Ο δεκάλογος του μηχανογραφικού

Σε λίγες μέρες θ' αναρτηθούν οι βαθμολογίες των πανελλαδικών εξετάσεων και έπειτα θα έρθει η ώρα του μηχανογραφικού. Και αν θέλουμε να το συμπληρώσουμε σωστά, δεν έχουμε παρά να θέσουμε την εξής ερώτηση στον εαυτό μας: τι είναι αυτό που θέλω να διαβάζω και να παρακολουθώ επί (τουλάχιστον) 4 έτη (και στη συνέχεια, σ' έναν ιδανικό κόσμο, τι θέλω να κάνω 8 ώρες την μέρα, περίπου 5 μέρες την εβδομάδα και σχεδόν κάθε μέρα μέχρι να βγω στη σύνταξη); Εντάξει, μπορεί ν' ακούγεται πολύ μακρινό, μπορεί πολλοί πλέον ν' ασχολούνται με μια εργασία "ξένη" προς τις σπουδές τους, όμως αν ξεκινούσαμε με την προοπτική ότι δεν θα βρούμε δουλειά, ποιος ο λόγος να σπουδάσουμε. Επίσης, λίγοι είναι  ικανοποιημένοι με το αντικείμενο των σπουδών τους.

Πως θα κάνεις την σωστή επιλογή:

1) Θα δηλώσεις τις σχολές σύμφωνα με σειρά προτίμησης και όχι σύμφωνα με τον υψηλό βαθμό σου. Δεν έχει νόημα να περάσεις παιδαγωγικό αν δεν σου αρέσουν τα παιδιά μόνο και μόνο επειδή έβγαλες 18. Δεν έχει νόημα να περάσεις νομική αν δεν σου αρέσει να διαβάζεις άρθρα, κώδικες και κανόνες δικαίου επειδή έβγαλες
18,7. Δεν έχει νόημα να περάσεις ιατρική αν δεν μπορείς να εκτίθεσαι στον ανθρώπινο πόνο επειδή έβγαλες 19,5. Κάποιος εδώ θα πει: "ναι εντάξει, τότε ένα χρόνο γιατί διάβαζα τόσο, γιατί τόσα φροντιστήρια, γιατί να χαραμίσω έναν μεγάλο βαθμό;" και εγώ θα του απαντούσα πως όλα είναι θέμα οπτικής, για κάποιον είναι χαράμισμα, για κάποιον άλλον αποδείχτηκε επένδυση. 

2) Θα δηλώσεις τις σχολές σύμφωνα με σειρά προτίμησης και όχι σύμφωνα με τον χαμηλό βαθμό σου. Βασικά να πω το εξής αυτονόητο, δεν έχει νόημα να πας φυσικοθεραπεία αν ήθελες ιατρική και ήσουν άτυχος στις εξετάσεις, δεν έχει νόημα να πας σε ΤΕΙ πληροφορικής ενώ στόχευες σε ΑΕΙ - δεν είναι το ίδιο, δεν έχει νόημα να περάσεις  θεολογία αν δεν σου αρέσει επειδή έγραψες 11, δεν έχει νόημα να περάσεις φυτικής παραγωγής αν δεν ξέρεις τι είναι αυτό και έβγαλες 10. Γράψου σε αυτή τη σχολή και δώσε ξανά του χρόνου, αλλά καλού κακού βάλε πρώτα τις σχολές που σ' ενδιαφέρουν γιατί ποτέ δεν ξέρεις πως θα διαμορφωθούν οι βάσεις. 

3) Θα δηλώσεις τις σχολές σύμφωνα με σειρά προτίμησης και όχι σύμφωνα με τις επιθυμίες των γονιών σου και του κοινωνικού σου περίγυρου. Δεν έχεις ν' αποδείξεις τίποτα σε κανέναν και δεν ήρθες σ' αυτόν τον κόσμο για να εκπληρώσεις τα όνειρα των γονιών σου ή να καλύψεις τις ανασφάλειες τους. Πολλές φορές οι γονείς προσπαθούν να βρουν μέσα απ' το παιδί την κοινωνική αναγνώριση. Επίσης δεν χρειάζεται ν' ακολουθήσεις την δουλειά κάποιου γονέα σου αν δεν σου αρέσει, παρά τους δεσμούς που σας ενώνουν, είστε διαφορετικοί άνθρωποι με διαφορετικές επιθυμίες.

4) Θα δηλώσεις τις σχολές σύμφωνα με σειρά προτίμησης και όχι σύμφωνα με τις "ανάγκες" της αγοράς εργασίας. Διανύουμε μια περίοδο που τίποτα δεν είναι σίγουρο και σταθερό. Βλέπουμε ακόμα πως και κάποια επαγγέλματα που θεωρούσαμε δεδομένα ως προς την αποκατάσταση, απομυθοποιούνται. Το 2007 το παιδαγωγικό άγγιξε το 18,2, το 2008 σκαρφάλωσε στο 18,7. Τότε ακόμα, δεν είχαμε καταλάβει τόσο τι θα πει κρίση. Ήταν τότε που έλεγαν ότι θα ζητηθούν πολλοί δάσκαλοι και δημιουργήθηκε μια συσσώρευση.  Θεωρητικά, όποιος μπήκε το 2008 θ' αποφοίτησε το 2012 που όχι μόνο δεν έχουμε προσλήψεις αλλά και απολύσεις. Εδώ παρατηρούμε πως οι "ανάγκες" της αγοράς μεταβάλλονται τόσο απότομα και γρήγορα. Οι αστυνομικές σχολές, επίσης, θα κλείσουν για 2 χρόνια και ακούγεται πως θα υπάρξουν κι εκεί απολύσεις. Τα παραδείγματα δεν δίνονται βέβαια για ν' αποφύγεις αυτές τις σχολές αν σου αρέσουν. Απλά, δήλωσε αυτό που σου αρέσει γιατί δεν υπάρχει σχολή για την οποία μπορεί να σου εγγυηθεί κανείς μέλλον.

5) Αν παρόλα αυτά σκέφτεσαι αστυνομία και στρατό, ψάξε αν είσαι το άτομο που θα μπορούσε ν' αντεπεξέλθει σε τέτοια επαγγέλματα. Σκέψου πως για 2 χρόνια θα είσαι εσώκλειστος, πως η δουλειά σου θα απαιτεί τήρηση του αυστηρού και άστατου ωραρίου, στολή, πειθαρχεία. Πως θ' ανήκεις σ' ένα σώμα και θα πρέπει να το ακολουθείς σε οποιαδήποτε κίνηση ακόμα και αν διαφωνείς, πως ακόμα και αν δυσανασχετείς, θα πρέπει να συμπληρώσεις υποχρεωτικά έναν αριθμό ορισμένων ετών για να παραιτηθείς, πως πολλές φορές θα χρειαστεί να κάνεις επικίνδυνα πράγματα για λίγα χρήματα.

6) Αν δεν ξέρεις προς τα που προσανατολίζεσαι, θέσε κάποιες ερωτήσεις στον εαυτό σου. 

• Σου αρέσει στη δουλειά σου ν' ασχολείσαι με παιδιά/έφηβους; Σου αρέσει σαν εργασιακό περιβάλλον το σχολείο ή το φροντιστήριο; Αν όχι, έχεις αποκλείσει ήδη παιδαγωγικά και καθηγητικές σχολές (αυτό πηγαίνει προς τον μέσο όρο, γιατί για παράδειγμα η φιλολογία, το μαθηματικό, κλπ, είναι επιστήμες και όχι κατ' εξοχήν καθηγητικές σχολές. Μπορείς μετά απ' αυτές να συνεχίσεις και σε άλλο επίπεδο).
• Μπορείς ν' αντέξεις την έκθεση στον ανθρώπινο πόνο, στο αίμα, στις αρρώστιες, στον θάνατο; Αν όχι, έχεις αποκλείσει ήδη τα ιατρικά και τα παραϊατρικά. Έχω παραδείγματα ατόμων που εγκατέλειψαν την νοσηλευτική επειδή δεν μπορούσαν να κάνουν ενέσεις και στην θέα του αίματος λιποθυμούσαν. Τελικά κάπου στην μέση των σπουδών την εγκατέλειψαν. Δεν χρειάζεται να περάσει τόσος καιρός για να καταλάβεις τις αδυναμίες σου, τις ξέρεις ήδη.
• Μπορείς ν' αντέξεις την έκθεση στον ψυχικό ανθρώπινο πόνο; Να βλέπεις ανθρώπους με προβλήματα που υποφέρουν ή δυσκολεύονται στην καθημερινότητα τους; Αν όχι, έχεις αποκλείσει ψυχολογία, κοινωνική εργασία, ειδική αγωγή.
• Πιστεύεις ότι έχεις κάποιο ταλέντο; Γράφεις καλά; Δημοσιογραφία! Σου αρέσει η υποκριτική; Θεατρικές σπουδές! Σου αρέσει η άθληση; ΤΕΦΑΑ! Κάνεις καλό σχέδιο; Αρχιτεκτόνων Μηχανικών! Τι σου αρέσει; Που είσαι καλός; Ποια είναι τα δυνατά σου σημεία;

Αν δυσκολεύεσαι να θέσεις τέτοιες ερωτήσεις στον εαυτό σου, ψάξε στο διαδίκτυο για διάφορα τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού. Μην πάρεις τοις μετρητοίς τ' αποτελέσματα, απλά επεξεργάσου τα.

7) Μην έχεις ψευδή εικόνα για τη σχολή που σκέφτεσαι. Για παράδειγμα αν σου αρέσει να περνάς ώρα στο διαδίκτυο δεν σημαίνει ότι σου αρέσει η πληροφορική. Αν σου αρέσει η ανάγνωση βιβλίων, δεν σημαίνει ότι σου αρέσει η φιλολογία.

8) Για να αποφύγεις τέτοια προβλήματα, το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να μπεις στο πρόγραμμα σπουδών σχολών που σ' ενδιαφέρουν. Όλες οι σχολές έχουν ιστοσελίδα. Δεν έχεις παρά να τις ψάξεις, να μπεις σε αυτές και να δεις το πρόγραμμα σπουδών και ποια μαθήματα προσφέρονται.  Σου αρέσει να κάνεις τέτοια 3ωρα μαθήματα σχεδόν καθημερινά; Τι σου βγάζουν οι τίτλοι των μαθημάτων που βλέπεις; Σου φαίνονται ενδιαφέροντες; Αν έχουν εργαστήρια - που συνήθως είναι υποχρεωτικά, μπορείς να τα παρακολουθείς; 

9) Πέρα απ' τις ιστοσελίδες, πολλές σχολές έχουν δικό τους φόρουμ συζητήσεων. Μπορείς να ψάξεις ένα τέτοιο και να θέσεις τις όποιες απορίες σου για την σχολή. Αν γνωρίζεις ήδη κάποιον φοιτητή μιας σχολής που σ' ενδιαφέρει, μπορείς να μάθεις ακόμα περισσότερα.

10) Μην έχεις ψευδή εικόνα για το επάγγελμα που σκέφτεσαι. Τείνουμε να έχουμε κάποια στερεότυπα για ορισμένα επαγγέλματα, τα έχει καθιερώσει η κοινωνία και τα έχει αναδείξει η τηλεόραση. Ο πετυχημένος με γόητρο δικηγόρος, ο οικονομολόγος με την γραβάτα και την τσάντα που τρέχει από επιχείρηση σε επιχείρηση, ο γιατρός με τις βίλες, ο ψαγμένος ψυχολόγος που ρωτάει για τα παιδικά χρόνια των ασθενών του όσο αυτοί είναι ξαπλωμένοι σ' έναν καναπέ, δημοσιογράφος είναι μόνο όποιος γράφει σε μεγάλες εφημερίδες και βγαίνει στα κανάλια...τα πράγματα δεν είναι έτσι ακριβώς! Το μόνο σίγουρο όμως, είναι ότι θα έχεις τον σεβασμό και τον θαυμασμό των γύρω σου αν ό,τι κάνεις, το κάνεις καλά.

Μην αφήσεις την τύχη να σε βγάλει κάπου. Πρόκειται για το μέλλον σου. Ξέρω άτομα που έβγαλαν δύσκολα τις σχολές τους και μετά από πολλά χρόνια, που δεν πατούσαν καν, που δεν τους προκαλούσε κανένα ενδιαφέρον το αντικείμενο, που δυσφορούσαν. Και όλα αυτά γιατί απλά εκεί πέρασαν, γιατί αυτό ήθελαν οι γονείς τους, γιατί έβγαλαν έναν βαθμό. Μην δίνεις σημασία στον βαθμό, είναι απλά ένα νούμερο το οποίο αλλάζει ανάλογα με τις προτιμήσεις και τις επιδόσεις των υποψηφίων..τις οποίες δεν μπορείς να γνωρίζεις. Επομένως, γιατί να στηριχτείς σε κάτι που δεν γνωρίζεις;