«Πολλαπλό βιβλίο»: Οι σημαντικές αλλαγές που φέρνει η μεταρρύθμιση του υπουργείου Παιδείας στον τρόπο διδασκαλίας και μάθησης

 

Πώς θα λειτουργεί και πού στοχεύει

Σημαντικές αλλαγές στον τομέα της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης φέρνει το «πολλαπλό βιβλίο», που αποτελεί μια από τις κομβικές μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία των σχολείων, τις οποίες προωθεί το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, στο πλαίσιο γενικότερου εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης της δημόσιας παιδείας. Το επόμενο βήμα για την υλοποίηση του «πολλαπλού βιβλίου» στην εκπαίδευση, που στόχο έχει την απομάκρυνση από την πρακτική της αποστήθισης και τον συνδυασμό διαφορετικών πηγών στη διδασκαλία, για την περαιτέρω ανάπτυξη της κριτικής σκέψης των μαθητών και την ουσιαστική κατάκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων, έγινε με την Κοινή Υπουργική Απόφαση που υπεγράφη από τις ηγεσίες των συναρμόδιων υπουργείων Παιδείας, Οικονομικών και Ανάπτυξης. Με την ΚΥΑ συγκροτείται Επιτροπή Κοστολόγησης Διδακτικών Βιβλίων, καθορίζονται το έργο της Επιτροπής Κοστολόγησης, η μεθοδολογία κοστολόγησης διδακτικού πακέτου και υπολογισμού αποζημιώσεων των νόμιμων δικαιούχων, καθώς και οι πηγές χρηματοδότησης.

Στο διαδικαστικό κομμάτι της υλοποίησης του «πολλαπλού βιβλίου», τα επόμενα βήματα είναι η έκδοση πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, η διαδικασία συγγραφής βιβλίων για 318 διδακτικά αντικείμενα, στην οποία μπορούν να συμμετάσχουν φυσικά πρόσωπα, ενώσεις φυσικών προσώπων, νομικά πρόσωπα ή ενώσεις νομικών προσώπων, και η αξιολόγηση των βιβλίων προς ένταξη στο Μητρώο Διδακτικών Βιβλίων από επιστημονικές επιτροπές ανά γνωστικό αντικείμενο.

Η εφαρμογή της μεταρρύθμισης του «πολλαπλού βιβλίου» και η κατάργηση του ενός και μοναδικού σχολικού εγχειριδίου εμπλουτίζει σημαντικά τα διαθέσιμα διδακτικά εργαλεία των εκπαιδευτικών και τους δίνει τη δυνατότητα να επιλέγουν το κατάλληλο διδακτικό βιβλίο για κάθε μάθημα, μεταξύ των εγκεκριμένων συγγραμμάτων του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

Επί της ουσίας, οι εκπαιδευτικοί έχουν στη διάθεσή τους περισσότερα του ενός βιβλία ανά γνωστικό αντικείμενο και πλέον μπορούν να επιλέγουν οι ίδιοι το βιβλίο από το οποίο θέλουν να διδάξουν στην τάξη, ενώ οι διατάξεις του νομοσχεδίου του υπουργείου Παιδείας για το αναβαθμισμένο πλαίσιο λειτουργίας των σχολικών δομών δίνουν μεγαλύτερη ελευθερία στους εκπαιδευτικούς στην οργάνωση της διδασκαλίας, δίνοντας βήμα στη δημιουργική πρωτοβουλία του δασκάλου. Για παράδειγμα, οι εκπαιδευτικοί θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τη μορφή της τετραμηνιαίας δοκιμασίας αξιολόγησης των μαθητών, αντικαθιστώντας το κλασικό ωριαίο διαγώνισμα με μια εργασία ή μια ομαδική παρουσίαση και μεθόδους ανεστραμμένης τάξης (flipped classroom), όπου ο ίδιος ο μαθητής καλείται να παρουσιάσει το μάθημα της ημέρας ή να εισηγείται τρόπους επίλυσης προβλημάτων, κάνοντας το μάθημα πιο ζωηρό και ενδιαφέρον.

Νέα προσέγγιση

Ταυτόχρονα, όλα τα εγκεκριμένα συγγράμματα θα είναι διαθέσιμα ψηφιακά, ενώ τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας θα έχουν πρόσβαση σε πλούσιο συμπληρωματικό ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό. Με την ελεύθερη πρόσβαση στην ψηφιακή βιβλιοθήκη, δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να συνδυάσουν πηγές και να καλλιεργήσουν με τον τρόπο αυτό περαιτέρω την κριτική τους σκέψη. Επί της ουσίας, το «πολλαπλό βιβλίο» εισάγει ένα νέο και εντελώς διαφορετικό παράδειγμα στην προσέγγιση της σχολικής γνώσης, που ξεφεύγει από την πρακτική της «παπαγαλίας», απέχει από το βιβλιοκεντρικό σύστημα εκπαίδευσης που κυριαρχούσε τα προηγούμενα χρόνια και συνάδει πλήρως με τη φιλοσοφία των νέων Προγραμμάτων Σπουδών. Το νέο μοτίβο που προωθεί το υπουργείο Παιδείας είναι γνωσιοκεντρικό και στον ορίζοντα της γενικότερης αναβάθμισης της λειτουργίας των σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης απομακρύνεται από την ακριβή απομνημόνευση, αναπτύσσοντας περαιτέρω τις δεξιότητες των παιδιών και ευνοώντας τη διαμόρφωση ανεξάρτητης γνώμης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα και η Κύπρος αποτελούν τη μειονότητα των χωρών της Ε.Ε. που διατηρούν το μονοπώλιο του ενός και μοναδικού σχολικού εγχειριδίου.

Όσον αφορά την επιλογή του κατάλληλου εγχειριδίου, αυτή θα γίνεται από τον διδάσκοντα του αντίστοιχου μαθήματος, ωστόσο, σε περίπτωση που θα υπάρχει αδυναμία επιλογής, αυτή θα γίνεται από τον σύλλογο διδασκόντων ή, σε περίπτωση αδυναμίας λήψης απόφασης ή μη επιλογής, θα πραγματοποιείται από τον διευθυντή ή τον προϊστάμενο της σχολικής μονάδας.