Τετάρτη 10 Απριλίου 2013

Τι γίνεται με καταθέσεις, δάνεια και τραπεζικές μετοχές, μετά την αναστολή της συγχώνευσης Εθνικής Eurobank


Η αναστολή της συγχώνευσης της  Εθνικής με την Eurobank,  δημιούργησε ερωτήματα που απασχολούν όσους έχουν συναλλαγές με τις τράπεζες: Τι θα γίνει με τις καταθέσεις, τι θα γίνει με τις μετοχές, τι θα γίνει με τα δάνεια;
Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για το τραπεζικό σύστημα γιατί μπαίνει στην τελική ευθεία η διαδικασία χορήγησης νέων κεφαλαίων (η λεγόμενη ανακεφαλαιοποίηση) στις τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες που χαρακτηρίζονται «συστημικές» -δηλαδή εκείνες για τις οποίες εκτιμάται ότι εάν έχουν πρόβλημα, θα επηρεάσουν όλο το σύστημα της οικονομίας.
Το ερώτημα λοιπόν είναι εάν αυτή η διαδικασία επηρεάζει και με ποιο τρόπο τους καταθέτες, τους δανειολήπτες και τους μετόχους.

Οι καταθέσεις

Όλες οι αρμόδιες αρχές (υπουργείο Οικονομικών, Τράπεζα Ελλάδος, αλλά και την τρόικα) διαβεβαιώνουν ότι οι καταθέσεις σε όλες τις ελληνικές τράπεζες είναι απολύτως εξασφαλισμένες.

Η εξήγηση που δίνουν είναι ότι οι καταθέσεις είναι ασφαλείς διότι τα χρήματα για την αναδιάρθρωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος (που περιλαμβάνει την ανακεφαλαιοποίηση των συστημικών τραπεζών: Εθνική, Alpha, Eurobank  και  Πειραιώς), που είναι ύψους 50 δισ ευρώ, έχουν εκταμιευθεί με την δανειακή σύμβαση και βρίσκονται στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Τα 50 δισ. ευρώ

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα 50 δις. ευρώ που χρησιμοποιούνται για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών τα έχει δανειστεί το ελληνικό Κράτος και προσμετρώνται στο δημόσιο χρέος.
Και οι τέσσερις  τράπεζες που ανακεφαλαιοποιούνται (Εθνική, Πειραιώς, Alpha Bank και Eurobank) είναι συστημικές και σύμφωνα με τους όρους του μνημονίου δεν μπορούν να «σπάσουν» σε καλή και κακή τράπεζα.
Σύμφωνα με το μνημόνιο –στο σκέλος που αφορά τις τράπεζες και την αναδιάρθρωση τους-,  δεν υφίσταται περίπτωση διάσπασης τους  σε «καλή» και «κακή».
Ωστόσο στην εποχή του μνημονίου, τίποτα δεν είναι στο απυρόβλητο. Για παράδειγμα όλα μπορούν να ανατραπούν  με μία νομοθετική πράξη ή εφόσον ληφθεί σχετική απόφαση στο Eurogroup, όπως  επανειλημμένα έχουμε δει να συμβαίνει το τελευταίο διάστημα.
Σε κάθε περίπτωση από όλες τις πλευρές υπάρχει η κάθετη διαβεβαίωση ότι οι καταθέσεις είναι απολύτως διασφαλισμένες σε όλες τις ελληνικές τράπεζες.

Τι έγινε με τις «κακές» τράπεζες

Προς επίρρωση αυτού τραπεζίτες αναφέρουν ότι δεν χάθηκε ούτε ένα ευρώ κατάθεσης ακόμα και στις περιπτώσεις  που τράπεζες όπως το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, η Αγροτική, η Aspis  και η   Proton διασπάστηκαν σε «καλή» και «κακή». Και τούτο γιατί όλες οι καταθέσεις, ανεξαρτήτως ύψους μεταφέρθηκαν στην «καλή τράπεζα».
Ορισμένα ερωτήματα, όμως, παραμένουν στην (θεωρητική προς το παρόν) περίπτωση που η ανακεφαλαιοποίηση των 4 συστημικών τραπεζών απαιτήσει περισσότερα κεφάλαια. Και τούτο διότι η τρόικα έχει ξεκαθαρίσει, ότι για την αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος εκταμιεύτηκαν 50 δις ευρώ.  Και δεν πρόκειται να δοθεί ούτε σεντ παραπάνω.
Αν λοιπόν χρειαστούν πρόσθετα κεφάλαια τότε από πού θα βρεθούν;
'Αλλωστε το ερώτημα αυτό έθεσε σε δημοσίευμα του και το γερμανικό περιοδικό Spiegel).
Το γερμανικό περιοδικό έγραψε σχετικά: «Η απόφαση κατά της συγχώνευσης (σ.σ. Εθνικής Eurobank) γεννά υποψίες ότι, όπως και στην Κύπρο, έτσι και στην Ελλάδα, σε περίπτωση ανάγκης, ο τραπεζικός τομέας θα πρέπει να εκκαθαριστεί. Σε αυτήν την περίπτωση θα τεθεί το ερώτημα, εάν θα συμμετάσχουν και πάλι καταθέτες στη διάσωση. Ανησυχία έχει ήδη καταλάβει την ελληνική κυβέρνηση και ο υπουργός Οικονομικών Στουρνάρας τονίζει πως οι αποταμιεύσεις είναι απολύτως εξασφαλισμένες»

Η νέα οδηγία για τις καταθέσεις

Οι Έλληνες αξιωματούχοι πάντως διατείνονται ότι δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο.  Όμως το γεγονός είναι ότι οι Ευρωπαίοι αλλάζουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία και μετά την υπόθεση της Κύπρου έγινε ξεκάθαρο ότι στο εξής τα κεφάλαια για εξυγίανση των τραπεζών θα προέρχονται από τους μετόχους τους, όσους έχουν τραπεζικά ομόλογα και τους καταθέτες (άνω των 100.000 ευρώ).
Τα «κεφάλια» της ευρωζώνης και της Κομισιόν ετοιμάζουν ντιρεκτίβα σύμφωνα με την οποία, οι καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ είναι επενδύσεις και ενσωματώνουν ρίσκο, ενώ ο ίδιος ο πρόεδρος της Κομισιόν Μανουέλ Μπαρόζο εξήγησε προ ημερών ότι σε έκτακτες καταστάσεις μπορεί να επιβληθεί «εισφορά» και σε καταθέσεις κάτων 100.000 ευρώ.
Το γεγονός είναι ότι με την υπόθεση της Κύπρου οι Ευρωπαίοι τρόμαξαν από τις συνέπειες που θα είχε η μη τήρηση του ορίου των 100.000 ευρώ και αποφάσισαν τελικά να το σεβαστούν. Δεν παύει, όμως, να είναι μια πολιτική απόφαση, η οποία κάποια στιγμή μπορεί να διαφοροποιηθεί.

Τα δάνεια

Οι δανειολήπτες, θα συνεχίσουν να πληρώνουν τα δάνεια τους όπως έκαναν μέχρι τώρα, ακόμα και στην περίπτωση που μια τράπεζα θα υπαχθεί στον έλεγχο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Και εδώ όμως υπάρχουν αρκετά ερωτήματα τι θα συμβεί με τον δανειολήπτη που είναι σε καθυστέρηση άνω των 180 ημερών (για στεγαστικό δάνειο) ή  των 90 ημερών για καταναλωτικό δάνειο ή κάρτα.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι μέχρι τώρα, τα δάνεια των δημοσίων υπαλλήλων  ακόμα και σε  όσες τράπεζες «έσπασαν» σε «καλή» και «κακή» , ακόμα και αν είχαν καταγγελθεί οι συμβάσεις –ήταν δηλαδή σε καθυστέρηση άνω των 180 ημερών- δεν πήγαν στην κακή τράπεζα.
Όταν το δάνειο πάει στην «κακή» τράπεζα, υπεύθυνος για τη διαχείριση του είναι ο εκκαθαριστής.
Σκοπός του εκκαθαριστή είναι να εισπράξει όσο το δυνατόν περισσότερα μπορεί, είτε από τον δανειολήπτη –δηλαδή να πάει σε  ρύθμιση και αποπληρωμή του δανείου-, είτε από τις εμπράγματες  εξασφαλίσεις  του, δηλαδή να πάει το ακίνητο σε πλειστηριασμό.
Και στις δύο περιπτώσεις, τις διαδικασίες κινεί η «καλή» τράπεζα, αφού ο εκκαθαριστής δεν έχει το απαραίτητο προσωπικό. Έναντι κάποιου τιμήματος αναλαμβάνει να «τρέξει» τις διαδικασίες η υγιής τράπεζα.
Μία άλλη λύση είναι η πώληση –με μεγάλη έκπτωση- σε κάποιο distress fund αυτών των δανείων.
Όπως έχουμε και στο παρελθόν αναφέρει, οι συζητήσεις για τέτοιου είδους πωλήσεις δανείων υφίστανται, ωστόσο δεν έχουν ακόμα πραγματοποιηθεί.

Οι μέτοχοι: Πώς μετριάζουν τη ζημιά

Ο μέτοχος είναι εκείνος που θα έχει αντικειμενικά την μεγαλύτερη ζημιά, αφού θα δει τις μετοχές του να χάνουν την αξία τους, είτε οι τράπεζες διατηρήσουν το ιδιωτικό τους management, είτε όχι. Απλώς αν περάσουν στον πλήρη έλεγχο του ΤΧΣ θα έχουν μεγαλύτερες απώλειες.
Ο μηχανισμός είναι ο εξής: Ξεκινά η διαδικασία χορήγησης κεφαλαίων (η λεγόμενη ανακεφαλαιοποίηση) στις λεγόμενες «συστημικές» τράπεζες.
Συστημικές χαρακτηρίζονται οι τράπεζες για τις οποίες εκτιμάται ότι εάν έχουν πρόβλημα θα παρασύρουν όλο το σύστημα μαζί τους, και γιαυτό προστατεύονται. Στην Ελλάδα, οι συστημικές τράπεζες είναι τέσσερις: Εθνική, Alpha, Πειραιώς και Eurobank.
Τα κεφάλαια έχουν εξασφαλιστεί από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ).
Εάν, όμως, η τράπεζα καταφέρει να βρει το 10% των απαραίτητων κεφαλαίων από ιδιώτες, τότε η τράπεζα παραμένει υπό ιδιωτική διοίκηση και οι ιδιώτες μέτοχοι διατηρούν αυξημένα δικαιώματα στο μέλλον.

Πειραιώς και Alpha Bank

Μέχρι σήμερα, οι τράπεζες Πειραιώς και Alpha Bank έχουν ανακοινώσει ότι έχουν εξασφαλίσει τα απαραίτητα κεφάλαια για το 10%, οπότε έχει διασφαλιστεί ο ιδιωτικός χαρακτήρας του.
Δεν ισχύει όμως το ίδιο για την Εθνική και τη Eurobank, οι οποίες βρίσκονται ακόμα σε διαδικασία αναζήτησης και μέχρι να ανακοινωθεί η αναστολή της συγχώνευσης είχαν ενημερώσει ότι δεν μπορούν να βρουν το 10%.

Αν η τράπεζα βρει το 10% από ιδιώτες

Καλύτερα είναι τα πράγματα αν η αύξηση του 10% από την αγορά είναι επιτυχής.  Στη περίπτωση αυτή  -ο μέτοχος που θα συμμετάσχει στην αύξηση- θα μπορεί  να αποκτήσει τα warrants (δικαιώματα προτίμησης) με προνομιακούς όρους. Αυτά τα δικαιώματα (9 ανά μετοχή που θα κατέχει) θα μπορέσει να τα ασκήσει όταν η τράπεζα  της οποίας είναι μέτοχος θελήσει να επανακτήσει τον πλήρη έλεγχο, αγοράζοντας δηλαδή τη συμμετοχή του ΤΧΣ.
Με λίγα λόγια, εάν βρεθεί το 10% από ιδιωτικά κεφάλαια,  οι ιδιώτες μέτοχοι αποκτούν το δικαίωμα να εξαγοράσουν τις μετοχές από το ΤΧΣ με προνομιακούς όρους.

Εάν μια τράπεζα περάσει στο ΤΧΣ

Εάν όμως δεν βρεθεί το 10% της ιδιωτικής συμμετοχής από την αγορά, τότε θα ανακεφαλαιοποιηθεί στο 100% από το ΤΧΣ.
Οι παλαιοί μέτοχοι, στην περίπτωση αυτή θα δουν το ποσοστό τους στην τράπεζα να ελαχιστοποιείται.  Η εξήγηση είναι ότι θα διατεθούν εκατομμύρια νέες μετοχές αποκλειστικά στο ΤΧΣ. Οπότε η τιμή ανά μετοχή θα καταβαραθρωθεί λόγω πληθώρας μετοχών.
Όμως η μετοχή δεν ακυρώνεται. Θα υφίσταται ακόμα και με ελάχιστη αξία.
money-money.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου