Περί του θέματος Δ1 στη Βιολογία Γενικής Παιδείας, του Κώστα Ντουράκη

Περί του θέματος Δ1 στη Βιολογία Γενικής Παιδείας

Στο θέμα Δ1 της Βιολογίας Γενικής Παιδείας δίνεται ένα διάγραμμα ποσοτήτων οξυγόνου και αποικοδομητών σε συνάρτηση με την απόσταση από κάποιο σημείο απόρριψης αστικών λυμάτων. Οι μαθητές καλούνται να κρίνουν ποια καμπύλη αντιστοιχεί σε ποια ποσότητα.

Το θέμα Δ1 όπως ακριβώς δώθηκε:
 

 

Η σωστή απάντηση είναι Α: διαλυμένο Ο2 και Β: αποικοδομητές. Συνοπτικά: Στο σημείο απόρριψης τους τα αστικά λύματα παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη συγκέντρωσή τους. Συνεπώς εκεί έχουμε και τη μεγαλύτερη συγκέντρωση αποικοδομητών και επομένως τη μικρότερη ποσότητα διαλυμένου Ο2. Σε μεγαλύτερες αποστάσεις το φαινόμενο του ευτροφισμού εξασθενεί, οι αποικοδομητές είναι λιγότεροι και το διαλυμένο οξυγόνο περισσότερο, προσεγγίζοντας τις σχετικά σταθερές, φυσιολογικές τους τιμές.

Η ΚΕΕ στις ενδεικτικές απαντήσεις που έστειλε στους βαθμολογητές των φυσικώς αδυνάτων μαθητών θεωρεί σωστές τις ακριβώς αντίθετες απαντήσεις (Α: αποικοδομητές, Β: διαλυμένο Ο2), οι οποίες προφανώς οφείλονται σε παρανόηση, που πιθανότατα προκύπτει αν θεωρηθεί ότι στον άξονα των τετμημένων έχουμε το μέγεθος του χρόνου και όχι της απόστασης. Να σημειωθεί εδώ επίσης η προχειρότητα των  ενδεικτικών απαντήσεων της ΚΕΕ που δεν περιέχουν τίποτα πέραν του «σελ. 108 και 109».

Ακόμη κι αν θεωρήσουμε τη ροή του ποταμού τέτοια που δεν επιτρέπει την αύξηση της συγκέντρωσης των λυμάτων στο σημείο απόρριψής τους, οπότε αυτά θα μεταφερθούν, έστω για παράδειγμα, στις εκβολές του ποταμού όπου και θα εμφανιστεί το φαινόμενο του ευτροφισμού, οι σταθερές τιμές των Α και Β από κάποια απόσταση και μετά αποδεικνύουν την προχειρότητα του θέματος.

Η αμηχανία των διδασκόντων φαίνεται και από τις διαφορετικές εκτιμήσεις που κάνουν οι ομάδες καθηγητών των διαφόρων φροντιστηρίων που "ανέβασαν” τις απαντήσεις στο internet. Είτε γνωρίζοντας την απάντηση του υπουργείου -ή κάνοντας κι αυτοί το ίδιο λάθος- δίνουν τη λανθασμένη απάντηση, είτε δίνουν την ορθή, είτε διερευνούν περιπτώσεις σε μια μεσοβέζικη οδό, απαιτώντας σε ένα ποιοτικό διάγραμμα εκτιμήσεις του στυλ «αν ειναι πολυ κοντά...» και «αν είναι πολύ μακρυά».

Το ζήτημα που τίθεται είναι ότι ακόμα και αν αναγνωριστεί το λάθος από το υπουργείο, η απάντηση αυτή δεν μπορεί πια να διορθωθεί με τον ορθό τρόπο, καθώς αποτελεί τμήμα ερωτήματος που έχει ήδη βαθμολογηθεί ενιαίο (το Δ1 βαθμολογείταισε μία θέση στο τετράδιο ως άθροισμα 2 + 8).

Το υπουργείο οφείλει να δώσει μια επιστημονικά τεκμηριωμένη απάντηση. Αλλιώς υπάρχουν δύο δρόμοι: Ή ακυρώνεται το θέμα για όλους τους υποψηφίους ή αφήνουμε το λάθος, πασαλείβοντας κάποιες απαντήσεις γιατί πάνω από την επιστημονική ορθότητα και την ίση μεταχείρηση βρίσκεται η «ομαλή διεξαγωγή» και η «κανονικότητα».

                                                                     Κώστας Ντουράκης,
                                     βαθμολογητής φυσικώς αδυνάτων μαθητών στη Μυτιλήνη