Κλαίνε οι κινδυνολόγοι - Τρίβει τα χέρια του το έξυπνο χρήμα

Που πήγε το έξυπνο χρήμα; Η σύντομη απάντηση είναι:...
στην περιφέρεια της ευρωζώνης.

Η μεγαλύτερη απάντηση ξεκινά από το παρακάτω γράφημα, που εμφανίζει τις αποδόσεις δύο χαρτοφυλακίων με τίτλους του δημοσίου από την έναρξη της κρίσης. 

Το ένα χαρτοφυλάκιο επένδυσε στον πυρήνα της ευρωζώνης και το άλλο επένδυσε στην περιφέρεια. Το μέγεθος των κύκλων, προσαρμοσμένο στο 100 το Δεκέμβριο του 2006 και για τα δύο χαρτοφυλάκια, αλλάζει με τη χρηματιστηριακή αξία του χαρτοφυλακίου κατά την ημερομηνία που αναφέρεται στον οριζόντιο άξονα. Το κατακόρυφο ύψος των κύκλων δείχνει τις 12μηνες αποδόσεις το Δεκέμβριο, των τελευταίων έξι ετών.

Τα κυριότερα είναι τα εξής:

-Το 2012 το χαρτοφυλάκιο της περιφέρειας έχει υπεραποδώσει σημαντικά αυτό του πυρήνα της ευρωζώνης σε αποδόσεις.

-Ωστόσο, το χαρτοφυλάκιο του πυρήνα είχε τόσο υψηλότερες μέσες αποδόσεις όσο και χαμηλότερη μεταβλητότητα σε σχέση με το χαρτοφυλάκιο της περιφέρειας, τα τελευταία έξι χρόνια.

Μπορεί κανείς να δει το ύψος των φυσαλίδων ως δείκτη της αξιολόγησης από την αγορά της περιφέρειας της ευρωζώνης: κοντά στην απελπισία στο τέλος του 2010 και του 2011, δραστική βελτίωση έκτοτε, με έναν ενισχυμένο ενθουσιασμό από το καλοκαίρι αυτού του έτους.

Μπαίνει κανείς στον πειρασμό να συνδέσει τη βελτιωμένη αξιολόγηση από την αγορά με την πρόοδο στη διαχείριση της κρίσης:

-Η συνεχιζόμενη διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών (ισοζύγιο τρεχουσών λογαριασμών, δημοσιονομικά ελλείμματα, δείκτες ανταγωνιστικότητας

-Οι θεσμικές καινοτομίες που επιτεύχθηκαν (ESM, Δημοσιονομικό Σύμφωνο) ή προωθήθηκαν (Τραπεζική Ένωση) για την συμπλήρωση της Νομισματικής Ένωσης

-Η ανακοίνωση της ΕΚΤ για το πρόγραμμα ΟΜΤ.

Σε αυτή τη θετική ερμηνεία, η αγορά σταδιακά αλλάζει από μια «κακή» σε μια «καλή» ισορροπία, αναγνωρίζοντας ότι η αξιολόγησή της ήταν πολύ αρνητική και ότι η ευρωζώνη κάνει, ομολογουμένως όχι στην ώρα της και με όχι και τόσο ενθουσιώδες στυλ, ό,τι χρειάζεται για να βγει σταδιακά έξω από την κρίση με μια ισχυρότερη νομισματική ένωση σε σχέση με αυτή που προέκυψε από το Μάαστριχτ.

Κατά τη διάρκεια του 2012, οι μεγάλες απώλειες οι οποίες αναφέρθηκαν για τους επενδυτές που πόνταραν σε μια σταδιακή επιδείνωση της κρίσης της ευρωζώνης και τα μεγάλα κέρδη που αποκόμισαν αυτοί που διατήρησαν μια πιο θετική αξιολόγηση, είναι πιθανό να ενισχύσουν τις επιδράσεις των πρόσφατων εξελίξεων στο κλίμα της αγοράς.

Ωστόσο, ούτε οι αποδόσεις των τόκων των επενδυτών για την περιφέρεια δείχνουν ότι η κρίση έχει τελειώσει ή ακόμη ότι έχει καθιερωθεί μια πιο γραμμική τάση εξόδου από αυτή. Ο κίνδυνος μιας αντιστροφής είναι ισχυρός, ιδιαίτερα με τη μορφή της κόπωσης της διαδικασίας προσαρμογής στην περιφέρεια και με τη μορφή της κόπωσης της στήριξης της περιφέρειας από τον πυρήνα. Η τραπεζική ένωση απέχει πολύ από το να ολοκληρωθεί. Οι μακροοικονομικές συνθήκες, με την ΕΚΤ να προβλέπει τώρα θετική ανάπτυξη για την ευρωζώνη μόνο το 2014 (σε ετήσια βάση) και την περιφέρεια στο έλεος σοβαρής ύφεσης, δημιουργούν ένα ισχυρό εμπόδιο σε όλες τις προσπάθειες εξόδου από την κρίση.

Είναι δύσκολο να αρνηθεί κανείς ωστόσο ότι η συμπεριφορά της αγοράς είναι συνεπής με την εκτίμηση ότι έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος αναφορικά με το κατώτατο σημείο της κρίσης, στο τέλος του περασμένου έτους.

Τεχνική σημείωση

Η προηγούμενη άσκηση αντανακλά τι θα είχε συμβεί εάν ένας επενδυτής είχε αγοράσει αυτά τα δύο σταθμισμένα με το ΑΕΠ χαρτοφυλάκια των 10ετών κρατικών ομολόγων (μηδενικού coupon) στην αρχή του Δεκεμβρίου του 2006 και τα είχε πουλήσει 12 μήνες αργότερα (εννέα χρόνια πριν από την ημερομηνία λήξης τους), χρησιμοποιώντας τότε τα χρήματα (αρχικό κεφάλαιο συν τις αποδόσεις) για να αγοράσει ένα νέο ζευγάρι 10ετών χαρτοφυλακίων πουλώντας τα 12 μήνες αργότερα, επαναλαμβάνοντας αυτή τη διαδικασία κάθε 12 μήνες.

Οι αριθμοί που προκύπτουν από αυτό το πείραμα δεν θα πρέπει να εκληφθούν ως πραγματικές αποδόσεις αυτών των χαρτοφυλακίων, καθώς αντιστοιχούν σε ομόλογα με μηδενικό coupon που δεν υπάρχουν στις πραγματικές αγορές και οι αποδόσεις τους εξαρτώνται πολύ από τις επιλεγμένες ημερομηνίες για αγορά και πώληση.

Ως ένας τρόπος για να τονιστεί αυτό το γεγονός, πραγματοποιήσαμε μια δεύτερη άσκηση με μια εναλλακτική προσέγγιση, στην οποία ένας άλλος επενδυτές αγοράζει ακριβώς τα ίδια χαρτοφυλάκια των 10ετών ομολόγων με μηδενικό κουπόνι την ίδια ημερομηνία του Δεκεμβρίου 2006, αλλά διακρατά τα χαρτοφυλάκια επ αόριστον, έτσι στο επόμενο γράφημα οι αποδόσεις είναι αυτές που θα είχαν επιτευχθεί εάν είχαν πουληθεί τα χαρτοφυλάκια στην ημερομηνία που αναφέρεται στον οριζόντιο άξονα. Όπως μπορεί να παρατηρηθεί, οι αριθμοί αλλάζουν δραματικά, αλλά η συμπεριφορά των χαρτοφυλακίων και των επιπτώσεων είναι ταυτόσημη.
Των Francesco Papadia, Carlos De Sousa