Αλέξη τα κατάφερες, μπράβο!

Πριν μερικούς μήνες τα "κόκκινα δάνεια" υπολογίζονταν στο 37% του συνόλου, αλλά μετά τα capital controls υπάρχουν φόβοι πως θα ξεπεράσουν το 50%.

"Κόκκινα δάνεια" για τις τράπεζες σημαίνει ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης αλλά και ύπαρξη πεδίου πελατειακών νταλαβεριών...

Προς το παρόν οι Έλληνες καταθέτες φαίνεται πως γλυτώνουν το "κούρεμα". Ο Μάριο Ντράγκι και ο Γιάννης Στουρνάρας κλίνουν στην θέση πως οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις που μέχρι τελευταία στιγμή στήριξαν το τραπεζικό σύστημα και να μείνει η χώρα όρθια, δεν πρέπει να τιμωρηθούν.

Το 2012 οι ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών έγιναν με κεφάλαια που δανειστήκαμε και προστέθηκαν στο δημόσιο χρέος, συν εν συνεχεία τη συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων.

Το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων αυτών έχει "εξατμιστεί" τους τελευταίους έξι μήνες, ιδίως μετά το κλείσιμο των τραπεζών. Τον βαθμό "εξάτμισης" θα το ορίσουν οι ανάγκες νέων κεφαλαίων που

έχουν διαμορφωθεί.

Την ευθύνη των τραπεζών μετά την ανακεφαλαιοποίηση του 2012 είχε το ΤΧΣ υπό την κοινή εποπτεία κυβέρνησης και Τρόικας. Αφού τα κεφάλαια με τα οποία ανακεφαλαιοποιήθηκαν προστέθηκαν στο δημόσιο χρέος δεν μπορούσε η εκάστοτε κυβέρνηση να μην έχει λόγο στα τεκταινόμενα.

Το επερχόμενο μνημόνιο Τσίπρα όμως προβλέπει για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών κεφάλαια που φτάνουν τα 25 δισ. ευρώ. Η διαφορά με την προηγούμενη ανακεφαλαιοποίηση έγκειται πως αυτή τη φορά εξετάζεται σοβαρά η περίπτωση τα κεφάλαια να μην τα δανείσει ο ΕSM στο ελληνικό δημόσιο αλλά οι τράπεζες θα ανακεφαλαιοποιηθούν απευθείας από τον ESM ο οποίος θα αποκτήσει έτσι και την ανάλογη μετοχική συμμετοχή σ΄αυτές. Δηλαδή, τον απόλυτο έλεγχο.

Ήτοι, τόσο το ΤΧΣ όσο και η κυβέρνηση θα απέχουν από την άσκηση επιρροής στο τραπεζικό σύστημα. Το παράδοξο σ΄ αυτή την εξέλιξη είναι πως η κυβέρνηση που εξελέγη με πρόγραμμα που προέβλεπε από ήπια έως σκληρή εθνικοποίηση των τραπεζών, θα είναι αυτή που θα παραχωρήσει τον έλεγχο των τραπεζών σε έναν οργανισμό με έδρα το εξωτερικό, πάνω στον οποίο θα έχει ελάχιστη επιρροή.

Η κυβέρνηση, η οποία ως αντιπολίτευση κατηγορούσε τις τότε κυβερνήσεις για ενδοτισμό, παραχώρηση εθνικής κυριαρχίας, συνθήκες ξένης κατοχής, θα είναι αυτή που θα παραχωρήσει την απόλυτη κυριαρχία σε ένα κομβικό θεσμό όπως είναι οι τράπεζες στο εξωτερικό. Φαίνεται πως η ζωή εκτός από εκδικητικότητα έχει και χιούμορ... ιδίως  και "μαύρο" χιούμορ.

Το τραπεζικό σύστημα αποτελεί την καρδιά μιας οικονομίας και μιας κοινωνίας. Κατά συνέπεια οι τράπεζες αποτελούν το σημείο όπου συναντώνται και αναδιανέμονται η πολιτική και οικονομική επιρροή της κοινωνίας.

Μέσω  της πολιτικής διαχείρισης των "κόκκινων δανείων" τα τελευταία χρόνια χτίστηκαν πολιτικές καριέρες και κερδήθηκαν κυβερνήσεις. Μέσω της επιρροής της πολιτικής και συνδικαλιστικής συντεχνίας στις τράπεζες επιχειρηματικοί όμιλοι που δεν έπρεπε, με τραπεζικά κριτήρια, να χρηματοδοτούνται συνέχισαν να χρηματοδοτούνται. Ενώ άλλοι που έπρεπε δεν βρήκαν πρόσβαση.

Μέσω της επιρροής των κυβερνήσεων στο τραπεζικό σύστημα, εκδοτικά συγκροτήματα (πολιτική και κοινωνική επιρροή) που θα είχαν κλείσει από καιρό συνέχισαν να λειτουργούν. Ίσως αυτός είναι ένας λόγος που αιτιολογεί την αχαρακτήριστη επίθεση που δέχεται η Ρουμάνα εκπρόσωπος του ΔΝΤ στις διαπραγματεύσεις από τα ΜΜΕ με πρόσχημα τις συντάξεις και τους μισθούς των φτωχών. Ο άλλος είναι τα σαδομαζοχιστικά σύνδρομα του αρχετυπικού φαλλοκράτη ραγιά.

Αν το κέντρο των αποφάσεων φύγει από την Ελλάδα, όλα  αυτά δεν μπορούν να συνεχίσουν. Τα δάνεια θα δίνονται με άλλα κριτήρια στις επιχειρήσεις. Οι ιδιώτες που χρωστούν στις τράπεζες δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούν σαν μοχλό πίεσης την πελατοκρατούμενη πολιτική σκηνή. Παλιότερα με τις κρατικές τράπεζες στεγαστικής πίστης οι δανειολήπτες είχαν συστήσει συλλόγους μη πληρωμής των στεγαστικών δανείων... Η νοοτροπία αυτή συνέχισε και αργότερα όταν ιδιωτικοποιήθηκαν π.χ. με την οριζόντια διαχείριση των "κόκκινων δανείων".

Η λύση ESM αν προκριθεί αλλάζει τα δεδομένα και τις δομές της ελληνικής πολιτικής ζωής και της ελληνικής οικονομίας. Η Ε.Ε. θα αποκτήσει στη χώρα επιρροή, η οποία σε ορισμένες εκφάνσεις θα ξεπερνά και την επιρροή της εγχώριας πολιτικής σκηνής και της εγχώριας οικονομικής τάξης αλλά και της ολιγαρχίας.

Από την άλλη πλευρά, με τον ESM σαν μέτοχο και άμεσο εγγυητή, οι τράπεζες θα βρουν ευκολότερα, σε σχέση με την ανακεφαλαιοποίηση του 2013, πρόσβαση στις διεθνείς αγορές. Με την εγγύηση του ESM σαν μετόχου και της EKT, οι καταθέσεις των Ελλήνων θα επιστρέψουν ευκολότερα. Η ευκολότερη πρόσβαση στις διεθνείς αγορές και η επιστροφή των καταθέσεων θα βοηθήσει να τρέξει ρευστότητα στην οικονομία.

Αναμφίβολα ο Αλέξης Τσίπρας από άγνοια και αδυναμία διαχείρισης πέτυχε τα αντίθετα από αυτά που δημοσίως τουλάχιστον έλεγε και έχει δρομολογήσει ενδεχομένως τη μεγαλύτερη αλλαγή στην δομή της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας από τότε που αποσπάστηκε από την οθωμανική αυτοκρατορία.

Αλέξη, φαίνεται πως κάτι κατάφερες, μπράβο! 

Κώστας Στούπας 

kostas.stoupas@capital.gr