Η περιγραφική θα είναι η νέα μέθοδος αξιολόγησης στο Δημοτικό

Περιγραφική αξιολόγηση: Ένα παυσίπονο με ήπια δράση για τον αδύναμο μαθητή

Η  καθιέρωση της περιγραφικής αξιολόγησης πραγματικά δείχνει να είναι μια  κίνηση  προόδου σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που χρόνια τώρα  μόνο βαθμολογεί ή αποδίδει γραμματικές κλίμακες στους μαθητές. Ας μη ξεχνούμε όμως ότι  και στο πρόσφατο παρελθόν έγιναν προσπάθειες  για εισαγωγή της περιγραφικής αξιολόγησης, που μάλιστα πήραν και τη μορφή νόμων, αλλά  τελικά δεν ευδοκίμησαν για διάφορους, όχι όμως αδιάφορους λόγους.

  Ο πιο βασικός στόχος της περιγραφικής αξιολόγησης, είναι η βελτίωση- επανατροφοδήτηση του μαθητή με την περιγραφή των αδύνατων ή και ισχυρών  σημείων του. Ο σχολιασμός των επιμέρους ικανοτήτων και ιδιαιτεροτήτων   μπορεί να βοηθήσει τους μαθητές  να καταλάβουν  τι πρέπει να διορθώσουν ή και να κατανοήσουν τα θετικά  τους σημεία.  

Αντίθετα οι βαθμοί ή οι γραμματικές κλίμακες δεν έχουν κάποια πληροφοριακή αξία για  τους μαθητές, όσο και για τους γονείς.Υπονομεύουν τους σκοπούς της αγωγής και  της μάθησης, προδίδουν συγκεκριμένες παραδοσιακές διδακτικές και αντιλήψεις σχετικά με το ρόλο της αξιολόγησης και  προξενούν πολλές φορές τραυματικές εμπειρίες στους μαθητές. 

 Μια σημαντική μελέτη για την περιγραφική αξιολόγηση  οι οποία περιλαμβάνει σχετικές έρευνες που έχουν γίνει στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, την ιστορική της διαδρομή στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, τις διδακτικές προϋποθέσεις  εφαρμογής της, λεπτομέρειες για το σχεδιασμό της στη σχολική τάξη, μπορείτε να διαβάσετε στη διδακτορική διατριβή εδώ (Χανιωτάκης 1999). 

    Πέρα όμως την περιγραφική  αξιολόγηση  των μαθητών και τα οφέλη της, έχουν αναπτυχθεί και σημαντικές προσεγγίσεις, οι οποίες υπερβαίνουν αυτό το σύστημα αξιολόγησης αλλά  και οποιοδήποτε άλλο σύστημα αξιολόγησης μαθητών. Προσεγγίσεις που "καταλαμβάνουν" ίσως το μεγαλύτερο μέρος της δεξαμενής σκέψης και επιχειρημάτων για τη σχολική αποτυχία.

  Οι   προσεγγίσεις αυτές, των σημαντικότερων ίσως επιστημόνων της κοινωνιολογίας της εκπαίδευσης και της κοινωνιογλωσσίας, ρίχνουν το βάρος του εντοπισμού και της ερμηνείας της σχολικής αποτυχίας ή επιτυχίας περισσότερο σε κοινωνικούς παράγοντες. Παράγοντες που λειτουργούν σχεδόν ως αμετάβλητες σταθερές  και  προσδιορίζουν την επίδοση του μαθητή πριν ακόμη αυτός φοιτήσει στο σχολείο.

 Το παζλ αυτών των προσεγγίσεων μπορεί να αναλυθεί   στους εξής τρεις άξονες:

·       1.  Κάποιοι μαθητές ανταποκρίνονται με μεγάλη ευχέρεια στην κατάκτηση της επίσημης σχολικής γνώσης και άλλοι δε μπορούν να ανταποκριθούν λόγω του διαφορετικού πολιτιστικού κεφαλαίου που φέρουν από τις οικογένειές τους.

·      2.  Κάποιοι μαθητές κάνουν κτήμα τους το γλωσσικό κώδικα του σχολείου γιατί είναι ήδη εξοικειωμένοι με αυτόν από την οικογένειά τους, πριν ακόμη φοιτήσουν στο σχολείο και έτσι  σημειώνουν υψηλές σχολικές επιδόσεις. Κάποιες οικογένειες όμως  δεν μπορούν να "προσφέρουν"  τον ίδιο γλωσσικό κώδικα με αποτέλεσμα τις χαμηλές σχολικές επιδόσεις των παιδιών τους.

      3.  Η  επίσημη σχολική γνώση , με την οποία αξιολογούνται  οι μαθητές, είναι προϊόν επιλογής και κωδικοποίησης. Η κάθε γνώση που παρέχεται από τον εκπαιδευτικό μηχανισμό είναι υποταγμένη σε ένα ενιαίο, αναφορικά σε όλους τους εκπαιδευόμενους, στόχο: τον προσανατολισμό τους στις διαφορετικές θέσεις που παράγει και αναπαράγει ο κοινωνικός  καταμερισμός εργασίας. Το σχολικό σύστημα είναι ένας μηχανισμός αναπαραγωγής των ταξικών διαφορών, που κατανέμει τους συγκεκριμένους ανθρώπους στις διάφορες κοινωνικές τάξεις.

Mε τη συνεχή παρουσία και ισχύ του πλέγματος παραγόντων που αναφέρθηκαν, η περιγραφική αξιολόγηση  μοιάζει με ένα παυσίπονο ήπιας δράσης  για τον αδύναμο  μαθητή. Η περιγραφική αξιολόγηση, και να εφαρμοστεί, δε θα παύει να λειτουργεί μέσα σε αυτό το πλέγμα παραγόντων που προσδιορίζουν τη σχολική επίδοση και απλά θα διαπιστώνει-περιγράφει τα αρνητικά τους αποτελέσματα, χωρίς να παρεμβαίνει ουσιαστικά στην επιρροή τους.

Η παρέμβαση για καλύτερες επιδόσεις των μαθητών θα πρέπει να προσανατολιστεί  πρωταρχικά στην μείωση της επιρροής αυτών των παραγόντων συνδυαστικά όμως και με περιγραφική αξιολόγηση.  Τρόποι όπως  προοδευτικές αλλαγές αναλυτικών προγραμμάτων και της σχολικής γνώσης, ενημέρωση γονέων που έχουν μικρά παιδιά, που δε πήγαν ακόμη στο σχολείο, για να μάθουν τι πραγματικά  θα προσδιορίζει τις σχολικές επιδόσεις των παιδιών τους στο μέλλον, θα βοηθήσουν σε αυτή τη κατεύθυνση.

fresh-education