Πολιτική και οικονομική αλητεία η μη τήρηση των δεσμεύσεων από την Tρόικα

Πολλά θα ακουστούν το επόμενο διάστημα για την Ελλάδα από τους δανειστές σε ότι αφορά την εφαρμογή του προγράμματος που συμφωνήθηκε με την τρόικα. Ότι αποτύχαμε, ότι δεν κάναμε αυτά που μας είπαν, ότι δεν είμαστε καλοί… μαθητές. Ωστόσο, πέρα από τους παραλογισμούς που δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε καμιά χώρα του κόσμου, σε γενικές γραμμές η Ελλάδα τήρησε τα συμφωνηθέντα, έδειξε αξιόλογη πρόοδο και έχει κάθε δικαίωμα να διεκδικεί καλύτερους όρους στις μελλοντικές συμφωνίες.

Παρ’ όλα αυτά, θα πρέπει να γνωρίζουμε τι είναι αυτό που μας ζητάνε, και πώς προέκυψε η ξαφνική στροφή των ξένων.

Κατ’ αρχάς, παρά το γεγονός  ότι υπάρχει ρητή δέσμευση των εταίρων μας να βρουν λύσεις για να καταστεί βιώσιμο το χρέος αμέσως μετά την «επισημοποίηση» του πρωτογενούς πλεονάσματος από τη Eurostat, τον Απρίλιο του 2014, πλέον στις Βρυξέλλες μιλούν ανοιχτά για αποφάσεις μετά τις ευρωεκλογές. Το λέει εμμέσως και η γερμανική πλευρά, κάτι που είναι εντελώς αντίθετο με ότι

περιμένει η Αθήνα. «Ζητάμε λύση μέχρι τον Απρίλιο», έστειλε μήνυμα ο κ. Στουρνάρας λέγοντας ουσιαστικά ότι πρόκειται για δέσμευση που πρέπει να τηρηθεί. Διότι δε μπορεί να «σέρνεται» μια απίστευτη αβεβαιότητα για την ελληνική οικονομία η οποία ουσιαστικά παραλύει τα πάντα και διώχνει τους επενδυτές.

Στο ΔΝΤ, που παίζουν το ρόλο του «καλού μπάτσου», όπως είπε ο πρώην εκπρόσωπος της Ελλάδας στο Ταμείο, Τ. Ρουμελιώτης, λένε ότι η λύση για τη μείωση του χρέους πρέπει να προηγηθεί της κάλυψης του δημοσιονομικού κενού, κάτι άλλωστε που ζητά και η Αθήνα. Η κυβέρνηση τονίζει ότι η συζήτηση για την εξεύρεση μέτρων ελάφρυνσης του χρέους θα μπορούσε να ξεκινήσει αμέσως και να ολοκληρωθεί τους πρώτους μήνες του 2014, αφού η τρόικα έχει ήδη αποδεχθεί την εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών για την επίτευξη φέτος πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 344 εκατ. ευρώ.

Ωστόσο, παρ’ ότι έχει δεχθεί το πλεόνασμα και παρ’ ότι βλέπει ότι το 2014 αυτό το πλεόνασμα θα είναι ίσως και πάνω από 1,8 δις ευρώ, εντούτοις τρενάρουν την εξεύρεση λύσης. Να είναι ότι η Γερμανία δεν έχει κυβέρνηση; Μπορεί. Αλλά αν πιστέψουμε τη Μέρκελ που λέει ότι ο συνασπισμός θα γίνει καλό Δεκέμβριο και βλέπουμε, τότε η Ελλάδα μένει ξεκρέμαστη.

Μια δεύτερη μη τήρηση των δεσμεύσεων της τρόικας ήρθε διά στόματος του Γκ. Ασμουσεν, ο οποίος θέλει να το παίξει σκληρός απέναντι στην Ελλάδα καθώς διεκδικεί τη θέση του Β. Σόιμπλε. Ζήτω που καήκαμε δηλαδή, από το ένα γεράκι στο άλλο. Ο Ασμουσεν, λοιπόν, πάγωσε τον Γ. Στουρνάρα όταν του απέκλεισε τη μετακύλιση των ομολόγων αλλά και όταν είπε για το ΔΝΤ: «μιλάει για τα λεφτά των άλλων». Και φυσικά οι δανειστές εμφανίζονται να μην τηρούν την υπόσχεσή τους για ελάφρυνση του δημοσιονομικού προγράμματος, σε περίπτωση που η χώρα έμπαινε σε κάποια σειρά, κάτι που έκανε.

Φυσικά, μόνο υποκριτική μπορεί να χαρακτηριστεί και η στάση της κ. Λαγκάρντ η οποία λίγες μέρες μετά τη συνάντησή της με τον Αντ. Σαμαρά, έβγαλε τη γνωστή έκθεση με την οποία ζητούσε νέα μέτρα 6,5 δις ευρώ. Το τηλέφωνο του πρωθυπουργού στην επικεφαλής του ταμείου ήταν οργισμένο αλλά ευγενικό. «Δε μπορείτε να μη σέβεστε τις θυσίες του ελληνικού λαού» φέρεται να της είπε ο κ. Σαμαράς χαρακτηρίζοντας άδικη τη στάση απέναντι στην Ελλάδα και ζητώντας επανόρθωση.

Τι ζητάμε

Τι ζητά τώρα η Ελλάδα και ποια θεωρεί ενδεδειγμένη λύση;

Ζητά επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων του πρώτου πακέτου στήριξης από τις χώρες της Ευρωζώνης συνολικού ύψους 53 δισ. ευρώ.

Επίσης ζητά επιμήκυνση και των δανείων που δόθηκαν και συνεχίζουν να δίνονται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (EFSF), στο πλαίσιο του δεύτερου πακέτου βοήθειας προς τη χώρα μας. Η χρηματοδότηση από τον EFSF ανέρχεται σε 137 δισ. ευρώ. Αυτό που εξετάζεται είναι να μετατεθεί ο χρόνος αποπληρωμής τους κατά 50 χρόνια. Έτσι θα διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί να καταβάλει ούτε ένα ευρώ για να αποπληρώσει τα συγκεκριμένα δάνεια έως το 2064.

Ζητά ακόμη τη μείωση των επιτοκίων στα διακρατικά δάνεια που έλαβε η Ελλάδα στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος. Σε αυτά τα διμερή δάνεια, που έχουν συναφθεί με κάθε μία χώρα της Ευρωζώνης ξεχωριστά, το επιτόκιο είναι σήμερα Euribor συν 0,5%. Αυτό που προτείνεται είναι να μειωθεί κατά 0,5% και να περιοριστεί μόνο στο Euribor.

Σε αυτήν την περίπτωση εξοικονομούνται περί τα 260 εκατ. ευρώ ετησίως από τόκους ή 780 εκατ. ευρώ στην τριετία 2014-2016.

Σημαντική ελάφρυνση του χρέους θα προέκυπτε από την αναδρομική εφαρμογή της απόφασης για ανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών από τον Μόνιμο Μηχανισμό Στήριξης (ESM). Η Ευρωζώνη έχει συμφωνήσει να επωμισθεί αναδρομικά ο ESM ένα ποσό της τάξης των 70 δισ. ευρώ συνολικά για όλες τις χώρες-μέλη. Σε περίπτωση που υιοθετηθεί η αναδρομική ισχύς του μέτρου εκτιμάται πως ένα ποσό της τάξης των 10 με 14 δισ. ευρώ, τουλάχιστον 5% του ΑΕΠ, θα «σβηστεί» από το κρατικό χρέος και θα αναληφθεί από τον ESM.

Τι από όλα αυτά θα ισχύσει, τι από όλα αυτά θα τεθεί σε εφαρμογή κανείς δεν το γνωρίζει. Όμως, η Ελλάδα έχει κάνει τα πάντα για να διεκδικήσει δίκαιες λύσεις και δε μπορεί η τρόικα να ζητά να… αλλάξουμε τα κουφώματα ώστε να μην κρυώνουμε και να μη ζητάμε επίδομα θέρμανσης.

Η μη τήρηση των συμφωνηθέντων από την τρόικα είναι πολιτική και οικονομική αλητεία και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπιστεί. Γι’ αυτό και τα έχουν… πάρει στο κρανίο στην κυβέρνηση.