Ποιοι πληρώνουν και ποιοι γλιτώνουν το «χαράτσι» - Τι ισχύει για τα "γιαπιά", τα εξοχικά και τα κενά ακίνητα

Με 10 συνολικά αλλαγές – 3 επί το ευνοϊκότερο και 7 επί το δυσμενέστερο για τους ιδιοκτήτες ακινήτων - θα επιβληθεί, τελικά, από τον Ιούνιο το «χαράτσι» του 2013 στα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα.

Το νέο ειδικό τέλος ακινήτων του έτους 2013 μειώνεται κατά 15%, ενώ ειδικά για τους απόρους μπορεί να περιορίζεται ακόμη περισσότερο ή και να διαγράφεται.

Από την άλλη πλευρά όμως, οι απαλλαγές που προβλέπονταν για τους ανέργους περιορίζονται, ενώ παράλληλα το ειδικό τέλος επεκτείνεται σε όλες τις ημιτελείς ηλεκτροδοτούμενες οικοδομές που χρησιμοποιούν «εργοταξιακό» ρεύμα, στους επιτηδευματίες που εκμεταλλεύονται περίπτερα και σε όσους εκμισθώνουν τα ακίνητά τους σε φορείς του Δημοσίου.

Υπόχρεος να πληρώνει το «χαράτσι» μέσω των λογαριασμών ρεύματος είναι σε κάθε περίπτωση ο χρήστης του ακινήτου, ακόμη κι αν είναι ενοικιαστής, ο οποίος θα πρέπει εκ των υστέρων να τα

βρίσκει με τον ιδιοκτήτη!

Συνολικά, περίπου 5 εκατομμύρια νοικοκυριά και πάνω από 200.000 επιχειρήσεις θα κληθούν να καταβάλουν άλλα2,6 δισ. ευρώ από τον Ιούνιο του 2013έως τον Φεβρουάριο του 2014.

Σύμφωνα με το πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή, οι αλλαγές που επέρχονται στις διατάξεις για το «χαράτσι» είναι, αναλυτικά, οι εξής:

Τι αλλάζει προς το καλύτερο

α) Το «χαράτσι» του 2013 θα εξακολουθεί μεν να επιβάλλεται σε όλα τα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα μέσω των λογαριασμών ρεύματος και να υπολογίζεται με τους ίδιους ακριβώς συντελεστές που ίσχυσαν το 2011 και το 2012 αλλά θα μειώνεται εκ των υστέρων κατά 15%.

Το «χαράτσι» μετονομάζεται πλέον από «Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (ΕΕΤΗΔΕ) σε «Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ακινήτων» (ΕΕΤΑ).

β) Από το "χαράτσι" θα μπορούν να απαλλάσσονται μερικώς ή ολικώς όσα νοικοκυριά διαβιούν κάτω από το όριο της φτώχειας, για τα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα που κατέχουν και χρησιμοποιούν ως κύριες κατοικίες.

γ) Στις απαλλασσόμενες ηλεκτροδοτούμενες επιφάνειες εντάσσεται και το 17% των επιφανειών των επιχειρήσεων κάμπινγκ.

Τι αλλάζει προς το χειρότερο

Μειώνεται το αφορολόγητο για τους ανέργους

δ) Περικόπτεται σημαντικά η πλήρης απαλλαγή από το «χαράτσι», η οποία προβλέπεται για τους επιδοτούμενους και τους μακροχρόνια ανέργους που έχουν παιδιά!

Κι αυτό διότι το όριο του ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος μέχρι το οποίο κάθε άνεργος απαλλάσσεται από το «χαράτσι» περιορίζεται στις 12.000 ευρώ, ανεξαρτήτως του εάν υπάρχουν ή όχι προστατευόμενα τέκνα, ενώ με τις προηγούμενες διατάξεις προβλεπόταν προσαύξηση του ορίου των 12.000 ευρώ κατά 4.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο.

Πληρώνουν και τα κενά

ε) Όσοι έχουν ακίνητο ηλεκτροδοτούμενο οποτεδήποτε εντός της χρονικής περιόδου από την 1η-5-2013 μέχρι την 31η-12-2013 θα είναι υποχρεωμένοι να πληρώσουν το «χαράτσι» του έτους 2013 μέσω των λογαριασμών ρεύματος! Ακόμη δηλαδή και τα ακίνητα που είναι αυτή τη στιγμή "κενά" και δεν ηλεκτροδοτούνται, εφόσον κάποια στιγμή της περιόδου από την 1η-5-2013 έως την 31η-12-2013 συνδεθούν με ηλεκτρικό ρεύμα, θα επιβαρυνθούν με ολόκληρο το "χαράτσι" του 2013.

Πότε πρέπει να διακόψετε το ρεύμα

Συνεπώς, για να γλιτώσει κάποιος ιδιοκτήτης από το "χαράτσι" του 2013 για κάποιο ακίνητο θα πρέπει το ακίνητο αυτό να μην ρευματοδοτείται καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου από την 1η-5-2013 έως την 31η-12-2013! Στην αρχική τους διατύπωση οι διατάξεις προέβλεπαν ότι υπόχρεοι καταβολής του ΕΕΤΑ όσοι έχουν ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα την 1η-5-2013, οπότε όσοι εκείνη την ημερομηνία δεν είχαν συνδέσει ακίνητά τους με ρεύμα θα απαλλάσσονταν από το ΕΕΤΑ για όλο το 2013.

Μεγαλύτερο χαράτσι για τις περιοχές εκτός αντικειμενικών τιμών

στ) Το «χαράτσι» για το έτος 2013 θα είναι, τελικά, σημαντικά αυξημένο για τα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές εκτός συστήματος αντικειμενικών τιμών. Για τα ακίνητα των περιοχών αυτών, θα υπολογίζεται με σημαντικά υψηλότερο συντελεστή ανά τετραγωνικό μέτρο, προσδιοριζόμενο με βάση τη μέση τιμή ζώνης του Δημοτικού Διαμερίσματος ή του Δήμου που υπάγεται το κάθε εκτός αντικειμενικού συστήματος ακίνητο, ενώ για τα έτη 2011 και 2012 υπολογιζόταν με σταθερό συντελεστή 3 ευρώ ανά τ.μ.

ζ) Το «χαράτσι» του έτους 2013 θα επιβάλλεται και στους ιδιοκτήτες που εκμισθώνουν τα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητά τους στο Δημόσιο, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, τους Δήμους και τις δημοτικές επιχειρήσεις.

η) Το νέο ειδικό τέλος θα επιβαρύνει όλες ανεξαιρέτως τις ηλεκτροδοτούμενες δομημένες επιφάνειες, ακόμη και τις μη αποπερατωμένες οικοδομές που χρησιμοποιούν «εργοταξιακό» ρεύμα.

θ) Το ειδικό τέλος θα επιβάλλεται και σε όσους εκμεταλλεύονται περίπτερα.

Υπόχρεοι οι ενοικιαστές

ι) Υπόχρεος να καταβάλει το χαράτσι θα είναι πλέον σε κάθε περίπτωση ο χρήστης του ακινήτου (ενοικιαστής κ.λπ.), ο οποίος θα πρέπει μετά να αναζητά τα χρήματα από τον πραγματικό υπόχρεο που είναι ο ιδιοκτήτης!

Αναλυτικά οι διατάξεις για το ΕΕΤΑ

Στην τελική τους μορφή, οι διατάξεις για το νέο ειδικό τέλος ακινήτων, προβλέπουν, ειδικότερα, τα εξής:

1) ΠΟΤΕ ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ: Για το έτος 2013, επιβάλλεται έκτακτο ειδικό τέλος υπέρ του Δημοσίου στις ηλεκτροδοτούμενες- οποτεδήποτε κατά το χρονικό διάστημα από την 1η Μαΐου 2013 μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2013 - δομημένες επιφάνειες ακινήτων οποιασδήποτε μορφής, ανεξάρτητα αν αυτές είναι αποπερατωμένες ή μη και ανεξάρτητα από την ορθή αναγραφή των στοιχείων τους στους λογαριασμούς κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος. Το τέλος αυτό θα ονομάζεται στο εξής έκτακτο ειδικό τέλος ακινήτων (Ε.Ε.Τ.Α.).

2) ΠΟΙΟΙ ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ Το Ε.Ε.Τ.Α. θα επιβαρύνει τον κύριο ή επικαρπωτή του ηλεκτροδοτούμενου ακινήτου ή το πρόσωπο στο οποίο έχει παραχωρηθεί το ακίνητο με προσωρινό παραχωρητήριο. Επιπλέον θα επιβαρύνει και το δικαίωμα εκμετάλλευσης περιπτέρου, κατά το ποσοστό συνιδιοκτησίας αυτού.

3) ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΟ ΕΝΟΙΚΙΟ Υπόχρεος για την καταβολή του Ε.Ε.Τ.Α. θα είναι ο χρήστης του ακινήτου κατά την ημερομηνία έκδοσης κάθε λογαριασμού κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, ο οποίος περιλαμβάνει Ε.Ε.Τ.Α. Ο χρήστης του ακινήτου πρέπει να καταβάλλει το Ε.Ε.Τ.Α μαζί με το λογαριασμό κατανάλωσης του ηλεκτρικού ρεύματος. Αν ο χρήστης είναι μισθωτής, τότε, εφόσον αποδεικνύει την καταβολή του Ε.Ε.Τ.Α., θα επέρχεται αυτοδικαίως συμψηφισμός του ποσού Ε.Ε.Τ.Α. που κατέβαλε, με ενοίκια που οφείλει ή έχει υποχρέωση να πληρώσει μελλοντικά στον ιδιοκτήτη.

4) ΠΩΣ ΥΠΟΛΟΓΙΖΕΤΑΙ Ο υπολογισμός του Ε.Ε.Τ.Α. θα γίνεται με πολλαπλασιασμό των εξής τριών παραγόντων:

α) ενός συντελεστή Ειδικού Τέλους ανά τ.μ., ο οποίος αντιστοιχεί στην τιμή ζώνης του ακινήτου,

β) ενός άλλου συντελεστή, ο οποίος κλιμακώνεται αντιστρόφως ανάλογα των ετών παλαιότητας του ακινήτου,

γ) του αριθμού των τετραγωνικών μέτρων των ηλεκτροδοτούμενων επιφανειών του ακινήτου.

Το γινόμενο που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό των τριών παραπάνω παραγόντων θα μειώνεται στην συνέχεια κατά 15%.

Οι υπολογισμοί αυτοί θα γίνονται από τη ΔΕΗ και τους εναλλακτικούς παρόχους ρεύματος κατά έκδοση των λογαριασμών.

5) ΤΟ ΕΜΒΑΔΟΝ Στην περίπτωση που δεν αναγράφεται στον λογαριασμό ηλεκτρικού ρεύματος αριθμός τετραγωνικών μέτρων για τον υπολογισμό του Τ.Α.Π., το Ε.Ε.Τ.Α. θα υπολογίζεται με βάση τα τετραγωνικά μέτρα που ελήφθησαν υπόψη για τον υπολογισμό των δημοτικών τελών ή, αν δεν υπολογίστηκαν δημοτικά τέλη, με βάση τα τετραγωνικά μέτρα που ελήφθησαν υπόψη για τον υπολογισμό του δημοτικού φόρου.

6) Για τα ακίνητα, για τα οποία δεν αναγράφεται τιμή ζώνης στη βάση πληροφοριών του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε.), ως τιμή ζώνης θα λαμβάνεται ο μέσος όρος των τιμών της δημοτικής ενότητας. Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν τιμές στη δημοτική ενότητα, λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος των τιμών του Δήμου.

7) ΠΟΙΟΙ ΑΠΑΛΛΑΣΣΟΝΤΑΙ Από το Ε.Ε.Τ.Α. απαλλάσσονται:

α) Οι κοινόχρηστοι χώροι πολυκατοικιών.

β) Οι κοινόχρηστοι χώροι των κύριων τουριστικών καταλυμάτων (ξενοδοχείων και κάμπινγκ) που αφορούν στους χώρους προσέλευσης, υποδοχής και υγιεινής, οι οποίοι προσδιορίζονται σε ποσοστό 35% της συνολικής επιφάνειας της ξενοδοχειακής επιχείρησης, καθώς και ποσοστό 17% της συνολικής επιφάνειας των επιχειρήσεων ενοικιαζόμενων δωματίων και ενοικιαζόμενων επιπλωμένων διαμερισμάτων, τα οποία διαθέτουν ειδικό σήμα λειτουργίας του EOT σε ισχύ.

γ) Τα ακίνητα που έχουν χαρακτηρισθεί διατηρητέα, με απόφαση του αρμόδιου υπουργού, εφόσον δεν χρησιμοποιούνται με οποιονδήποτε τρόπο.

δ) Τα αρχαία μνημεία και οι χώροι ιστορικών ή αρχαιολογικών μνημείων.

ε) Τα ακίνητα για τα οποία έχει δηλωθεί στο σύστημα «ΕΡΜΗΣ» του Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. γεωργική ή βιομηχανική χρήση.

8) ΠΟΙΟΙ ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ (ΕΥΠΑΘΕΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ) Μειωμένος συντελεστής Ε.Ε.Τ.Α. 0,5 ευρώ ανά τ.μ. εφαρμόζεται για ένα μόνο ακίνητο, που ανήκει κατά πλήρη κυριότητα ή επικαρπία σε:

α) πολύτεκνο

β) σε πρόσωπο, που είτε το ίδιο είτε άλλο πρόσωπο που το βαρύνει φορολογικά παρουσιάζει αναπηρία 80% και άνω.

Σε κάθε περίπτωση, προϋπόθεση είναι το ακίνητο να αποτελεί την κύρια και ιδιοκατοικούμενη κατοικία του δικαιούχου.

Για την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή απαιτείται να πληρούνται και οι εξής προϋποθέσεις:

- η τιμή ζώνης του ακινήτου να μην υπερβαίνει τις 3.000 ευρώ το τ.μ.,

- το οικογενειακό εισόδημα του δικαιούχου κατά το οικονομικό έτος 2012, να μην υπερβαίνει τις 30.000 ευρώ,

- το εμβαδόν του ακινήτου να μην υπερβαίνει τα 120 τ.μ., τα οποία προσαυξάνονται κατά 20 τ.μ. για κάθε προστατευόμενο τέκνο και μέχρι τα 200 τ.μ. Εφόσον το εμβαδόν του ακινήτου υπερβαίνει την έκταση που ορίζεται στο προηγούμενο εδάφιο, για την επιπλέον επιφάνεια το Ε.Ε.Τ.Α. υπολογίζεται χωρίς την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή.

- η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας έτους 2010 του δικαιούχου να μην υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ, οι οποίες προσαυξάνονται κατά 10.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο.

9) ΠΟΙΟΙ ΕΞΑΙΡΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ Δεν οφείλεται το Ε.Ε.Τ.Α. για ένα ακίνητο που αποτελεί την κύρια και ιδιοκατοικούμενη κατοικία και ανήκει κατά κυριότητα ή επικαρπία:

α) σε μακροχρόνια άνεργο με μη διακοπτόμενο χρόνο ανεργίας ίσο ή μεγαλύτερο του ενός έτους, κατά την ημερομηνία έκδοσης του πρώτου λογαριασμού που περιλαμβάνει Ε.Ε.Τ.Α., εγγεγραμμένο στα μητρώα του ΟΑΕΔ ή στους καταλόγους προσφερομένων προς εργασία του Γραφείου Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας και των παραρτημάτων του ή του λογαριασμού ανεργίας προσωπικού ημερήσιων εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης ή του λογαριασμού ανεργίας τεχνικών τύπου Αθηνών και Θεσσαλονίκης και

β) σε άνεργο που επιδοτήθηκε λόγω τακτικής επιδότησης από τους ως άνω φορείς και λογαριασμούς κατά 6 τουλάχιστον από τους 12 μήνες που προηγούνται της ημερομηνίας έκδοσης του πρώτου λογαριασμού που περιλαμβάνει Ε.Ε.Τ.Α

Για την απαλλαγή του ακινήτου από το Ε.Ε.Τ.Α. απαιτείται να πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις:

α) ο υποκείμενος στο Ε.Ε.Τ.Α. να είναι άνεργος κατά την ημερομηνία έκδοσης του πρώτου λογαριασμού που περιλαμβάνει Ε.Ε.Τ.Α.,

β) η τιμή ζώνης του ακινήτου να μην υπερβαίνει τις 3.000 ευρώ,

γ) το οικογενειακό εισόδημα, κατά το οικονομικό έτος 2012, να μην υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ,

δ) το εμβαδόν του ακινήτου να μην υπερβαίνει τα 120 τ.μ., τα οποία προσαυξάνονται κατά 20 τ.μ. για κάθε προστατευόμενο τέκνο και μέχρι τα 200 τ.μ.. Εφόσον το εμβαδόν του ακινήτου υπερβαίνει την έκταση που ορίζεται στο προηγούμενο εδάφιο, για την επιπλέον επιφάνεια το Ε.Ε.Τ.Α. υπολογίζεται με βάση τον κανονικό συντελεστή,

ε) η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας έτους 2010 του δικαιούχου να μην υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ, οι οποίες προσαυξάνονται κατά 10.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο.

10) ΕΥΚΟΛΙΕΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΓΙΑ ΦΤΩΧΟΥΣ  Για πρόσωπα που βρίσκονται σε κατάσταση φτώχειας ή απειλούνται με φτώχεια και κατέχουν ακίνητα τα οποία αποτελούν τις κύριες κατοικίες τους προβλέπεται εναλλακτικά:

- η δυνατότητα αποπληρωμής του Εκτάκτου Ειδικού Τέλους Ακινήτων (ΕΕΤΑ) σε περισσότερες από τις προβλεπόμενες δόσεις

- η μείωση του ΕΕΤΑ στο μέτρο που είναι αναγκαίο

- η πλήρης απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής του ΕΕΤΑ.

Στόχος είναι τα πρόσωπα αυτά να μπορούν να ανταποκριθούν στην υποχρέωση καταβολής του τέλους αυτού, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η διαβίωση των ιδίων ή των προσώπων που συνοικούν μαζί τους και τους βαρύνουν.

11) ΣΕ 5 ΔΟΣΕΙΣ Το Ε.Ε.Τ.Α θα εισπράττεται από τη Δ.Ε.Η. και τους εναλλακτικούς προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος σε 5 ισόποσες δόσεις με τους λογαριασμούς που θα εκδίδονται από αυτούς από τον Ιούνιο του 2013 μέχρι το Φεβρουάριο του 2014.

12) ΞΕΧΩΡΙΣΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΗΣ ΔΕΗ Ο κύριος ή επικαρπωτής του ακινήτου μπορεί, με αίτησή του προς την αρμόδια Δ.Ο.Υ., οποτεδήποτε και για οποιονδήποτε λόγο, να ζητήσει την αποκοπή του Ε.Ε.Τ.Α. από το λογαριασμό κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος και τη βεβαίωση αυτού στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., αφού καταβάλει τουλάχιστον την τρέχουσα και τις τυχόν ληξιπρόθεσμες δόσεις και, σε περίπτωση επίκλησης αδυναμίας καταβολής αυτών, το ποσό των 50 ευρώ.