Ο στρατιωτικός που υπερασπίστηκε με πάθος την Κωνσταντινούπολη δεν ήταν Βυζαντινός – Το θλιβερό τέλος του Γενοβέζου πολέμαρχου

 

Ήταν ο στρατιωτικός διοικητής που ουσιαστικά υπερασπίστηκε την Κωνσταντινούπολη με τη ζωή του, πριν αυτή πέσει στα χέρια του Μωάμεθ του Β’. Και δεν ήταν ένας από τους Βυζαντινούς στρατηγούς· ένας Γενουάτης ήταν, ο Τζιοβάνι Τζουστινιάνι, που στην Ιστορία τον μάθαμε στην Ελλάδα ως Ιωάννη Ιουστινιάνη.

Ο Τζουστινιάνι, ήταν στρατιωτικός, μέλος μίας από τις σημαντικότερες οικογένειες της Γένοβας· είχε γεννηθεί στη Χίο το 1411, εποχή που το νησί ήταν υπό γενοβέζικη κυριαρχία. Ο Τζουστινιάνι στα 22 του χρόνια είχε διοριστεί καστελάνος της Χίου, δηλαδή φρούραρχος.

Το 1453, το θάρρος του Τζουστινιάνι και η επιδεξιότητά του στην τέχνη του πολιορκητικού πολέμου έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην αντίσταση της Κωνσταντινούπολης απέναντι στην στενή πολιορκία των Οθωμανών. Με προσωπική του πρωτοβουλία, ο Τζουστινιάνι, χρηματοδότησε και οργάνωσε εθελοντική, στρατιωτική αποστολή με δυο πολεμικά πλοία και επικεφαλής 700 ένοπλων συμπατριωτών του, αφίχθη στην Κωνσταντινούπολη για να ενισχύσει την άμυνας της Πόλης. Από τις 26 Ιανουαρίου του 1453, ο Γενοβέζος πολέμαρχος, υπερασπιζόταν τα τείχη της Βασιλεύουσας.

Όταν εκδηλώθηκε η τελική μεγάλη επίθεση στις 29 Μαΐου του 1453, ο Τζουστινιάνι τραυματίστηκε ενώ πολεμούσε στα τείχη. Οι ακριβείς συνθήκες τραυματισμού του Τζιοβάνι Τζουστινιάνι παραμένουν ασαφείς και οι πηγές διαφέρουν ως προς το αν τραυματίστηκε από βέλος βαλλίστρας ή θραύσματα οβίδας κανονιού, όπως επίσης αν η πληγή του ήταν στο χέρι, το πόδι ή τον κορμό· όποια και αν ήταν η αλήθεια, το αδιαμφισβήτητο γεγονός είναι πως ο τραυματισμός του τον έθεσε κυριολεκτικά εκτός μάχης, κάτι που προκάλεσε την πτώση του ηθικού ανάμεσα στους υπερασπιστές των τειχών όπου άρχισε να επικρατεί πανικός.

Γιατί ήταν θέλημα Θεού η Πόλη να τουρκέψει...

Από πολλούς ιστορικούς θεωρείται ότι ο Μωάμεθ Β΄ διέταξε γενική έφοδο ακριβώς όταν έμαθε από τους δικούς του την αποχώρηση του Τζουστινιάνι· ήταν ευκαιρία που εκμεταλλεύθηκε, αφού μετά την αποχώρησή του Γενοβέζου, η άμυνα των Βυζαντινών εξασθένησε και η έκβαση της μάχης κρίθηκε από εκείνο το γεγονός.
Και εάλω η Πόλις! Και ο Τζουστινιάνι σύρθηκε από μια μικρή ομάδα των ανδρών του στο πλοίο του, που άνοιξε πανιά με πλώρη προς τη Χίο. Όμως, βαριά τραυματισμένος, ο Τζουστινιάνι και με την πληγή να μολύνεται, έπαθε γάγγραινα και πέθανε μια μέρα σαν σήμερα, 1η Ιουνίου του 1453. Ο τάφος του γενναίου στρατιωτικού υπάρχει ακόμη στη Χίο.