Αλλάζει με κραδασμούς ο πολιτικοοικονομικός χάρτης της Ευρώπης

Προάγγελος σημαντικών αλλαγών στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα ίσως αποδειχθεί η πολυεπίπεδη νευρική κρίση, που ταρακουνά αυτές τις μέρες την ευρωζώνη.

 Το ασυνήθιστο «άδειασμα» του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ σε Μέρκελ-Σαρκοζί, η σθεναρή άμυνα της καγκελαρίου σε γενναία μέτρα ανάπτυξης για τον ευρωπαϊκό Νότο, αλλά και η πιθανότητα ήττας της στις τοπικές εκλογές δύο κρατιδίων, σε συνδυασμό με τη σοβούσα πολιτικο-οικονομική κρίση στην Ολλανδία, την ακροβασία τρόμου της ισπανικής οικονομίας, το ιρλανδικό δημοψήφισμα στο τέλος Μαΐου και τις επικείμενες εκλογές σε Γαλλία και Ελλάδα, συνθέτουν ένα πρωτόγνωρα ρευστό τοπίο, που προοιωνίζεται άκρως ενδιαφέρουσες εξελίξεις.

 Τον τόνο εκτός από τις πολιτικές ηγεσίες δίνουν και οι «εξεγερμένες» ευρωπαϊκές κοινωνίες, συμπίπτοντας λίγο-πολύ, έστω και από διαφορετικές αφετηρίες, στην ακύρωση ή την άμβλυνση του γερμανικής έμπνευσης Δημοσιονομικού Συμφώνου.

 Αίσθηση προκάλεσε η επίθεση που εξαπέλυσε στο Αμβούργο ο απερχόμενος πρόεδρος του Eurogroup, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στη Γαλλία και κυρίως στη Γερμανία, σημειώνοντας ότι «είναι

μέρος του προβλήματος να εμφανίζεται η Γερμανία ως η μοναδική ενάρετη χώρα του κόσμου, που πληρώνει πάντα για τους υπόλοιπους αμαρτωλούς». Ο Λουξεμβούργιος πρωθυπουργός (τον οποίο θα διαδεχθεί ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε) κατήγγειλε ανοιχτά ότι η συμπεριφορά του γαλλογερμανικού άξονα τον ώθησε στην έξοδο, προσθέτοντας, έστω και ως Επιμηθέας, ότι «δεν του αρέσει να βλέπει δύο χώρες να συναποφασίζουν για τις τύχες της Ευρώπης σαν να μην υπάρχουν άλλες». Ο Γιούνκερ δεν αμφισβήτησε τον πυρήνα του μοντέλου λιτότητας, αλλά τάχθηκε υπέρ του ευρωομολόγου και της ανάπτυξης.

 Αντιστεκόμενη στις πανταχόθεν πιέσεις, η Ανγκελα Μέρκελ ξεκαθάρισε στη «HamburgerAbendblatt» πως το Δημοσιονομικό Σύμφωνο δεν πρόκειται να χαλαρώσει. Εκανε όμως τσιγκουνιές και στο θέμα της ανάπτυξης, για το οποίο έχει συγκληθεί ειδική Σύνοδος Κορυφής τον Ιούνιο), υποστηρίζοντας ότι δεν είναι κατ’ ανάγκην θέμα διάθεσης πολλών δισεκατομμυρίων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, αλλά μπορεί να επιτευχθεί με «έρευνα, εκπαίδευση, καινοτομία, σφίξιμο… μισθών και περαιτέρω ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας». Την Κυριακή η καγκελάριος δοκιμάζεται στο κρατίδιο Σλέσβιγκ-Χολστάιν, αλλά φοβάται περισσότερο μια ήττα την επόμενη εβδομάδα στη Β. Ρηνανία-Βεστφαλία, που θα την καταστήσει «κουτσή πάπια» για το υπόλοιπο της θητείας της, ως το φθινόπωρο του 2013. Παράλληλα, τα εργοστασιακά συνδικάτα την απειλούν με κλιμάκωση απεργιών, διεκδικώντας αυξήσεις 6,5%, ενώ χθες το Ομοσπονδιακό Γραφείο Εργασίας κατέγραψε απρόσμενη αύξηση της ανεργίας στη Γερμανία τον Απρίλιο, λόγω της κρίσης στην ευρωζώνη.

 Στο μεταξύ, ο ηγέτης του ακροδεξιού Κόμματος Ελευθερίας της Ολλανδίας, Χέερτ Βίλντερς, που έριξε πρόσφατα την κυβέρνηση διαφωνώντας με τα μέτρα λιτότητας, ζήτησε ανοιχτά την έξοδο της χώρας του από την Ε.Ε. και ειδική σχέση κατά το πρότυπο της Νορβηγίας και της Ελβετίας. Παρουσιάζοντας στη Ν. Υόρκη το βιβλίο του «MarkedforDeath» (σ.σ.: Καταδικασμένος σε θάνατο - από τους ισλαμιστές), ο Βίλντερς είπε ότι θα θέσει στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας του ως τις 12 Σεπτεμβρίου την… ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας από τις Βρυξέλλες. «Βγαίνοντας από την Ε.Ε. και την ευρωζώνη, καθορίζουμε οι ίδιοι το ποιος μπαίνει στη χώρα μας, τη μετανάστευση, το νόμισμά μας», τόνισε ο ευρωσκεπτικιστής ηγέτης. Μολονότι στο παρά πέντε ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε εκμαίευσε σε πρώτη φάση τη συναίνεση τεσσάρων κομμάτων της αντιπολίτευσης για περικοπές 16 δισ. ευρώ, οι «ΝewYorkTimes» γράφουν πως η Ολλανδία, το άλλοτε «οχυρό σταθερότητας της ευρωζώνης, βρέθηκε κι αυτή στην καρδιά του τυφώνα».

 «Η Ισπανία πρέπει να ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο με την Ελλάδα, κάνοντας αναδιάρθρωση του χρέους της, και να “κουρέψει” τα ομόλογά της κατά 50%», ήταν η προτροπή του Αμερικανού οικονομολόγου Μάθιου Λιν που έπεσε σαν βόμβα. Ο ιδρυτής της StrategyEconomics δήλωσε στο CNBC πως η λιτότητα, οι περικοπές και οι μεταρρυθμίσεις δεν αρκούν για την Ισπανία, αφού καταστρέφουν τη δυνατότητα σταθεροποίησης του χρέους και του ενιαίου νομίσματος. «Είναι δύσκολο να κάνεις μεταρρυθμίσεις με την οικονομία σε βαθιά ύφεση», υποστήριξε ο Αμερικανός αναλυτής, την ώρα που η αγωνία για την τύχη των ισπανικών τραπεζών έχει φτάσει στο κατακόρυφο. Το τέρας της ανεργίας (24,1% βάσει των τελευταίων στοιχείων της Eurostat) κατατρώγει και το δημοσιογραφικό κλάδο της Ισπανίας, καθώς χθες ανακοινώθηκε ότι περισσότεροι από 6.000 δημοσιογράφοι έχασαν τη δουλειά τους από το ξεκίνημα της κρίσης.


ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ

Δημοσιεύεται στον Ελεύθερο Τύπο