Επιδότηση ανέργων αυτοαπασχολουμένων

 Την 1^η Σεπτεμβρίου 2011, ο Αντώνης Σαμαράς, αρχηγός τότε της αξιωματικής αντιπολίτευσης, επισκέφθηκε τον ΟΑΕΔ με στόχο, όπως ανακοινώθηκε , «να αναδείξει το μείζον θέμα της ανεργίας που καλπάζει».

Την 5^η Ιουλίου 2012, πρωθυπουργός πλέον, ο κ. Σαμαράς  εξήγγειλε από το βήμα της Βουλής κατά την παρουσίαση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησής του «την επέκτασή χορήγησης του επιδόματος ανεργίας και στους αυτοαπασχολούμενους».

Τι προάλλες, ο υπουργός Εργασίας κ. Βρούτσης παραδέχθηκε πως τα χρήματα που καταβάλλουν οι αυτοαπασχολούμενοι επί 17 μήνες για τον Ειδικό Λογαριασμό Ανεργίας, σε εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 44 του νόμου 3986/2011 ώστε να επιδοτούνται, πήγαν για την καταβολή συντάξεων στον ΟΑΕΕ.

Και συγκάλεσε για σήμερα, Πέμπτη (03/01/2013), ευρεία σύσκεψη με τις διοικήσεις του ΟΑΕΕ, του ΕΤΑΑ και του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ προκειμένου να καθοριστούν οι όροι καταβολής του επιδόματος ανεργίας

σε ελεύθερους επαγγελματίες.

Το ευρύτερο πρόβλημα δεν μπορεί φυσικά να χρεωθεί στην σημερινή κυβέρνηση. Αυτή όμως καλείται να παράσχει μια έστω προκαταρκτική λύση, με δεδομένη την οξύτατη κοινωνική κρίση και τις πιέσεις των δικαιούχων.

Συνοπτική ιστορική και κοινωνική αναδρομή

Μέχρι τη δεκαετία του ’70, η πλειοψηφία των Ελλήνων απασχολούνταν στον πρωτογενή και στον δευτερογενή τομέα, οι οποίοι (τομείς) παρότι δεν δημιουργούσαν επιπλέον θέσεις εργασίας τουλάχιστον συντηρούσαν τις υπάρχουσες.

Έμποροι, βιοτέχνες, επιστήμονες, ελεύθεροι επαγγελματίες και γενικά αυτοαπασχολούμενοι ήταν ένα διακριτό, ολιγομελές, κοινωνικό στρώμα.

Ο αριθμός τους διογκώθηκε έκτοτε, σωρευτικά, κυρίως από τους ακόλουθους παράγοντες :

Α. Η είσοδος στην ΕΟΚ(ΕΕ) βρήκε την ελληνική παραγωγή απροετοίμαστη και την διέλυσε, καταστρέφοντας χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Β. Ό,τι απέμεινε από τις παραγωγικές δυνάμεις εξολοθρεύθηκε από τις αντιεργοδοτικές πολιτικές του ΠΑΣΟΚ.

Γ. Σημαντικό τμήμα της τότε πολυπληθούς αγροτικής τάξης, κυρίως μικροκληρούχοι, λόγω ΚΑΠ και έλλειψης προσαρμογής, συμπιέστηκε εισοδηματικά και υπό την επίδραση ισχυρών ρευμάτων αστυφιλίας, που δεν αντιμετωπίστηκαν από το κράτος, κατέφυγε στις πόλεις.

Από αυτό το πρώτο κύμα ανέργων όσοι δεν στράφηκαν στα κομματικά γραφεία για να διοριστούν στο Δημόσιο, με την έμφυτη τάση των Ελλήνων για ανεξαρτησία απασχόλησης, επέλεξαν την ίδρυση μιας μικροεπιχείρησης – συνήθως καταστήματος.

Ήδη στα τέλη της δεκαετίας του ’80 ο μακαρίτης Ζολώτας έγραφε για «υπερεπαγγελματισμό», όταν η Αθήνα κατέγραψε την υψηλότερη στην Ευρώπη αναλογία καταστημάτων προς κάτοικο, κάπου 1 προς 20.

Ακολούθησαν, τις δεκαετίες του ’90 και του 2000:

Δ. Η επίταση της αύξησης του αριθμού των καταστημάτων και των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών, χάρις στο άφθονο (δανεικό…) προς κατανάλωση χρήμα.

Ε. Η εκρηκτική αύξηση του αριθμού των πτυχιούχων, ως αποτέλεσμα μιας ανερμάτιστης πολιτικής που χάϊδευε τους ψηφοφόρους με το να χορηγεί μαζικά πτυχία στα παιδιά τους, είτε άξιζαν είτε όχι.

ΣΤ. Η σιωπηλή αποδοχή από το Κράτος του καθεστώτος των ψευδεπίγραφων ελεύθερων επαγγελματιών, μισθωτών στην πραγματικότητα, που «εφευρέθηκε» ώστε να μην πληρώνουν οι εργοδότες τις, πράγματι υψηλές και χωρίς αντίκρυσμα, εισφορές στο ΙΚΑ παρά τις πολύ χαμηλότερες στο ΤΕΒΕ – ΟΑΕΕ. Τα περιώνυμα «μπλοκάκια».

Ζ. Τέλος, η ιλιγγιώδης ανάπτυξη της Τεχνολογίας που, στην περίπτωση χωρών όπως η Ελλάδα, καταργούσε πολλαπλάσιες από τις δημιουργούμενες θέσεις εργασίας, διογκώνοντας περαιτέρω τον αριθμό όσων κατέφευγαν σε μια μορφή αυτό-απασχόλησης για να επιβιώσουν.

Έτσι, φθάσαμε σε πάνω από 1 εκατομμύριο αυτοαπασχολούμενους, πραγματικούς και φερόμενους.

Πολιτική αντιμετώπισης

Η επιδότηση ή μη της ανεργίας αποτελεί κομβικό ζήτημα για κάθε μορφή κοινωνικού κράτους, λιγότερο ή περισσότερο δοτικού.

Οι συντηρητικοί πιστεύουν ότι η επιδότηση των ανέργων τους κάνει τεμπέληδες και πρέπει να γίνεται με το σταγονόμετρο.

Οι σοσιαλιστές προκρίνουν την καθολικότητα της επιδότησης, τουλάχιστον στη θεωρία.

Οι ιδεολογικές διαφορές σηματοδοτούν και τις διαφορετικές προσεγγίσεις στην εξεύρεση των πόρων με τους οποίους θα επιδοτηθεί η ανεργία.

Όμως ιδεολογικές αντιμαχίες σχετικά χωρούν σε καταστάσεις κοινωνικής νηνεμίας. Στην Ελλάδα του 2013 σοβεί κατάσταση εκτάκτου ανάγκης που τείνει σε ανθρωπιστική κρίση.

Άνθρωποι, επί χρόνια επαγγελματίες, πένονται. Ένας στους τρεις επιτηδευματίες (περίπου 432.000 φορολογούμενοι) τη διετία 2010-2011 παρέδωσε τα βιβλία του στην εφορία και έκλεισε την επιχείρησή του. Άδηλη ανεργία, που υπομένει βουβά.

Χιλιάδες μισθωτοί αμειβόμενοι με δελτίο παροχής υπηρεσιών έχουν απολυθεί δίχως αποζημίωση και δίχως δικαίωμα επιδότησης.

Προέχει λοιπόν το να εξευρεθούν επιπλέον πόροι για στοιχειώδη ενίσχυση των αυτοαπασχολουμένων και να καθοριστούν κοινωνικά δίκαια κριτήρια επιδότησης.

Σημειώνουμε ότι η ενίσχυση των πολυτέκνων και των ανέργων, καθώς και η διατήρηση της αποτρεπτικής ικανότητας των ενόπλων δυνάμεων, θα έπρεπε να αποτελέσουν εντελώς ξεχωριστό αντικείμενο διαπραγμάτευσης με στόχο την εκ των ων ουκ άνευ εξυπηρέτηση.

Όπως έγινε με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, για την οποία εξευρέθηκαν με άπειρο για την κοινωνία κόστος περίπου 200 δις ευρώ.

Όμως, αφού τελικά οι πόροι είναι περιορισμένοι, δεδομένου ότι η Ιστορία αποτελεί αφήγηση των πολέμων μεταξύ των ανθρώπων για κατανομή των διαθέσιμων πόρων, οφείλει να γίνει η πλέον καίρια, κατά την άποψή μας, επισήμανση.

Δεν μπορεί να μην επιδοτούνται οι άνεργοι αυτοαπασχολούμενοι, ιθαγενείς με μικρή ή μεγάλη προσφορά  στην εθνική οικονομία, και να διατίθενται ακόμα πόροι για ετερόκλητους και εχθρικούς στην ελληνική κοινωνία ανθρώπους.

Να επιδοτούνται από την πρόνοια οι αθίγγανοι για να γεννούν ανεξέλεγκτα χιλιάδες χιλιάδων παραβατικούς, μη πολίτες, που έφτασαν και τον κ. Τατούλη να ζητήσει την διάλυση των καταυλισμών τους, αφού κατέκλεψαν ολοκληρωτικά τον φωτισμό της Ακροκορίνθου, δικό του έργο κόστους 2,5 εκατ. ευρώ.

Να περιθάλπονται ιατροφαρμακευτικά λαθρομετανάστες, με κόστος όπως δειλά είχε ομολογήσει ο κ. Λοβέρδος 400 εκατ. ευρώ το χρόνο.

Παρόμοιες, αντεθνικές σπατάλες οφείλουν να κοπούν άμεσα.

Προτάσεις για κριτήρια & προϋποθέσεις επιδότησης

Κάθε υποψήφιος επιδοτούμενος όφειλε να αποτελέσει εξατομικευμένη περίπτωση. Αλλά ρεαλιστικό είναι οι επιδοτούμενοι να ομαδοποιηθούν. Καταγράφονται κριτήρια τα οποία κατά γενική ομολογία, αθροιστικά ή συνδυαστικά, τεκμαίρεται ότι δεν θα γεννήσουν αδικίες.

1. Όσοι έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον 3 χρόνια συνεχούς ασφάλισης σε ταμείο αυτοαπασχολουμένων και δεν οφείλουν ασφαλιστικές εισφορές, με το ελάχιστο της επιδότησης. Για παραπάνω των 3 ετών διάστημα να ισχύει αναλογική, χρονικά, επιδότηση.

2. Όσοι διέκοψαν το επιτήδευμα τους κατά την τελευταία 3ετία, οπότε εκδηλώθηκε έντονα η κρίση, και είναι έκτοτε εγγεγραμμένοι ως άνεργοι στον ΟΑΕΔ.

3. Όσοι τα τελευταία τρία οικονομικά έτη έχουν πραγματικά – όχι τεκμαρτά εισοδήματα κάτω των 40.000 ευρώ αθροιστικά, από πηγές έτερες του πρώην ασκούμενου επιτηδεύματος.

4. Να μην λαμβάνεται υπόψη το ύψος της αντικειμενικής αξίας της περιουσίας του επιδοτούμενου εφόσον είναι απρόσοδος. Όπως γίνεται με το πετρέλαιο θέρμανσης, όπου δεν επιδοτούνται όσοι έχουν πάνω από 150.000 ευρώ περιουσία, λες και εάν κάποιος έχει περιουσία που δεν του αποφέρει εισόδημα δεν κρυώνει.

5. Ο υποψήφιος δικαιούχος να μην έχει μεταβιβάσει την επιχείρησή του ή το μερίδιό του σε επιχείρηση, σε πρόσωπο στενού βαθμού συγγένειας.

6. Στους δικαιούχους, εφόσον πληρούν τις παραπάνω προϋποθέσεις αλλά δεν έχουν καταβάλει στον Ειδικό Λογαριασμό Ανεργίας όσες εισφορές τεθούν ως αναγκαίες από το υπουργείο, να παρασχεθεί η δυνατότητα να τις καταβάλουν αναδρομικά πριν την έναρξη της επιδότησης.

Τέλος στη σύσκεψη σκόπιμο είναι να εξεταστούν τα ζητήματα της ιατροφαρμακευτικής κάλυψης των επιδοτούμενων και των μακροχρόνια ανέργων που προέρχονται από τις τάξεις των αυτοαπασχολουμένων όταν λήξει η κάλυψη από τον ασφαλιστικό τους φορέα, καθώς και το ποια θα μπορεί να είναι μελλοντικά η συνταξιοδοτική αντιμετώπιση της περιόδου ανεργίας.

Προφήτης