Τεχνητή Νοημοσύνη στην Εκπαίδευση: Ευκαιρία ή Κίνδυνος για τους Μαθητές;

Αν είστε γονείς, εκπαιδευτικοί ή ασχολείστε με την εκπαίδευση των νέων, θα έχετε σίγουρα αντιληφθεί το ζήτημα που έχει ανακύψει τα τελευταία χρόνια με τη ραγδαία εξάπλωση των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης. Πολλοί μαθητές αναθέτουν πλέον τις εργασίες τους σε γλωσσικά μοντέλα, άλλοι συνομιλούν με chatbots μοιράζοντας προσωπικά τους δεδομένα, ενώ δεν λείπουν και περιπτώσεις κακόβουλης χρήσης εφαρμογών που αλλοιώνουν φωτογραφίες ή δημιουργούν ψεύτικες ψηφιακές σχέσεις. Το φαινόμενο έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις και προκαλεί έντονη ανησυχία στους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων.

Η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί να αντιμετωπίσει το ζήτημα φέρνοντας το ChatGPT μέσα στην τάξη. Πρόσφατα υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας με την OpenAI για ένα πιλοτικό πρόγραμμα σε 20 σχολεία, στο πλαίσιο του οποίου οι μαθητές θα καλούνται να ελέγχουν τα αποτελέσματα και τις λεγόμενες «ψευδαισθήσεις» του συστήματος. Ωστόσο, γεννάται το ερώτημα: είναι αυτός ο πραγματικός στόχος της εκπαίδευσης; Θέλουμε οι μαθητές να γίνουν δοκιμαστές μιας ατελούς τεχνολογίας ή να μάθουν να σκέφτονται αυτόνομα, να ερευνούν και να αναπτύσσουν κριτική σκέψη;

Η εκπαίδευση οφείλει να συμβαδίζει με την εποχή της, όμως αυτό πρέπει να γίνεται μεθοδικά και υπεύθυνα. Η άκριτη ή αποσπασματική ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στη σχολική διαδικασία μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερα προβλήματα απ’ όσα λύνει. Υπάρχει ο κίνδυνος πολλοί μαθητές να χάσουν την επαφή με τη χαρά της μάθησης, βλέποντας την OpenAI ή τα παρόμοια εργαλεία ως εύκολη λύση, ενώ μόνο λίγοι ίσως καταφέρουν να τα αξιοποιήσουν ουσιαστικά.

Πρόκειται, ουσιαστικά, για ένα πείραμα που βρίσκεται σε εξέλιξη. Η πιο αποτελεσματική άμυνα απέναντι στην ανεξέλεγκτη διείσδυση τέτοιων τεχνολογιών είναι η ενημέρωση και ο ψηφιακός εγγραμματισμός. Αν ενδιαφερόμαστε πραγματικά για το μέλλον των παιδιών, αξίζει να δώσουμε έμφαση στην εκπαίδευση για υπεύθυνη χρήση της τεχνολογίας, καλλιεργώντας στους νέους επίγνωση, κρίση και ισορροπία — δεξιότητες πολύ πιο πολύτιμες από οποιοδήποτε ψηφιακό εργαλείο.