Κρίσιμο θεωρείται το χρονικό διάστημα
μέχρι τον Ιούνιο, ενώ η κυβέρνηση πιστεύει ότι τελικά θα επικρατήσει η
λογική στην πλευρά των δανειστών και θα αναγνωριστούν οι θυσίες του
ελληνικού λαού
Tο κλίμα στο Μέγαρο Μαξίμου ήταν βαρύ με τον Αντώνη Σαμαρά να είναι
οργισμένος με τους εταίρους και δανειστές μας οι οποίοι και επανέφεραν
την ανάγκη λήψης νέων μέτρων σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή για την ελληνική
οικονομία. Τα μηνύματα είχαν ήδη φτάσει στην Αθήνα εδώ και καιρό, στο
οικονομικό επιτελείο όμως εκτιμούσαν πως μετά και τη βεβαιότητα για την
ύπαρξη πρωτογενούς πλεονάσματος, αλλά και τις θυσίες του ελληνικού λαού,
το κλίμα θα ήταν καλύτερο για τη χώρα στο εξωτερικό.
Με την κοινωνία να πιέζει για ελάφρυνση των επιβαρύνσεων στο πετρέλαιο θέρμανσης και κυρίως μπροστά στο ενδεχόμενο η κατάσταση το χειμώνα να λάβει τα χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής κρίσης, στο Μέγαρο Μαξίμου πραγματοποιήθηκε σύσκεψη για το τι μέτρα θα μπορούσε να λάβει η κυβέρνηση για να ανακουφίσει ένα τμήμα της κοινωνίας. Στο οικονομικό επιτελείο υπήρχαν δύο απόψεις.
Αν και κανείς δεν αγνοούσε την αναγκαιότητα να υπάρξουν δραστικές περικοπές στους φόρους και να διευρυνθούν τα προνοιακά επιδόματα, υπήρχε ουσιαστικός προβληματισμός για το κατά πόσο η κυβέρνηση ήθελε ή ήταν έτοιμη να προχωρήσει σε μια ρήξη με την τρόικα στην παρούσα φάση και λίγο πριν από την έλευση των εκπροσώπων των δανειστών μας στην Αθήνα. Στις επαφές εξάλλου που είχαν πραγματοποιηθεί, κυρίως μέσα από ηλεκτρονικά μηνύματα, η θέση των εταίρων ήταν ένα ξεκάθαρο «όχι».
Κυριολεκτικά, την τελευταία στιγμή, ο Αντώνης Σαμαράς κάλεσε στο γραφείο του τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, έχοντας στην τηλεφωνική γραμμή τον Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος βρισκόταν στις Βρυξέλλες.
Παρουσία του Δημήτρη Σταμάτη και του Χρύσανθου Λαζαρίδη, το επιτελείο προσπάθησε να βρει λύση μπροστά στο αδιέξοδο. Δύο ήταν οι θέσεις που εκφράστηκαν. Σύμφωνα με τη μία, η κυβέρνηση θα έπρεπε να προχωρήσει άμεσα στη μείωση του φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης κατά 15% και παράλληλα να διευρύνει το μέρος της κοινωνίας που θα μπορούσε να πάρει επίδομα.
Οσοι υποστήριξαν αυτή τη θέση ξεκαθάρισαν πως ακόμα και αν υπήρξε αρνητική εισήγηση από την τρόικα, δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν κυρώσεις στην Αθήνα, ή τουλάχιστον οι εκπρόσωποι των δανειστών μας δεν θα μπορούσαν να απαιτήσουν στην παρούσα φάση ισοδύναμα μέτρα. Από την άλλη πλευρά, ο πρωθυπουργός δέχθηκε εισήγηση να προχωρήσει μόνο στην ανακοίνωση των επιδομάτων και να μην επιχειρήσει να έρθει σε σύγκρουση με την τρόικα.
Αυτής της άποψης ήταν και ο Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος θεωρεί πως μια μείωση της τάξης του 15% στο φόρο χωρίς την έγκριση της τρόικας θα δημιουργούσε τεράστιο πρόβλημα και θα δυναμίτιζε πιθανά και τις συζητήσεις που ξεκινούν για την επόμενη μέρα της ελληνικής οικονομίας. Τελικά, επικράτησε η άποψη του υπουργού Οικονομικών και ο Χρήστος Σταϊκούρας έσπευσε να ανακοινώσει τις αλλαγές στην επιδοματική πολιτική, ενώ παράλληλα έστελνε και ένα ενημερωτικό σημείωμα στην τρόικα για την κίνηση της κυβέρνησης.
Ουσιαστικά, ήταν η πρώτη φορά που η κυβέρνηση προχωρούσε σε οποιαδήποτε κίνηση όχι μόνο χωρίς να πάρει την έγκριση αλλά και χωρίς να έχει προηγηθεί ενημέρωση προς το εξωτερικό. Αρκετές ώρες πάντως, μετά τις σχετικές ανακοινώσεις στο οικονομικό επιτελείο, έφτασε και το mail από την τρόικα το οποίο σε μια πρόταση έλεγε το απλό: «Δεν συμφωνούμε με την πρόθεσή σας». Για την απάντηση της τρόικας ενημερώθηκε και ο πρωθυπουργός, ο οποίος δεν έδειξε να ανησυχεί ιδιαίτερα, ενώ και στο οικονομικό επιτελείο επικράτησαν δεύτερες σκέψεις για το αν τελικά θα έπρεπε να είχαν προχωρήσει και σε μείωση του φόρου κατανάλωσης, έστω και μονομερώς.
Τα μέτωπα πάντως που ανοίγουν για την κυβέρνηση το επόμενο διάστημα είναι πολλά. Δεν είναι τυχαίο ότι κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, δείχνοντας το κλίμα που επικρατεί, τόνιζε πως «μέχρι τον Ιούνιο θα κριθούν τα πάντα». Ο Αντώνης Σαμαράς εκτιμά πως τελικά δεν θα συνεχιστούν οι πιέσεις για λήψη νέων μέτρων και υπενθυμίζει σε κάθε ευκαιρία την απόφαση που είχε ληφθεί πριν από ένα χρόνο από το Γιούρογκρουπ και που προέβλεπε την πλήρη στήριξη της ελληνικής οικονομίας από τους εταίρους μας σε περίπτωση που η χώρα πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα για το 2013, χωρίς την ανάγκη λήψης πρόσθετων μέτρων.
Με την κοινωνία να πιέζει για ελάφρυνση των επιβαρύνσεων στο πετρέλαιο θέρμανσης και κυρίως μπροστά στο ενδεχόμενο η κατάσταση το χειμώνα να λάβει τα χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής κρίσης, στο Μέγαρο Μαξίμου πραγματοποιήθηκε σύσκεψη για το τι μέτρα θα μπορούσε να λάβει η κυβέρνηση για να ανακουφίσει ένα τμήμα της κοινωνίας. Στο οικονομικό επιτελείο υπήρχαν δύο απόψεις.
Αν και κανείς δεν αγνοούσε την αναγκαιότητα να υπάρξουν δραστικές περικοπές στους φόρους και να διευρυνθούν τα προνοιακά επιδόματα, υπήρχε ουσιαστικός προβληματισμός για το κατά πόσο η κυβέρνηση ήθελε ή ήταν έτοιμη να προχωρήσει σε μια ρήξη με την τρόικα στην παρούσα φάση και λίγο πριν από την έλευση των εκπροσώπων των δανειστών μας στην Αθήνα. Στις επαφές εξάλλου που είχαν πραγματοποιηθεί, κυρίως μέσα από ηλεκτρονικά μηνύματα, η θέση των εταίρων ήταν ένα ξεκάθαρο «όχι».
Κυριολεκτικά, την τελευταία στιγμή, ο Αντώνης Σαμαράς κάλεσε στο γραφείο του τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, έχοντας στην τηλεφωνική γραμμή τον Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος βρισκόταν στις Βρυξέλλες.
Παρουσία του Δημήτρη Σταμάτη και του Χρύσανθου Λαζαρίδη, το επιτελείο προσπάθησε να βρει λύση μπροστά στο αδιέξοδο. Δύο ήταν οι θέσεις που εκφράστηκαν. Σύμφωνα με τη μία, η κυβέρνηση θα έπρεπε να προχωρήσει άμεσα στη μείωση του φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης κατά 15% και παράλληλα να διευρύνει το μέρος της κοινωνίας που θα μπορούσε να πάρει επίδομα.
Οσοι υποστήριξαν αυτή τη θέση ξεκαθάρισαν πως ακόμα και αν υπήρξε αρνητική εισήγηση από την τρόικα, δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν κυρώσεις στην Αθήνα, ή τουλάχιστον οι εκπρόσωποι των δανειστών μας δεν θα μπορούσαν να απαιτήσουν στην παρούσα φάση ισοδύναμα μέτρα. Από την άλλη πλευρά, ο πρωθυπουργός δέχθηκε εισήγηση να προχωρήσει μόνο στην ανακοίνωση των επιδομάτων και να μην επιχειρήσει να έρθει σε σύγκρουση με την τρόικα.
Αυτής της άποψης ήταν και ο Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος θεωρεί πως μια μείωση της τάξης του 15% στο φόρο χωρίς την έγκριση της τρόικας θα δημιουργούσε τεράστιο πρόβλημα και θα δυναμίτιζε πιθανά και τις συζητήσεις που ξεκινούν για την επόμενη μέρα της ελληνικής οικονομίας. Τελικά, επικράτησε η άποψη του υπουργού Οικονομικών και ο Χρήστος Σταϊκούρας έσπευσε να ανακοινώσει τις αλλαγές στην επιδοματική πολιτική, ενώ παράλληλα έστελνε και ένα ενημερωτικό σημείωμα στην τρόικα για την κίνηση της κυβέρνησης.
Ουσιαστικά, ήταν η πρώτη φορά που η κυβέρνηση προχωρούσε σε οποιαδήποτε κίνηση όχι μόνο χωρίς να πάρει την έγκριση αλλά και χωρίς να έχει προηγηθεί ενημέρωση προς το εξωτερικό. Αρκετές ώρες πάντως, μετά τις σχετικές ανακοινώσεις στο οικονομικό επιτελείο, έφτασε και το mail από την τρόικα το οποίο σε μια πρόταση έλεγε το απλό: «Δεν συμφωνούμε με την πρόθεσή σας». Για την απάντηση της τρόικας ενημερώθηκε και ο πρωθυπουργός, ο οποίος δεν έδειξε να ανησυχεί ιδιαίτερα, ενώ και στο οικονομικό επιτελείο επικράτησαν δεύτερες σκέψεις για το αν τελικά θα έπρεπε να είχαν προχωρήσει και σε μείωση του φόρου κατανάλωσης, έστω και μονομερώς.
Τα μέτωπα πάντως που ανοίγουν για την κυβέρνηση το επόμενο διάστημα είναι πολλά. Δεν είναι τυχαίο ότι κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, δείχνοντας το κλίμα που επικρατεί, τόνιζε πως «μέχρι τον Ιούνιο θα κριθούν τα πάντα». Ο Αντώνης Σαμαράς εκτιμά πως τελικά δεν θα συνεχιστούν οι πιέσεις για λήψη νέων μέτρων και υπενθυμίζει σε κάθε ευκαιρία την απόφαση που είχε ληφθεί πριν από ένα χρόνο από το Γιούρογκρουπ και που προέβλεπε την πλήρη στήριξη της ελληνικής οικονομίας από τους εταίρους μας σε περίπτωση που η χώρα πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα για το 2013, χωρίς την ανάγκη λήψης πρόσθετων μέτρων.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, αυτό που σπεύδουν να ξεκαθαρίσουν
στελέχη του Μεγάρου Μαξίμου είναι πως σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται ο
Αντώνης Σαμαράς να παρουσιάσει στους Ευρωπαίους ως «μπαμπούλα» το
ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. «Εκλογές στην παρούσα φάση θα ήταν
καταστροφικές για την ελληνική οικονομία και θα έθεταν σε κίνδυνο τις
θυσίες του λαού», δηλώνει συνεργάτης του πρωθυπουργού, ο οποίος και
υπενθυμίζει σχετικές αναφορές του ίδιου του Αντώνη Σαμαρά. Στην
κυβέρνηση εκτιμούν πάντως πως, παρά τις πιέσεις, στην Ευρώπη θα
επικρατήσει σύνεση και θα αναγνωριστούν επιτέλους οι προσπάθειες και οι
θυσίες της κοινωνίας.
Ερωτηματικά για τη στάση της τρόικας σχετικά με το χρηματοδοτικό κενό
Η Αθήνα αναμένει την έγκριση της επόμενης δόσης μετά και την αξιολόγηση της τρόικας μέσα στον Δεκέμβριο, θα πρέπει όμως πρώτα να έχει βρεθεί ο τρόπος που θα καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό για το 2014 το οποίο οι εταίροι ανεβάζουν στα 2 περίπου δισ., αριθμό με τον οποίο διαφωνεί η κυβέρνηση. Μάλιστα, στο οικονομικό επιτελείο εκφράζουν την απορία πως η τρόικα ανακάλυψε αυτή την τρύπα τώρα όταν πριν από το καλοκαίρι οι προβλέψεις της ήταν τελείως διαφορετικές. Ουσιαστικές αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν και για το χρηματοδοτικό κενό για το 2014 καθώς, αν το χρέος θεωρηθεί μη βιώσιμο, το ΔΝΤ δεν μπορεί να συνεχίσει να υποστηρίζει την ελληνική οικονομία.
Στο Μέγαρο Μαξίμου παρακολουθούν πολύ στενά τις πολιτικές εξελίξεις στο Βερολίνο καθώς ήδη φαίνεται να διαμορφώνεται ένα κλίμα στην Ευρώπη να μην πιεσθεί ο νέος κυβερνητικός συνασπισμός της Μέρκελ, κάτι που ίσως μεταθέσει χρονικά κρίσιμες αποφάσεις για την ελληνική οικονομία, ακόμα και μετά τις ευρωεκλογές του Μαΐου.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΤΤΑΡΙΔΗΣ
Δημοσιεύεται στον Τύπο της Κυριακής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου