Ανάλυση της κατάστασης στη Συρία. Μέρος A’

του Alain Chouet, πρώην επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών της γαλλικής ασφάλειας.

Ο Alain Chouet, πρώην επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Γαλλίας, που αναγνωρίζεται πέρα ​​από τον Εξάγωνο για την πλατιά γνώση του περί αραβο-μουσουλμανικού κόσμου, εξέφρασε την αίσθηση του για το συριακό ζήτημα κατά τη διάρκεια συνέντευξης σε γαλλικό ραδιοφωνικό σταθμό.

Οι χειρότερες εικασίες που διατυπώθηκαν κατά το
πρώτο εξάμηνο του 2011 σχετικά με τα αραβικά κινήματα εξέγερσης έγιναν σήμερα πραγματικότητα. Τις είχα εκθέσει ευρέως σε βιβλία και περιοδικά ενάντια μιας γενικά ενθουσιώδους και προπαντός αφελούς δυτικής κοινής γνώμης. Διότι πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να είσαι αφελής να πιστέψεις ότι, σε χώρες που υπόκεινται επί μισό αιώνα σε δικτατορίες που είχαν εξαλειφτεί κάθε μορφή φιλελεύθερης και πλουραλιστικής αντιπολίτευσης, θα αναδυόταν η δημοκρατία και η ελευθερία όπως το τζίνι από το λύχνο μέσω του Διαδικτύου στο οποίο έχει πρόσβαση μόνο μια μικροσκοπική προνομιούχα μειοψηφία αυτών των κοινωνιών.

Μόλις πέρασε η ελευθεριακή φούσκα και η διέγερση των οπαδών του Facebook, έπρεπε να συνετιστούμε. Η εξουσία έπεσε στα χέρια των μόνων οργανωμένων πολιτικών δυνάμεων που είχαν επιζήσει από τις εθνικιστικές δικτατορίες επειδή ενισχύονταν οικονομικά από τις θεοκρατικές μοναρχίες με τις οποίες μοιράζουν τις ίδιες αξίες και πολιτικά από τη Δύση, επειδή αποτελούν μια ασπίδα ενάντια στην επιρροή του Ανατολικού μπλοκ: οι θρησκευτικές φονταμενταλιστικές δυνάμεις. Και η «αραβική άνοιξη» διάρκεσε μόνο έξι μήνες για να μετατραπεί σε «ισλαμιστικό χειμώνα».

Στη Τυνησία και την Αίγυπτο, τα ισλαμιστικά κόμματα, η Μουσουλμανική Αδελφότητα και οι σαλαφιστές εξτρεμιστές μοιράζουν σήμερα άνετες πλειοψηφίες στα κοινοβούλια που πρόεκυψαν από τις λαϊκές εξεγέρσεις. Συν-διαχείριζονται την κατάσταση με στρατιωτικούς διοικητές οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να σεβαστούν το ρόλο των κυρίαρχων οικονομικών παραγόντων, αλλά απομακρύνονται ύπουλα από τα λαϊκά αιτήματα που τους οδήγησαν στην εξουσία. Συνεπείς στην πρακτική της διπλής γλώσσας, κάνουν ακριβώς το αντίθετο από αυτά που διακήρυξαν. Στην Αίγυπτο, μετά τις δηλώσεις στη πλατεία Ταχρίρ, την άνοιξη του 2011, με τις οποίες επιβεβαίωναν ότι δεν φιλοδοξούσαν καθόλου να αναλάβουν την εξουσία, διεκδικούν σήμερα την προεδρία της Δημοκρατίας, την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και το σύνολο της πολιτικής εξουσίας.

Στην Τυνησία, και μετά τις επίσημες δηλώσεις ότι δεν θα περιλάμβαναν την Σαρία στο Σύνταγμα, οργανώνουν στις επαρχίες και στις πόλεις μεσαίου μεγέθους, μακριά από την προσοχή των δυτικών μέσων ενημέρωσης, θρησκευτικές επιτροπές επαγρύπνησης για την επιβολή των κανονισμών που βασίζονται στη Σαρία. Αυτό το κίνημα κερδίζει σταδιακά τις πόλεις με μεγαλύτερη σημασία ακόμα και τις πρωτεύουσες όπου επιβάλλονται απαγορεύσεις όλων των ειδών, η λογοκρισία των θεαμάτων και του τύπου, ο περιορισμός των θεμελιωδών ελευθεριών, και φυσικά, των δικαιωμάτων των γυναικών και των μη σουνιτικών μειονοτήτων.

Και αυτές οι αντιδραστικές πολιτικές δυνάμεις δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν από τις επόμενες εκλογές. Γενναιόδωρα χρηματοδοτούμενες από τη Σαουδική Αραβία και το Κατάρ για τα οποία αποτελούν ενέχυρο υποταγής στον αραβικό κόσμο, διαθέτουν όλα τα μέσα να αγοράσουν συνειδήσεις και να χτίσουν την πελατεία που θα διαιωνίζει την κυριαρχία τους ενώπιο ενός κατακερματισμένου δημοκρατικού πολίτικου τοπίου, χωρίς μέσα, για το οποίο θα είναι εύκολο να καταγγείλουν την εξωτερική έμπνευση και συνεπώς τον προδοτικό χαρακτήρα του.

Η Λιβύη και η Υεμένη έχουν βυθίσει στη σύγχυση. Μετά τη καταστροφή του μη ζηλευτού καθεστώτος του Συνταγματάρχη Καντάφι από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ, παρακάμπτοντας σε μεγάλο βαθμό την εντολή που του είχε ανατεθεί από τον ΟΗΕ, η χώρα παραδόθηκε σε συμμορίες και αντίπαλές φυλές πολύ αποφασισμένες να υπερασπιστούν με τα όπλα το τοπικό κτήμα τους και την πρόσβαση τους στα πετρελαϊκά εισοδήματα. Το εφήμερο «Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο»  που μεταφέρθηκε στους ουρανούς από τον ανείπωτη Μπερνάρ Ανρί Λεβί βρίσκεται στο στάδιο της διάλυσης κάτω από τα κτυπήματα  ισλαμιστικών συμμοριών από τις οποίες ορισμένες υποστηρίζονται από παλαιούς οπαδούς της Αλ Κάιντα, και χρηματοδοτούνται από το Κατάρ, το οποίο προτίθεται να έχει λόγο σε οποιαδήποτε διευθέτηση του ζητήματος και να εισπράξει το μερίδιο του στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων της χώρας.

Στην Υεμένη, η άδοξα αναχώρηση του Προέδρου Ali Abdullah Saleh ανοίγει πάλι την πόρτα στις φυγόκεντρες δυνάμεις που δεν έπαψαν ποτέ να ταράσσουν αυτή τη χώρα της οποίας η ενότητα που ανακηρύχθηκε το 1990 μεταξύ του Βορρά και του Νότου δεν χωνεύτηκε ποτέ, ειδικά από τη Σαουδική Αραβία η οποία ανησυχούσε για τις ιδιοτροπίες του ταραχώδους γείτονα της και συνέχισε να ενισχύσει την ανατροπή από φονταμενταλιστές. Σήμερα, οι ηγέτες των σουνιτικών φυλών του νότιου και ανατολικού μέρους της  χώρας, από τους οποίους ορισμένοι  δηλώνουν ότι ανήκουν στην Αλ Κάιντα και όλοι ανήκουν στο σαλαφισμό, διατηρούν ένα ατελείωτο χάος στις πύλες της πρωτεύουσας Σαναά, προπύργιο μιας παραδοσιακής πολιτικής ζαϋδικής τάξης  -αντιφρονούντα υποκλάδιο του σιιτισμού-  αφόρητο για τη νομιμότητα της σαουδικής οικογένειας.

Μόνο το συριακό καθεστώς αντιστέκεται σε αυτό το ευρύ  κίνημα εξισλαμισμού με κόστος μιας γενικευμένης παρεξήγησης και τη διεθνή κατακραυγή.

Πριν να αναπτύξω αυτό το ζήτημα, νομίζω ότι πρέπει να κάνω μια διευκρίνιση, αφού ορισμένοι πιστεύουν ότι τα λόγια και οι θέσεις μου περιέχουν θέσεις της άκρας δεξιάς και δίνει την αίσθηση ότι υποστηρίζω τις δικτατορίες.

Ταξιδεύω συχνά στη Συρία από το 1966 και διέμεινα εκεί για αρκετά χρόνια. Δεν ισχυρίζομαι ότι γνωρίζω στενά αυτή τη χώρα, αλλά πιστεύω να τη γνωρίσω καλύτερα από ορισμένους από αυτούς τους δημοσιογράφους που γυρίζουν από εκεί γεμάτους με βεβαιότητες μετά από ένα ταξίδι τριών ή τεσσάρων ημερών.

Η δουλειά μου με οδήγησε να συναντήσω, υπό διάφορες ιδιότητες, τους αξιωματούχους των υπηρεσιών ασφαλείας της Συρίας και τους στρατιωτικούς από τα τέλη της δεκαετίας του '70. Μπόρεσα και παρατήρησα ότι δεν ασχολούνται ούτε με τη δαντέλα ούτε με την ποίηση και συμπεριφέρονται με απόλυτη βαρβαρότητα. Δεν είναι ότι έχουν μια διαφορετική αντίληψη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από μας... Είναι ότι δεν έχουν καμία αντίληψη περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων ...

Η ιστορία τους εξηγεί σε μεγάλο βαθμό αυτή τη έλλειψη. Πρώτα, αντλούν το δικό τους τρόπο ύπαρξης από τέσσερις αιώνες κατοχής από τους οθωμανούς Τούρκους, τους κορυφαίους ειδικούς του παλουκώματος, της ζωντανής εκδοράς και του εκλεπτυσμένου τεμαχισμού. Στη συνέχεια, δημιουργήθηκαν υπό την ηγεσία του γαλλικού αποικιακού στρατεύματος κατά τη διάρκεια της εντολής 1920 - 1943, και από την ανεξαρτησία της χώρας, με τεχνικές συμβουλές των πρώην Ναζί προσφύγων, από το 1945 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '50, και στη συνέχεια από τους εμπειρογνώμονες της KGB μέχρι το 1990. 

Όλα αυτά δεν βοήθησαν να αναπτύξουν την αίσθηση της καλοσύνης, της ανεκτικότητας και του ανθρωπίνου σεβασμού.

Όσον αφορά το ίδιο το καθεστώς της Συρίας, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία στο μυαλό μου ότι πρόκειται για αυταρχικό καθεστώς, σκληρό, βιαιό και κλειστό. 

Αλλά το καθεστώς της Συρίας δεν είναι η δικτατορία του ενός μοναδικού ανθρώπου ή ακόμα μιας οικογένειας, όπως ήταν οι περιπτώσεις της Τυνησίας, της Αιγύπτου, της Λιβύης ή του Ιράκ. 

Όπως και ο πατέρας του, ο Μπασάρ Άσαντ δεν είναι παρά μόνο η ορατή κορυφή ενός σύνθετου κοινοτικού παγόβουνου και η πιθανή αποχώρηση του δεν θα άλλαζε τίποτα σε σχέση με την πραγματικότητα των σχέσεων εξουσίας και σε σχέση με την ισορροπία δυνάμεων γύρω από την εξουσία στη χώρα. Υπάρχουν πίσω του 2 εκατομμύρια Αλαουίτες ακόμα περισσότερο αποφασισμένοι να αγωνιστούν για την επιβίωσή τους και μερικά εκατομμύρια από τις μειοψηφίες που κινδυνεύουν να χάσουν τα πάντα από μια ισλαμιστική εξουσία, τη μόνο πολιτική εξέλιξη που φαίνεται να ενθαρρύνει η Δύση και να προωθήσει στην περιοχή.

Alain Chouet

Συνεχίζεται…

Πηγή
 infognomonpolitics