Τα μεγάλα οικονομικά σκαμπανεβάσματα των πρόσφατων δεκαετιών, όπως η κρίση του μεξικανικού πέσο, η κρίση του ρουβλίου, και η ασιατική κρίση, είχαν ένα κοινό γνώρισμα: Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών συνετέλεσε τα μέγιστα στην ανάκαμψη τους.
Κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί στην σημερινή κρίση της ευρωζώνης. Η Ουάσιγκτον μπορεί να φωνάζει, αλλά αφήνει τις αγορές να κάνουν κουμάντο, και όπως έμαθε και έπαθε ο Γάλλος πρόεδρος, ούτε το Πεκίνο δεν πρόκειται να βάλει ένα χεράκι βοήθειας.
Γενικά, δεν υπάρχει καμία λύση στον ορίζοντα, που να αφορά σε βοήθεια από τρίτους.
Η Ευρώπη όμως παραμένει η πιο εξελιγμένη και οργανωμένη περιοχή του κόσμου, οπότε η πολιτική και οικονομική βούληση για την διατήρηση της ΟΝΕ, θα δώσει το έναυσμα στην ΕΚΤ να παρέμβει ώστε να ξεπεραστούν οι δυσκολίες μέσα στο 2012.
Το μεγαλύτερο ρίσκο που αντιμετωπίζει φέτος η ευρωζώνη δεν είναι η διάσπασή της, με κάποια ή κάποιες χώρες (π.χ. Ελλάδα) να αποχωρούν, ούτε η διάλυσή της (έξοδος Ιταλίας και Ισπανίας).
Το πραγματικό πρόβλημα αφορά στις μικρές αλλαγές. Υπάρχει η άποψη των αγορών που θέλει μια γρήγορη επίλυση της κρίσης, προκειμένου να αποφευχθεί η κατάρρευση του ευρωπαϊκού οράματος, όμως οι Ευρωπαίοι πολιτικοί το βλέπουν διαφορετικά. Στη Γερμανία, και σε άλλες χώρες του ευρωπαϊκού πυρήνα, καθώς και στην ΕΕ, αλλά και στην ΕΚΤ, υπάρχει η άποψη ότι πρέπει να γίνουν τόσα όσα είναι αρκετά για να μην υπάρξει κατάρρευση, ενώ παράλληλα θα πρέπει να διατηρούνται οι πιέσεις των αγορών, ώστε να διασφαλιστεί η συνέχιση της δέσμευσης για λιτότητα, και η πολιτική αποφασιστικότητα για περαιτέρω δημοσιονομική ενοποίηση.
Η Γερμανίδα καγκελάριος έχει περιγράψει αυτή την πορεία, και αν τα αγγλόφωνα ΜΜΕ την περιπαίζουν, εν τούτοις η άποψή της, όσο προβληματική κι αν είναι, δεν παύει να είναι η μοναδική στρατηγική που παρουσιάστηκε μέχρι τώρα.
Η συνταγή της Μέρκελ θα εξασφαλίσει ότι η αβεβαιότητα και η αναταραχή που χαρακτήρισαν το επενδυτικό και χρηματοπιστωτικό περιβάλλον το 2011, θα συνεχιστούν και το 2012. Το αποτέλεσμα θα είναι πως η σταδιακή πορεία προς μια βιώσιμη λύση, θα είναι ακόμη πιο δύσκολη, πιο ακριβή, και όχι η βέλτιστη που θα μπορούσε να ήταν.
Τα πράγματα θα δυσκολέψουν κυρίως εξαιτίας του ότι η ύφεση στην Ευρώπη θα χειροτερέψει τις προοπτικές υπερψήφισης των σχεδίων αυτών από πλευράς των εθνικών κοινοβουλίων, και της αποδοχής τους από τους ψηφοφόρους, εάν και όπου γίνουν δημοψηφίσματα.
Η λύση θα είναι πιο δαπανηρή επειδή ο επόμενος γύρος μεταρρυθμίσεων θα υπερβεί τα ποσά που χρειάστηκαν για να διασωθεί η Ελλάδα, η Πορτογαλία, και η Ιρλανδία.
Και τέλος, δεν θα είναι η ιδανικότερη λύση, επειδή η σημερινή εμμονή με την δημοσιονομική λιτότητα απλά θα εξασφαλίσει την συνέχιση της πολιτικής και κοινωνικής αναταραχής, την έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ πυρήνα και περιφέρειας, την επιβράδυνση της ανάπτυξης, και την ακόμη περισσότερη ζημιά στην ήδη πληγείσα εμπιστοσύνη εκ μέρους των επιχειρήσεων και των επενδυτών.
Το 2012, η ευρωζώνη θα συνεχίσει να παλεύει για να βρει την λύση, και μάλλον θα αποφύγει κάποιο συστημικό οικονομικό συμβάν. Τα μακροπρόθεσμα όμως ρίσκα θα παραμείνουν. Ακόμη κι αν η Ευρώπη γλιτώσει, τα υποβόσκοντα οικονομικά της προβλήματα θα παραμείνουν στη θέση τους. Και όλη αυτή η αβεβαιότητα απλά αυξάνει το ενδεχόμενο περαιτέρω ύφεσης, με αποτέλεσμα η κατάσταση να γίνεται όλο και πιο δραματική.
Αυτό είναι και το μεγαλύτερο ρίσκο του 2012, αν και υπερτιμημένο. Το ενθαρρύνουν κυρίως οι Βρετανοί, που δεν συμπαθούν την ευρωζώνη. Στα κράτη όμως του ευρωπαϊκού πυρήνα, η θέληση για την διατήρηση της ευρωζώνης παραμένει ισχυρή. Αυτό βέβαια μπορεί και να αλλάξει συν τω χρόνω. Θα δούμε τι θα συμβεί, σε περίπτωση που οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποτύχουν στην αναδιάρθρωση του οργανωτικού και θεσμικού μηχανισμού της ευρωζώνης. Αλλά αυτό το ενδεχόμενο ανήκει στο πιο μακρινό μέλλον.
Τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι δεν υπάρχει κάποιος πολιτικός μηχανισμός που να επιτρέπει την διάλυση της ευρωζώνης. Σίγουρα, κάποιο μεμονωμένο κράτος μπορεί να αποχωρήσει, άσχετα αν υπάρχει ή όχι ανάλογος μηχανισμός, αλλά για να υπάρξει μια πραγματική διάλυση της, η ευρωζώνη θα χρειάζονταν και έναν επίσημο μηχανισμό.
Και για όποιον νομίζει ότι η αύξηση της χρηματοδότησης του ταμείου σταθερότητας είναι μια δύσκολη υπόθεση, ας προσπαθήσει να σκεφτεί την οργάνωση και δημιουργία ενός μηχανισμού διάλυσης της ευρωζώνης….
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου