ΣτΕ: «Συνταγματικός» ο νόμος Πιερρακάκη για τα κολλέγια

 

Το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) άναψε «πράσινο φως» για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων στη χώρα μας, κρίνοντας ότι ο σχετικός νόμος δεν αντίκειται στο Σύνταγμα.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ, η νομοθετική ρύθμιση δεν παραβιάζει το άρθρο 16 του Συντάγματος, το οποίο προβλέπει ότι η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από το κράτος.

Η απόφαση αυτή σηματοδοτεί μία σημαντική θεσμική αλλαγή στο εκπαιδευτικό τοπίο, καθώς ανοίγει τον δρόμο για τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα, υπό προϋποθέσεις και κρατική εποπτεία.

Σημειώνεται ότι η γνωμοδότηση του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας εκδόθηκε με βάση το άρθρο 34, παρ. 8 του π.δ. 18/1989, όπως αυτό τροποποιήθηκε από το άρθρο 25 του ν. 4786/2021.

Το Δικαστήριο έκρινε τα εξής:

Α. Οι διατάξεις των παρ. 5 και 8 του άρθρου 16 του Συντάγματος, ενόψει και του σκοπού τους, που συνίσταται στην παροχή υψηλού επιπέδου ανώτατης εκπαίδευσης, σε συνδυασμό με την παρ. 1 του άρθρου 16, η οποία κατοχυρώνει την ελευθερία της εκπαίδευσης και την ακαδημαϊκή ελευθερία, ερμηνεύονται – σύμφωνα και με την ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 28 του Συντάγματος αλλά και επί τη βάσει των αρχών της αμοιβαίας εμπιστοσύνης και της καλόπιστης συνεργασίας των κρατών μελών (αρ. 2 και 4 παρ.3 ΣΕΕ) – σε αρμονία με το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ειδικότερα, οι ως άνω συνταγματικές διατάξεις ερμηνεύονται ενόψει των νεότερων νομοθετικών και νομολογιακών δεδομένων του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία αφορούν την παροχή ανώτατης εκπαίδευσης (αρ. 165 ΣΛΕΕ), την ελευθερία εγκατάστασης (αρ. 49 ΣΛΕΕ), καθώς και το θεμελιώδες δικαίωμα ίδρυσης εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με σεβασμό των δημοκρατικών αρχών (αρ. 14 παρ. 3 του Χάρτη).

Επί τη βάσει των ανωτέρω, δεν αποκλείεται κατά το Σύνταγμα η ίδρυση και λειτουργία παραρτημάτων αλλοδαπών πανεπιστημίων προερχομένων από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή από χώρα συμβεβλημένη στην GATS, κατά τους όρους ειδικού νόμου, με τον οποίον διασφαλίζεται υψηλό επίπεδο σπουδών και προστατεύεται η ακαδημαϊκή ελευθερία. Κατόπιν τούτων, απορρίπτονται, κατά πλειοψηφία, τρεις αιτήσεις ακυρώσεως που έχουν ασκηθεί από Καθηγητές Α.Ε.Ι. και την ΠΟΣΔΕΠ.

Β. Το σύστημα του ως άνω νόμου, ως προς τους όρους αδειοδότησης και λειτουργίας, δεν εισάγει υπέρμετρους περιορισμούς στην ελευθερία εγκατάστασης (άρθρο 49 ΣΛΕΕ). Κατόπιν τούτου, απορρίπτεται, κατά πλειοψηφία, αίτηση ακυρώσεως των κολλεγίων.