Κρίση, Ισραήλ και «ελληνικός διάδρομος»

Η πορεία και κυρίως η ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η συριακή κρίση, σε άμεση σχέση με την γεωπολιτικής σημασίας αναβάθμιση και ανάδειξη του κουρδικού ζητήματος, θα έπρεπε να έχει προκαλέσει ήδη το έντονο ενδιαφέρον της ελληνικής κυβέρνησης, ενώ θα μπορούσε να λειτουργήσει παράλληλα ως μοχλός πίεσης υπέρ της επίσπευσης των διαδικασιών που θα οδηγήσουν ταχέως προς τη συγκρότηση Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας.

Στη ανάλυση που ακολουθεί σε τρία μέρη – λόγω της έκτασής της, στο πρώτο μέρος παρουσιάζεται μια ερμηνεία που δίνει έμφαση στο για ποιον λόγο το Ισραήλ φαίνεται σε μια πρώτη ανάγνωση να επωφελείται από την αναταραχή στην ευρύτερη περιοχή (Ανατολική Μεσόγειος και Μέση Ανατολή), στο δεύτερο μέρος εξηγείται για ποιον λόγο οι Κούρδοι αναδεικνύονται σε κομβικό σύμμαχο της Δύσης και στο τρίτο μέρος θα γίνει μια αποτύπωση των συμπερασμάτων.

Είναι μια πρώτη προσπάθεια ερμηνείας όσων συμβαίνουν με βάση λογικούς συνειρμούς και παραδοχές. Είναι μια άσκηση λογικής η οποία συνδέεται με την επιβίωση της Ελλάδας στο πιο κρίσιμο γεωστρατηγικό περιβάλλον την πιο δύσκολη στιγμή…

Τα δεδομένα είναι γνωστά από τα ΜΜΕ και τις επιμέρους αναλύσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Ωστόσο, πέρα από τα όποια ευχολόγια και τους αφορισμούς αναδεικνύεται ένα πολύ κρίσιμο – από πλευράς γεωστρατηγικής – πρόβλημα, το οποίο θα χαρακτηρίσουμε για τις ανάγκες της παρούσης ανάλυσης, ως «Στρατηγική Υπόθεση».

Η Συρία συνιστά την έκτη κατά σειρά χώρα (Τυνησία, Αίγυπτος,

Λιβύη, Υεμένη, Μπαχρέιν), η οποία προσβλήθηκε από τον υιό της αποσταθεροποίησης, που έχει κωδικοποιηθεί ως «Αραβική Άνοιξη». Το μπααθικής προέλευσης καθεστώς Ασαντ, μπορεί να συγκριθεί μόνον με το «αδελφό» του Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν, το οποίο έχει ανατραπεί από τον Β’ Πόλεμο του Κόλπου. Επίσης, στη Συρία – όπως και στο Ιράκ – κατοικούν συμπαγείς κουρδικές πληθυσμιακές μάζες, γεγονός που κατατάσσει τις δύο αυτές αραβικές χώρες στην κορυφή του τουρκικού περιφερειακού ενδιαφέροντος. Το λιμάνι Ταρτούς φιλοξενεί την μοναδική ρωσική ναυτική διευκόλυνση σε ολόκληρη την Μεσόγειο, με συνέπεια να συνιστά γεωστρατηγική δικλείδα ασφάλειας για την Δαμασκό και πολλαπλασίως για την Μόσχα. Η Συρία αποτελεί γεωπολιτικό προμαχώνα της Ρωσίας, αλλά και του Ιράν (με προεκτάσεις που φθάνουν μέχρι την Κίνα και την Βόρεια Κορέα), καθώς αποτελεί το τελευταίο «οχυρό-κράτος παρία» (rogue state) που εμποδίζει την στρατηγική των ΗΠΑ να μεταβάλλουν τον πολιτικό χάρτη της Μέσης Ανατολής.

Συνεπώς θα ρωτούσε εύλογα κάποιος το κέντρο του προβλήματος βρίσκεται στην Δαμασκό; Η απάντηση είναι όχι, βρίσκεται στο Τελ-Αβίβ. Όλα όσα συμβαίνουν αφορούν στην ενίσχυση του γεωστρατηγικού προγεφυρώματος που συνιστά το κράτος του Ισραήλ στην Μέση Ανατολή, μια πολιτική σφήνας στον κόσμο του Ισλάμ, οι απαρχές της οποίας θα πρέπει να αναζητηθούν στην περίοδο των Σταυροφοριών (11ος αιώνας μ.Χ.). Οι ναυτικές δυνάμεις με αιχμή τις ΗΠΑ και εγκέφαλο τις κλασικές αγγλοσαξονικές γεωπολιτικές θεωρίες, φαίνεται ότι διαβάζουν τον χάρτη διαφορετικά ή αν θέλετε με ρεαλιστικούς όρους και σύμφωνα με τις θουκυδίδειες αρχές περί ισχύος. Ποια είναι λοιπόν η «Στρατηγική Υπόθεση» που παρουσιάζουμε και ποιες οι βασικές παράμετροι αυτής;

Το κράτος του Ισραήλ πρέπει να σταθεροποιηθεί και να ενισχυθεί έτσι ώστε να μπορεί τον 21ο αιώνα να τελεί καθήκοντα περιφερειακής υπερδύναμης, εν μέσω μιας συνεχώς διογκούμενης και τεχνολογικά αναβαθμιζόμενης αραβο-μουσουλμανικής πλημμυρίδας, αιχμές της οποίας είναι: α) η νέο-οθωμανική Τουρκία, β) το σιιτικό Ιράν και γ) η νέο-ουαχαμπιτική πολιτική της Σαουδικής Αραβίας, η οποία παράλληλα ενεργεί με την μέθοδο των ισλαμογενών συγκοινωνούντων δοχείων με χώρες του Κόλπου (π.χ. Κατάρ). Η στρατιωτική ενίσχυση της Τουρκίας με στρατηγικά όπλα (βαλλιστικοί πύραυλοι) η αντίστοιχη εκδήλωση προθέσεων από την Σαουδική Αραβία (κινεζικοί βαλλιστικοί πύραυλοι), η πυρηνικοποίηση του Ιράν και τα τουρκικά βήματα προς την ίδια κατεύθυνση, το αίτημα του Κατάρ για προμήθεια Leopard 2A7 και γενικά ο εκσυγχρονισμός των στρατιωτικών επιχειρησιακών δυνατοτήτων των συγκεκριμένων ισλαμικών χωρών, κάθε άλλο παρά συμβάλλει στην αύξηση και εμπέδωση του αισθήματος ασφάλειας του εβραϊκού κράτους.

Οι παροικούντες… το Τελ Αβίβ γνωρίζουν ότι έως και την ερχόμενη δεκαετία (2021-2030) η τουρκική στρατιωτική ικανότητα επίτευξης μακρού πλήγματος θα συνδυάζεται με την πυρηνική επιλογή (πέραν της παραμέτρου χρήσης χημικών, βιολογικών όπλων). Η προοπτική ύπαρξης τεσσάρων ισλαμικών χωρών (Ιράν, Τουρκία, Σαουδική Αραβία) συν το «πυρηνικό» Πακιστάν, που θα έχουν αποκτήσει βαλλιστικούς πυραύλους, οι οποίοι εν δυνάμει θα φέρουν όπλα μαζικής καταστροφής, αποτελεί στρατηγικό εφιάλτη για την εκάστοτε ισραηλινή κυβέρνηση. Ας μην παραμελούμε και την στρατηγική αξιοποίηση από την Τουρκία του «όπλου» των υδάτινων πόρων (σ.σ. κατασκευή υπερφράγματος Ατατούρκ στη Νοτιοανατολική Τουρκία με στόχο τον έλεγχο και την «αξιοποίηση» των πηγών του ποταμού Ευφράτη), το οποίο στο μέλλον στοχεύει να εξαρτήσει τις όμορες χώρες της περιοχής.

Η ασφάλεια του Ισραήλ δεν προασπίζεται μόνον δια της ισχύος των οπλικών συστημάτων που διαθέτει, αλλά ειδικά μέσω της ανάγκης εξασφάλισης στρατηγικού βάθους – διαδρόμου υποστήριξης και ανεφοδιασμού (βλ. πόλεμος του Γιομ Κιππούρ το 1973) από τις συμμαχικές ναυτικές δυνάμεις. Η επιβίωση του Ισραήλ συνδέεται ευθέως από την αξιοποίηση του θαλάσσιου και εναέριου εμπορικού-ενεργειακού διαδρόμου (Ανατολική Μεσόγειος-Αιγαίο/Κρητικό Πέλαγος), την απρόσκοπτη λειτουργία του οποίου εγγυάται ο Ελληνισμός δια της Κύπρου και της Ελλάδας (FIR Αθηνών, ΕΕΧ, ΑΟΖ), προκειμένου να εκμεταλλευτεί τα κοιτάσματα και να ενισχύσει την ήδη χειμαζόμενη οικονομία του (σ.σ. η οποία εξαρτάται από την αμερικανική αρωγή). Το εβραϊκό κράτος χρειάζεται εισροές χρημάτων σε μόνιμη βάση και για μεγάλο χρονικό διάστημα, τα οποία θα προέλθουν από την πώληση των ενεργειακών αγαθών στην Ευρώπη. Η αφετηρία των αγωγών και των διαμετακομιστικών κέντρων/κόμβων μεταφοράς προς την Ευρώπη θα βρίσκεται στην Ελλάδα.

Άρα, ο «ελληνικός διάδρομος» (Ισραήλ-Κύπρος-Ελλάς) εξασφαλίζει τα απαιτούμενα προς επιβίωση του Ισραήλ και παράλληλα σε περίπτωση θερμής κρίσης, θα χρησιμοποιηθεί για την μεταφορά ενισχύσεων προς το Θέατρο Επιχειρήσεων της Μέσης Ανατολής. Τον συγκεκριμένο ζωτικής σημασίας διάδρομο δεν μπορεί και δεν πρέπει να αφεθεί να ελέγξει η Τουρκία, καθώς θα είναι ευάλωτος σε κάθε παρέμβαση και θα εξαρτήσει στρατηγικά το Ισραήλ στους Νέο-Οθωμανούς της Άγκυρας με απρόβλεπτες συνέπειες για την αυτοτέλεια του εβραϊκού κράτους (σ.σ. εκτός κι αν έχουν αποδεχθεί τον ρόλο του νέο-ντονμέ, εξέλιξη που μάλλον δεν «ενθουσιάζει» τους Ισραηλίτες…).

Επανερχόμενη στην «Στρατηγική Υπόθεση» θεωρούμε ότι οι ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει να ασφαλίσουν τον διάδρομο που περιγράψαμε μέσω των γνωστών επαναστάσεων στην περιοχή της Βόρειας Αφρικής. Πράγματι, υπό αυτό το πρίσμα παρατηρούμε ότι έχει ήδη δημιουργηθεί μια αρχική «ασπίδα» στα νότια πλευρά του διαδρόμου, καθώς Λιβύη και Αίγυπτος ελέγχθηκαν πλέον δια της ισχύος και η αιγυπτιακή χούντα αποτελεί (σ.σ. προς το παρόν) ισχυρό ανάχωμα ενάντια στους Αδελφούς Μουσουλμάνους. Το βόρειο τμήμα του διαδρόμου φυλάσσεται από Ελλάδα και Κύπρο, ενώ μένει να καθοριστεί η ελληνική ΑΟΖ με την Αίγυπτο και την Λιβύη, προκειμένου να «κλείσει» το θέμα της εξασφάλισης συνέχειας των ΑΟΖ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας. Έτσι ασφαλίζεται, ελέγχεται και επιλύεται με τη ναυτική γεωγραφία το πρόβλημα της γεωστρατηγικής υποστήριξης του εύρυθμου της αναπνοής του Ισραήλ σε περιόδους ειρήνης και κρίσης.

Ιωάννης Σ. Θεοδωράτος
Δημοσιογράφος-Αμυντικός Αναλυτής