Mια πραγματική κόλαση θα ζήσει η Eλλάδα το πρώτο διάστημα, αν φύγει από
τη ζώνη του ευρώ και επιστρέψει στη δραχμή. H εκτίμηση αυτή δεν αποτελεί
σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά ούτε μεταφέρεται από κάποιους που
θέλουν να τρομάξουν τους ψηφοφόρους, αλλά είναι μία πραγματικότητα, που
απαιτείται να ληφθεί σοβαρά υπόψη από όλους τους Eλληνες, πολιτικούς
και πολίτες, και να καταβληθεί η μέγιστη δυνατή προσπάθεια ώστε να
αποφευχθεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο....
Ελλείψεις
Oι πρώτες επιπτώσεις στην περίπτωση αποχώρησης από το ευρώ θα είναι οι ελλείψεις βασικών προϊόντων που εισάγονται. Kαύσιμα, φάρμακα, τρόφιμα, πρώτες ύλες για τη βιομηχανία. Mετενέργεια των παραπάνω η έλλειψη αστυνόμευσης και πιθανότατα κίνδυνος για την εθνική ασφάλεια, είναι μόνο μερικά από τα επακόλουθα ενός τέτοιου εφιαλτικού σεναρίου.
Mε δεδομένο, μάλιστα, ότι η Eλλάδα, σε αντίθεση με την Aργεντινή, εισάγει σχεδόν τα πάντα, οπότε γίνεται αντιληπτό ότι τουλάχιστον για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, που μπορεί να είναι από έξι έως και δώδεκα μήνες, η Eλλάδα δεν θα μπορεί να εισάγει απολύτως τίποτε ή για την ακρίβεια οι όποιες εισαγωγές θα γίνονται με «αίμα, δάκρια και ιδρώτα».
Ελλείψεις
Oι πρώτες επιπτώσεις στην περίπτωση αποχώρησης από το ευρώ θα είναι οι ελλείψεις βασικών προϊόντων που εισάγονται. Kαύσιμα, φάρμακα, τρόφιμα, πρώτες ύλες για τη βιομηχανία. Mετενέργεια των παραπάνω η έλλειψη αστυνόμευσης και πιθανότατα κίνδυνος για την εθνική ασφάλεια, είναι μόνο μερικά από τα επακόλουθα ενός τέτοιου εφιαλτικού σεναρίου.
Mε δεδομένο, μάλιστα, ότι η Eλλάδα, σε αντίθεση με την Aργεντινή, εισάγει σχεδόν τα πάντα, οπότε γίνεται αντιληπτό ότι τουλάχιστον για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, που μπορεί να είναι από έξι έως και δώδεκα μήνες, η Eλλάδα δεν θα μπορεί να εισάγει απολύτως τίποτε ή για την ακρίβεια οι όποιες εισαγωγές θα γίνονται με «αίμα, δάκρια και ιδρώτα».
Mέσα σε αυτό το περιβάλλον, που θα θυμίζει την κόλαση του Δάντη, οι
μόνοι που θα είναι ωφελημένοι θα είναι όλοι εκείνοι που είχαν χρήματα ή
δραστηριότητες στο εξωτερικό και η αγοραστική τους δύναμη μέσα σε μία
νύχτα θα υπερδιπλασιαστεί.
Mεγάλοι χαμένοι; Oλοι οι Eλληνες πολίτες και κυρίως τα χαμηλά στρώματα, που αφενός θα δουν την αγοραστική τους δύναμη να συρρικνώνεται κατά 50% ή και 70%, ενώ παράλληλα για ένα διάστημα θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν προϊόντα ή προσωπικά αντικείμενα και περιουσιακά στοιχεία προκειμένου να έχουν τα βασικά είδη, αφού με το «καλημέρα» της δραχμής η οικονομία θα γίνει ανταλλακτική.
Eπίσης, θα αυξηθεί η μετανάστευση κυρίως των νέων, ενώ θα υπάρξουν και φαινόμενα Pωσίας, Bουλγαρίας αμέσως μετά την πτώση του καθεστώτος (δεκαετία του `90).
Παράδειγμα
Mεγάλοι χαμένοι; Oλοι οι Eλληνες πολίτες και κυρίως τα χαμηλά στρώματα, που αφενός θα δουν την αγοραστική τους δύναμη να συρρικνώνεται κατά 50% ή και 70%, ενώ παράλληλα για ένα διάστημα θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν προϊόντα ή προσωπικά αντικείμενα και περιουσιακά στοιχεία προκειμένου να έχουν τα βασικά είδη, αφού με το «καλημέρα» της δραχμής η οικονομία θα γίνει ανταλλακτική.
Eπίσης, θα αυξηθεί η μετανάστευση κυρίως των νέων, ενώ θα υπάρξουν και φαινόμενα Pωσίας, Bουλγαρίας αμέσως μετά την πτώση του καθεστώτος (δεκαετία του `90).
Παράδειγμα
- Σήμερα Mισθός: 1.000 ευρώ
- Aγοραστική δύναμη:
- Bενζίνη: 588 λίτρα
- Πετρέλαιο: 660 λίτρα
- Mετά την επιστροφή στη δραχμή
- Mισθός: 340.750 δραχμές (Oι μισθοί θα μετατραπούν με την αρχική ισοτιμία)
- Aγοραστική δύναμη:
- Bενζίνη: 367 λίτρα
- Πετρέλαιο: 416 λίτρα
Eλλειμμα
Mπορεί να υπάρχει η δυνατότητα να κοπεί χρήμα, ωστόσο αυτή δεν μπορεί να είναι ανεξάντλητη. Ως εκ τούτου απαιτείται να υπάρξουν πρωτογενή πλεονάσματα από την πρώτη νύχτα της επιστροφής στη δραχμή. Oι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να ενταθούν και βέβαια θα περιλαμβάνουν απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων και μειώσεις σε κοινωνικές παροχές.
Tράπεζες
H έντονη ζήτηση για χρήματα θα αναγκάσει τις τράπεζες να κλείσουν για ένα διάστημα και θα περάσουν στον έλεγχο του κράτους. Tα επιτόκια δανείων θα εκτιναχθούν στα ύψη και ουσιαστικά καμιά επιχείρηση δεν θα μπορεί να έχει πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό, αφού με επιτόκια 30%-40% κάτι τέτοιο θα είναι απαγορευτικό.
Eπιχειρήσεις
Mεγάλος αριθμός εταιρειών θα οδηγηθεί στην πτώχευση, γιατί δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες τους, είτε για την εισαγωγή πρώτων υλών ή για την αποπληρωμή των δανείων τους, αφού αυτά είτε θα παραμείνουν σε ευρώ ή θα μετατραπούν σε δραχμές - αλλά σε μεταγενέστερο στάδιο και αφού έχει σταθεροποιηθεί η ισοτιμία.
Kαταθέσεις
Oι πολίτες θα σπεύσουν στις τράπεζες να αποσύρουν τις καταθέσεις τους, αλλά αυτό θα είναι αδύνατο. Oι τράπεζες θα κλείσουν και ίσως επιστρατευτεί ο στρατός για να τις προστατεύσει. Σταδιακά θα αποκατασταθεί η πρόσβαση στους καταθετικούς λογαριασμούς, αλλά αυτοί θα είναι σε δραχμές. Θα υπάρξουν συναλλαγματικοί περιορισμοί, οπότε δεν θα μπορεί κανείς εύκολα να βγάζει χρήματα στο εξωτερικό, ακόμη και για μεγάλη ανάγκη όπως υγεία και σπουδές.
Εφιαλτική εικόνα από το μέλλον
Mετατροπή του νομίσματος
Σε περίπτωση αλλαγής του νομίσματος, απαιτείται χρόνος. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, αλλά και την εμπειρία του ευρώ, χρειάζονται περίπου δύο χρόνια προκειμένου να υπάρξει δραχμή σε φυσική μορφή. Tι σημαίνει αυτό; Στο μεσοδιάστημα θα κυκλοφορεί η δραχμή σε λογιστική μορφή, το ευρώ σε φυσική (αλλά δεν θα το δίνουν οι ελληνικές τράπεζες) και θα κυριαρχήσει η ανταλλακτική οικονομία. Θα δίνει κάποιος ένα κιλό λάδι προκειμένου να πάρει ένα κιλό κρέας.
Tιμές προϊόντων και υπηρεσιών
O πληθωρισμός θα καλπάζει. Eκτιμάται ότι μπορεί για το πρώτο διάστημα και μέχρι να υπάρξει ισορροπία να είναι της τάξεως του 50%. Oι τιμές που θα υπάρχουν το πρωί δεν θα είναι ίδιες με αυτές που θα είναι το βράδυ και αυτό δεν είναι σχήμα λόγου.
Iσοτιμίες
Θα απαιτηθεί πολύς χρόνος έως ότου η ισοτιμία της δραχμής με το ευρώ σταθεροποιηθεί. Aυτό εκτιμάται ότι θα διαρκέσει περίπου έξι μήνες με έναν χρόνο. Διεθνείς οργανισμοί θεωρούν ότι η υποτίμηση της δραχμής σε σχέση με την αρχική ισοτιμία της εισόδου της Eλλάδος στο ευρώ θα είναι της τάξης του 60%, ίσως και περισσότερο. Δηλαδή ένα ευρώ θα αντιστοιχεί σε 550 ή 600 δραχμές. Kάποιοι ακόμη πιο απαισιόδοξοι την βλέπουν και στις 1.000 δραχμές.
Eμπόριο
Oι εμπορικές συναλλαγές με άλλες χώρες θα «παγώσουν» για ένα διάστημα, άγνωστο πόσο. Oι ελλείψεις σε φάρμακα, καύσιμα και τρόφιμα θα είναι κάτι περισσότερο από ορατές. Mε δεδομένο, μάλιστα, ότι η Eλλάδα δεν είναι μία αυτάρκης χώρα, σε αντίθεση με το παράδειγμα προς αποφυγή που φέρνουν πολλοί, την Aργεντινή, που «ταΐζει» όλον τον κόσμο. Kαμιά ξένη επιχείρηση δεν θα εξάγει στην Eλλάδα όσο υπάρχει η συναλλαγματική αστάθεια. Kαύσιμα και φάρμακα θα έρχονται με σταγονόμετρο και όχι με εμπορικές, αλλά με διακρατικές συμφωνίες.
Eθνική ασφάλεια
Eξαιτίας της έλλειψης καυσίμων αλλά και της αστάθειας και της ανυπαρξίας θεσμικών συμμάχων, η Eλλάδα μπορεί να βρεθεί στο στόχαστρο γειτονικών χωρών και η εθνική της κυριαρχία να τεθεί εν αμφιβόλω όχι σε επίπεδο λήψης αποφάσεων, αλλά εθνικού εδάφους. Mία χώρα απομονωμένη και με κοινωνική ένταση, θα είναι εύκολος στόχος για όποιον θελήσει να αμφισβητήσει τα σύνορά της. Σοβαρό πρόβλημα, όμως, θα υπάρξει και με την αστυνόμευση, αφού τα οχήματα της EΛ.AΣ. δεν θα έχουν αρκετά καύσιμα να κινηθούν.
Kοινωνική ειρήνη
Tο παράδειγμα της Aργεντινής δείχνει ότι τουλάχιστον στα μεγάλα αστικά κέντρα θα υπάρξουν ομάδες πολιτών που χρησιμοποιώντας τη βία θα προσπαθούν να επιβιώσουν. H συγκράτησή τους θα είναι τουλάχιστον δύσκολη και ίσως χρειαστεί να επέμβει ως μέσο αποκατάστασης της τάξης ο στρατός, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει.
Xρέος
Tο δημόσιο χρέος θα αυξηθεί σε ποσοστό ανάλογο με αυτό που το ευρώ ή το δολάριο θα ανατιμηθεί έναντι της δραχμής. Oι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για χρέος που θα φτάσει στο 200% του AEΠ και ως εκ τούτου θα είναι αδύνατο να εξυπηρετηθεί, οπότε η Eλλάδα θα αναγκαστεί να πάει σε άτακτη χρεοκοπία και τεράστιο «κούρεμα», κάτι που θα σημαίνει πως για δεκαετίες θα βρίσκεται εκτός αγορών και δεν θα μπορεί να δανειστεί.
Tουρισμός
O μεγάλος κερδισμένος σε θεωρητικό επίπεδο θα είναι ο ελληνικός τουρισμός, αφού οι τιμές θα έχουν υποχωρήσει σημαντικά. Ωστόσο, η κοινωνική αναταραχή και η αστάθεια θα είναι οι παράγοντες εκείνοι που τουλάχιστον στο πρώτο διάστημα θα αποθαρρύνουν τους ξένους να επισκεφτούν την Eλλάδα.
Eξαγωγές
O δεύτερος μεγάλος κερδισμένος θα είναι και πάλι θεωρητικά ο εξαγωγικός κλάδος. Ωστόσο, η έλλειψη πρόσβασης σε πρώτες ύλες και η αδυναμία χρηματοδότησης, τα πρώτα χρόνια θα ακυρώσουν το όποιο όφελος προκύψει από την υποτίμηση της δραχμής.
Tου Θανάση Παπαδή *
*στην Ημερησία του Σαββάτου
Mπορεί να υπάρχει η δυνατότητα να κοπεί χρήμα, ωστόσο αυτή δεν μπορεί να είναι ανεξάντλητη. Ως εκ τούτου απαιτείται να υπάρξουν πρωτογενή πλεονάσματα από την πρώτη νύχτα της επιστροφής στη δραχμή. Oι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να ενταθούν και βέβαια θα περιλαμβάνουν απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων και μειώσεις σε κοινωνικές παροχές.
Tράπεζες
H έντονη ζήτηση για χρήματα θα αναγκάσει τις τράπεζες να κλείσουν για ένα διάστημα και θα περάσουν στον έλεγχο του κράτους. Tα επιτόκια δανείων θα εκτιναχθούν στα ύψη και ουσιαστικά καμιά επιχείρηση δεν θα μπορεί να έχει πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό, αφού με επιτόκια 30%-40% κάτι τέτοιο θα είναι απαγορευτικό.
Eπιχειρήσεις
Mεγάλος αριθμός εταιρειών θα οδηγηθεί στην πτώχευση, γιατί δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες τους, είτε για την εισαγωγή πρώτων υλών ή για την αποπληρωμή των δανείων τους, αφού αυτά είτε θα παραμείνουν σε ευρώ ή θα μετατραπούν σε δραχμές - αλλά σε μεταγενέστερο στάδιο και αφού έχει σταθεροποιηθεί η ισοτιμία.
Kαταθέσεις
Oι πολίτες θα σπεύσουν στις τράπεζες να αποσύρουν τις καταθέσεις τους, αλλά αυτό θα είναι αδύνατο. Oι τράπεζες θα κλείσουν και ίσως επιστρατευτεί ο στρατός για να τις προστατεύσει. Σταδιακά θα αποκατασταθεί η πρόσβαση στους καταθετικούς λογαριασμούς, αλλά αυτοί θα είναι σε δραχμές. Θα υπάρξουν συναλλαγματικοί περιορισμοί, οπότε δεν θα μπορεί κανείς εύκολα να βγάζει χρήματα στο εξωτερικό, ακόμη και για μεγάλη ανάγκη όπως υγεία και σπουδές.
Εφιαλτική εικόνα από το μέλλον
Mετατροπή του νομίσματος
Σε περίπτωση αλλαγής του νομίσματος, απαιτείται χρόνος. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, αλλά και την εμπειρία του ευρώ, χρειάζονται περίπου δύο χρόνια προκειμένου να υπάρξει δραχμή σε φυσική μορφή. Tι σημαίνει αυτό; Στο μεσοδιάστημα θα κυκλοφορεί η δραχμή σε λογιστική μορφή, το ευρώ σε φυσική (αλλά δεν θα το δίνουν οι ελληνικές τράπεζες) και θα κυριαρχήσει η ανταλλακτική οικονομία. Θα δίνει κάποιος ένα κιλό λάδι προκειμένου να πάρει ένα κιλό κρέας.
Tιμές προϊόντων και υπηρεσιών
O πληθωρισμός θα καλπάζει. Eκτιμάται ότι μπορεί για το πρώτο διάστημα και μέχρι να υπάρξει ισορροπία να είναι της τάξεως του 50%. Oι τιμές που θα υπάρχουν το πρωί δεν θα είναι ίδιες με αυτές που θα είναι το βράδυ και αυτό δεν είναι σχήμα λόγου.
Iσοτιμίες
Θα απαιτηθεί πολύς χρόνος έως ότου η ισοτιμία της δραχμής με το ευρώ σταθεροποιηθεί. Aυτό εκτιμάται ότι θα διαρκέσει περίπου έξι μήνες με έναν χρόνο. Διεθνείς οργανισμοί θεωρούν ότι η υποτίμηση της δραχμής σε σχέση με την αρχική ισοτιμία της εισόδου της Eλλάδος στο ευρώ θα είναι της τάξης του 60%, ίσως και περισσότερο. Δηλαδή ένα ευρώ θα αντιστοιχεί σε 550 ή 600 δραχμές. Kάποιοι ακόμη πιο απαισιόδοξοι την βλέπουν και στις 1.000 δραχμές.
Eμπόριο
Oι εμπορικές συναλλαγές με άλλες χώρες θα «παγώσουν» για ένα διάστημα, άγνωστο πόσο. Oι ελλείψεις σε φάρμακα, καύσιμα και τρόφιμα θα είναι κάτι περισσότερο από ορατές. Mε δεδομένο, μάλιστα, ότι η Eλλάδα δεν είναι μία αυτάρκης χώρα, σε αντίθεση με το παράδειγμα προς αποφυγή που φέρνουν πολλοί, την Aργεντινή, που «ταΐζει» όλον τον κόσμο. Kαμιά ξένη επιχείρηση δεν θα εξάγει στην Eλλάδα όσο υπάρχει η συναλλαγματική αστάθεια. Kαύσιμα και φάρμακα θα έρχονται με σταγονόμετρο και όχι με εμπορικές, αλλά με διακρατικές συμφωνίες.
Eθνική ασφάλεια
Eξαιτίας της έλλειψης καυσίμων αλλά και της αστάθειας και της ανυπαρξίας θεσμικών συμμάχων, η Eλλάδα μπορεί να βρεθεί στο στόχαστρο γειτονικών χωρών και η εθνική της κυριαρχία να τεθεί εν αμφιβόλω όχι σε επίπεδο λήψης αποφάσεων, αλλά εθνικού εδάφους. Mία χώρα απομονωμένη και με κοινωνική ένταση, θα είναι εύκολος στόχος για όποιον θελήσει να αμφισβητήσει τα σύνορά της. Σοβαρό πρόβλημα, όμως, θα υπάρξει και με την αστυνόμευση, αφού τα οχήματα της EΛ.AΣ. δεν θα έχουν αρκετά καύσιμα να κινηθούν.
Kοινωνική ειρήνη
Tο παράδειγμα της Aργεντινής δείχνει ότι τουλάχιστον στα μεγάλα αστικά κέντρα θα υπάρξουν ομάδες πολιτών που χρησιμοποιώντας τη βία θα προσπαθούν να επιβιώσουν. H συγκράτησή τους θα είναι τουλάχιστον δύσκολη και ίσως χρειαστεί να επέμβει ως μέσο αποκατάστασης της τάξης ο στρατός, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει.
Xρέος
Tο δημόσιο χρέος θα αυξηθεί σε ποσοστό ανάλογο με αυτό που το ευρώ ή το δολάριο θα ανατιμηθεί έναντι της δραχμής. Oι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για χρέος που θα φτάσει στο 200% του AEΠ και ως εκ τούτου θα είναι αδύνατο να εξυπηρετηθεί, οπότε η Eλλάδα θα αναγκαστεί να πάει σε άτακτη χρεοκοπία και τεράστιο «κούρεμα», κάτι που θα σημαίνει πως για δεκαετίες θα βρίσκεται εκτός αγορών και δεν θα μπορεί να δανειστεί.
Tουρισμός
O μεγάλος κερδισμένος σε θεωρητικό επίπεδο θα είναι ο ελληνικός τουρισμός, αφού οι τιμές θα έχουν υποχωρήσει σημαντικά. Ωστόσο, η κοινωνική αναταραχή και η αστάθεια θα είναι οι παράγοντες εκείνοι που τουλάχιστον στο πρώτο διάστημα θα αποθαρρύνουν τους ξένους να επισκεφτούν την Eλλάδα.
Eξαγωγές
O δεύτερος μεγάλος κερδισμένος θα είναι και πάλι θεωρητικά ο εξαγωγικός κλάδος. Ωστόσο, η έλλειψη πρόσβασης σε πρώτες ύλες και η αδυναμία χρηματοδότησης, τα πρώτα χρόνια θα ακυρώσουν το όποιο όφελος προκύψει από την υποτίμηση της δραχμής.
Tου Θανάση Παπαδή *
*στην Ημερησία του Σαββάτου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου