Τι συνέβη με τις άδειες στρατιωτικές σχολές και την έκρηξη στις σχολές ψυχολογίας

Πανελλαδικές 2024: Άδεια αμφιθέατρα σε κεντρικά πανεπιστήμια, άγνωστα τμήματα που βρέθηκαν ψηλά στις επιλογές των υποψηφίων ακόμα κι αν η έδρα τους ανήκει στην περιφέρεια, η νέα «Νομική» του 1ου επιστημονικού πεδίου και οι μελλοντικές ελλείψεις σε καθηγητικά επαγγέλματα.

Οι φετινές βάσεις και οι επιλογές στο μηχανογραφικό δελτίο από τους υποψηφίους ανέδειξαν τις νέες τάσεις στα αντικείμενα σπουδών, καραμπόλες που συμπαρέσυραν στη βουτιά ή εκτόξευσαν σχολές, αλλά και τα παράξενα ή και παράδοξα της φετινής χρονιάς.

Η πρώτη ματιά από τις φετινές βάσεις αποτύπωσε ξεκάθαρα τη βουτιά σε δημοφιλείς σχολές – σε έναν βαθμό από το… Βατερλώ των υποψηφίων της Φυσικής, με μεγαλύτερο θύμα τις πολυτεχνικές σχολές, οι οποίες διαχρονικά είναι πιο ευάλωτες σε διακυμάνσεις βάσει των επιδόσεων.

Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό φέτος είναι ότι κάποια τμήματα της περιφέρειας σημείωσαν εντυπωσιακή πορεία στις βάσεις εισαγωγής τους, με τους λόγους να ποικίλλουν ανά επιστημονικό αντικείμενο και επιστημονικό πεδίο.

Πανεπιστήμια της περιφέρειας, όπως το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο (ΕΛΜΕΠΑ) και το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος (ΔΙΠΑΕ), είδαν σημαντική αύξηση στη βάση εισαγωγής τους, σχολές στο μακρινό Διδυμότειχο εκτοξεύτηκαν μέχρι και 15.000 μόρια, ενώ σχολές που διαχρονικά εξασφάλιζαν επαγγελματική αποκατάσταση είδαν τις θέσεις τους κενές.

Πανελλαδικές 2024: Σχολές Μηχανικών

Η λεγόμενη ανωτατοποίηση των ΤΕΙ το 2019 άφησε πίσω της ένα μπάχαλο στα Πολυτεχνεία, καθώς οι σχολές χωρίστηκαν εν μια νυκτί σε πολυτεχνικές (σ.σ.: όπως για παράδειγμα αυτές του ΕΜΠ και όλες όσες προϋπήρχαν) και σε Σχολές Μηχανικών (όπως για παράδειγμα αυτές του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και όλων των τμημάτων ΤΕΙ που έγιναν πανεπιστήμια).

Μέσα στο 2024 εντατικοποιήθηκαν οι προσπάθειες για την αντιστοίχιση των τμημάτων και την εξίσωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων (ένα πάγιο αίτημα των αποφοίτων των Σχολών Μηχανικών που βρίσκονταν στον αέρα επαγγελματικά, παρά τη λήψη πτυχίου), με πρώτο παράδειγμα την πλήρη αντιστοίχιση επαγγελματικών δικαιωμάτων του Τμήματος Ναυπηγών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής με το αντίστοιχο του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.

Το αποτέλεσμα; Στο Τμήμα Ναυπηγών Μηχανικών του ΠΑΔΑ, οι συνολικές προτιμήσεις των υποψηφίων εκτοξεύτηκαν φέτος στις 1.855, από 1.204 πέρυσι. Μάλιστα, ως πρώτη επιλογή το δήλωσαν 250 άτομα, έναντι μόλις 108 πέρυσι. Στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του ίδιου Ιδρύματος, από τις 1.057 προτιμήσεις το 2023, φέτος αυτές εκτοξεύτηκαν στις 1.480, με διπλασιασμό της πρώτης προτίμησης από 44 πέρυσι σε 84 φέτος.

Στο ΔΙΠΑΕ, στο Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης, από τις 2.055 προτιμήσεις πέρυσι, φέτος αυτές έφτασαν τις 2.715. Στο ΕΛΜΕΠΑ, στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών στο Ηράκλειο είχαμε μεγάλη αύξηση (σχεδόν διπλασιασμό των προτιμήσεων), από τις 1.085 του 2023 στις 2.006 το 2024, με αποτέλεσμα η βάση από 9.800 πέρυσι να εκτοξευτεί στα 11.395 μόρια.

Η κινητικότητα για την αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων εκτόξευσε χαμηλόβαθμες βάσεις σε περιφερειακά Ιδρύματα -κόντρα στη φετινή βουτιά στις βάσεις εισαγωγής-, τα οποία, χάρη στην αντιστοίχιση ενός μόλις Τμήματος Μηχανικών, «κέρδισαν» πόντους στα μάτια των υποψηφίων.

Κενές θέσεις

Μόλις 54 άτομα δήλωσαν ως πρώτη επιλογή το Μαθηματικό στο ΕΚΠΑ, το οποίο έμεινε με σχεδόν 100 θέσεις κενές. Αντίστοιχα, στο Φυσικό του ΑΠΘ μόλις 40 δήλωσαν το τμήμα ως πρώτη επιλογή και συνολικά λίγοι παραπάνω από 700 υποψήφιοι. Και σε αυτήν την περίπτωση σχεδόν 100 θέσεις δεν καλύφθηκαν. Δεν είναι σύνηθες κεντρικά ιδρύματα να μένουν με κενές θέσεις, όμως η περίπτωση των εν λόγω τμημάτων καταγράφει σαφώς ότι οι υποψήφιοι έχουν γυρίσει την πλάτη τους στις λεγόμενες «καθηγητικές» σχολές.

Παρά τους αθρόους διορισμούς των τελευταίων χρόνων, οι σχολές θετικών μαθημάτων δεν προσελκύουν το ενδιαφέρον των υποψηφίων, με αποτέλεσμα να καταγράφεται και στην αγορά εργασίας σημαντική έλλειψη, με την ιδιωτική εκπαίδευση -ειδικά στην περιφέρεια- να δυσκολεύεται να καλύψει τα κενά. Οι λόγοι φαίνεται να είναι οι χαμηλοί μισθοί αλλά και ο τεράστιος όγκος αναπληρωτών που ήδη βρίσκεται στην αγορά εργασίας και αναμένει τον διορισμό του.

Πανελλαδικές 2024: Νέα «Νομική»

Με όρους «Νομικής» παίζουν πλέον οι σχολές Ψυχολογίας στο μηχανογραφικό. Είναι τόσο δημοφιλείς οι επτά σχολές του 1ου επιστημονικού πεδίου που πάνω από 3.000 άτομα διεκδικούν την εισαγωγή τους σε μία από αυτές. Τόσοι διεκδίκησαν φέτος την εισαγωγή τους στην Ψυχολογία του ΕΚΠΑ, όταν στη Νομική Αθήνας ο αριθμός των υποψηφίων που δήλωσαν τη σχολή στο μηχανογραφικό τους ήταν γύρω στους 2.000.

Οι βάσεις εισαγωγής των σχολών Ψυχολογίας είναι διαρκώς ανοδικές. Ακόμα και φέτος, που οι βάσεις έπεσαν, η Ψυχολογία του ΕΚΠΑ ήταν πάνω από τη Νομική Θεσσαλονίκης, ενώ η Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων είχε υψηλότερη βάση από τη Νομική Κομοτηνής.

Η χαμηλότερη βάση για τις σχολές Ψυχολογίας φέτος κατεγράφη στη σχολή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης με έδρα το Διδυμότειχο. Πρόκειται για την πρώτη χρονιά λειτουργίας της σχολής σε μια απομακρυσμένη πόλη, κάτι που δεν πτόησε τους υποψηφίους με υψηλές βαθμολογίες (σ.σ.: ο πρώτος είχε 16.650 και ο τελευταίος 15.300 μόρια) να δηλώσουν τη σχολή.

Πανελλαδικές 2024:  Άδειες οι στρατιωτικές σχολές

Με κενές θέσεις έμειναν οι στρατιωτικές σχολές, για μία ακόμη χρονιά. Κάποτε γινόταν «σφαγή» μεταξύ των υποψηφίων για μία θέση στις σχολές που αμέσως μετά την αποφοίτηση προσέφεραν άμεση επαγγελματική αποκατάσταση. Πλέον, όμως, τα δεδομένα έχουν αλλάξει, με τους υποψηφίους να γυρνούν την πλάτη και την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής να κόβει όσους τη διεκδικούν.

Η πορεία των βάσεων είναι χαρακτηριστική της ζήτησης μιας σχολής. Το 2014, 10 χρόνια πριν, η βάση εισαγωγής της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων (ΣΣΕ) – ΟΠΛΑ ήταν 16.890 μόρια. Φέτος βούλιαξε στα 12.230 μόρια, με μόλις 77 επιτυχόντες για να καλύψουν 307 θέσεις. Τα κενά ύστερα από τέσσερα χρόνια στα οποία εφαρμόζεται η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και καταγράφεται σταθερή πτώση των βάσεων έχουν εκτοξευτεί στα 542.

Ενα ακόμα παράδοξο; Ενώ οι βάσεις των υποψηφίων των Γενικών Λυκείων βουλιάζουν κάθε χρόνο, οι βάσεις των υποψηφίων των ΕΠΑΛ που διεκδικούν στρατιωτικές σχολές εκτοξεύονται: Για παράδειγμα, στη ΣΜΥΑ (Διοικητικής και Εφοδιαστικής Υποστήριξης) από τα ΓΕΛ οι βάσεις διαμορφώθηκαν στα 16.825 μόρια, ενώ από τα ΕΠΑΛ στα 19.560 μόρια. Βέβαια, οι θέσεις είναι πολύ λιγότερες για τα ΕΠΑΛ αυξάνοντας τον ανταγωνισμό.

Αν και πολλοί κατηγορούν την ΕΒΕ για τις άδειες θέσεις, επαγγελματίες στον κλάδο του επαγγελματικού προσανατολισμού,  αναφέρουν  ότι διαφαίνεται μια στροφή των υποψηφίων προς τα τμήματα που σχετίζονται με επιστήμες της Τεχνολογίας, με τη μονιμότητα που προσφέρουν οι θέσεις στις στρατιωτικές σχολές να μην αποτελεί πλέον τόσο μεγάλο δέλεαρ.