ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ						Καβάλα       07-10-2013
						Αρ. Πρωτ.
ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ
ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ				ΠΡΟΣ:		ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΛΟΓΟΥΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ                                       ΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΜΟΥ
Πληροφ.:
Διεύθυνση:   Εθν.Αντίστασης 20, Καβάλα						(ΝΑ ΕΝΗΜΕΡΩΘΟΥΝ ΕΝΥΠΟΓΡΑΦΑ ΟΙ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΙ)
Τηλ / Φαξ:
e-mail:
Κινητό

ΘΕΜΑ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΖΩΗ (Σ.Κ.Ζ.)

Σχετ.:    Υπ’ αριθ  139609/Γ2/01-10-2013 εγκύκλιος Υ.ΠΑΙ.Θ.

       Πρόσφατα το Υ.ΠΑΙ.Θ. απέστειλε εγκύκλιο με οδηγίες για την εφαρμογή των Βιωματικών Δράσεων στην Α΄ τάξη Ημερησίου και Εσπερινού Γυμνασίου για το Σχ. Έτος 2013-2014. Συνοψίζω το περιεχόμενο με τη μορφή ερωτήσεων-απαντήσεων έχοντας προσθέσει πληροφορίες και από άλλες
πηγές.

1.     Τι είναι οι Βιωματικές Δράσεις;

      

       Είναι μια εκπαιδευτική καινοτομία του Προγράμματος Σπουδών και του Ωρολογίου

Προγράμματος που κινούνται στην ίδια παιδαγωγική φιλοσοφία με τις Ερευνητικές Εργασίες του Λυκείου και η οποία προωθεί τη βιωματική, συνεργατική και διερευνητική μάθηση.

2.     Ποιος ο σκοπός των Βιωματικών Δράσεων;

                                     

       Να βοηθήσουν τους μαθητές:

α) Να αναπτύξουν τις αναγκαίες στάσεις και κοινωνικές (μετα-)γνωστικές, αυτο-γνωσιακές, κιναισθητικές και μεθοδολογικές ικανότητες που απαιτεί η αυτορρυθμιζόμενη μάθηση.

β) Να αξιοποιούν παλιές και νέες εμπειρίες για να κατανοούν σε βάθος τα θέματα που μελετούν.

γ) Να αξιοποιούν τις νέες στάσεις, γνώσεις και ικανότητες, για να κάνουν στοχευμένες βελτιωτικές παρεμβάσεις στο προσωπικό τους πεδίο και στα πεδία του, άμεσου και ευρύτερου, κοινωνικού, φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και

δ) Να συναρτούν τις μαθησιακές τους εμπειρίες με συναισθήματα δημιουργικότητας, χαράς και απόλαυσης.

3.     Ποια η θεματική των Βιωματικών Δράσεων;

      

·           Στην Α΄ τάξη υλοποιούνται θέματα του διδακτικού αντικειμένου «Σχολική και Κοινωνική Ζωή (Σ.Κ.Ζ.)».

·           Στην Β΄ τάξη από το σχ. έτος 2014-2015 θα υλοποιούνται θέματα των διδακτικών αντικειμένων «Φύση και Άσκηση» και «Πολιτισμός και Δραστηριότητες Τέχνης»

·           Στην Γ΄ τάξη από το σχ. έτος 2015-2016 θα υλοποιούνται θέματα των διδακτικών αντικειμένων «Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός», «Τοπική Ιστορία» και «Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη».

4.     Είναι «μάθημα» η Σχολική και Κοινωνική Ζωή (Σ.Κ.Ζ.);

      

       Η Σ.Κ.Ζ. δεν αποτελεί ένα ακόμη σχολικό μάθημα με τη γνωστή έννοια του όρου, όπως τα υπόλοιπα με συγκεκριμένη διδακτική ύλη, με παραδοσιακή μεθοδολογία και με παραδοσιακό τρόπο αξιολόγησης. Υλοποιείται με δραστηριότητες και δράσεις οι οποίες πηγάζουν από τη βιωματική προσέγγιση της γνώσης. Η δημιουργία θετικού και συνεργατικού κλίματος διευκολύνει τη μάθηση και στα υπόλοιπα αντικείμενα του προγράμματος.

5.     Ποια είναι τα θέματα της Σ.Κ.Ζ. που καλούνται να επιλέξουν οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές φέτος στην Α΄ γυμνασίου;

      

       Η Σ.Κ.Ζ. περιλαμβάνει της εξής τέσσερις θεματικές ενότητες:

1.             «Επικοινωνώ, αισθάνομαι… είμαι ο εαυτός μου»,

2.             «Ζούμε μαζί»,

3.             «Φροντίζω τον εαυτό μου» και

4.             «Το σχολείο ως κοινότητα: Ζούμε μαζί και στηρίζουμε ο ένας τον άλλον».

       Οι συγκεκριμένες Θ.Ε. συνίστανται από επιμέρους υποενότητες.

6.  Ποιες οι θεματικές ενότητες κατά τη φετινή χρονιά;

      

       Όσον αφορά στο ποιες θεματικές ενότητες θα προσεγγίσουμε κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους, στο Π.Σ. προτείνεται αρχικά να πραγματευτούμε αυτές που αφορούν στις δεξιότητες επικοινωνίας, στην αναγνώριση, στην έκφραση και διαχείριση συναισθημάτων καθώς και στην αυτοαντίληψη-αυτοεκτίμηση.

7.   Ποια μορφή μπορεί να πάρει ένα σχέδιο διδασκαλίας;

      

       Για την προετοιμασία των σχεδίων διδασκαλίας θα έχουμε ως γνώμονα τις ώρες, οι οποίες διατίθενται στον ετήσιο προγραμματισμό. Δομικά μέρη κάθε διδακτικής ενότητας είναι οι εξής δραστηριότητες, οι οποίες όμως σε κάθε περίπτωση θα μπορούσαν να διαφοροποιηθούν:

α) Παροχή αφόρμησης με ποικίλα ερεθίσματα

β) Επεξεργασία-ανάπτυξη του θέματος με συγκεκριμένες δραστηριότητες (καταιγισμό ιδεών, ατομικές και ομαδικές εργασίες, παιχνίδι ρόλων, διεξαγωγή debate κ.ά.)

γ) Συζήτηση

δ) Κλείσιμο, αποτίμηση, συμπέρασμα στο τέλος της διδακτικής περιόδου

       Για την στήριξη των εκπαιδευτικών που αναλαμβάνουν την εποπτεία και καθοδήγηση των Βιωματικών Δράσεων υπάρχει σχετικό υλικό αναρτημένο στο ψηφιακό σχολείο (http://ebooks.edu.gr/2013/course-main.php?course=DSGYM-A119).

8.   Ποιος ο σκοπός της εφαρμογής της Σχολικής και Κοινωνικής Ζωής (Σ.Κ.Ζ) στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα;

       Οι σύγχρονες προσεγγίσεις στο χώρο της εκπαίδευσης τα τελευταία χρόνια σε διεθνές επίπεδο (η θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης, η «θετική ψυχολογία», η συστημική προσέγγιση του σχολείου, η προαγωγή της σωματικής και ψυχικής υγείας και ευεξίας του μαθητή,                     η καλλιέργεια ικανοτήτων και αξιών) οδηγούν στην ανάπτυξη μιας νέας οπτικής του σχολείου που στόχος του είναι η πρόληψη φαινομένων όπως η εγκατάλειψη του σχολείου, ο κοινωνικός αποκλεισμός και οι εκδηλώσεις βίας στο σχολικό περιβάλλον, η ενίσχυση της αίσθησης                           της κοινότητας στο σχολικό περιβάλλον και γενικά η προαγωγή και η ψυχική ανθεκτικότητα                       των μαθητών.

       Με δεδομένο ότι και στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα καταγράφηκε τελευταία αύξηση των προβλημάτων μάθησης και ψυχοκοινωνικής προσαρμογής των μαθητών, έρευνες κατέδειξαν την αναγκαιότητα να εισαχθεί η Σ.Κ.Ζ και στο πρόγραμμα του ελληνικού σχολείου, καθώς αναμένεται ότι θα υποφέρει πολλά οφέλη σε επίπεδο ομάδας αλλά και του ατόμου.

9.  Ποιος ο ρόλος του εκπαιδευτικού;

       Ο ρόλος του εκπαιδευτικού σε κάθε εκπαιδευτική καινοτομία είναι σημαντικός. Ειδικότερα για τη Σ.Κ.Ζ. η οποία αποτελεί ένα ξεχωριστό αντικείμενο με τις δικές της ιδιαιτερότητες, ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι πολύ σημαντικός. Η πίστη και ο ενθουσιασμός του εκπαιδευτικού στην αναγκαιότητα της Σ.Κ.Ζ. θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχή έκβαση των στόχων της συγκεκριμένης διδακτικής ώρας. Για την υλοποίηση των σχεδίων εργασίας της Σ.Κ.Ζ, ο ρόλος του εκπαιδευτικού συνίσταται κυρίως στο να ενισχυθεί η έννοια της ομάδας, αλλά και να εμπεδωθούν οι όροι λειτουργίας της, όπως να γνωστοποιηθούν οι βασικές αρχές (ο σεβασμός        της άποψης των άλλων, η συνεργατικότητα, η αλληλουποστήριξη, η ελευθερία της έκφρασης,                 η αποδοχή της διαφορετικότητας κ.α.). Αυτό επιτυγχάνεται με τη σύνταξη του συμβολαίου.                Οι στόχοι, τους οποίους θα περιλαμβάνει το συμβόλαιο που θα συνάψουμε με τους μαθητές μας, θα πρέπει να είναι ξεκάθαροι και να αναφέρονται είτε στη συμπεριφορά είτε στη βελτίωση της σχολικής επίδοσης. Με αυτόν τον τρόπο οι εκπαιδευτικοί γίνονται πιο αποτελεσματικοί, ενισχύεται ο ρόλος τους προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις τις σύγχρονης σχολικής τάξης και να υποστηρίζουν αποτελεσματικά τις ανάγκες των μαθητών τους.

Ο ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΠΕ02

Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ

Δρ ΚΟΚΟΡΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ