Spiegel: «Ηταν μια σύνοδος παράλυσης και απελπισίας»

Τι συμβαίνει πίσω από τις κλειστές πόρτες σε μια σύνοδο κορυφής της ΕΕ, όταν οι 27 ηγέτες βρίσκονται μόνοι και η μυστικότητα θεωρείται απολύτως απαραίτητη στις διαπραγματεύσεις;

Ομάδα δημοσιογράφων του Spiegel κατάφερε, αφού συνέλεξε πληροφορίες από δεκάδες πηγές, να αποκαλύψει τι συνέβη στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής, στις 13 και 14 Δεκεμβρίου.

«Ηταν μια σύνοδος παράλυσης και απελπισίας», γράφει το γερμανικό περιοδικό. «Βορράς εναντίον Νότου, πλούσιες χώρες εναντίον φτωχών, η καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ εναντίον του προέδρου της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ. Με λίγες λέξεις, μια διχασμένη ήπειρος την στιγμή που η Ευρώπη είναι αντιμέτωπη με κοινά προβλήματα», συνεχίζει το ρεπορτάζ.

Η σύνοδος του Δεκεμβρίου θεωρείτο ευκαιρία για να κάνει η Ευρώπη ένα μεγάλο και αποφασιστικό βήμα προς την κατεύθυνση της πολιτικής ενοποίησης. Απέτυχε, παρά τις διαβεβαιώσεις και τα χαμόγελα των ηγετών, στις Βρυξέλλες.

Στο Οσλο, λίγες ημέρες νωρίτερα, όταν η ΕΕ παρέλαβε το Νομπέλ Ειρήνης, η ατμόσφαιρα ήταν ενθουσιώδης. Σε εκείνη την βραδιά της ευωχίας, ο πρόεδρος της ευρωβουλής Μάρτιν Σουλτς έκανε το αγαπημένο του «νούμερο» μιμούμενος τον Νικολά Σαρκοζί, διασκεδάζοντας τους παρευρισκομένους.

Αλλά στις 13 Δεκεμβρίου, μαύρα σύννεφα είχαν μαζευτεί επάνω από τις Βρυξέλλες. Στο μπαρ του ξενοδοχείου Sofitel, μπαίνει, κατά τις 7 το απόγευμα, ο Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, και παραγγέλνει ένα τζιν με τόνικ. Παρά το ποτό, ο επικεφαλής του Eurogroup δεν χαλαρώνει, και δεν κρύβει την δυσαρέσκειά του, διαβάζοντας το προσχέδιο των συμπερασμάτων που έχει στείλει ο πρόεδρος του Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι στους ευρωπαίους ηγέτες. Είχαν καιρό να δουν ένα τόσο αδύναμο έγγραφο.
 

Στις 13 Δεκεμβρίου, στο κτίριο Lex στις Βρυξέλλες, ύστερα από συζητήσεις 14 ωρών, οι υπουργοί Οικονομικών συμφώνησαν σε κοινή εποπτεία των τραπεζών, υπό την ομπρέλα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Αφού προηγήθηκε προσωπική συζήτηση μεταξύ Μέρκελ και Ολάντ οι ηγέτες κάθονται στο στρογγυλό τραπέζι, στον πέμπτο όροφο του κτιρίου του Συμβουλίου, στις Βρυξέλλες.
 

Ο Ολάντ κρατάει ένα κίτρινο σημειωματάριο, η Μέρκελ δεν κρατάει τίποτα. Οι χώρες του Νότου θέλουν μεγαλύτερη αλληλεγγύη, ενώ ο Βορράς ζητάει μεγαλύτερη πειθαρχία. «Τώρα αρχίζουν οι διαπραγματεύσεις, αλλά στην πραγματικότητα, αληθινή συζήτηση δεν έγινε ποτέ, επειδή οι συμμετέχοντες μιλάνε με την σειρά που καθορίζει η ατζέντα», γράφει το Spiegel.

Το αποτέλεσμα είναι ότι κανένας δεν αναφέρεται στα σχόλια και στις ιδέες του προηγούμενου ομιλητή. Ο καθένας λέει εκείνα που είχε αποφασίσει να πει εκ των προτέρων. Κάθε ομιλητής έχει στη διάθεσή του μόλις τέσσερα λεπτά.

Στις 9.30 το βράδυ σερβίρεται το δείπνο. Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι είναι εκεί, αλλά μόνο εν πνεύματι. Εκείνος έχει δωρίσει το μεγάλο τραπέζι της αίθουσας. Οι ηγέτες τρώνε και πίνουν λευκό κρασί από την Κύπρο, αξίας μόλις 12 ευρώ το μπουκάλι. Παλαιότερα, σε τέτοιες περιστάσεις άνοιγαν κόκκινα κρασιά των 120 ευρώ. Τώρα όμως, έχουμε λιτότητα στην Ευρώπη, και οι ηγέτες δεν θέλουν να προκαλούν το κοινό αίσθημα. Την Παρασκευή, 14 Δεκεμβρίου, οι ευρωπαίοι ηγέτες έχουν νέα συνάντηση στρογγυλής τραπέζης. Στην ημερήσια διάταξη είναι η Συρία και η αμυντική πολιτική. Δεν θα υπάρξουν άλλες αλλαγές στα συμπεράσματα για την νομισματική ένωση.
«Η Ευρώπη δεν έχει ξεκολλήσει από το τέλμα», καταλήγει το ρεπορτάζ του Spiegel.