Δώδεκα αλλαγές στις συντάξεις και στις εισφορές από το νέο έτος

Τέσσερις αλλαγές για τους ασφαλισμένους

ΑΛΛΑΓΗ 1η
Στις περιπτώσεις θεμελίωσης δικαιώματος συνταξιοδότησης από την 1/1/2013 και μετά, ισχύουν νέα όρια , αυξημένα από 2 έτη έως και 12. Γενικό όριο ηλικίας σε όλα τα ταμεία θα είναι το 67ο έτος (αντί του 65ου) για 15 έτη ασφάλισης και εναλλακτικά το 62ο εφόσον θα συμπληρώνονται 40 έτη ασφάλισης.

Η αύξηση, ανάλογα με την κατηγορία των ασφαλισμένων, είναι επιπλέον 3 έτη (οι 11.100 ημέρες ασφάλισης γίνονται 12.000 και το όριο ηλικία 62 από 59), 5 έτη (με 4.500 ημέρες ασφάλισης το 2013 θα απαιτείται η συμπλήρωση ηλικίας 67 ετών αντί των 62 που ισχύει φέτος), 7 έτη (για μητέρες ανηλίκων με 5.500 ημέρες ασφάλισης το όριο αυξάνεται στα 67 από

τα 60 για πλήρη σύνταξη και στα 62 από τα 55 για μειωμένη) και φτάνει στα 12 (για τρίτεκνες και μητέρες και χήρους πατέρες ανήλικων παιδιών, στα 67 έτη για πλήρη σύνταξη από τα 55 που ισχύουν φέτος και στα 62 έτη από τα 50 έτη για μειωμένη).

Χαμηλότερα όρια, σε σχέση με το 62ο και το 67ο, θα ισχύουν παρά τις αυξήσεις για ειδικές κατηγορίες όπως τους οικοδόμους (με 4.500 ημέρες ασφάλισης οι άνδρες στα 60 από τα 58 και οι γυναίκες στα 55 από 53), τους εργαζόμενους σε υπόγειες στοές μεταλλείων ? λιγνιτωρυχείων (στα 52 από τα 50), τους χορευτές (στα 50 από τα 48 με 4.500 ημέρες ασφάλισης), τους ηθοποιούς μελοδραματικού θεάτρου και μουσικούς πνευστών οργάνων (στα 52 από τα 50), τους ηθοποιούς θεάτρου πρόζας, μουσικούς - τεχνικούς θεάτρου και κινηματογράφου (με 4.500 ημέρες ασφάλισης στα 62 οι άνδρες και στα 57 οι γυναίκες) καθώς και για τους παλαιούς ασφαλισμένους σε ειδικά ταμεία (σε τράπεζες, πρώην ΔΕΚΟ ασφαλισμένη μητέρα ανηλίκου πριν από το 1983 θα συνταξιοδοτείται σε ηλικία 52 ετών), τους ναυτικούς (στα 52) κ.ά.

ΑΛΛΑΓΗ 2η
Αυξάνονται από 5 σε 6 τα πλασματικά έτη τα οποία μπορούν να αναγνωρίσουν ή να εξαγοράσουν (κατά περίπτωση) ασφαλισμένοι και ασφαλισμένες για να συμπληρώσουν τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης το 2013.

Οι χρόνοι αυτοί αφορούν στρατιωτική θητεία, σπουδές, χρόνο που αντιστοιχεί στον αριθμό των παιδιών που αποκτήθηκαν οποτεδήποτε, ανεργία (μετά την υπαγωγή για πρώτη φορά στην ασφάλιση), απεργία, γονική άδεια ανατροφής (η οποία χορηγείται από τον εργοδότη), επιδοτούμενη τακτική ανεργία και επιδοτούμενη ασθένεια, κύηση και λοχεία, χρόνος φυλάκισης.

Οι χρόνοι αυτοί (που το 2014 θα είναι 7) αφορούν αποκλειστικά ασφαλισμένους που έχουν θιγεί από τις αλλαγές στο Ασφαλιστικό από 1/1/2011. Στα 6 έτη συνυπολογίζεται, ωστόσο, κάθε άλλος πραγματικός ή πλασματικός χρόνος που τυχόν έχει αναγνωρισθεί ως χρόνος ασφάλισης στο παρελθόν.

ΑΛΛΑΓΗ 3η
Αυξάνονται έως 33,75% οι εισφορές στον ΟΓΑ. Οι αυξήσεις είναι υψηλότερες για όσους ασφαλίζονται στην 1η ασφαλιστική κατηγορία (δηλ όσους πλήρωναν τα χαμηλότερα ασφάλιστρα) και χαμηλότερες για τους υπολοίπους, προκύπτουν και προκύπτουν από την αύξηση κατά 3% στις εισφορές για τη σύνταξη και την ταυτόχρονη αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των εισφορών για ασθένεια (που ήταν χαμηλότερες σε σύγκριση με άλλους ασφαλισμένους στον ΕΟΠΠΥ). Η εισφορά για ασθένεια (2,5%) αντί να υπολογίζεται επί του ποσού της ασφαλιστικής κατηγορίας που είναι ενταγμένος κάθε ασφαλισμένος, θα υπολογίζεται υποχρεωτικά στην 5η ασφαλιστική κατηγορία (στα 1.065,78 ευρώ).

ΑΛΛΑΓΗ 4η
Μείωση μισθού λόγω παρακράτησης υψηλότερων εισφορών για το ΙΚΑ έως και τα 5.546,80 ευρώ θα έχουν οι υψηλόμισθοι παλαιοί ασφαλισμένοι (πριν από το 1993) που έως τις 31/12/2012 πλήρωναν εισφορές για τα 2.430,25 ευρώ. Θα ακολουθούν, πλέον, το ίδιο όριο των ασφαλιστέων αποδοχών που ισχύει για τους νέους (από 1/1/93 και μετά) ασφαλισμένους.

Κοινή αλλαγή για ασφαλισμένους και συνταξιούχους

Υποχρεωτική θα είναι η ενημέρωση των ταμείων μέσω του ληξιαρχείου (και όπου δεν υπάρχει μέσω συμβολαιογράφου) όλων των δημογραφικών μεταβολών (θανάτων, γάμων, διαζυγίων) των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων. Το μέτρο έχει προαναγγελθεί από τον υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας Ι. Βρούτση και αναμένεται να ψηφιστεί τον Ιανουάριο.

ΑΛΛΑΓΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΥΝΑΛΛΑΣΣΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΙΚΑ

Από την 1η έως την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από την περίοδο απασχόλησης θα υποβάλλουν από την 1/1/2013 οι εργοδότες τις Ανακεφαλαιωτικές Περιοδικές Δηλώσεις στο ΙΚΑ. Τη μηνιαία υποβολή των ΑΠΔ (αντί της τριμηνιαίας που ισχύει έως και φέτος) προβλέπει η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου της 5ης Δεκεμβρίου (ΦΕΚ Α' 237).

Εξι ανατροπές για τους συνταξιούχους

1 Οι καταβαλλόμενες συντάξεις που αθροιστικά (κύριες και επικουρικές) ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ θα «κουρευτούν» επιπλέον των μειώσεων οι οποίες γίνονται. Οι νέες παρακρατήσεις που θα φανούν από το Φεβρουάριο θα γίνονται από το πρώτο ευρώ και είναι για ποσό σύνταξης ή αθροίσματος άνω των 1.000,01 ευρώ και έως 1.500 ευρώ, 5% (χωρίς το τελικό ποσό να πέφτει κάτω από τα 1.000,01 ευρώ, από 1.500,01 ευρώ έως 2.000,00 ευρώ, 10% (και όριο τα 1.425,01 ευρώ μετά την παρακράτηση), από 2.000,01 ευρώ έως 3.000,00 ευρώ, 15% (χωρίς να πέφτει κάτω από τα 1.800,01 ευρώ) και από 3.000,01 ευρώ και πάνω, 20% (και όχι κάτω των 2.550,01 ευρώ μετά την παρακράτηση).

2 Καταργούνται όλα τα δώρα και το επίδομα αδείας για τους συνταξιούχους τόσο για την κύρια όσο και την επικουρική σύνταξη. Θα συνεχίσουν να τα λαμβάνουν, ως προσαύξηση σύνταξής (χωρίς τις περικοπές του 5% - 20%) κατ΄ εξαίρεση, μόνο οι βαριά ανάπηροι συνταξιούχοι που λαμβάνουν εξωϊδρυματικό επίδομα.

3 Τα Ταμεία Πρόνοιας θα καταβάλλουν μειωμένα ποσά εφάπαξ και μέσα στο χρόνο να εκπονήσουν και νέες μελέτες (για περαιτέρω μειώσεις σε όσους συνταξιοδοτηθούν από το 2014 και μετά) έτσι ώστε να μην εμφανίσουν ελλείμματα στο μέλλον. Οι άμεσες μειώσεις είναι ανάλογες με την οικονομική κατάσταση κάθε Ταμείου και φτάνουν έως το 83%. Ειδικά στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων η μείωση είναι 15% για όποιον είχε αποχωρήσει έως τις 31/7/2010, 34,27% για έξοδο από την υπηρεσία από 1/9/2010 - 31/12/2010 και 38,14% από την 1/1/2011 και μετά.

4 Εφαρμόζονται, ανεξαρτήτως του χρόνου συνταξιοδότησης, από την 1/1/2013 οι ποινές για την απασχόληση των συνταξιούχων. Οπως εξηγεί στην «ΗτΣ» ο δικηγόρος και εκδότης του περιοδικού «Νομοθεσία ΙΚΑ» Δ. Μπούρλος, για όσους δεν έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας (και για τους στρατιωτικούς το 53ο) προβλέπεται αναστολή της καταβολής της σύνταξης, κύριας και επικουρικής. Και μετά το 55ο θα γίνονται περικοπές στην κύρια σύνταξη (εξαιρείται η επικουρική) αν απασχολούνται ως μισθωτοί (κόβεται το 70% στο ποσό της σύνταξης που ξεπερνά τα 30 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη, δηλ πάνω από τα 1.007 ευρώ) ή το υπερβάλλον ποσό από τα 60 ημερομίσθια (άνω των 2.014 ευρώ) αν αυτοαπασχολούνται (καταβάλλοντας προσαυξημένη κατά 50% εισφορά), αντίστοιχα

5 Οι ποινές δεν ισχύουν για συνταξιούχους λόγω θανάτου, του ΟΓΑ και τους πολύτεκνους με παιδί ανήλικο ή παιδί που σπουδάζει (έως 24 ετών), σ΄ αυτούς που εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κανονισμού ΕΟΚ κλπ. Ο χρόνος απασχόλησης και ασφάλισης του συνταξιούχου θα «μετρά», ωστόσο, για την προσαύξηση της σύνταξης. Οι συντάξεις όλων των ταμείων, ακόμη και οι επικουρικές και τα μερίσματα του Μετοχικού, θα προκαταβάλλονται στους συνταξιούχους την τελευταία εργάσιμη του μήνα που προηγείται και όχι στις 21 (ΙΚΑ), στις 24 (Δημόσιο) ή την 1η του μήνα (ΟΑΕΕ) κ.ά.

6 Το συνολικό ποσό σύνταξης ή συντάξεων που λαμβάνουν οι άγαμες θυγατέρες δεν μπορεί να υπερβαίνει από 1/1/2013 τα 720 ευρώ. Η καταβολή της σύνταξης των άγαμων ή διαζευγμένων θυγατέρων αναστέλλεται εάν έχουν και άλλα εισοδήματα, εκτός από την κύρια και επικουρική σύνταξή τους, τα οποία υπερβαίνουν το συγκεκριμένο ποσό.

Από την 1/1/2013 καταργούνται και οι συντάξεις των πρώην συνδικαλιστών (θα επαναχορηγηθούν μόνο σε όσους δεν έχουν καμία σύνταξη ή παροχή από άλλες πηγές

Οι απώλειες στις συντάξεις

• Με τη σύνταξη του μηνός Φεβρουαρίου που θα καταβληθεί στο τέλος Ιανουαρίου θα δουν οι συνταξιούχοι τις νέες μειώσεις. Από τις συντάξεις των πρώτων μηνών του 2013 θα αφαιρεθεί, μάλιστα, σε... δόσεις η παρακράτηση που δεν πρόλαβαν να κάνουν τα ταμεία (αδυνατώντας να αθροίσουν έως το τέλος Δεκεμβρίου τις κύριες και τις επικουρικές που λαμβάνει κάθε συνταξιούχος).
  
• Συνταξιούχος που, μετά τις περικοπές στις 31/12/2012 είχε συνολικά 1.200 ευρώ από κύρια και επικουρική σύνταξη (π.χ. 700 ευρώ κύρια και 500 ευρώ επικουρική) θα χάνει 60 ευρώ το μήνα πέφτοντας στα 1.140 ευρώ και συνολικά 720 ευρώ το χρόνο.
  
• Συνταξιούχος με συντάξεις 2.000 ευρώ θα λαμβάνει 1.800 ευρώ (-200 ευρώ το μήνα και 2.400 ευρώ λιγότερα σε ετήσια βάση).
  
• Συνταξιούχος με άθροισμα συντάξεων 2.500 ευρώ θα έχει μείωση 375 ευρώ το μήνα και θα εισπράττει 2.125 ευρώ χάνοντας 4.500 ευρώ (σχεδόν 2 συντάξεις) το χρόνο.

Οι περικοπές για τους απασχολούμενους

• Συνταξιούχος ηλικίας 54 ετών με κύρια σύνταξη 1.600 ευρώ και επικουρική 400 ευρώ, αν αναλάβει εργασία υποχρεούται να το δηλώσει στο ταμείο του και θα έχει ως ποινή την αναστολή της σύνταξης.
  
• Συνταξιούχος ηλικίας 58 ετών που λαμβάνει κύρια σύνταξη 1.500 ευρώ αν αναλάβει εργασία ασφαλιστέα στο ΙΚΑ θα εισπράττει από τη σύνταξη τα 1.154,90 ευρώ (-345 ευρώ μετά την περικοπή του 70% πάνω από τα 30 ημερομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη). Αν απασχοληθεί με «μπλοκάκι» δεν θα έχει καμία μείωση στη σύνταξη καθώς αυτή δεν ξεπερνά τα 60 ημερομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη (2.014 ευρώ με βάση το ημερομίσθιο των 33,57 ευρώ πριν από το «κούρεμα» των κατώτατων ορίων). Θα πληρώνει, ωστόσο, προσαυξημένα κατά 50% ασφάλιστρα στον ΟΑΕΕ.                                                                                                          ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΑΤΟΥ