να λάβει μέτρα για την ώθηση της οικονομίας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Ουσιαστικά η μεσαία τάξη σε Ευρώπη και ΗΠΑ απειλείται με εξαφάνιση, εν ονόματι της μείωσης των ελλειμμάτων, που τελικώς δεν πρόκειται να επιτευχθεί.

Οι κατευθύνσεις που παίρνουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες αφορούν άμεσα στην Ελλάδα. Η επιβράδυνση της ανάπτυξης της ευρωζώνης θα στερήσει πολύτιμους πόρους από τον τουρισμό ή τις εξαγωγές. Αντί, λοιπόν, να προσπαθούν να μιμηθούν το ελληνικό Μνημόνιο οι Ευρωπαίοι ηγέτες, οφείλουν να δουν κατάματα το πρόβλημα χρέους, θεσπίζοντας την έκδοση ευρωομολόγου και καθαρίζοντας τις τράπεζές τους από τα τοξικά χαρτοφυλάκια που ανατροφοδοτούν την κρίση.

Η τυφλή λιτότητα δεν θα οδηγήσει στην έξοδο από το τούνελ…