ΓΙ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΗΡΩΙΔΑ ΔΑΣΚΑΛΑ
γιατί δεν μίλησε κανείς;
ΘΕΛΩ να τιμήσω μία ΗΡΩΙΔΑ, που η ελληνική εκπαίδευση φρόντισε, σαν τόσα άλλα, να ξεχαστεί. Στη φωτογραφία, η ηρωίδα του Μακεδονικού αγώνα, Βελίκα Τράικου, νεκρή και κατακρεουργημένη. Διαβάστε παρακάτω την ιστορία της για να καταλάβετε τι δασκάλες έχει βγάλει αυτός ο τόπος.
► Η Βελίκα Τράικου υπήρξε μια δασκάλα, νεομάρτυς του Μακεδονικού αγώνος. Γεννημένη το 1883, στο Γραδεμπόριο (σημερινός Πεντάλοφος του Δήμου Ωραιοκάστρου της Περιφερειακής
Ενότητας Θεσσαλονίκης), πεντάρφανη από μικρή, μα προικισμένη με αδάμαστη θέληση, με τη βοήθεια φιλανθρώπων κατόρθωσε να φοιτήσει στο Ανώτερο Παρθεναγωγείο Θεσσαλονίκης και το 1900 διορίστηκε δασκάλα στην περιοχής Καρατζόβας (πριν την τουρκοκρατία και μετά αυτής, ήταν η Επαρχία Αλμωπίας και σήμερα ο Δήμος Αλμωπίας της Περιφ. Ενότητας Πέλλας), στη φωλιά των Βουλγάρων Κομιτατζήδων (τότε, βλέπετε, δεν υπήρχαν «Ψευδομακεδόνες»), όπου ρίχτηκε στην αποστολή της με ενθουσιασμό. Κι όταν τον Αύγουστο του 1901, που ο Ίων Δραγούμης κατευθύνονταν στο ελληνόψυχο Μοναστήρι (πρόκειται για την ελληνικότατη Ηράκλεια Λυγκηστίδα, σημερινή Μπίτολα ψευδοκράτους ΦΥΡΟΜ), πραγματοποιήθηκε στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μεγάλη σύσκεψη Ελλήνων πατριωτών, η Βελίκα ήταν παρούσα κι έκανε τις προτάσεις της…
• Το φθινόπωρο ο Δραγούμης ζήτησε από το Κέντρο Θεσσαλονίκης να του στείλουν ένα πρόσωπο άξιο να επωμιστεί το βαρύ έργο του συνδέσμου Μοναστηρίου – Καστοριάς – Θεσσαλονίκης. Συνιστούσε να είναι έμπιστο, γενναίο, ικανό, να αντέχει σε κακουχίες και πεζοπορία, να διαθέτει εξαιρετική ευφυΐα για ν’ αποφεύγει τις παγίδες των Βουλγάρων, να διακατέχεται από βαθύ αίσθημα ευθύνης και προ παντός να είναι αποφασισμένο να δώσει και τη ζωή του ακόμα για ό,τι πιστεύει κι υπηρετεί.
• Φαντάζεται κανείς την κατάπληξη του, όταν είδε να του στέλνουν, αντί κάποιου θεριεμένου παλικαριού, τη ροδομάγουλη δασκαλίτσα Βελίκα! Κι όμως, η κοπέλα εκείνη στάθηκε άξια στο ύψος της σπουδαίας της αποστολής, γιατί, γνωρίζοντας άπταιστα την τουρκική και βουλγαρική γλώσσα και προικισμένη με σπάνια υποκριτικά προσόντα, παριστάνοντας πότε τη μισότρελη Τουρκάλα χωρική και πότε τη Βουλγάρα ραδικού ή γαλατού, έγινε το μάτι και το αυτί του αγώνα. Κανείς δεν μπορούσε να την υποψιαστεί, καθώς μετέφερε έγγραφα ραμμένα στα ξεφτισμένα της ποδογύρια ή χαμένα στις πανέμορφες πλεξίδες της.
• Αεικίνητη κι αγωνιστική έμοιαζε γοργοπόδαρο ελάφι, που εκμηδένιζε την απόσταση Μοναστήρι – Θεσσαλονίκη. Κι ήταν ν’ απορεί κανείς, εκείνη η σφριγηλή κοπέλα, που ο κίνδυνος ήταν η ανάσα της, πώς μπορούσε και μεταμορφώνονταν, όταν το ήθελε, σ’ ένα αξιολύπητο πλάσμα πέρα κι έξω από κάθε υποψία.
• Το 1903, η βουλγαρική θηριωδία στη Μακεδονία είχε ξεπεράσει κάθε προηγούμενο. Η γη βάφονταν με αίμα αθώων. Άγρια εγκλήματα γίνονταν καθημερινά κι όμως, η Βελίκα, απτόητη, γύριζε στις ερημιές. Όλοι θαύμαζαν κι υπολόγιζαν την προσφορά της. Κι όταν αργότερα με τον ερχομό του Παύλου Μελά ο αγώνας εντάθηκε, η μικρή ηρωίδα προσέφερε ανεκτίμητες υπηρεσίες σαν σύνδεσμος των προξενείων.
• Όμως σε μια τέτοια αποστολή στα Γιαννιτσά, δολοφονικό χέρι Βουλγάρων έσχισε τα νεανικά της στήθη, όταν, παρά τα βασανιστήρια στα οποία την υπέβαλαν να μαρτυρήσει τι γνώριζε, αυτή εξακολουθούσε να παριστάνει την τρελή. Έτσι πήρε στο θάνατο τα μυστικά της. Ήταν καλοκαίρι, 28 Αυγούστου του 1904. Στη Θεσσαλονίκη, όπου μεταφέρθηκε η σωρός της, της έγινε μεγαλοπρεπής κηδεία και τη θρήνησε μια ολόκληρη λαοθάλασσα.
γιατί δεν μίλησε κανείς;
ΘΕΛΩ να τιμήσω μία ΗΡΩΙΔΑ, που η ελληνική εκπαίδευση φρόντισε, σαν τόσα άλλα, να ξεχαστεί. Στη φωτογραφία, η ηρωίδα του Μακεδονικού αγώνα, Βελίκα Τράικου, νεκρή και κατακρεουργημένη. Διαβάστε παρακάτω την ιστορία της για να καταλάβετε τι δασκάλες έχει βγάλει αυτός ο τόπος.
► Η Βελίκα Τράικου υπήρξε μια δασκάλα, νεομάρτυς του Μακεδονικού αγώνος. Γεννημένη το 1883, στο Γραδεμπόριο (σημερινός Πεντάλοφος του Δήμου Ωραιοκάστρου της Περιφερειακής
Ενότητας Θεσσαλονίκης), πεντάρφανη από μικρή, μα προικισμένη με αδάμαστη θέληση, με τη βοήθεια φιλανθρώπων κατόρθωσε να φοιτήσει στο Ανώτερο Παρθεναγωγείο Θεσσαλονίκης και το 1900 διορίστηκε δασκάλα στην περιοχής Καρατζόβας (πριν την τουρκοκρατία και μετά αυτής, ήταν η Επαρχία Αλμωπίας και σήμερα ο Δήμος Αλμωπίας της Περιφ. Ενότητας Πέλλας), στη φωλιά των Βουλγάρων Κομιτατζήδων (τότε, βλέπετε, δεν υπήρχαν «Ψευδομακεδόνες»), όπου ρίχτηκε στην αποστολή της με ενθουσιασμό. Κι όταν τον Αύγουστο του 1901, που ο Ίων Δραγούμης κατευθύνονταν στο ελληνόψυχο Μοναστήρι (πρόκειται για την ελληνικότατη Ηράκλεια Λυγκηστίδα, σημερινή Μπίτολα ψευδοκράτους ΦΥΡΟΜ), πραγματοποιήθηκε στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μεγάλη σύσκεψη Ελλήνων πατριωτών, η Βελίκα ήταν παρούσα κι έκανε τις προτάσεις της…
• Το φθινόπωρο ο Δραγούμης ζήτησε από το Κέντρο Θεσσαλονίκης να του στείλουν ένα πρόσωπο άξιο να επωμιστεί το βαρύ έργο του συνδέσμου Μοναστηρίου – Καστοριάς – Θεσσαλονίκης. Συνιστούσε να είναι έμπιστο, γενναίο, ικανό, να αντέχει σε κακουχίες και πεζοπορία, να διαθέτει εξαιρετική ευφυΐα για ν’ αποφεύγει τις παγίδες των Βουλγάρων, να διακατέχεται από βαθύ αίσθημα ευθύνης και προ παντός να είναι αποφασισμένο να δώσει και τη ζωή του ακόμα για ό,τι πιστεύει κι υπηρετεί.
• Φαντάζεται κανείς την κατάπληξη του, όταν είδε να του στέλνουν, αντί κάποιου θεριεμένου παλικαριού, τη ροδομάγουλη δασκαλίτσα Βελίκα! Κι όμως, η κοπέλα εκείνη στάθηκε άξια στο ύψος της σπουδαίας της αποστολής, γιατί, γνωρίζοντας άπταιστα την τουρκική και βουλγαρική γλώσσα και προικισμένη με σπάνια υποκριτικά προσόντα, παριστάνοντας πότε τη μισότρελη Τουρκάλα χωρική και πότε τη Βουλγάρα ραδικού ή γαλατού, έγινε το μάτι και το αυτί του αγώνα. Κανείς δεν μπορούσε να την υποψιαστεί, καθώς μετέφερε έγγραφα ραμμένα στα ξεφτισμένα της ποδογύρια ή χαμένα στις πανέμορφες πλεξίδες της.
• Αεικίνητη κι αγωνιστική έμοιαζε γοργοπόδαρο ελάφι, που εκμηδένιζε την απόσταση Μοναστήρι – Θεσσαλονίκη. Κι ήταν ν’ απορεί κανείς, εκείνη η σφριγηλή κοπέλα, που ο κίνδυνος ήταν η ανάσα της, πώς μπορούσε και μεταμορφώνονταν, όταν το ήθελε, σ’ ένα αξιολύπητο πλάσμα πέρα κι έξω από κάθε υποψία.
• Το 1903, η βουλγαρική θηριωδία στη Μακεδονία είχε ξεπεράσει κάθε προηγούμενο. Η γη βάφονταν με αίμα αθώων. Άγρια εγκλήματα γίνονταν καθημερινά κι όμως, η Βελίκα, απτόητη, γύριζε στις ερημιές. Όλοι θαύμαζαν κι υπολόγιζαν την προσφορά της. Κι όταν αργότερα με τον ερχομό του Παύλου Μελά ο αγώνας εντάθηκε, η μικρή ηρωίδα προσέφερε ανεκτίμητες υπηρεσίες σαν σύνδεσμος των προξενείων.
• Όμως σε μια τέτοια αποστολή στα Γιαννιτσά, δολοφονικό χέρι Βουλγάρων έσχισε τα νεανικά της στήθη, όταν, παρά τα βασανιστήρια στα οποία την υπέβαλαν να μαρτυρήσει τι γνώριζε, αυτή εξακολουθούσε να παριστάνει την τρελή. Έτσι πήρε στο θάνατο τα μυστικά της. Ήταν καλοκαίρι, 28 Αυγούστου του 1904. Στη Θεσσαλονίκη, όπου μεταφέρθηκε η σωρός της, της έγινε μεγαλοπρεπής κηδεία και τη θρήνησε μια ολόκληρη λαοθάλασσα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου