Νίκος Παναγιωτόπουλος υφυπουργός εργασίας , κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας: Πρακτικά Βουλής - Ανεργία Νέων

  ΔΕΛΤΙΟ  ΤΥΠΟΥ

28 5 2013 ανεργία ΚΕ.

Βελτιωμένη εκδοχή του προγράμματος της κοινωφελούς εργασίας ανήγγειλε ο υφυπουργός Εργασίας , Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας  Νίκος Παναγιωτόπουλος βάζοντας τέλος στα σενάρια περί εμπλοκής από την Ε.Ε.

ΚΕ 28 5 2013 ανεργία νέοι

Απάντηση του Υφυπουργού Εργασίας Νίκου Παναγιωτόπουλου σε ερώτηση του βουλευτή της ΔΗΜΑΡ  Δημήτριου Αναγνωστάκη για την ανεργία στους νέους κατά τη
διαδικασία του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου 28-5-2013

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας):  Κύριε συνάδελφε, δηλώνω πλήρη αδυναμία να απαντήσω σε τρία λεπτά πρωτολογίας και δύο λεπτά δευτερολογίας στο τρίπτυχο «Τι θα κάνετε για την ανεργία των νέων;», «τι θα κάνετε για την ανασφάλιστη εργασία;» και «τι θα κάνετε για την ανεργία γενικότερα;».

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Με την ανοχή του Προεδρείου...

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας):  Ίσως σε τρεις ώρες πρωτολογίας  και σε δύο ώρες για τη δευτερολογία θα μπορούσα να το κάνω.

Όμως μιας και υπάρχουν εδώ παιδιά και μας ακούνε –κι έχει σημασία αυτό αυτή την ώρα- θα προσπαθήσω να δώσω ένα περίγραμμα του τι κάνουμε ακριβώς, όσον αφορά τα περίφημα προγράμματα για την ανεργία των νέων, να σκιαγραφήσω αδρά το θέμα της ανασφάλιστης εργασίας και να πω και δύο λόγια παραπάνω για το θέμα της ανεργίας γενικότερα.

Όντως, η Ευρώπη δείχνει να αφυπνίζεται πάνω στο πολύ συγκεκριμένο πρόβλημα, το οποίο στην Ελλάδα βέβαια το βιώνουμε, λόγω αυτών που ζούμε τα τελευταία χρόνια, με πιο δραματικούς τόνους. Ξέρετε ότι τον άλλο μήνα θα συγκληθεί Σύνοδος Κορυφής στο Βερολίνο με ζήτημα ακριβώς την ανεργία των νέων. Οι διεθνείς αναλυτές «χτυπούν καμπανάκια». Έχω εδώ την έκδοση του Economist, που αν μη τι άλλο διαμορφώνει γνώμη όσον αφορά τους οικονομικούς και πολιτικούς αναλυτές, το τεύχος 27, Ιουλίου, με εξώφυλλο «Η γενιά των ανέργων». Εκεί μπαίνουν τρεις βασικοί λόγοι οι οποίοι αυτή τη στιγμή δημιουργούν το πρόβλημα παγκοσμίως. Μετά θα πάμε στην Ελλάδα.

Ο πρώτος λόγος είναι ότι στις ανεπτυγμένες οικονομίες πάνω από το ένα τρίτο των νέων εργαζομένων εργάζονται με συνθήκες προσωρινής απασχόλησης, δηλαδή για πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα, πράγμα που δεν τους επιτρέπει να αποκτήσουν δεξιότητες, να συνδεθούν με μία δουλειά, να αποκτήσουν επιπλέον εμπειρία και επομένως, μετά την πρώτη αυτή ευκαιρία να διεκδικήσουν δεύτερη.

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι στις αναδυόμενες οικονομίες, όπου υπάρχει η μεγαλύτερη αυξητική τάση στον πληθυσμό, υπάρχουν και λειτουργούν οι χειρότερες μορφές αγοράς εργασίας από πλευράς θεσμικής κατοχύρωσης. Τα πάντα είναι απορρυθμισμένα.

Ο τρίτος και σπουδαιότερος, κατ’ εμέ, λόγος για την αύξηση του φαινομένου της ανεργίας των νέων παγκοσμίως είναι η αναντιστοιχία των δεξιοτήτων των νέων εργαζομένων με τις ανάγκες που προτάσσουν οι εργοδότες. Με άλλα λόγια, ο εργοδότης λέει «Εσύ, κύριε νέε άνεργε, που θέλεις να προσληφθείς έχεις χ, ψ προσόντα, αλλά εγώ δεν θέλω αυτά, θέλω κάποια άλλα. Δεν ταιριάζουν».

Έχουμε αναντιστοιχία δεξιοτήτων των νέων με τις απαιτήσεις των εργοδοτών και αυτό το πρόβλημα βρίσκει τη λύση του κεντρικά στο ζήτημα της εκπαίδευσης, -που είναι μία άλλη πολύ μεγάλη κουβέντα- έτσι ώστε οι δεξιότητες να αντιστοιχούνται με αυτά που ζητούν οι εργοδότες. Εκεί μπαίνουν οι σχολές κατάρτισης και μαθητείας –η δική μας η αντίστοιχη, του ΟΑΕΔ- και όλα αυτά που προσπαθούμε να κάνουμε έτσι ώστε να συνδέσουμε από τη μία την αγορά εργασίας και αυτά που απαιτεί με την προσφορά εργασίας από την άλλη, που δεν είναι άλλη από τα νέα παιδιά που ψάχνουν για δουλειά. 

Από εκεί και πέρα -είναι εδώ και ο Υπουργός Ανάπτυξης, άλλη ευτυχής συγκυρία- λέω πάντα ότι η πιο ασφαλής φόρμουλα για την ανάσχεση της ανεργίας στη χώρα δεν είναι τα προγράμματα που θα βγάλει το Υπουργείο Εργασίας για δέκα, είκοσι, τριάντα χιλιάδες νέους κάποιου ορίου, με συγκεκριμένες προϋποθέσεις, αλλά η αναστροφή της υφεσιακής πορείας της οικονομίας και η επαναφορά σε τροχιά ανάπτυξης. Αυτό, βέβαια, θα γίνει με μια σύνθετη, αν θέλετε, αντεπίθεση, στην οποία συμμετέχει και το Υπουργείο Ανάπτυξης με τις επενδυτικές του προτάσεις, για να βελτιωθεί η ελκυστικότητα των επενδύσεων. Διότι έτσι θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Τελείωσε η φόρμουλα που τους βάζουμε στο δημόσιο και λύσαμε το πρόβλημα. Αυτά τελείωσαν, διότι τελείωσαν τα δανεικά που το χρηματοδοτούσαν και χρεοκόπησαν και τη χώρα, παρεμπιπτόντως.

Άρα, πρέπει να βρούμε άλλο τρόπο να ανατάξουμε το παραγωγικό μοντέλο της οικονομίας και να δημιουργηθούν έτσι θέσεις εργασίας, αλλά καλό θα είναι να διατηρηθούν και οι υπάρχουσες. Έχει να κάνει και με τη φορολογική πολιτική,  και πολιτική που προσελκύει κίνητρα, έχει να κάνει και με μια δέσμη πολιτικών και όχι μόνο με το Υπουργείο Εργασίας. Επομένως, αναστροφή της πορείας και επαναφορά σε αναπτυξιακούς ρυθμούς είναι η πιο ασφαλής και συνολική φόρμουλα αντιμετώπισης.

Από εκεί και πέρα, θα αναπτύξω επιγραμματικά τα προγράμματα που «τρέχουν» αυτή τη στιγμή για την ανεργία των νέων και στη δευτερολογία μου θα πω και δύο-τρία πράγματα για την ανασφάλιστη εργασία, γιατί πρέπει να τα ξέρουμε και αυτά.

Βρίσκεται στο τελικό στάδιο έγκρισης, αφού έχει τύχει επεξεργασίας από τον ΟΑΕΔ, πρόγραμμα με το διακριτικό τίτλο «Επιχειρηματικότητα νέων με έμφαση στην καινοτομία για την αυτοαπασχόληση», με επιχορήγηση 10.000 ευρώ κατ’ άτομο, επτά χιλιάδων ανέργων νέων ηλικίας μέχρι τριάντα πέντε χρόνων, σε καινοτομικές επιχειρήσεις. Αυτό δεν είναι ακόμα ανακοινώσιμο. Όπως είπα, είναι στο τελικό στάδιο έγκρισης. Σύντομα θα έχουμε να πούμε πολλά περισσότερα, όπως επίσης θα έχουμε να πούμε πολλά περισσότερα και για μια συνεργασία που αναπτύσσουμε με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και την ηγεσία του, προκειμένου να πάμε σε τέτοιες προτάσεις στήριξης της καινοτομικής επιχειρηματικότητας στον αγροτικό, όμως, τομέα για νέους που ενδιαφέρονται, με ένα σχέδιο που θα αναπτύξουμε με το Υπουργείο αυτό.

Αυτά όσον αφορά αυτά που είναι υπό σχεδιασμό. «Τρέχει» ήδη η «Επιταγή Εισόδου στην Αγορά Εργασίας για Άνεργους» έως είκοσι εννιά ετών. Έχει ήδη παρέλθει η προθεσμία υποβολής αιτήσεων.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας): Ξέρετε ότι πάνω από εκατόν είκοσι χιλιάδες έκαναν αίτηση. Εγκρίθηκαν οι πρώτες δεκαεπτάμισι χιλιάδες. Ακολουθούν και οι υπόλοιπες δεκαεπτάμισι. Είναι τριάντα πέντε χιλιάδες ωφελούμενοι στο σύνολο.

Για τη νέα προγραμματική περίοδο σχεδιάζεται ήδη η επόμενη φάση αυτού του Προγράμματος για τους νέους, με εβδομήντα πέντε χιλιάδες ωφελούμενους για αρχή. Αν κάνετε την προσθαφαίρεση, θα δείτε ότι εβδομήντα πέντε και τριάντα πέντε χιλιάδες είναι περίπου όλοι όσοι έκαναν αίτηση αυτή τη φορά.

Επιπλέον -τελειώνω και ευχαριστώ για την ανοχή, κύριε Πρόεδρε- αναφέρω: «Επιχορήγηση επιχειρήσεων για πρόσληψη ανέργων πτυχιούχων ΑΕΙ-ΤΕΙ έως τριάντα πέντε ετών», πέντε χιλιάδες ωφελούμενοι, «Επιχορήγηση για απόκτηση εργασιακής εμπειρίας ανέργων νεοεισερχομένων στην αγορά εργασίας, ηλικίας μέχρι εικοσιτεσσάρων ετών», πέντε χιλιάδες εγγεγραμμένοι άνεργοι και βέβαια, «Επιταγή Εισόδου στην Αγορά Εργασίας για Άνεργους Νέους του Τουριστικού Τομέα έως είκοσι εννιά ετών», δέκα χιλιάδες ωφελούμενοι. Ήδη, αν δεν κάνω λάθος, σήμερα, 27 Μαΐου, έληξε και η προθεσμία υποβολής αιτήσεων για υπαγωγή σε αυτό το Πρόγραμμα.

Είναι αποσπασματικά τα μέτρα. Δεν θα λύσουν το πρόβλημα στο σύνολό του. Θα δώσουν, όμως, κάποιες ανάσες. Θα δώσουν κάποιες πρώτες ευκαιρίες. Πολλές φορές είναι σημαντικό να υπάρξει μια πρώτη ευκαιρία, η οποία συνδυάζει βέβαια την πεντάμηνη, για περιορισμένο χρονικό διάστημα, εργασία με την κατάρτιση, η οποία θα επιμορφώσει κατά κάποιον τρόπο το νέο άνεργο.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Καλαντζής): Ολοκληρώστε, κύριε Υπουργέ.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας): Τα υπόλοιπα θα τα πω στη δευτερολογία μου.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας): Κύριε συνάδελφε, αυτό είναι το πρόγραμμα του ΟΑΕΔ για τη λεγόμενη «κοινωφελή εργασία» στη δεύτερη φάση της, δηλαδή το σχέδιο «Προώθηση της απασχόλησης σε οικογένειες χωρίς εργαζόμενα μέλη μέσω προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας». Δεν είναι μόνο η ανεργία των νέων παιδιών, αλλά είναι και η ανεργία αυτών που στα νοικοκυριά τους δεν εργάζεται κανείς. Ενδεχομένως, αυτοί βιώνουν την ανεργία με λίγο πιο δραματικούς τόνους, γιατί μπορεί να έχουν, για παράδειγμα, παιδιά που σπουδάζουν και να μην μπορούν να συντηρηθούν. Επομένως, κάτι πρέπει να γίνει και γι’ αυτούς.

Όμως, τα νέα για τις ενστάσεις της Κομισιόν, προκειμένου να δοθεί τελικά το «πράσινο φως» για την υλοποίηση αυτού του προγράμματος –που πήρε το «πράσινο φως» από την Τρόικα, νομοθετήθηκε εδώ στη Βουλή με το τελευταίο πολυνομοσχέδιο και, επομένως, άνοιξε ο δρόμος- είναι νέα της Παρασκευής. Το Σάββατο, δηλαδή πριν από δύο μέρες, βγήκε ο Επίτροπος Εργασίας της Κομισιόν κ. Άντορ και έβαλε «πάγο» σε κάποιες διαρροές –από γραφειοκρατικούς κύκλους των Βρυξελλών, θέλω να πιστεύω, γιατί έχουν και οι Βρυξέλλες τη δική τους γραφειοκρατία- και είπε ότι θα πρέπει να προχωρήσει αυτό το πρόγραμμα, να εξευρεθεί η χρηματοδότηση και να καταθέσει και η ελληνική πλευρά, βέβαια, επίσημα την πρότασή της. Λίγο-πολύ είπε ότι δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα να υλοποιηθεί και αυτό.

Όλοι, λοιπόν, αναγνωρίζουμε την ανάγκη να υλοποιηθεί επιτέλους ένα τέτοιο πρόγραμμα. Η πρώτη φάση της κοινωφελούς εργασίας είχε μια κοινωνική ωφελιμότητα, διότι αποτέλεσε μία ανάσα για περίπου εξήντα χιλιάδες συμπολίτες μας. Εμείς εξετάσαμε τα αδύνατα σημεία εκείνου του συστήματος και είμαστε έτοιμοι για τις βελτιωτικές προτάσεις. Μία απ’ αυτές, για παράδειγμα, είναι η παράκαμψη των ΜΚΟ και η απευθείας πρόσβαση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, αφού βέβαια υπάρξουν οι εγγυήσεις διαφάνειας και αντικειμενικότητας, για να μην αποτελέσει η πρόσληψη κάποιων εκατοντάδων χιλιάδων μέσω αυτών των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας…

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ: Με τον ΑΣΕΠ, εννοείτε.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας): Ακριβώς. Ο ΑΣΕΠ. Εκεί είναι το κλειδί.

Να μην αποτελέσει η πρόσληψη, λοιπόν, πεδίο για μικροκομματικά ή ακόμα και προεκλογικά παιχνίδια, μιας και μπαίνουμε σε προεκλογική φάση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Εν πάση περιπτώσει, ξεπεράστηκαν δια του κυρίου Άντορ, του αρμόδιου Επιτρόπου, τα προβλήματα αυτά και ήδη μπαίνουμε στην τελική ευθεία για να επαναληφθεί αυτό το πρόγραμμα και μάλιστα για πολύ περισσότερους ωφελούμενους.

Αύριο, όντως θα γίνει αυτή η ευρεία σύσκεψη στο Υπουργείο για να εξευρεθεί και η χρηματοδότηση. Μη ξεχνάτε ότι από 1/1/2014 είναι η νέα προγραμματική περίοδος, αλλά εμείς θέλουμε να το ξεκινήσουμε μέσα στο 2013. Επομένως, πρέπει να βρούμε και τα χρήματα. Αυτά θα είναι από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, από κονδύλια που θα διοχετευθούν από εκεί.

Έχουμε κάνει κάποιες προτάσεις, θίγοντας και ζήτημα ανακατανομής πόρων εκεί όπου δεν υπάρχει μεγάλη απορρόφηση, ενεργοποιώντας ρήτρες, όπως τη λεγόμενη «ρήτρα ευελιξίας» του 10%, προκειμένου να έχουμε ένα επιπλέον -να το πω έτσι- χρηματικό ποσό στα χέρια μας για να το ρίξουμε κατευθείαν σ’ αυτή τη δράση.

Μπορούμε να πάμε πολύ γρήγορα. Στόχος είναι μέσα στο καλοκαίρι του 2013 να ενεργοποιηθούν τα προγράμματα αυτά κοινωφελούς χαρακτήρα.

Από εκεί και πέρα, επειδή αύριο θα ασχοληθούμε και με τις άλλες κοινωνικές υποδομές της τοπικής αυτοδιοίκησης, να είστε σίγουροι ότι μέχρι την Πέμπτη θα έχουμε να τους πούμε μάλλον ευχάριστα νέα για τη συνέχιση αυτών των χρηματοδοτήσεων, που άλλωστε όλοι παραδεχόμαστε ότι είναι προς ωφέλιμους σκοπούς.

Θα αναφερθώ πολύ γρήγορα για το ΣΕΠΕ και για την ανασφάλιστη εργασία. Είναι πραγματικά πρόβλημα. Και μάλιστα είναι τώρα πρόβλημα που προκύπτει και από τις δύο πλευρές της εργασιακής σχέσης. Κάποτε πίεζαν οι εργοδότες να δουλεύει ο εργαζόμενος ανασφάλιστος, «μαύρος» όπως λένε. Τώρα και οι εργαζόμενοι, προκειμένου να έχουν από τη μία πρόσβαση σε περικομμένο μισθό, από την άλλη πρόσβαση στο επίδομα ανεργίας, λένε «ναι» στην πρόταση να εργαστούν «μαύρα», ανασφάλιστοι.

Επομένως, όπως καταλαβαίνετε, το πρόβλημα είναι ακόμα δυσκολότερο ως προς την επίλυσή του σήμερα. Κάποτε υπήρχε η ευχέρεια της καταγγελίας. Τώρα όλοι σιωπούν, διότι εν πάση περιπτώσει, ο καθένας έχει τις δικές του σκοπιμότητες.

Όμως εμείς, στο βαθμό που μπορούμε, αυστηροποιήσαμε τη νομοθεσία για τις κυρώσεις αυτών που συλλαμβάνονται να απασχολούν ανασφάλιστους και ιδίως αλλοδαπούς ανασφάλιστους.

Προχωρήσαμε με υπουργικές αποφάσεις του Υπουργού Εργασίας και δικές μου σε ποινές προσωρινής διακοπής λειτουργίας επιχειρήσεων, ιδίως σε τουριστικές περιοχές, που πιάστηκαν να απασχολούν αλλοδαπούς, ξεκινώντας από την επιχείρηση που απασχόλησε τον εγκληματία της Πάρου πέρυσι το καλοκαίρι.

Βάλαμε στην υπόθεση των ελέγχων από κοινού με τους ελεγκτές του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας και την Οικονομική Αστυνομία, σε μία συνέργεια με το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Ήδη είναι δυνατή η συνεργασία με την ΕΥΠΕΑ, την  Υπηρεσία Ελέγχων του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

Και βέβαια, θεσμοθετήσαμε, για να δώσουμε ένα επιπλέον κίνητρο στους επιθεωρητές να βγουν να κάνουν περισσότερους ελέγχους εκτός εμβέλειας, και ένα ειδικό έξοδο κίνησης, που περάσαμε στο τελευταίο πολυνομοσχέδιο με πολύ κόπο –ομολογώ- που τους δίνει κάποια δυνατότητα, πλέον, οικονομική, αν μη τι άλλο να μη βάζουν από τη τσέπη τους για τις βενζίνες, για να μπορούν να κάνουν και κάποιους ελέγχους παραπάνω.

Κάνουμε ό,τι μπορούμε. Είναι δύσκολα, πολύ δύσκολα τα πράγματα. Δεν θα αποποιηθώ ούτε των πολιτικών ευθυνών μας ούτε θα ζωγραφίσω το πρόβλημα με ωραίες εικόνες. Είναι δύσκολα τα πράγματα και σας είπα και γιατί. Το 30% των εργαζομένων και βάλε, κοντά στο 40% των εργαζομένων, εργάζονται ανασφάλιστοι.

Όμως στοχεύουμε στην εντατικοποίηση των ελέγχων, στην αυστηροποίηση των κυρώσεων και βέβαια, στην εμπέδωση και της σχετικής νοοτροπίας στον εργαζόμενο ότι κάποιος που απασχολεί κάποιον ανασφάλιστο στην ουσία -να το πω όσο πιο απλά μπορώ- κλέβει το κράτος, κλέβει και το Ταμείο του και τελικά είναι ένα περίπλοκο παράπτωμα το οποίο δεν εντάσσεται μόνο σε μία περιοχή παραβατικότητας.

Αυτές τις «νησίδες παραβατικότητας» προσπαθούμε να τις καταπολεμήσουμε. Σας είπα πώς θα το κάνουμε και νομοθετικά και πρακτικά. Νομίζω, όμως, ότι πρέπει να πάμε σε μια συνολικά καλύτερη απόδοση της οικονομίας, για να μπορέσουμε να έχουμε καλύτερες αποδόσεις και στην καταπολέμηση της ανεργίας και στην καταπολέμηση της ανασφάλιστης εργασίας και να δώσουμε ανάσα στην κοινωνία, διότι η κοινωνία περιμένει αυτή τη στιγμή στα δύσκολα να βρει τρόπους στήριξης. Ας το κάνουμε όλοι μαζί και ας είστε εσείς εδώ να μας ελέγχετε και να μας λέτε τι δεν κάναμε σωστά ή θα μπορούσαμε να κάνουμε παραπάνω.

Ευχαριστώ.