Ημερολόγιο αιχμαλώτου 1974: Η συγκλονιστική μαρτυρία από τις τουρκικές φυλακές μέχρι την απελευθέρωση

Το ημερολόγιο του έφεδρου στρατιώτη Παναγιώτη Γεωργίου -22 ετών τότε, από τη Μύρτου- αποτελεί μια από τις πρώτες αυθεντικές μαρτυρίες αιχμαλώτων της τουρκικής εισβολής του ’74 που δημοσιεύθηκαν στον κυπριακό Τύπο. Συγκεκριμένα, είδε το φως της δημοσιότητας λίγες μέρες μετά την απελευθέρωσή του Π. Γεωργίου, στην εφημερίδα «Τα Νέα», ημερ. 2 Νοεμβρίου 1974.
Σε αυτό περιγράφονται με αφοπλιστική λιτότητα οι περίπου δύο μήνες αιχμαλωσίας του Π. Γεωργίου, από τη σύλληψή του στον Κοντεμένο, τη μεταφορά του στις τουρκικές φυλακές και τις εκεί ελεεινές

συνθήκες κράτησης, μέχρι την απελευθέρωση -μαζί με άλλους αιχμαλώτους- και επιστροφή του στην Κύπρο.

Διαβάστε τη συγκλονιστική αφήγηση:

15.8.74
Συνελήφθην εις Κοντεμένον η ώρα 6.15 μ.μ.

16.8.74
Μετεφέρθην εις Λευκωσία στο Σεράγιο, η ώρα 5 το απόγευμα.

19.8.74
Ήρθε ο Ερυθρός Σταυρός.

21.8.74
Μετεφέρθην εις τα Άδανα της Τουρκίας από 3 π.μ. μέχρι η ώρα 10 π.μ. και ήμουν δεμένος μάτια και χέρια.

11.9.1974
Μετεφέρθην εις Αντίγιαμα. Το ταξίδι διήρκεσε από τις 4 το απόγευμα μέχρι τις 3 το πρωί. Πάλι δεμένος μάτια και χέρια.

22.9.74
Ημέρα Κυριακή. Μας ξυλοκόπησαν αγρίως με τις ζωστήρες.

30.9.74
Οι συνθήκες ζωής είναι ελεεινές και δεν περιγράφονται. Σήμερα ειδικά ψωμί δεν είχε. Το πρωί: ζωμό φακής. Το μεσημέρι: μια κουταλιά μακαρόνια και λίγη φακή. Βράδυ: πουργούρι πιλάφι δυο κουταλιές της σούπας και 1/10 μιας κανονικής πατάτας. Πληροφορίες και νέα τίποτε. Όλοι υποφέρουν και κατηγορούν την κυβέρνηση διαρκώς, μήπως έχει γίνει ειδική συμφωνία για τους αιχμάλωτους. Πολλά ερωτήματα μας απασχολούν τα οποία παραμένουν άλυτα. Όλοι είμεθα 94 σε ένα μέρος 15x15 πόδια και με 4 τοίχους 10 μέτρα ύψος. Οι 94 χωριζόμαστε σε δυο θαλάμους που είχαν νουμερα 6 και 9 αντιστοίχως. Ο 9 που βρισκόμουν εγώ είχε 57 άτομα, ο δε 6 είχε 37 άτομα. Τα όσα έχουν συμβεί από τις 15 έως τις 30.9.74 τα θυμούμαι και θα μπορούσα να τα γράψω.

1.10.74
Πέρασε και αυτή η μέρα χωρίς τίποτα το ιδιαίτερο, εκτός από πρωινή επίσκεψη αξιωματικών. Μας είπαν ότι ο Σαμψών δολοφονήθηκε. Αλλά οι σκοποί μάς είπαν ότι πλήγηκε από τρεις σφαίρες και ήτο τραυματισμένος. Τα γεύματα ως συνήθως. Συμπέρασμα: Τρώμε 14 φορές πιλάφι πουργούρι τη βδομάδα. Το ξύλο έχει σταματήσει κάπως και νερό έχουμε δυο φορές την ημέρα. Μια πριν το μεσημέρι και μετά το μεσημέρι. Η κατάσταση είναι απελπιστική. Υπομονή.

4.10.74
Τα ίδια όπως κάθε μέρα. Οι διαδόσεις παίρνουν και φέρνουν. Το κάθε τι το υπολογίζουμε για απόλυση. Τελικό συμπέρασμα: Υπολογίζουμε μέχρι τις 15 του μηνός να φύγουμε. Μα τέλος πάντων τι κάνουν οι δικοί μας, δεν συνέρχονται σε διαπραγματεύσεις;

16.10.74
Ημέρα Τετάρτη. Η κατάσταση και οι συνθήκες είναι κάπως βελτιωμένες. Χθες μας επισκέφθηκε ο Ε.Σ. (Ερυθρός Σταυρός), ο οποίος μας έφερε μια μπάλα και νετ και 11 κολυνός για τον κάθε θάλαμο. Μάθαμε ότι σύντομα θα φύγουμε, ότι είναι πλέον συμφωνημένο το πρόβλημα των αιχμαλώτων. Η τροφή συνεχίζει να είναι καλύτερη. Τσιγάρα φέρνουν, και οι αιχμάλωτοι δεν στερούνται καπνό (αφού πληρώσουν). Εδώ και 15 μέρες μάς συμπεριφέρονται καλά, δεν κτυπούν και δείχνουν κάποια κατανόηση. Ειδικά σήμερα ήρθαν και έπαιξαν μαζί μας βόλεϊ μπολ, για ένα τέταρτο περίπου (ένας αξιωμτικός και ένας στρατιώτης). Ο Ε.Σ. μας είπε ότι οι δικοί μας δεν πήγαν ακόμη στα σπίτια μας και αυτό μας στεναχώρησε κάπως. Αλλά το ότι υπάρχουν συνομιλίες μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων της Κύπρου και είναι θέμα εσωτερικό, μας έκανε να χαρούμε. Μάθαμε ότι στις 11 του μηνός θα φύγουμε και ας το ελπίσουμε, όπως ελπίζουμε και κάθε μέρα και ώρα που περνά εδώ μέσα. Όλοι γίναμε νευρικοί και με το παραμικρό μαλώνουμε για ασήμαντα πράγματα. Όμως η ελπίδα δεν έπαυσε να μας διακατέχει κι έτσι αναμένουμε το τέλος, τη φυγή, που θα μας οδηγήσει στα σπίτια μας. Αύριο είναι το Μπαϊράμι των Τούρκων. Άσε να δούμε.

17.10.74
Ημέρα Πέμπτη. Το πρωί πήγα στο φαγητό όπου έμαθα ότι θα φύγουμε απόψε. Το επιβεβαίωσαν κι αυτοί που πήγαν το μεσημέρι για φαγητό. Στις 2 η ώρα ξηλώσαμε τα κρεβάτια μας και τα μεταφέραμε έξω από τις φυλακές. Είναι πια βέβαιο ότι θα φύγουμε απόψε. Πιστεύουμε ότι κάπου αλλού θα μας πάρουν. Ίσως στην Κύπρο μας. Τώρα που γράφω περνώ τις τελευταίες ώρες στην Αντίγιαμα. Ελπίζω ότι σύντομα θα αφεθώ ελεύθερος. Ο Θεός είναι μεγάλος. Ύστερα από πολλές περιπέτειες και αγωνίες, ελπίζω να ξαναβρεθώ ελεύθερος κοντά στους δικούς μου, όπως και όλοι οι άλλοι το επιθυμούν. Οι στρατιώτες μάς είπαν ότι θα φύγουμε για την Κύπρο. Ελπίζουμε ότι το Σαββατοκύριακο θα είμαστε ελεύθεροι. Ο Θεός είναι μαζί μας και όλοι πιστεύουμε ότι θα ξαναβρεθούμε ελεύθεροι στο αγαπημένο μας νησί, την Κύπρο μας.

18.10.74
Φύγαμε στις 4 μ.μ. από την Αντίγιαμα με λεωφορεία. Μας έδωσαν το σακούλι με την τροφή (μια πατάτα βραστή, δυο τομάτες, λίγο σταφύλι και ψωμί). Δεν μας έδεσαν και μας είπαν ότι πηγαίναμε για τη Μερσίνα. Στον δρόμο μάς κτύπησαν, αλλά όχι πολύ δυνατά και μπορώ να χαρακτηρίσω το ταξίδι για καλό. Απόσταση 250 μίλια περίπου (8 ώρες δρόμος). Πήγαμε πάλι στα Άδανα και από εκεί μας είπαν ότι θα πάμε στη Μερσίνα για την Κύπρο. Ελπίζω να φύγουμε απόψε. Καλή αντάμωση με τους δικούς μας. Ο Θεός είναι μεγάλος.

24.10.74
Σήμερα είναι 24.10.74 και ακόμη δεν φύγαμε. Οι άλλοι έφυγαν το περασμένο Σάββατο και μειναμε 73 άτομα πίσω και 63 από τους προηγούμενους (όλοι 163 άτομα). Όπως μας είπαν, εμείς θα είμεθα οι τελευταίοι μαζί με τους αξιωματικούς για την ανταλλαγή.

Το φαγητό είναι αρκετά καλό σε ποσότητα και βιταμίνες. Είναι η πρώτη φορά εδώ και 10 ημέρες που δίδεται καλό φαγητό. Η συμπεριφορά τους είναι πολύ καλή. Αναμένουμε να φύγουμε. Ο Θεός είναι μαζί μας.

27.10.74
Βρισκόμεθα στην Κύπρο. Φύγαμε από τη Μερσίνα στις 10 η ώρα μ.μ. της 25.10.74. Ύστερα από ένα κουραστικό ταξίδι φθάσαμε η ώρα 11.30 της 26.10.74 στην Κερύνεια. Η συμπεριφορά κατά το ταξίδι ήταν καλή. Στο πλοίο συναντηθήκαμε με άλλους 412 δικούς μας που ήσαν στην Αμάσεια. Αυτοί πέρασαν καλύτερα εκεί παρά εμείς. Στο λιμάνι Πέντε Μίλι μας παρέλαβε η τουρκική Αστυνομία. Μας οδήγησαν μέσω Μπογαζίου στη Λευκωσία και ψες μείναμε σε μια μεγάλη αποθήκη.

Ήρθε τρεις φορές ο Ε.Σ. και είπε ότι σήμερα θα ανταλλαγούμε όλοι. Έτσι λοιπόν είναι βέβαιο ότι θα ζήσουμε. Τα έχω μάθει όλα για το χωριό μου από τον Ε.Σ. και ύστερα από 74 μέρες ξαναδιαβάσαμε εφημερίδα, τη «Σάιπρους Μέηλ».

Ο Θεός μας βοήθησε και μας βοηθά.