Κωνσταντίνος Κατσαρός: Γιατί τόσος θόρυβος για τις αναμενόμενα χαμηλές βάσεις;

Μεσολόγγι, 29/8/2019

Γιατί τόσος θόρυβος για τις χαμηλές βάσεις;

Η ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής για τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα προκάλεσε σοκ σε πολλούς. Για πρώτη φορά εισήχθη μαθητής σε Πανεπιστημιακή Σχολή έχοντας 500 μόρια, οι περισσότερες σχολές είχαν βάση κάτω από 10.000 μόρια και είχαμε πάρα πολλές επιτυχίες σε όλα τα σχολεία της χώρας (δηλαδή σχεδόν όλοι οι μαθητές κάπου πέρασαν…).

Όλα αυτά είναι σωστά. Ας αναφέρουμε κάποια παραδείγματα για τους απόφοιτους από τα Γενικά Λύκεια:

Η Αρχιτεκτονική είχε βάση σε κάποια πόλη 11233μόρια ενώ η Γεωπονική είχε βάση 6271 μόρια. Μάλιστα, ο πρώτος εισακτέος σε αυτή είχε μόλις 12.000 μόρια.

Σε σχολή των Ηλεκτρολόγων Μηχανικών υπήρξε βάση στα 6949 μόρια την ώρα που κάποιος να μπορεί σπουδάσει στο Ιστορικό Αρχαιολογικό έχοντας συγκεντρώσει μόλις 9447 μόρια ή να γίνει μαθηματικός με 7478 μόρια. Μπορεί να γίνει επίσης Πολιτικός Μηχανικός με 7665 μόρια (ο πρώτος εδώ μπήκε με μόλις 12401 μόρια!) ή να ασχοληθεί με τα οικονομικά μας με 5004 μόρια!

Υπήρχαν και χειρότερα.

Απόφοιτος Εσπερινού Λυκείου θα μπορούσε να σπουδάσει δικηγόρος με 8952 μόρια, Φιλόλογος (και μάλιστα στη Θεσσαλονίκη) με 4961 μόρια, Μαθηματικός (στην Αθήνα παρακαλώ) με 3759 μόρια, Φυσικός στη Θεσσαλονίκη με 1155 μόρια ή Οικονομολόγος με 500 μόρια. Ναι! Με 500 μόρια! Για να καταλάβετε, ο υποψήφιος αυτός θα μπορούσε να εισαχθεί στο τμήμα γράφοντας στις Πανελλαδικές 0.7 στα Μαθηματικά, 1 στην Οικονομία και 0 σε Πληροφορική και Γλώσσα!

Όλα, όμως, έχουν την εξήγησή τους αν τα δούμε από τη σωστή γωνία…

Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ ποια είναι η αναγκαιότητα παραγωγής άνεργων πτυχιούχων; Για ποιο λόγο να παράγουμε ως κράτος τόσους πολλούς Οικονομολόγους; Τι θα τους κάνουμε τόσους εκπαιδευμένους στη Διοίκηση Επιχειρήσεων; Που θα απασχοληθούν τόσοι Γεωπόνοι; Αναφέρω παραδείγματα:

Κάθε χρόνο εισάγονται στα πανεπιστήμια 626 Αρχιτέκτονες, 2348 Γεωπόνοι, 1023 Τεχνολόγοι τροφίμων, 2125 Ηλεκτρολόγοι Μηχανικοί, 1650 Μαθηματικοί, 2300 Φιλόλογοι, 5372 στη Διοίκηση Επιχειρήσεων (!), 2129 Λογιστές (!), 3384 Οικονομολόγοι (!)… Είναι απίστευτο αλλά ο αριθμός των εμπλεκόμενων με τα οικονομικά μόνο από τρεις ομάδες σχολών, κάθε χρόνο ισούται με τον πληθυσμό μιας πόλης (11.000 περίπου)!

Προφανώς τα ελληνικά Πανεπιστήμια, παράγουν υπερβολικά μεγάλο αριθμό πτυχιούχων ενώ οι ανάγκες είναι σαφώς μικρότερες. Πρόσφατα είχε γίνει πολύς ντόρος για την μη ίδρυση Νομικής Σχολής στην Πάτρα. Έχουμε αναρωτηθεί αν οι επιπλέον 300-400 απόφοιτοι θα βοηθούσαν στην προαγωγή του επαγγέλματος προστιθέμενοι στους 1200 που ήδη εισάγονται κάθε χρόνο στις υπάρχουσες νομικές σχολές;

Τα τελευταία χρόνια, επίσης, δημιουργήθηκαν νέα τμήματα θετικής κατεύθυνσης σε πόλεις που δεν υπήρχαν, αναφέρω ενδεικτικά το τμήμα Μαθηματικών στη Λαμία και την Καστοριά, τα τμήματα Φυσικής στη Λαμία και την Καβάλα στην οποία ιδρύθηκε και τμήμα Χημείας αλλά και άλλα τμήματα θεωρητικών σπουδών (όπως το Ιστορίας Αρχαιολογίας στο Αγρίνιο). Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ακόμη μεγαλύτερο αριθμό εισακτέων άρα και αποφοίτων (αργότερα).

Η δραστική μείωση του αριθμού των εισακτέων θα μπορούσε να προσφέρει άμεσα λύση τόσο στο θέμα των χαμηλών βάσεων όσο και στο θέμα της αποκατάστασης των αποφοίτων.

Θα έπρεπε επίσης να υπάρξει εξορθολογισμός του αριθμού των θέσεων που μοιράζονται μαθητές από τα Εσπερινά Λύκεια και τα ΕΠΑΛ.

Έχουμε αναρωτηθεί ποια είναι η αναγκαιότητα ύπαρξης ίδιων τμημάτων στην ίδια πόλη που ανήκουν σε διαφορετικά ιδρύματα; Ποια η αναγκαιότητα ύπαρξης ας πούμε δύο τμημάτων Πολιτικών Μηχανικών στην Πάτρα; Για ποιο λόγο ανωτατικοποιήθηκαν ΤΕΙ που υπήρχαν σε μια πόλη την ώρα που υπήρχε Πανεπιστημιακή Σχολή με ίδιο αντικείμενο;

Η συγχώνευση ή η κατάργηση ομοειδών σχολών στην ίδια πόλη – περιοχή είναι ένα άλλο επίσης σημαντικό μέτρο που θα έπρεπε να δρομολογηθεί.

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η εισαγωγή μιας βάσης κάτω από την οποία δεν θα υπήρχαν εισακτέοι θα έλυνε το πρόβλημα της εισαγωγής σε μια σχολή με πολύ λίγα μόρια. Η εφαρμογή όμως αυτού του μέτρου θα δημιουργούσε άλλου είδους παρενέργειες αφού σε ορισμένα τμήματα δεν θα υπήρχαν καν εισακτέοι. Εξάλλου, πολλοί μαθητές είχαν ξεκινήσει με χαμηλούς βαθμούς εισαγωγής και παρόλα αυτά τελείωσαν τις σπουδές, εργάζονται και είναι και πετυχημένοι.

Από την άλλη, στο σημερινό σχολείο, από το Δημοτικό μέχρι και το Λύκειο, ένας μαθητής περνάει τις τάξεις μόνο και μόνο με την απλή παρουσία του στο μάθημα. Έχει μάθει συνεπώς (κακώς) ότι δεν χρειάζεται προσπάθεια για να εκπαιδευτείς. Τι κέρδος έχει όμως ο εκπαιδευόμενος από τέτοιου είδους «εκπαίδευση»;

Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πάρα πολλά ακόμη μικρά και μεγάλα που οδηγούν σε κατάσταση τεχνητής ανεπάρκειας το Εκπαιδευτικό μας σύστημα και σε αδιέξοδα τους νέους μας. Η ανακοίνωση των βάσεων για το 2019 έδειξε ότι απαιτούνται μέτρα και σκληρές αποφάσεις άμεσα. Το θέμα είναι όμως αν η ελληνική κοινωνία είναι έτοιμη να αποδεχτεί τις λύσεις που απαιτούνται.

Κωνσταντίνος Κατσαρός

Εκπαιδευτικός