Οδηγός σπουδών δημόσια και ιδιωτικά ΣΑΕΚ: Επαγγελματική αποκατάσταση και προοπτικές – Μύθοι και πραγματικότητες

Η επαγγελματική αποκατάσταση είναι ένας από τους βασικούς στόχους που κυνηγούν όσοι επιλέγουν να σπουδάσουν σε Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΑΕΚ), παλαιότερα γνωστές ως δημόσια ΙΕΚ. Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μια αύξηση του ενδιαφέροντος για τις σπουδές στα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης, καθώς προσφέρουν ποιοτική εκπαίδευση και πρακτική εμπειρία, η οποία ανταποκρίνεται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας.

Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε λεπτομερώς τις σπουδές στα δημόσια ΙΕΚ (ΣΑΕΚ), τις ευκαιρίες επαγγελματικής αποκατάστασης, καθώς και τις ειδικότητες που προσφέρουν αυτές οι σχολές, αναδεικνύοντας τα πλεονεκτήματα που κάνουν τις σπουδές αυτές ελκυστικές επιλογές για τους νέους και τις νέες που επιθυμούν να διασφαλίσουν την επαγγελματική τους επιτυχία.

Δημόσια ΙΕΚ και ΣΑΕΚ: Ο ρόλος τους στην εκπαίδευση και κατάρτιση

Τα πρώην ΙΕΚ και νυν ΣΑΕΚ (Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης) αποτελούν φορείς αρχικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, προσφέροντας προγράμματα σπουδών που συνδυάζουν θεωρητική και πρακτική κατάρτιση σε εξειδικευμένους τομείς. Το κύριο πλεονέκτημα αυτών των σχολών είναι ότι προετοιμάζουν τους σπουδαστές για την άμεση ένταξή τους στην αγορά εργασίας, με προγράμματα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της σύγχρονης οικονομίας.

Οι ΣΑΕΚ παρέχουν εκπαίδευση σε ένα ευρύ φάσμα επαγγελμάτων, όπως υγεία, πληροφορική, τεχνολογία, τουρισμός και πολλές άλλες ειδικότητες. Οι σπουδές διαρκούν τέσσερα εξάμηνα, ακολουθούμενα από ένα εξάμηνο πρακτικής άσκησης, προσφέροντας στους σπουδαστές την ευκαιρία να αποκτήσουν πολύτιμη εργασιακή εμπειρία.

Τα ΣΑΕΚ είναι ιδρύματα που παρέχουν αρχική επαγγελματική κατάρτιση και είναι πλέον αναγνωρισμένα ως ισχυρό θεμέλιο για όσους θέλουν να αποκτήσουν πρακτικές δεξιότητες που απαιτούνται από την αγορά εργασίας. Η εγγραφή σε ΣΑΕΚ επιτρέπεται σε αποφοίτους Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΓΕΛ, ΕΠΑΛ) καθώς και σε πτυχιούχους άλλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, όπως ΣΕΚ και ΙΕΚ. Η φοίτηση δεν έχει ηλικιακό περιορισμό, γεγονός που διευκολύνει την πρόσβαση τόσο για νεότερους όσο και για μεγαλύτερους σπουδαστές.

Προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης στα ΣΑΕΚ

Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή εκπαιδευτικού ιδρύματος είναι οι επαγγελματικές προοπτικές μετά την αποφοίτηση. Οι σπουδαστές και οι γονείς συχνά ανησυχούν για την αξία των σπουδών και τις ευκαιρίες απασχόλησης που θα έχουν οι απόφοιτοι.

Τα τελευταία χρόνια, η ζήτηση για εξειδικευμένο προσωπικό έχει αυξηθεί, καθιστώντας τις σπουδές στα ΣΑΕΚ εξαιρετικά ελκυστικές. Οι απόφοιτοι των ΙΕΚ και ΣΑΕΚ έχουν την ευκαιρία να εργαστούν σε ποικίλους τομείς, καθώς οι ειδικότητες που προσφέρουν οι σχολές αυτές είναι προσαρμοσμένες στις τρέχουσες ανάγκες της αγοράς εργασίας.

Η αναγνώριση των διπλωμάτων των ΣΑΕΚ
Ένας από τους πιο διαδεδομένους μύθους είναι ότι τα διπλώματα των ΙΕΚ (και τώρα ΣΑΕΚ) δεν αναγνωρίζονται από την αγορά εργασίας. Στην πραγματικότητα, τα διπλώματα αυτά είναι πλήρως αναγνωρισμένα από το Υπουργείο Παιδείας και έχουν την ίδια ισχύ με τα διπλώματα των δημόσιων πανεπιστημίων όσον αφορά την επαγγελματική κατάρτιση.

Επαγγελματικά δικαιώματα και προοπτικές καριέρας
Οι απόφοιτοι ΣΑΕΚ έχουν δικαίωμα να αποκτήσουν Δίπλωμα Επαγγελματικής Κατάρτισης επιπέδου 5 μετά από επιτυχή συμμετοχή στις εξετάσεις πιστοποίησης του ΕΟΠΠΕΠ. Αυτό το δίπλωμα δίνει πρόσβαση σε συγκεκριμένα επαγγέλματα που έχουν υψηλή ζήτηση, ενώ προσφέρει τη δυνατότητα περαιτέρω σπουδών, είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό.

Μύθοι και αλήθειες για την επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων 

Υπάρχουν διάφοροι μύθοι γύρω από την επαγγελματική αξία των διπλωμάτων που απονέμονται από τα ΙΕΚ και ΣΑΕΚ. Ένας από τους πιο διαδεδομένους είναι ότι τα διπλώματα αυτά δεν αναγνωρίζονται στην αγορά εργασίας. Ωστόσο, αυτή η άποψη δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Στην πραγματικότητα, τα διπλώματα των δημόσιων και ιδιωτικών ΙΕΚ είναι πλήρως αναγνωρισμένα από το Υπουργείο Παιδείας και προσφέρουν στους απόφοιτους ίσες επαγγελματικές ευκαιρίες με άλλες μορφές εκπαίδευσης.

Επιπλέον, οι συνεργασίες των ΙΕΚ με επιχειρήσεις και οργανισμούς εξασφαλίζουν πρακτική εμπειρία και δημιουργούν γέφυρες προς την επαγγελματική αποκατάσταση. Οι σπουδαστές έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν πρακτικές δεξιότητες μέσω της πρακτικής άσκησης, η οποία συχνά οδηγεί σε προσλήψεις σε εταιρείες που συνεργάζονται με τα ΙΕΚ.

Βέβαια δεν σημαίναι και βεβαιη αποκατάσταση, την επομένη της ολοκλήρωσης των σπουδών

Οι διαφορές μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών ΣΑΕΚ

Όσοι ενδιαφέρονται για σπουδές σε ΙΕΚ ή ΣΑΕΚ θα βρουν πολλές επιλογές τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Και τα δύο είδη σχολών προσφέρουν υψηλής ποιότητας εκπαίδευση, όμως υπάρχουν μερικές βασικές διαφορές.

Στα δημόσια ΙΕΚ, οι σπουδές είναι δωρεάν, γεγονός που τις καθιστά προσιτές για όλους. Από την άλλη πλευρά, τα ιδιωτικά ΙΕΚ χρεώνουν δίδακτρα, αλλά προσφέρουν επιπλέον υπηρεσίες, όπως γραφεία επαγγελματικής αποκατάστασης και συνεργασίες με μεγάλες εταιρείες. Αυτές οι συνεργασίες βοηθούν τους σπουδαστές να βρουν εργασία γρήγορα μετά την αποφοίτηση.

Σημαντικό ρόλο παίζουν και τα χρήματα. Η φοίτηση στα δημόσια ΣΑΕΚ ειναι δωρεάν, ενώ στα ιδιωτικά το κόστος μεταβάλλεται. Σύμφωνα με την έρευνα του newpost, το ετήσιο κόστος είναι περίπου 2.500 ευρώ.

Δημόσια ή Ιδιωτικά ΣΑΕΚ: Τι να επιλέξω;

Ένας άλλος μύθος που επικρατεί είναι ότι τα ιδιωτικά ΙΕΚ προσφέρουν καλύτερες ευκαιρίες από τα δημόσια. Παρόλο που τα ιδιωτικά ΙΕΚ έχουν πολλές φορές περισσότερες συνεργασίες με μεγάλες εταιρείες, τα δημόσια ΣΑΕΚ προσφέρουν δωρεάν φοίτηση και πρόσβαση σε επιδοτούμενη πρακτική άσκηση. Και στις δύο περιπτώσεις, οι σπουδαστές λαμβάνουν υψηλής ποιότητας εκπαίδευση, και η επιλογή μεταξύ δημόσιου ή ιδιωτικού ΙΕΚ εξαρτάται από τις προσωπικές προτιμήσεις και την οικονομική δυνατότητα του κάθε σπουδαστή.

Πλεονεκτήματα των Δημόσιων ΣΑΕΚ
Τα δημόσια ΙΕΚ έχουν την υποστήριξη του Υπουργείου Παιδείας και προσφέρουν ποιοτική εκπαίδευση χωρίς δίδακτρα. Επιπλέον, οι σπουδαστές των δημόσιων ΙΕΚ μπορούν να επωφεληθούν από επιδοτούμενη πρακτική άσκηση, καθώς και από στεγαστικά επιδόματα σε πολλές περιπτώσεις. Αυτά τα πλεονεκτήματα καθιστούν τα δημόσια ΣΑΕΚ μια εξαιρετική επιλογή για σπουδαστές που επιθυμούν να αποκτήσουν υψηλής ποιότητας εκπαίδευση με μηδενικό κόστος.

Πλεονεκτήματα των Ιδιωτικών ΣΑΕΚ
Από την άλλη πλευρά, τα ιδιωτικά ΙΕΚ προσφέρουν αυξημένες ευκαιρίες για επαγγελματική δικτύωση. Πολλές φορές διαθέτουν συνεργασίες με εταιρείες της αγοράς και οργανώνουν Ημέρες Καριέρας, όπου οι σπουδαστές έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με πιθανούς εργοδότες. Επίσης, παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες καριέρας, βοηθώντας τους σπουδαστές να δημιουργήσουν ένα δυνατό βιογραφικό και να προετοιμαστούν για συνεντεύξεις εργασίας.

Τη Δευτέρα, 23 Σεπτεμβρίου, λήγει η προθεσμία για την υποβολή αιτήσεων εισαγωγής στις 30 Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΑΕΚ) της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ).

Δικαίωμα αίτησης υποβολής έχουν όσοι είναι κάτοχοι Απολυτηρίου Λυκείου (Γενικού ή Επαγγελματικού), όλων των ηλικιών. Η υποβολή των αιτήσεων γίνεται αποκλειστικά στη διεύθυνση:

https://www.gov.gr/ipiresies/ekpaideuse/eggraphe-se-skholeio/eggraphe-se-saek-tis-dypa

Συγκεκριμένα, η διαδρομή είναι: gov.gr → Εκπαίδευση → Εγγραφή σε σχολείο → Εγγραφή σε ΣΑΕΚ της ΔΥΠΑ

Τα απαραίτητα δικαιολογητικά περιλαμβάνουν τον τίτλο σπουδών και το δελτίο αστυνομικής ταυτότητας, ενώ όλα τα δικαιολογητικά επισυνάπτονται (upload) στην αίτηση σε μορφή PDF. Κάθε υποψήφιος έχει δικαίωμα να επιλέξει συνολικά έως τρεις ειδικότητες κατάρτισης με σειρά προτίμησης (1η, 2η, 3η) σε έως δύο ΣΑΕΚ.

Διάρκεια σπουδών και δομή προγραμμάτων στα ΣΑΕΚ

Η διάρκεια σπουδών στα ΣΑΕΚ είναι πέντε εξάμηνα, εκ των οποίων τα τέσσερα περιλαμβάνουν θεωρητική και εργαστηριακή κατάρτιση, ενώ το τελευταίο εξάμηνο αφιερώνεται στην πρακτική άσκηση. Αυτή η πρακτική εμπειρία είναι κρίσιμη για την ένταξη των αποφοίτων στην αγορά εργασίας, καθώς τους επιτρέπει να εφαρμόσουν όσα έμαθαν κατά τη διάρκεια των σπουδών τους.

Πρακτική άσκηση και δυνατότητες μαθητείας

Η πρακτική άσκηση είναι μια από τις πιο σημαντικές πτυχές της εκπαίδευσης σε ΣΑΕΚ, καθώς δίνει τη δυνατότητα στους σπουδαστές να εφαρμόσουν στην πράξη τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει στα μαθήματα. Οι σπουδαστές μπορούν να κάνουν πρακτική άσκηση σε συνεργαζόμενες εταιρείες και οργανισμούς, και αυτό συχνά ανοίγει την πόρτα για μια μόνιμη θέση εργασίας μετά την αποφοίτηση.

Στα ιδιωτικά ΣΑΕΚ, η πρακτική άσκηση οργανώνεται συνήθως μέσω συνεργασιών με μεγάλες επιχειρήσεις, ενώ σε πολλά δημόσια ΙΕΚ η εύρεση θέσης πρακτικής άσκησης γίνεται με τη βοήθεια των ίδιων των σπουδαστών. Σε κάθε περίπτωση, η πρακτική άσκηση αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά κομμάτια της επαγγελματικής εκπαίδευσης.

Σπουδές στα ΣΑΕΚ και ευελιξία: Νέα δυνατότητα εξ αποστάσεως κατάρτισης

Μια νέα εξέλιξη που έρχεται να ενισχύσει ακόμα περισσότερο την ελκυστικότητα των σπουδών στα ΣΑΕΚ είναι η δυνατότητα εξ αποστάσεως ή υβριδικής εκπαίδευσης. Σύμφωνα με πρόσφατη απόφαση του Υπουργείου Παιδείας, οι ΣΑΕΚ μπορούν να προσφέρουν κατάρτιση είτε διά ζώσης, είτε εξ αποστάσεως, είτε σε συνδυασμό των δύο μεθόδων.

Αυτή η ευελιξία επιτρέπει σε περισσότερους σπουδαστές να αποκτήσουν πρόσβαση σε ποιοτική επαγγελματική κατάρτιση, ανεξαρτήτως γεωγραφικής τοποθεσίας ή προσωπικών δεσμεύσεων. Για πολλούς εργαζόμενους ή άτομα με οικογενειακές υποχρεώσεις, η δυνατότητα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης μπορεί να αποτελέσει την ιδανική λύση για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων τους.

Ειδικότητες που προσφέρουν οι ΣΑΕΚ 

Οι ΣΑΕΚ ΙΕΚ προσφέρουν προγράμματα σπουδών σε μια μεγάλη ποικιλία ειδικοτήτων, που καλύπτουν τομείς όπως η υγεία, η τεχνολογία, η διοίκηση, ο τουρισμός και πολλές άλλες. Οι ειδικότητες προσαρμόζονται συνεχώς στις ανάγκες της αγοράς εργασίας, διασφαλίζοντας ότι οι απόφοιτοι θα είναι καλά προετοιμασμένοι για τις επαγγελματικές προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν.

Ορισμένες από τις πιο δημοφιλείς ειδικότητες που προσφέρονται στα ΣΑΕΚ περιλαμβάνουν:

• Βοηθός ιατρικών εργαστηρίων
• Βοηθός φυσικοθεραπευτή
• Στέλεχος διοίκησης και οικονομίας στον τομέα του τουρισμού
• Τεχνικός εφαρμογών πληροφορικής
• Τεχνικός μαγειρικής τέχνης – Chef

Αυτές οι ειδικότητες είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς, καθώς οι απόφοιτοι έχουν μεγάλες πιθανότητες να βρουν εργασία αμέσως μετά την αποφοίτηση.

Η Επαγγελματική Πιστοποίηση και τα Επαγγελματικά Δικαιώματα των Αποφοίτων ΙΕΚ

Οι απόφοιτοι των ΙΕΚ και ΣΑΕΚ έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν επαγγελματική πιστοποίηση μέσω εξετάσεων που διενεργούνται από τον ΕΟΠΠΕΠ (Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού). Με την επιτυχή ολοκλήρωση των εξετάσεων, οι απόφοιτοι αποκτούν Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας Επιπέδου 5, το οποίο τους δίνει πρόσβαση σε πολλά επαγγελματικά δικαιώματα.

Η πιστοποίηση αυτή αναγνωρίζεται σε εθνικό επίπεδο και είναι απαραίτητη για την άσκηση πολλών επαγγελμάτων, κυρίως στους τομείς της υγείας και της τεχνολογίας. Επιπλέον, η πιστοποίηση προσφέρει στους αποφοίτους ένα σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά εργασίας, καθώς επιβεβαιώνει τις δεξιότητές τους και την επάρκειά τους στον επαγγελματικό τους τομέα.