Παρασκευή 25 Μαΐου 2012

Πανελλήνιες εξετάσεις 2012 - Δείτε τα θέματα, τις λύσεις και τα σχόλια.

Δείτε στην ΔΑΚΕ ΚΑΒΑΛΑΣ τα θέματα και τις προτεινόμενες λύσεις
( ΣΤΟ ΠΛΑΓΙΟ ΜΕΝΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟ  ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΣΕ  ΤΡΕΙΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ )
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 25/5/2012

Κ.Π.Καβάφης, «Μελαγχολία Ιάσωνος Κλεάνδρου ποιητού εν Κομαγηνή 595 μ.Χ.» : Ν.Ε Λογοτεχνία Κατεύθυνσης Γ’ Λυκείου

Κ.Π.Καβάφης, «Μελαγχολία Ιάσωνος Κλεάνδρου ποιητού εν Κομαγηνή 595 μ.Χ.»
Αυτό είναι το θέμα των πανελληνίων εξετάσεων στο μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας
Σε λίγο νεωτερα

ΚΑΙ ΕΔΩ  ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ  ΑΠΟ ΑΛΛΗ  ΠΗΓΗ 


ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 2012
Α1. Ένα βασικό χαρακτηριστικό της ποίησης του Καβάφη είναι ο πεζολογικός τόνος, ο οποίος δημιουργεί μία αίσθηση οικειότητας και ξεφεύγει από τα όρια της παραδοσιακής ποίησης. Πεζολογία: Το γήρασμα του σώματος και της μορφής μου/ είναι πληγή από φρικτό μαχαίρι
Η γλώσσα του Καβάφη είναι ιδιότυπη. Μείγμα καθαρεύουσας, Δημοτικής και Κωνσταντινοπολίτικου ιδιώματος. Ιδιότυπη Γλώσσα: Το Κωνσταντινοπολίτι-κο κάμνουνε. Καθαρεύουσα: εγκαρτέρησι, εν Φαντασία και Λόγω, Δημοτι-κή: νοιώθεται
Σύμβολα: μαχαίρι. Η χρήση συμβόλου είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της Καβαφικής ποίησης. Το μαχαίρι δηλώνει τον πόνο που προκαλούν τα γηρα-τειά.
Β1. Το ποίημα έχει ένα πραγματικά δυσανάλογο τίτλο σε σχέση με την έκτα-σή του. Η λέξη μελαγχολία, η οποία εισάγει τον τίτλο είναι μια έννοια τετριμ-μένη στην εποχή του Καβάφη και παραπέμπει στη θλίψη, ο ίδιος όμως τη χρη-σιμοποιεί περιπαικτικά δίνοντας ήδη με την πρώτη λέξη το θέμα του ποιήμα-τος. Ο Ιάσων Κλεάνδρου είναι ένα πλαστό πρόσωπο, δημιούργημα του ποιητή, όπως συνήθως αρέσκεται ο Καβάφης. Η λέξη Ιάσων εσωκλείει την έννοια «ί-αση» ενώ η λέξη Κλεάνδρου συντίθεται από τις λέξεις «κλέος» και «ανήρ», επιδιώκοντας να τονίσει το ζήτημα της ίασης από τον πόνο, ο οποίος στη συνέ-χεια αποκαλύπτεται ότι προκαλείται λόγω των γηρατειών. Με τη λέξη ποιητού αποκαλύπτει την ιδιότητα του ποιητικού υποκειμένου. Ο Ιάσων Κλεάνδρου είναι ποιητής όπως και ο Καβάφης. Η Κομμαγηνή είναι ένα ανεξάρτητο κρα-τίδιο βορειοανατολικά της Συρίας ως το 638 μ.Χ., οπότε καταλήφθηκε από τους Άραβες, τμήμα της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Στο κρατίδιο της Κομμα-γηνής γίνεται αναφορά και στον «Τελευταίο σταθμό» του Σεφέρη. Στον τίτλο δίνεται ο τόπος και αμέσως μετά ο χρόνος του 595 μ.Χ., κατά τον οποίο επι-κρατεί στην Κομμαγηνή κλίμα παρακμής. Έχει προταθεί η άποψη ότι, αν ανα-προσαρμόσουμε τους αριθμούς της ημερομηνίας, προκύπτει η πραγματική η-λικία του ίδιου του Καβάφη, ο οποίος, όταν γράφει το ποίημα, είναι 58 ετών.
Είναι χαρακτηριστικοί οι σχεδόν μονολεκτικοί τίτλοι των ποιημάτων του Κα-βάφη όπως ο «Δαρείος» και η «Ιθάκη». Ωστόσο, ο συγκεκριμένος τίτλος είναι ένας από τους εκτενέστερους των ποιημάτων που έγραψε ποτέ Καβάφης -όχι χωρίς λόγο- γιατί το ιστορικό άλλοθι αυτού του εσωτερικού μονολόγου περιο-ρίζεται στον τίτλο και έτσι η ταύτιση των δύο ποιητών είναι σχεδόν αναπόφευ-κτη. Πράγματι πίσω από τον φανταστικό ποιητή κρύβεται ο Καβάφης, ο οποίος θέλει να εκφράσει προσωπικές ανησυχίες και συναισθήματα, τα οποία προ-
σπαθεί μέσω της ποίησης, την οποία θεωρεί γιατρειά, να αντιμετωπίσει. Ο Ια-σων Κλεάνδρου αποτελεί προσωπείο του ποιητή και έχει πολλά σημεία ταύτι-σης με τον Καβάφη όπως την κοινή ιδιότητα, αφού είναι και οι δύο ποιητές, καθώς και την κοινή ηλικία. Επίσης, και ο Καβάφης και ο Ιάσων αποστρέφο-νται τα γηρατειά και έχουν υψηλή αντίληψη για την τέχνη της ποίησης. Με τον εκτενή αυτό τίτλο ο Καβάφης φροντίζει να αποστασιοποιείται από τα λεγόμενά του μεταθέτοντας τον αφηγητή σε ένα εντελώς διαφορετικό χρονικά και τοπικά ιστορικό πλαίσιο. Αυτόν το ρόλο διαδραματίζει και η στίξη του τίτλου. Η άνω τελεία του τίτλου επιδιώκει να διαχωρίσει τα υπόλοιπα στοιχεία από τη χρονο-λογία δηλώνοντας έτσι τη διαχρονικότητα του προβλήματος και δημιουργώ-ντας ένα ψευδο-ιστορικό πλαίσιο. Ποτέ κανένας Ιάσωνας Κλεάνδρου δεν υ-πήρξε στην Κομμαγηνή το 595 μ.χ.
Το ποίημα δημοσιεύτηκε 1918 με τον τίτλο «Μαχαίρι» και το 1921 με το συ-γκεκριμένο τίτλο μετά από παρέμβαση του ποιητή. Αν το ποίημα είχε άλλο τίτλο, η ταύτιση του ποιητικού υποκειμένου με τον ποιητή θα ήταν μονόδρο-μος. Παρότι όμως άλλαξε τον τίτλο οι μελετητές υποστηρίζουν ότι το ποίημα θα μπορούσε να έχει τον τίτλο «Μελαγχολία του Κωσταντίνου Καβάφη ποιη-τού εν Αλεξανδρεία 1921 μ.Χ.».
Β2. Ο Καβάφης χρησιμοποιεί προσεκτικά τα εκφραστικά του μέσα. Έτσι χρη-σιμοποιεί την προσωποποίηση της τέχνης: «Τέχνη της Ποιήσεως», την επα-νάληψη των στίχων: «πληγή από φρικτό μαχαίρι», το υπερβατό σχήμα: «νάρ-κης του άλγους δοκιμές» και την μεταφορά: «φάρμακα …. της ποιήσεως».
Η προσωποποίηση γίνεται φανερή γιατί το ποιητικό υποκείμενο κάνει χρήση του β’ενικού προσώπου δηλώνοντας έτσι την ύπαρξη δεύτερου προσώπου με το οποίο διαλέγεται. Το πρόσωπο αυτό είναι η ποίηση, η οποία υιοθετεί τον ρόλο του γιατρού.
Η επανάληψη των στίχων π.χ. «πληγή από φρικτό μαχαίρι» και «Τέχνη της Ποιήσεως» αποσκοπεί στο να τονίσει το κεντρικό ζήτημα που απασχολεί το ποιητικό υποκείμενο και δεν είναι άλλο από τα γηρατειά. Επίσης αποσκοπεί να τονίσει την πηγή της ίασης που είναι η Ποίηση.
Το υπερβατό σχήμα χρησιμοποιείται στο χωρίο: «νάρκης του άλγους δοκιμές» αντί για «δοκιμές νάρκης του άλγους» που θα ήταν η φυσική σειρά των λέξε-ων. Το συγκεκριμένο σχήμα λόγου δημιουργείται όταν ανάμεσα σε δυο λέξεις, που έχουν στενή λογική και συντακτική σχέση μεταξύ τους, παρεμβάλλονται μια ή περισσότερες λέξεις. Το σχήμα αποσκοπεί στο να τονίσει τις απόπειρες να κατευναστεί ο πόνος .
Η μεταφορά που χρησιμοποιεί, όταν αναφέρεται στα φάρμακα της Ποίησης αποσκοπεί στο να παρουσιάσει πιο έντονα την ίαση στη μελαγχολία που επι-φέρουν τα γηρατειά και στο να εντάξει άμεσα τον αναγνώστη στην παρουσία-ση του προβλήματος και στην ενδεχόμενη λύση του.
Γ1. Το ποιητικό υποκείμενο οδηγείται στην απόγνωση. Συνειδητοποιώντας την πραγματική κατάσταση, θεωρεί ως μόνη πηγή λύτρωσης την Ποίηση: «Εἰς σέ προτρέχω Τέχνη τῆς Ποιήσεως». Ο μόνος τρόπος για να κατευνάσει τον πόνο του είναι η ποίηση: «Πού κάπως ξέρεις ἀπο φάρμακα». Με τον στίχο αυτό φανερώνεται ότι και στο παρελθόν η ποίηση τον έχει βοηθήσει σε παρόμοιες προσωπικές ανησυχίες. Εδώ η ποίηση αποτελεί γιατρειά, η οποία με τα φάρ-μακά της παρέχει θεραπεία. Τα φάρμακα αυτά είναι η φαντασία και ο λόγος. Η φαντασία δίνει τη δυνατότητα στον άνθρωπο να ονειρευτεί απομακρύνοντάς τον από τη ζοφερή πραγματικότητα και τα προβλήματά της, ενώ ο λόγος εκ-φράζει συναισθήματα και εξωτερικεύει προβληματισμούς για ανακούφιση. Η αφοσίωση στην ποίηση είναι η μόνη άμυνα κατά της φθοράς που υφίσταται το σώμα. Η φθορά του σώματος και όχι ο φόβος του θανάτου οδηγεί το φαντα-στικό ποιητή να αναζητά στα «φάρμακα» της Τέχνης παρηγοριά. Με τη λέξη «κάπως», εννοείται ότι η θεραπεία που προσφέρει η τέχνη είναι πρόσκαιρη, αφού οι πληγές του χρόνου δεν επουλώνονται οριστικά.
Δ1. Το ποίημα του Καβάφη και του Λειβαδίτη παρουσιάζουν ομοιότητες και διαφορές. Η πρώτη κεντρική ομοιότητα εντοπίζεται στο χωρίο: το γήρασμα του σώματος και της μορφής μου από ποίημα του Καβάφη σε σχέση με το χωρίο: στην ηλικία μου χιονίζει του Λειβαδίτη. Επίσης η φράση: τα φάρμακά σου φέρε, προσιδιάζει νοηματικά με το η σάρκα μου ένας επίδεσμος από τα παράλληλο κείμενο. Επιπλέον η ιδιότητα του ποιητικού υποκειμένου στο ποί-ημα του Καβάφη είναι κοινή με το ποιητικό υποκείμενο του ποιήματος του Λειβαδίτη: επάγγελμά μου το ακατόρθωτο, ενώ το ποιητικό υποκείμενο ποιη-τής δηλώνεται στον τίτλο.
Οι διαφορές, οι οποίες εντοπίζονται στα δύο ποιήματα είναι οι εξής: στο ποίη-μα του Λειβαδίτη το ποιητικό υποκείμενο αισθάνεται ότι κανείς δεν μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του πόνου: κανείς δε μπορεί να με βοηθήσει στον πόνο μου/ εκτός απ’ τον ίδιο μου τον πόνο. Αντίθετα στο Καβάφη τα φάρμακα αναζητούνται στην Τέχνη της ποιήσεως: εις σε προστρέχω Τέχνη της Ποιήσεως/ κάπως ξέρεις από φάρμακα. Επιπλέον ο ρόλος της Ποίησης είναι διαφορετικός για κάθε ποιητή. Στο ποιήμα του Καβάφη η Τέχνη της Ποί-ησης προσφέρει μια παροδική ανακούφιση του πόνου: Τα φάρμακά σου φέρε Τέχνη της Ποιήσεως/ που κάμνουνε – για λίγο- να μη νοιώθεται η πληγή, ενώ στο ποίημα του Λειβαδίτη η ποίηση φέρεται να μη χρησιμεύει σε τίποτα, όταν
πια τα χρόνια έχουν περάσει: όταν δεν μπορεί να σου χρησιμεύσει πια σε τί-ποτα (η Ποίηση) (αντιλαμβάνεται αργά το βοηθητικό ρόλο της ποίησης στη ζωή του).
Οι απαντήσεις είναι ενδεικτικές: μπορούν να χρησιμοποιηθούν και άλλες εναλ-λακτικές παραπομπές, οι οποίες αποδίδουν εξίσου ικανοποιητικές απαντήσεις.

ΚΑΙ ΕΔΩ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΠΟ ΑΛΛΗ  ΠΗΓΗ 







 


-ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (ΘΕΩΡ.Κ.) - ΘΕΜΑΤΑ - ΛΥΣΕΙΣ
 





-ΦΥΣΙΚΗ (ΘΕΤ. + ΤΕΧΝ.Κ) - ΘΕΜΑΤΑ - ΛΥΣΕΙΣ







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου