Όλοι τελειώνουν το σχολείο, αλλά...

 

 Χωρίς χρήματα δεν γίνεται η δουλειά, αλλά και μόνο με χρήματα χωρίς σχέδιο πάλι δεν γίνεται η δουλειά. Στην Ελλάδα δεν έχουμε τίποτα από τα δύο

Η ετήσια έκθεση παρακολούθησης της εκπαίδευσης και κατάρτισης 2024 της Ευρωπαϊκής Ένωσης φέρνει στο φως εντυπωσιακά και ανησυχητικά συμπεράσματα για την κατάσταση της εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Παρόλο που η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου έχει μειωθεί δραστικά, η ποιότητα της εκπαίδευσης φαίνεται να έχει επιδεινωθεί σημαντικά, ειδικά σε βασικά γνωστικά αντικείμενα όπως η κατανόηση κειμένου, τα μαθηματικά και οι φυσικές επιστήμες.

Βασικά ευρήματα της έκθεσης

1. Χαμηλές επιδόσεις των μαθητών

Σύμφωνα με την έρευνα PISA του ΟΟΣΑ, τα ποσοστά των μαθητών με χαμηλές επιδόσεις αυξήθηκαν κατακόρυφα μεταξύ 2013 και 2023:

Μάθημα	Ποσοστό χαμηλών επιδόσεων το 2013	Ποσοστό χαμηλών επιδόσεων το 2023
Κατανόηση κειμένου	22,6%	37,6%
Μαθηματικά	35,7%	47,2%
Φυσικές Επιστήμες	25,5%	37,3%

Η επιδείνωση αυτή υποδεικνύει σοβαρά προβλήματα στην ποιότητα της διδασκαλίας και της μάθησης, γεγονός που απειλεί το μέλλον των μαθητών και κατ’ επέκταση της κοινωνίας.

2. Ολοκλήρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

Παρά την πτώση των επιδόσεων, το ποσοστό των μαθητών που ολοκληρώνουν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση αυξήθηκε από 86,7% το 2013 σε 95,4% το 2023. Ωστόσο, τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι πολλοί μαθητές ολοκληρώνουν το σχολείο χωρίς να αποκτούν ουσιαστικές γνώσεις.

3. Επαγγελματική Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση

Το 2023, μόλις το 35,4% των αποφοίτων της επαγγελματικής εκπαίδευσης επωφελήθηκαν από τη μαθητεία, σε αντίθεση με το 64,5% στην ΕΕ. Επιπλέον, η συμμετοχή των ενηλίκων στη διά βίου μάθηση παραμένει σε χαμηλά επίπεδα (15,1%), απέχοντας σημαντικά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 39,5%.

4. Γήρανση του Εκπαιδευτικού Προσωπικού

Το ποσοστό των εκπαιδευτικών ηλικίας 55 ετών και άνω αυξήθηκε από 15% το 2013 σε 32,4% το 2023. Η έλλειψη διορισμών για πάνω από μία δεκαετία οδήγησε σε μια γηρασμένη εκπαιδευτική κοινότητα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την προσαρμογή στις νέες διδακτικές προκλήσεις.

5. Επενδύσεις στην Εκπαίδευση

Οι δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση μειώθηκαν από το 4,5% του ΑΕΠ το 2013 στο 3,8% το 2023, ενώ στην ΕΕ το αντίστοιχο ποσοστό είναι 4,7%. Παρά την αύξηση του ΑΕΠ, οι κρατικές επενδύσεις στην εκπαίδευση δεν αυξήθηκαν αναλογικά, αφήνοντας το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα χωρίς τους απαραίτητους πόρους.

Συμπέρασμα

Η ελληνική εκπαίδευση αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Η αύξηση της φοίτησης δεν συνοδεύεται από ποιοτική αναβάθμιση, ενώ η έλλειψη επενδύσεων και οι γηρασμένοι εκπαιδευτικοί επιτείνουν το πρόβλημα. Αν δεν υπάρξει άμεσος σχεδιασμός με έμφαση στη βελτίωση της ποιότητας της διδασκαλίας και στη στήριξη των μαθητών, οι επιπτώσεις στην κοινωνία και στην οικονομία θα είναι ανυπολόγιστες.