Τι κοινό έχουν τα παρακάτω: ο φόρος που επεβλήθη στις
καταθέσεις των κυπριακών τραπεζών τον προηγούμενο μήνα, η ακύρωση
ορισμένων μέτρων λιτότητας από δικαστήριο της Πορτογαλίας και το
πρόσφατο πολιτικό αδιέξοδο στην Ιταλία.
Και τα τρία δείχνουν ότι η ευρωπαϊκή κρίση ακόμη δεν έχει τελειώσει, παρά την ηρεμία που έφερε στις αγορές ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, με την υπόσχεσή του το προηγούμενο καλοκαίρι να αγοράσει ομόλογα των υπερχρεωμένων χωρών σε απεριόριστες ποσότητες.
Ήδη υπάρχει μία διάχυτη αίσθηση στην περιοχή. Ο κίνδυνος φυγής
τραπεζικών καταθέσεων προς ασφαλέστερες χώρες έχει ξεκινήσει και η
απότομη οικονομική συρρίκνωση το τελευταίο τρίμηνο του
2012 επεκτάθηκε
στη Γερμανία και στη Γαλλία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η ανεργία
θα συνεχίσει να κινείται ανοδικά και θα φτάσει σε νέο ρεκόρ το 2014.
Ευτυχώς, αυτά τα μαύρα σύννεφα έχουν και μία αχτίδα φωτός. Οι περισσότερες κυβερνήσεις αναγνωρίζουν ότι το τρέχον σύστημα διασώσεων που συνοδεύονται από λιτότητα καταδικάζει τις οικονομίες σε αέναη ύφεση και
επιδεινώνει τον λόγο χρέους. Ενώ οι μικρότερες χώρες όπως η Ελλάδα ή η
Πορτογαλία δεν έχουν τη διαπραγματευτική ισχύ για να επιβάλουν μία
εναλλακτική λύση, οι προοπτικές για μακρά ύφεση στην Ισπανία και στην
Ιταλία θα μπορούσαν να είναι ο καταλύτης για αλλαγή των κανόνων του
παιχνιδιού.
οικονομική ανάκαμψη στην ευρωζώνη μπορεί να έρθει μόνο με μείωση του επιπέδου του χρέους και του κόστους εξυπηρέτησής του,
επιτρέποντας στους πόρους που θα απελευθερωθούν να ενισχύσουν την
εγχώρια παραγωγή και την απασχόληση. Οι Ιταλοί ψηφοφόροι απέρριψαν την
επιμονή του τέως πρωθυπουργού Μάριο Μόντι στη λιτότητα. Ο νέος
πρωθυπουργός Ενρίκο Λέτα, αντί να ακολουθήσει το παράδειγμα της Ελλάδας,
της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας και να επιβάλει μέτρα προσαρμογής,
ζήτησε λιγότερη λιτότητα.Λόγω του μεγέθους της ιταλικής οικονομίας
-είναι η τρίτη μεγαλύτερη της ευρωζώνης και το δημόσιο χρέος της, στα 2
τρισ. ευρώ, είναι το μεγαλύτερο στην Ε.Ε.-, θεωρώ ότι η Ιταλία θα επιβάλει θεμελιώδη αλλαγή πολιτικής.
Είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν συμβιβασμοί στην Ιταλία και κατ’ επέκταση
και σε άλλες χώρες, μετά τις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου.Η Ισπανία πιθανότατα θα ζητήσει παρόμοιους συμβιβασμούς με
εκείνες που θα λάβει η Ιταλία. Οι τιμές κατοικιών μειώθηκαν περισσότερο
από 30% από το 2007 σύμφωνα με την ισπανική στατιστική υπηρεσία και
αναμένεται ότι η πτωτική πορεία θα συνεχιστεί τόσο το 2013 όσο και το
2014. Η Ισπανία δεν μπορεί να αναβιώσει την οικονομία της ούτε να
βελτιώσει τον λόγο χρέους χωρίς συμβιβασμούς από τους πιστωτές της.
Ένας δεύτερος λόγος για τον οποίο είναι πιθανή η στροφή της πολιτικής απορρέει από την κακή διαχείριση της κατάστασης στην Κύπρο τον
προηγούμενο μήνα. Οι μαζικές ζημίες που επιβλήθηκαν στις καταθέσεις και
οι περιορισμοί στις κινήσεις κεφαλαίων και για τους μικρούς καταθέτες
κρούουν τον κώδωνα του συναγερμού για τους αποταμιευτές στην ευρωζώνη
ότι μπορεί να κληθούν να πληρώσουν ορισμένα από τα μελλοντικά πακέτα
στήριξης.
Πού θα κρατούσατε τις αποταμιεύσεις σας εάν δεν υπήρχε σενάριο αποζημίωσης στο μέλλον; Στο Μιλάνο και στη Μαδρίτη ή στο Μόναχο; Η φυγή καταθέσεων θα αυξήσει δραματικά την ανάγκη των τραπεζών για κεφάλαια και θα επιταχύνει την αναζήτηση εναλλακτικής λύσης.
Τι θα σημάνει, όμως, η αλλαγή αυτή για τις αγορές; Ενδεχόμενη μείωση του ύψους των χρεών ή μείωση των επιτοκίων θα οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι οι αποτιμήσεις των γαλλικών, των ιταλικών και των ισπανικών ομολόγων είναι υψηλές. Γιατί να αγοράσετε ένα 10ετές ιταλικό ομόλογο με κουπόνι 5,5% για 1.115 ευρώ σήμερα εάν η τράπεζα μπορεί σύντομα να είναι διατεθειμένη να σας το πουλήσει έναντι 950 ευρώ;
Μία ακόμη συνέπεια είναι πως η μείωση του χρέους συνοδεύεται από ζημίες στα χαρτοφυλάκια των δανειστών, που κατ’ επέκταση αυξάνει τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών. Αν και οι δανειστές θα πολεμήσουν μία τέτοια λύση, η πολιτική ανάγκη για ανάπτυξη πιθανότατα θα είναι ο καθοριστικός παράγοντας.
Θα υπάρξουν πλεονεκτήματα για τις αγορές. Πρώτον, η αναγνώριση αυτών των ζημιών στα χρέη θα οδηγήσει σε υψηλότερες αποδόσεις για τα ευρωπαϊκά ομόλογα, κρατικά και μη. Αυτές θα προσελκύσουν νέα κεφάλαια από hedge funds και private equity funds, με θετικά αποτελέσματα για την ανάπτυξη και την απασχόληση.
Δεύτερον, το αναδιαρθρωμένο χρέος θα εκδοθεί πιθανότατα με νέο collateral, όπως στήριξη από γερμανικά bunds ώστε να εξασφαλιστούν οι δανειστές ότι δεν θα υποστούν και νέες ζημίες. Έτσι, όμως, βελτιώνεται η πιστοληπτική ποιότητα των τίτλων.
Τρίτον, όπως έχει τονίσει και η νέα πρωθυπουργός της Σλοβενίας, Αλένκα Μπράτουσεκ, το νέο «πρόγραμμα σταθερότητας» που θα παρουσιάσει τον επόμενο μήνα για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους της χώρας θα περιλαμβάνει αποκρατικοποιήσεις. Το παράδειγμα της Σλοβενίας θα ακολουθήσουν και άλλα κράτη-μέλη της ευρωζώνης. Οι επενδυτές που τοποθετούνται στις χώρες αυτές, ενώ βρίσκονται σε σημείο καμπής, θα πρέπει να αναμένουν ελκυστικές αποδόσεις.
Εν συντομία, εκτιμώ ότι η κόπωση από τη λιτότητα στην Ευρώπη, μετά από μία τριετία μέτρων προσαρμογής, θα οδηγήσει σε μέτρα που θα αποφέρουν πιο ελκυστικές αποτιμήσεις για τοποθετήσεις όπως τα ομόλογα, οι μετοχές και οι αποκρατικοποιημένες επιχειρήσεις. Αυτός είναι ο προάγγελος για την προσέλκυση νέων κεφαλαίων και για επάνοδο στην ανάπτυξη.
Πού θα κρατούσατε τις αποταμιεύσεις σας εάν δεν υπήρχε σενάριο αποζημίωσης στο μέλλον; Στο Μιλάνο και στη Μαδρίτη ή στο Μόναχο; Η φυγή καταθέσεων θα αυξήσει δραματικά την ανάγκη των τραπεζών για κεφάλαια και θα επιταχύνει την αναζήτηση εναλλακτικής λύσης.
Τι θα σημάνει, όμως, η αλλαγή αυτή για τις αγορές; Ενδεχόμενη μείωση του ύψους των χρεών ή μείωση των επιτοκίων θα οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι οι αποτιμήσεις των γαλλικών, των ιταλικών και των ισπανικών ομολόγων είναι υψηλές. Γιατί να αγοράσετε ένα 10ετές ιταλικό ομόλογο με κουπόνι 5,5% για 1.115 ευρώ σήμερα εάν η τράπεζα μπορεί σύντομα να είναι διατεθειμένη να σας το πουλήσει έναντι 950 ευρώ;
Μία ακόμη συνέπεια είναι πως η μείωση του χρέους συνοδεύεται από ζημίες στα χαρτοφυλάκια των δανειστών, που κατ’ επέκταση αυξάνει τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών. Αν και οι δανειστές θα πολεμήσουν μία τέτοια λύση, η πολιτική ανάγκη για ανάπτυξη πιθανότατα θα είναι ο καθοριστικός παράγοντας.
Θα υπάρξουν πλεονεκτήματα για τις αγορές. Πρώτον, η αναγνώριση αυτών των ζημιών στα χρέη θα οδηγήσει σε υψηλότερες αποδόσεις για τα ευρωπαϊκά ομόλογα, κρατικά και μη. Αυτές θα προσελκύσουν νέα κεφάλαια από hedge funds και private equity funds, με θετικά αποτελέσματα για την ανάπτυξη και την απασχόληση.
Δεύτερον, το αναδιαρθρωμένο χρέος θα εκδοθεί πιθανότατα με νέο collateral, όπως στήριξη από γερμανικά bunds ώστε να εξασφαλιστούν οι δανειστές ότι δεν θα υποστούν και νέες ζημίες. Έτσι, όμως, βελτιώνεται η πιστοληπτική ποιότητα των τίτλων.
Τρίτον, όπως έχει τονίσει και η νέα πρωθυπουργός της Σλοβενίας, Αλένκα Μπράτουσεκ, το νέο «πρόγραμμα σταθερότητας» που θα παρουσιάσει τον επόμενο μήνα για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους της χώρας θα περιλαμβάνει αποκρατικοποιήσεις. Το παράδειγμα της Σλοβενίας θα ακολουθήσουν και άλλα κράτη-μέλη της ευρωζώνης. Οι επενδυτές που τοποθετούνται στις χώρες αυτές, ενώ βρίσκονται σε σημείο καμπής, θα πρέπει να αναμένουν ελκυστικές αποδόσεις.
Εν συντομία, εκτιμώ ότι η κόπωση από τη λιτότητα στην Ευρώπη, μετά από μία τριετία μέτρων προσαρμογής, θα οδηγήσει σε μέτρα που θα αποφέρουν πιο ελκυστικές αποτιμήσεις για τοποθετήσεις όπως τα ομόλογα, οι μετοχές και οι αποκρατικοποιημένες επιχειρήσεις. Αυτός είναι ο προάγγελος για την προσέλκυση νέων κεφαλαίων και για επάνοδο στην ανάπτυξη.
ΠΗΓΗ: FT.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου