Κυριακή 14 Οκτωβρίου 2012

Βρυξέλλες: Το κλίμα για την Ελλάδα αλλάζει, επιδιώκεται πολιτική λύση


Με το κλίμα να έχει βελτιωθεί θεαματικά υπέρ της χώρας μας, αλλά και με σημαντικές διαφωνίες μεταξύ των Ευρωπαίων εταίρων και του ΔΝΤ σχετικά με τον τρόπο διευθέτησης του ελληνικού ζητήματος, η συνάντηση των ηγετών της ευρωζώνης, την Πέμπτη και την Παρασκευή στις Βρυξέλλες, παρουσιάζει σημαντικό ενδιαφέρον γιατί, έστω κι αν δεν αναμένονται αποφάσεις, θα είναι η πρώτη συζήτηση στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο.

Η περασμένη εβδομάδα επιβεβαίωσε με τον πλέον σαφή τρόπο αυτό που είχε αρχίσει να γίνεται αντιληπτό λίγες μέρες νωρίτερα, δηλαδή μια ριζική αλλαγή στη συμπεριφορά των εταίρων μας. Είδαμε ένα μπαράζ θετικών δηλώσεων, προερχόμενο απ’ όλους όσοι έχουν εμπλακεί τα τελευταία χρόνια στην ελληνική κρίση, κοινοτικούς αξιωματούχους, Ευρωπαίους ηγέτες, αναλυτές και φυσικά το διεθνή Τύπο.
    
Ενδεικτική η τοποθέτηση του προέδρου του Εurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, αμέσως μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της συνεδρίασης των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, την περασμένη Δευτέρα, το βράδυ, στο Λουξεμβούργο, όπου δήλωσε «εντυπωσιασμένος» από την αποφασιστικότητα που επιδεικνύει η κυβέρνηση, για την οποία, όπως είπε «τρέφει σεβασμό».
     
Την ίδια μέρα, στις Βρυξέλλες αυτή τη φορά, ο επικεφαλής της ειδικής Ομάδας Δράσης για την Ελλάδα, υψηλόβαθμος υπάλληλος της Κομισιόν, Χορστ Ράιχενμπαχ, και με ιδιαίτερη επιρροή στην πολιτική ιεραρχία της Κομισιόν και λόγω γερμανικής καταγωγής και στο Βερολίνο, εμφανίστηκε ενθουσιασμένος για το έργο της κυβέρνησης, δηλώνοντας ιδιαίτερα αισιόδοξος για τη συνέχεια.
     
Την επόμενη μέρα, τη σκυτάλη πήρε η Ανγκελα Μέρκελ με τις δηλώσεις στήριξης της κυβέρνησης και συμπαράστασης στον ελληνικό λαό. Η καγκελάριος επιχείρησε να στείλει και ένα μήνυμα ελπίδας χωρίς να συνοδεύεται από συγκεκριμένο περιεχόμενο, κάτι που ήταν αναμενόμενο παρά τις προσδοκίες που κακώς είχαν δημιουργηθεί.
      Την Πέμπτη, ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, χαρακτήρισε «ιστορική» τη δημοσιονομική προσπάθεια της κυβέρνησης, έστω κι αν, όπως είπε, δεν τυγχάνει πάντα της αναγνώρισης των εταίρων.
     
Η φραστική σ’ αυτή τη φάση μεταστροφή του κλίματος ασφαλώς και αποτελεί θετική εξέλιξη και προκαλεί ηθική ικανοποίηση, ένα είδος δικαίωσης. Κι αυτοί γιατί ορισμένοι από αυτούς που τώρα βλέπουν «φως στο τούνελ», όπως η Γερμανίδα καγκελάριος, πριν από λίγους μήνες μάς... πετροβολούσαν. Αλλοι μας επέκριναν και μας απειλούσαν με έξοδο από το ευρώ. Αλλοι μας χαρακτήριζαν «ανίατη περίπτωση» ή και «τεμπέληδες» του Νότου. Κανένας δεν είχε να πει μια καλή λέξη για ένα λαό, ο οποίος στη συντριπτική πλειονότητά του ανεβαίνει το δικό του γολγοθά.
      Η μεταστροφή αυτή ασφαλώς και δημιουργεί προσδοκίες γιατί, αν μη τι άλλο, καταδεικνύει ότι οι εταίροι μας έχουν λάβει την πολιτική απόφαση να παραμείνει η Ελλάδα στην ευρωζώνη. Ωστόσο, αυτό δεν προδικάζει μια δραστική λύση που θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις να βγει η χώρα από την ύφεση, που είναι και το ζητούμενο.
      Σήμερα υπάρχουν πολύ σημαντικά προβλήματα σε σχέση με την Ελλάδα, η επίλυση των οποίων συνεπάγεται οικονομικό και πολιτικό κόστος για τους Ευρωπαίους πιστωτές.
      Μια δραστική λύση για τη χώρα μας θα πρέπει να περιλαμβάνει τις εξής τέσσερις συνιστώσες: 1) εκταμίευση της επόμενης δόσης των 31,5 δισ. ευρώ (η κυβέρνηση διεκδικεί 36 δισ. ευρώ υπολογίζοντας το μέρος της δόσης που δεν μας δόθηκε τον Ιούνιο λόγω της πολιτικής κατάστασης στη χώρα), 2) διετή επιμήκυνση του χρόνου της δημοσιονομικής προσαρμογής, δηλαδή τη μείωση του ελλείμματος κάτω του 3% του ΑΕΠ το 2016 αντί για το 2014, 3) χρηματοδότηση της επιμήκυνσης που εκτιμάται ανάλογα με το συνομιλητή μεταξύ 13 και 20 δισ. ευρώ και 4) περαιτέρω κούρεμα του ελληνικού χρέους, ώστε να καταστεί βιώσιμο. Πρόκειται για θέματα που θεωρούνται αλληλένδετα μεταξύ τους, τουλάχιστον για το ΔΝΤ.
      Αυτή τη στιγμή μπορούν να θεωρηθούν ως περίπου δεδομένες, υπό την προϋπόθεση ότι θα κλείσει η συμφωνία της κυβέρνησης με την Τρόικα για τα μέτρα, οι δύο από τις τέσσερις συνιστώσες. Πρόκειται για την επόμενη δόση και την επιμήκυνση, όπου όλοι συμφωνούν.
      Στις άλλες δύο υπάρχουν εντονότατες διαφωνίες τόσο στους κόλπους των Ευρωπαίων εταίρων όσο και μεταξύ των εταίρων και του ΔΝΤ.



Κρυφό χαρτί ο ESM στις αντιδράσεις για κόστος επιμήκυνσης και νέο κούρεμα   

Τη Δευτέρα, στο περιθώριο της συνεδρίασης του Εurogroup στο Λουξεμβούργο, η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, εμφανίστηκε απόλυτη στη θέση της ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι πρέπει να αναλάβουν αφενός μεν το κόστος της επιμήκυνσης και αφετέρου να προχωρήσουν σε νέο κούρεμα του χρέους. Μάλιστα, συνέδεσε τη συνέχιση της στήριξης του διεθνούς οργανισμού προς την Ελλάδα με την εκπλήρωση των παραπάνω δύο προϋποθέσεων. Φυσικά, οι συζητήσεις με τους εταίρους δεν οδήγησαν πουθενά.
      Κι αυτό γιατί σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση της επιμήκυνσης, Γερμανοί, Ολλανδοί και Φινλανδοί εμφανίζονται απρόθυμοι να συνεισφέρουν πέραν των συμφωνηθέντων, επικαλούμενοι εσωτερικό πολιτικό πρόβλημα με τα εθνικά τους Κοινοβούλια. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι κεντρικές τράπεζες χωρών της ευρωζώνης που έχουν στην κατοχή τους ελληνικά ομόλογα αρνούνται να δεχθούν μια επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής ή κούρεμα, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι πρόκειται για χρηματοδότηση δημόσιου χρέους, που απαγορεύεται από τα καταστατικό τους.
     
Ακόμη πιο δύσκολα είναι τα πράγματα με το κούρεμα του χρέους, καθώς όλοι οι εταίροι θεωρούν πολιτικά ανέφικτο να «κουρέψουν» τα διμερή δάνεια που έδωσαν στην Ελλάδα. Εάν δεν υποχωρήσει το ΔΝΤ, κάτι που αυτή τη στιγμή δεν διαφαίνεται, τότε η μόνη εφικτή, αλλά δύσκολη, λύση είναι να ενεργοποιηθεί ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ), δηλαδή το ταμείο διάσωσης της ευρωζώνης, που τέθηκε σε λειτουργία την περασμένη Δευτέρα. Ο ΕΜΣ θεωρητικά θα μπορούσε να πάρει πάνω του από τις αρχές του επόμενου χρόνου τα 50 δισ. ευρώ που δανείστηκε η Ελλάδα, προκειμένου να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες. Μια τέτοια εξέλιξη θα οδηγούσε σε σημαντική αποκλιμάκωση του χρέους και θα το καθιστούσε βιώσιμο. Προς το παρόν, η Γερμανία, η Ολλανδία και η Φινλανδία αρνούνται να ενεργοποιήσουν τον ΕΜΣ για τραπεζικά προβλήματα του παρελθόντος, γιατί εάν το κάνουν θα δημιουργηθεί προηγούμενο για την Ισπανία, την Ιρλανδία και την Κύπρο. Ωστόσο, αυτή είναι πολιτικά η λιγότερο προβληματική λύση για τους εταίρους.
     
Στη Σύνοδο Κορυφής την Πέμπτη και την Παρασκευή όλα τα παραπάνω θα συζητηθούν, αν και δεν αναμένονται οριστικές αποφάσεις. Εκείνο που θεωρείται πολύ πιθανό είναι μια ισχυρή πολιτική στήριξη στη χώρα και την κυβέρνηση και μια εντολή προς τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης να εντείνουν τις προσπάθειές τους, ώστε το ελληνικό ζήτημα να κλείσει μέχρι την προσεχή συνεδρίαση του Εurogroup Νοεμβρίου.

ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ

Δημοσιεύεται στον Τύπο της Κυριακής

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου