Για τις πιέσεις που ασκούνται προς τους εκπαιδευτικούς στην κατεύθυνση υιοθέτησης της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ως επιβεβλημένης

Αρ. Πρωτ. 531

Αθήνα 2/4/2020 Προς 1. την Υπουργό Παιδείας κ. Νίκη Κεραμέως 2.την Υφυπουργό Παιδείας κ. Σοφία Ζαχαράκη 3. τους Συλλόγους Εκπαιδευτικών Π.Ε.

Θέμα: Για τις πιέσεις που ασκούνται προς τους εκπαιδευτικούς στην κατεύθυνση υιοθέτησης της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ως επιβεβλημένης

               Από την πρώτη στιγμή της αναστολής λειτουργίας των εκπαιδευτικών μονάδων, οι εκπαιδευτικοί είναι αυτοί που σε άμεση καθημερινή επικοινωνία με μαθητές και γονείς, υλοποιούν την ανατροφοδοτική διαδικασία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης με κάθε πρόσφορο μέσο και με τη μέθοδο που επιλέγουν ως καταλληλότερη. Αφιερώνοντας απεριόριστο αριθμό ωρών προσωπικής εργασίας, πέραν της υπηρεσιακής τους υποχρέωσης, παρά τα πολλά προβλήματα όπως η έλλειψη ψηφιακών υποδομών, υλικών αλλά και το επιβαρυμένο και «αδύναμο» σχολικό δίκτυο, καταφέρνουν μέσω e-mail,  με χρήση των ιστολογίων των σχολικών μονάδων όπου αναρτούν εκπαιδευτικό υλικό, με σύγχρονη επικοινωνία με την τάξη τους μέσω ποικίλων πλατφορμών, με αξιοποίηση των ψηφιακών τάξεων και πλατφορμών που προτείνει το Υπουργείο Παιδείας καθώς και με πολλούς ακόμη τρόπους που υιοθετούν από κοινού με τη μαθητική κοινότητα με βάση τις ιδιαίτερες συνθήκες, τον τύπο σχολείου και τον τόπο λειτουργίας του, να αποτελούν το μοναδικό στήριγμα των μαθητών τους στη μαθησιακή διαδικασία μέσα σε αυτήν την εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία.

Αυτή η συγκινητική προσπάθεια, που εσχάτως συναντά την αναγνώριση και στις δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας, δυναμιτίζεται, δυστυχώς, από τις, όλο και αυξανόμενες, αυθαιρεσίες στελεχών της διοικητικής πυραμίδας της εκπαίδευσης. Τις τελευταίες ημέρες ολοένα πληθαίνουν οι καταγγελίες που δέχεται το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. για πιέσεις, μέσα από παράτυπες εντολές και προφορικές οδηγίες  που επιχειρούν να αναγκάσουν τους συναδέλφους να αξιοποιούν μόνο τις πλατφόρμες ασύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης του Υπουργείου αλλά και να υιοθετήσουν «υποχρεωτικά» τη χρήση της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Ειδικά για την επιβεβλημένη χρήση της σύγχρονης τηλεκπαίδευσης όλοι οι παραπάνω επικαλούνται τις «παροτρύνσεις» προς αυτή την κατεύθυνση, εκ μέρους της Υπουργού Παιδείας και της Γενικής Γραμματέως του Υ.ΠΑΙ.Θ. κατά τη διάρκεια των τηλεδιασκέψεων που πραγματοποιούνται από το Υπουργείο τις τελευταίες ημέρες.
Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. τονίζει, για μια ακόμη φορά, τα παρακάτω:

• Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση των μαθητών αποτελεί μια επικουρική-υποστηρικτική εκπαιδευτική διαδικασία. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται, επιστημονικά, να υποκαταστήσει την ουσιαστική και καίρια εκπαιδευτική διαδικασία της σχολικής τάξης και ζωής ούτε να χρησιμοποιηθεί για διδασκαλία νέας ύλης.
• Η επιλογή των μεθόδων υλοποίησής της είναι της αποκλειστικής ευθύνης των εκπαιδευτικών της σχολικής μονάδας, με βάση την άποψη που έχουν διαμορφώσει για τη λειτουργία της τάξης τους από την καθημερινή επαφή τους με τους μαθητές λαμβάνοντας υπόψη και τις τεχνικές δυνατότητες που έχουν ή δεν έχουν οι μαθητές τους.
• Οι εκπαιδευτικοί, με βάση τα παραπάνω, είναι αυτοί που θα επιλέξουν, σε επίπεδο σχολικής μονάδας, αν θα υιοθετήσουν την εφαρμογή είτε της σύγχρονης είτε της ασύγχρονης είτε του συνδυασμού των δύο μεθόδων εξ αποστάσεως διδασκαλίας.

Αλλά και η ίδια η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας μέσω οδηγιών που απευθύνει προς τις σχολικές μονάδες τονίζει:

• «Η επιλογή της πλατφόρμας που θα αξιοποιηθεί έγκειται στη διακριτική ευχέρεια του/της κάθε εκπαιδευτικού…», «Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να δομήσουν την εξ αποστάσεως εκπαίδευση σύμφωνα με την κρίση τους και τις εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών/τριών.»
• «μέθοδοι και εργαλεία που τυχόν έχουν αναπτυχθεί και αξιοποιούνται ήδη από τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς, είναι δυνατόν να συνεχίσουν να αξιοποιούνται».
• «Η εξ αποστάσεως διδασκαλία δεν υποκαθιστά το μάθημα στην τάξη. Στόχος δεν είναι η κάλυψη της διδακτέας ύλης, αλλά η διατήρηση της επαφής των μαθητών με τη μαθησιακή διαδικασία.»
• Σε σχέση με την υποχρέωση συμμετοχής στις ενημερωτικές συναντήσεις των εκπαιδευτικών με τους συντονιστές εκπαιδευτικού έργου ότι «Οι ενημερωτικές συναντήσεις των εκπαιδευτικών με τους/τις συντονιστές/στριες εκπαιδευτικού έργου έχουν ως στόχο την υποστήριξη των εκπαιδευτικών για την υλοποίηση της εξ αποστάσεως ασύγχρονης εκπαίδευσης. Οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα, εφόσον το κρίνουν απαραίτητο, να απευθύνονται στον/στην Συντονιστή/τρια Εκπαιδευτικού Έργου για θέματα τα οποία αφορούν στην υποστήριξη της μαθησιακής διαδικασίας.»
• Σε σχέση, τέλος, με την επιλογή της μεθόδου της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ότι «Η διαδικασία υλοποιείται από κάθε εκπαιδευτικό είτε με σύγχρονες, είτε με ασύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας, είτε συνδυαστικά».

Είναι, επομένως, εξαιρετικά προβληματική και δημιουργεί πολλά ερωτηματικά η διφορούμενη στάση μελών της πολιτικής ηγεσίας του Υ.ΠΑΙ.Θ. που, αν μη τι άλλο, οφείλει να είναι συνεπής προς τις γραπτές οδηγίες που απευθύνει προς τους εκπαιδευτικούς (είναι άλλωστε σαφές ότι η χρηστή διοίκηση ασκείται μόνο με γραπτές και όχι με προφορικές εντολές). Η στάση αυτή δίνει τη δυνατότητα σε «στελέχη» της εκπαίδευσης που αποδεικνύονται «βασιλικότερα του βασιλέως», να αυθαιρετούν σε βάρος των εκπαιδευτικών που αγωνίζονται να κρατήσουν όρθια τη δημόσια εκπαίδευση σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία κι ενέχει τον κίνδυνο να τινάξει στον αέρα ένα πολύτιμο, για την δημόσια εκπαίδευση επίτευγμα, την αλληλεγγύη μεταξύ εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων στην κοινή προσπάθεια να διατηρηθεί ζωντανή η εκπαιδευτική διαδικασία στην παρούσα κρίση της πανδημίας που κρατάει κλειστά τα σχολεία.
Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. με υψηλό αίσθημα ευθύνης έναντι του κοινωνικού συνόλου, ιδιαίτερα σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές, είναι έτοιμο να παρέμβει δυναμικά σε κάθε απόπειρα καταστρατήγησης του ελεύθερου παιδαγωγικού  ρόλου των εκπαιδευτικών και του συλλόγου διδασκόντων, καλύπτοντάς τους πλήρως στον αγώνα τους για την παροχή της καλύτερης δυνατής εκπαίδευσης στους μαθητές τους και σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία.
Καλούμε την πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ. να φροντίσει να άρει όλες τις ανισότητες μεταξύ των μαθητών, που καθιστούν εξαιρετικά δυσχερή την προσπάθειά τους (παροχή Η/Υ, πρόσβαση στο διαδίκτυο, δημιουργία κεντρικής πλατφόρμας ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού, ατέλεια για τον τηλεφωνικό αριθμό κλήσης για την πρόσβαση στις πλατφόρμες της σύγχρονης τηλεκπαίδευσης…) διασφαλίζοντας την ισότιμη συμμετοχή όλων και να ενισχύσει έμπρακτα τους εκπαιδευτικούς στον αγώνα στήριξης του δημόσιου σχολείου και των μαθητών του.