Τα σκοτεινά σημεία της συμφωνίας και οι απρόβλεπτοι γείτονες

Η συμφωνία των Πρεσπών είναι επιζήμια και πρέπει να καταψηφισθεί από την Ελληνική Βουλή. Διαφωνώ και με το όνομα που παραχωρήθηκε και με την αναγνώριση «μακεδονικής» γλώσσας, εθνότητας και ταυτότητας. Θα ήθελα, όμως, να μείνω περισσότερο σε ορισμένα σημεία της συμφωνίας, τα οποία δεν τονίσθηκαν όσο θα έπρεπε.

1) Στο άρθρο 7, παρ. 4, και στο άρθρο 8, παρ. 2, γίνεται ρητή αναφορά στην αρχαία ελληνική ιστορία και στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Υποτίθεται ότι έτσι εξασφαλίζεται η αποχή των Σκοπίων από την οικειοποίηση του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου. Και αυτό το αμφισβητώ, διότι κατά την εφαρμογή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας του 1995 δεν αποδείχθηκαν αξιόπιστοι, όμως το μείζον πρόβλημα βρίσκεται στον τεμαχισμό της ιστορίας της Μακεδονίας. Και αν ακόμη δεχθούμε ότι προστατεύεται η ελληνικότητα της αρχαίας Μακεδονίας, είναι προφανές ότι δεν προστατεύεται η ελληνική ιστορία της Χριστιανικής, Βυζαντινής και Νεώτερης Μακεδονίας.

Είδαμε ήδη τον Ζάεφ να απευθύνει διάγγελμα στον λαό του ονομάζοντας ως πατέρες του «μακεδονικού» έθνους τους Έλληνες Θεσσαλονικείς Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο. Αντίστοιχο ερώτημα μπορεί να προκύψει και για τη Μακεδονική Σχολή Αγιογραφίας της Παλαιολογείου περιόδου, για τον Μακεδονικό Αγώνα και πολλά άλλα. Βλέπουμε εδώ να επικρατεί η αποδομητική άποψη πολλών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, κατά την οποία δεν υπάρχει διαχρονική συνέχεια του Ελληνισμού. Και ας μην λησμονούμε ότι η Θεσσαλονίκη, η Καστοριά και γενικά όλη η μακεδονική γη αποτελούν ένα ανοιχτό Μουσείο Ελληνοβυζαντινού Πολιτισμού. Ας μην χαρίσουμε αυτή την περίοδο στους βόρειους γείτονες!

2) Το πρόβλημα που προανέφερα θα καταστεί ακόμη πιο έντονο όταν – ο μη γένοιτο- λειτουργήσει η επιτροπή του άρθρου 8, παρ. 5. Προβλέπεται, λοιπόν, μία Κοινή Διεπιστημονική Επιροπή Εμπειρογνωμόνων, η οποία θα ελέγχει όχι μόνον τα σχολικά βιβλία των δύο χωρών, αλλά και κάθε άποψη περί Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Εκεί που προσπαθούσαμε να καταγγείλουμε τον σκοπιανό αλυτρωτισμό, δεχόμαστε και την ύπαρξη ελληνικού αλυτρωτισμού! Δεδομένου δε ότι και η παρ. 1 του άρθρου 7 καθιστά περισσότερο ασαφή τα πράγματα, διότι δίνει το δικαίωμα διαφορετικής ερμηνείας στον όρο «Μακεδονία», φοβούμαι ότι θα κινδυνεύει και η σχολική διδασκαλία του Παύλου Μελά, αλλά και η ονομασία του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνος!

3) Επικίνδυνη για την ελευθερία εκφράσεως είναι η διάταξη του άρθρου 6, παρ. 3. Παραθέτω: «Έκαστο Μέρος θα αποτρέπει και θα αποθαρρύνει ενέργειες περιλαμβανομένων των προπαγανδιστικών από ιδιωτκούς φορείςπου πιθανόν υποδαυλίζουν τον σωβινισμό, την εχθρότητα, τον αλυτρωτισμό και τον ανθεωρητισμό ενάντια στο άλλο μέρος». Δηλαδή, αν εφαρμοσθεί η Συμφωνία,ποιος θα κρίνει τί σημαίνει εχθρότητα; Αν γράψω ένα άρθρο επικρίνοντας τις συνέπειες της Συμφωνίας, πώς θα υποστώ ...αποτροπή; Μήπως θα αναγκασθεί να αλλάξει όνομα και σκοπό υπάρξεως η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών στη Θεσσαλονίκη, η οποία έχει εκδώσει σοβαρότατες επιστημονικές μελέτες, που αποδεικνύουν ότι είναι κατασκεύασμα του Τίτο το τεχνητό «μακεδονικό» έθνος;

4) Εγκαταλείπεται στην τύχη της η ελληνική μειονότητα στο κράτος των Σκοπίων. Ούτε μία αναφορά για την τιμή των όπλων! Ποιος θα αποζημιώσει τους χιλιάδες Έλληνες Σαρακατσάνους, οι οποίοι φυλακίσθηκαν επί Τίτο και των οποίων δημεύθηκαν τα μεγάλα κοπάδια; Ποιος θα απαντήσει στα στοιχεία που κατέθεσαν το 1993 η αείμνηστη Βιργινία Τσουδερού, τότε Υφυπουργός Εξωτερικών, και ο αείμνηστος συνεργάτης της Αναστάσιος Μητσόπουλος (μετέπειτα Υπουργός Αμύνης της Κύπρου) για την ύπαρξη ικανού αριθμού καταπιεσμένων Βλαχοφώνων Ελλήνων;

5) Βλέποντας τους Αλβανούς παίκτες της Εθνικής Ελβετίας να πανηγυρίζουν τη νίκη τους αναπαριστώντας με τα χέρια τους το σύμβολο της Μεγάλης Αλβανίας διερωτώμαι: Ως πότε θα παραμένει με το όπλο παρά πόδα η αλβανική κοινότητα των Σκοπίων; Το όραμα της απόσχισης και της ένωσης με το Κόσσοβο παραμένει ζωντανό και δεν έχει λησμονηθεί η πρώτηένοπλη δοκιμή του 2001. Αν δεν αποκτήσουν πλήρη ισοτιμία σε όλα τα θέματα, πολιτικά, γλωσσικά, εκπαιδευτικά κ.α., θα υλοποιήσουν το σχέδιο, το οποίο υπονοεί ο χάρτης της Μεγάλης ή Φυσικής Αλβανίας. Η ένταξη στο ΝΑΤΟ δεν θα σώσει τα Σκόπια από το ενδεχόμενοαπόσχισης των Αλβανών, όπως δεν προστατεύει την Ισπανία από τις αποσχιστικές τάσιες των Καταλανών. Επομένως διερωτώμαι: Μήπως τελικά δεν συμφέρει στο ΝΑΤΟ η ένταξη ενός ποκυεθνικού κράτους με υποβόσκουσες εθνοτικές διαμάχες;

6) Μιλώντας για τους απρόβλεπτους γείτονες δεν πρέπει να λησμονούμε τη Βουλγαρία. Όταν στις αρχές Αυγούστου 2017 υπεγράφη συμφωνία κοινού εορτασμού του Ίλιντεν από τις κυβερνήσεις της Σόφιας και των Σκοπίων, η Υπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας Αικατερίνα Ζαχαρίεβα δήλωσε ότι η χώρα της απορρίπτει τα ονόματα«Βόρεια και Άνω Μακεδονία», ως στρεφόμενα κατά βουλγαρικών εδαφών. Τώρα εμφανίζονται επιφανειακά να συμφωνούν, αλλά κατά βάθος να ανησυχούν. Η Βουλγαρία ποτέ δεν έπαψε να θεωρεί τα Σκόπια ως το δεύτερο βουλγαρικό κράτος και ουδέποτε αναγνώρισε «μακεδονική» εθνότητα και γλώσσα. Τον Τσάρο Σαμουήλ και τους κομιταζήδες του 1903 τα μεν Σκόπια τούς θεωρούν «Μακεδόνες», η δε Σόφια τούς θεωρεί Βουλγάρους. Δεν θα εκπλαγώ αν ακουστούν βουλγαρικές επιφυλάξεις για την εισδοχή των Σκοπιων στο ΝΑΤΟ.

7) Γι’ αυτούς και για πολλους άλλους λόγους εύχομαι να μην κυρωθεί η Συμφωνία των Πρεσπών από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Ίσως η απόρριψη ενοχλήσει κάποιους φίλους και συμμάχους, αλλά τα ίδια ακούγαμε και όταν ο Τάσσος Παπαδόπουλος διενήργησε δημοψήφισμα κατά του Σχεδίου Ανάν. Σε τελευταία ανάλυση η ενόχληση των συμμάχων θα διαρκέσει για λίγο χρόνο, αλλά θα έχουμε αποφύγει μια εθνική ταπείνωση, η οποία θα μας ταλαιπωρεί επί δεκαετίες ή και επί αιώνες!.

* Ο κ. Κωνσταντίνος Χολέβας είναι Πολιτικός Επιστήμων.