Η απούσα Γαλλία

Στο επίκεντρο των προβληματισμών για το μέλλον της Ευρωζώνης στο τέλος του 2012 είναι η εξέλιξη της δημοσιονομικής κρίσης στην Ισπανία, αλλά κυρίως οι μετεκλογικές πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία.

Πριν από ένα χρόνο τα ερωτήματα για τις εξελίξεις στην Ευρωζώνη το 2012 είχαν επικεντρωθεί στην προεδρική εκλογή της Γαλλίας την Άνοιξη, στην ανατροπή ή όχι του διδύμου Σαρκοζί-Μέρκελ σε περίπτωση νίκης του Ολάντ.

Ο Ολάντ ξεκίνησε τη θητεία του θέτοντας στην ευρωπαϊκή ατζέντα ως προτεραιότητα την ανάπτυξη ,αλλά πολύ γρήγορα υποσκελίσθηκε απέναντι στη Μέρκελ από τον Μόντι.

Ο Μόντι πρωταγωνίστησε στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου που έδωσε την εντύπωση ή την ψευδαίσθηση μίας στροφής στη διαχείριση της κρίσης της Ευρωζώνης. Όταν στη συνέχεια, τον Οκτώβριο και τον Δεκέμβριο, η Γερμανία απέσυρε την υπογραφή της από τις δεσμεύσεις της, η

αντίδραση του Ολάντ υπήρξε υποτονική, αν όχι ανύπαρκτη.

Σήμερα ουδείς προβληματίζεται για το αν ο Ολάντ θα πάρει πρωτοβουλία για ανατροπή της γερμανικής ατζέντας στην Ευρωζώνη. Τα ερωτήματα περιορίζονται στο κατά πόσον στην περίπτωση που υπάρξουν ατυχήματα στην Ισπανία και την Ιταλία, η Γαλλία, έστω και την υστάτη στιγμή, θα αναλάβει συνολικές πρωτοβουλίες.

Η Γαλλία του Ολάντ, όπως και η Γαλλία του Σαρκοζί, εκτιμά ότι η χώρα είναι εκτεθειμένη στην πίεση των αγορών και των Οίκων Αξιολόγησης και συνεπώς κάθε πρωτοβουλία αλλαγής της ευρωπαϊκής ατζέντας έχει απαγορευτικό κόστος. Επί της ουσίας ο Ολάντ προσυπογράφει, εμμέσως πλην σαφώς, τη θέση του Σόιμπλε αλλά και του Economist ότι η Γαλλία είναι προβληματική χώρα, ωρολογιακή βόμβα στην Ευρωζώνη με μόνη επιλογή να προσαρμοσθεί, στον βαθμό που μπορεί, στη γερμανική γραμμή πλεύσης.

Στην αρχή της κρίσης της Ευρωζώνης το ζητούμενο ήταν αν η Γαλλία θα επιλέξει να ηγηθεί του Νότου ή αν θα αρκεσθεί να παραμείνει ήσσων εταίρος του Βερολίνου στον γαλλογερμανικό άξονα.

Σήμερα η Γαλλία δεν βρίσκεται σε καμιά από τις δύο θέσεις: Το Βερολίνο την αντιμετωπίζει σχεδόν ισότιμα με την εκτός Ευρωζώνης Πολωνία, ενώ η Ιταλία έχει αναδειχθεί ντε φάκτο στον σοβαρότερο παράγοντα που θα μπορούσε να επηρεάσει τη γερμανική στρατηγική.

Τα παραπάνω θυμίζουν δραματικά την παραίτηση της Γαλλίας από τον ρόλο της ως μεγάλης δύναμης στην δεκαετία του '30, όταν η πολιτική και η στρατιωτική της ηγεσία υπερέβαλε την ανύπαρκτη τότε γερμανική στρατιωτική ισχύ, για να δικαιολογήσει την απραξία της.

Τα δημοσιονομικά προβλήματα της Γαλλίας και η χαμηλή της ανταγωνιστικότητα είναι υπαρκτά προβλήματα, από μόνα τους όμως δεν δικαιολογούν τη συνθηκολόγηση απέναντι στη Γερμανία.

Χωρίς την πολιτική συναίνεση του Σαρκοζί, η Μέρκελ δεν θα μπορούσε να καθυστερήσει τη συνολική λύση για δύο χρόνια, χωρίς τη σιωπή και την απουσία του Ολάντ, η Γερμανία δεν θα είχε εξασφαλίσει χρονική παράταση ενός έτους.

Η Γαλλία, το 1936, παραλοκούθησε ως θεατής την είσοδο γερμανικών στρατευμάτων στην Ρηνανία, και συναίνεσε τον Σεπτεμβριο του 1938, στο Μόναχο, στο διαμελισμό της Τσεχοσλοβακίας για να συρθεί σε κήρυξη πολέμου τον Σεπτέμβριο του 1939.

Σήμερα το ερώτημα είναι αν ένα ατύχημα στην Ισπανία ή την Ιταλία ή και στις δύο μαζί θα εξαναγκάσει τη Γαλλία του Ολάντ να αναλάβει τον ρόλο της στους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς.

Ασαφές στίγμα
Στην αρχή της κρίσης της Ευρωζώνης το ζητούμενο ήταν αν η Γαλλία θα επιλέξει να ηγηθεί του Νότου ή αν θα αρκεσθεί να παραμείνει ήσσων εταίρος του Βερολίνου στον γαλλογερμανικό άξονα. Σήμερα η Γαλλία δεν βρίσκεται σε καμιά από τις δύο θέσεις: Το Βερολίνο την αντιμετωπίζει σχεδόν ισότιμα με την εκτός Ευρωζώνης Πολωνία, ενώ η Ιταλία έχει αναδειχθεί ντε φάκτο στον σοβαρότερο παράγοντα που θα μπορούσε να επηρεάσει τη γερμανική στρατηγική.